Πάει πολύς καιρός από τότε που οι Έλληνες ένιωσαν την ανάγκη να υμνήσουν κάτι.

Χωρίς αμφιβολία ορισμένα αισθήματα στις μέρες μας βαίνουν προς εξαφάνιση. Όπως μερικά είδη πεταλούδων ή πτηνών που, άλλοτε, πετούσαν ή χόρευαν στους αιθέρες. Πάρτε τον ενθουσιασμό. Υπάρχει άραγε κάτι περισσότερο σπάνιο από το να συνεπάρει την ψυχή του σύγχρονου ανθρώπου μια ιδέα, ένα πρόσωπο ή μια προοπτική; Οπωσδήποτε δεν λείπουν μερικά κεντρίσματα. Αλλά, μόλις δυναμώσουν, ο άνθρωπος του καιρού μας σαν να διστάζει, και προτιμά να προφυλαχθεί απέναντι σε ό,τι αρχικά τον ελκύει. Φοβόμαστε μήπως «χαθούμε» μέσα στο ίδιο μας το αίσθημα. Γιατί αυτό; Γιατί τα πάντα γύρω μας επιτάσσουν μια στάση αμυντική. Κάθε μέρα μάς εκπαιδεύει να αποτρέπουμε δεινά, κακουχίες, καταστροφές. Οφείλουμε να περιορίσουμε τη μόλυνση της ατμόσφαιρας και των υδάτων, να ελέγξουμε τις χρήσεις της πυρηνικής ενέργειας, να προλάβουμε τις μεταλλαγές ιών, να συγκρατήσουμε την ξενοφοβία, να χαλιναγωγήσουμε τη βία των ανηλίκων – μια ατελείωτη σειρά από ενέργειες που έχουν μπροστά τους πολύ καθαρότερα την εικόνα ενός «κακού» που δεν ξεριζώνεται, παρά ενός «καλού» που μπορεί κάπου να φυτευτεί.

Διαβάστε περισσότερα »

Η μόδα της «πολιτικής ορθότητας» έχει έρθει προ πολλού και στη χώρα μας. Είχε ξεκινήσει πριν από μερικές δεκαετίες στις Η.Π.Α. ως απόπειρα καταπολέμησης των διακρίσεων απέναντι σε θεωρούμενες ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (μαύρους, ομοφυλόφιλους, μετανάστες κτλ.) και για το σκοπό αυτό κρίθηκε σκόπιμη η χρήση «ουδέτερων» και ανώδυνων εκφράσεων σχετικά με τις ομάδες αυτές (για παράδειγμα «έγχρωμος» αντί «μαύρος»). Ως εδώ, κανένας λογικός άνθρωπος με κοινωνικές ευαισθησίες δε θα είχε την παραμικρή αντίρρηση. Γρήγορα όμως η όλη κίνηση, παρά τις αρχικές αξιέπαινες προθέσεις, γενικεύτηκε υπέρμετρα και εξετράπη σε υπερβολές, για να εξελιχτεί τελικά σε de facto φίμωση της γλώσσας με μια σειρά απλές διαδικασίες. Συγκεκριμένα, προβλήθηκαν και υπογραμμίστηκαν κατά κόρον ορισμένες αρνητικά φορτισμένες και άκρως δυσφημιστικές λέξεις (ανισότητα, διακρίσεις, σεξισμός, ξενοφοβία, εθνικισμός, ρατσισμός, φασισμός κτλ.). Και ταυτόχρονα οι λέξεις αυτές χρησιμοποιήθηκαν ως ανεξίτηλα κοινωνικοπολιτικά στίγματα, το καθένα από τα οποία ήταν και με το παραπάνω αρκετό για να καταδικάσει σε «λιθοβολισμό» ή να οδηγήσει σε «θάψιμο» κάθε ανυπακοή ή παρέκκλιση.

Διαβάστε περισσότερα »

Διαβάστε περισσότερα »

Διαβάστε περισσότερα »

Η αξίωση του ατομικού λόγου του ανθρώπου να καθορίζει το καλό, το κακό και το… αδιάφορο βάσει αυτόνομων κριτηρίων και να διαμορφώνει ανάλογα την κοινωνική ζωή, δεν είναι ένα νέο φαινόμενο. Ως πράξη χειραφέτησης από τις επιταγές του θείου δικαίου μετράει ήδη αρκετούς αιώνες στη Δύση. Φαίνεται όμως πως έφτασε ο καιρός να περάσουμε σε μια επόμενη ιστορική φάση, με το σύγχρονο κράτος να διαρρηγνύει πλήρως πλέον την ενότητα πολιτικής και κοινωνίας, να προχωρεί στη θεοποίηση του ατομικού λόγου και να αναιρεί ακόμη και την έννοια του φυσικού δικαίου επί της οποίας μέχρι τώρα θεμελιώνονταν τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα αλλά και θεσμοί όπως η οικογένεια. Ουδέποτε στο παρελθόν οι δυνάμεις της αυτονομίας είχαν υποστηρίξει ότι η φυσική ιδιοσυστασία του ανθρώπου είναι προϊόν κατασκευής. Όλοι μιλούσαν, έστω αυθαιρέτως, στο όνομα κάποιου φυσικού δικαίου. Σήμερα αυτό καταρρίπτεται. Θεωρείται πως όχι μόνο το δίκαιο αλλά και η φύση του ανθρώπου, κατασκευάζονται.

Διαβάστε περισσότερα »