Δύση

Δραπέτες από τον κόσμο τής φθοράς (Πρωτοπρ. Θωμάς Βαμβίνης)

Μια σύντομη διατύπωση πατερικοῦ κειμένου μᾶς ἔβγαλε στήν σύγχρονη οἰκουμένη. Πιό συγκεκριμένα, ἡ ἑρμηνεία τῆς πρώτης προτάσεως ἀπό τήν ἀρχιερατική προσευχή τοῦ Χριστοῦ, ὅπως μᾶς τήν δίνει ὁ Θεοφύλακτος Βουλγαρίας, ὁ ὁποῖος συνοψίζει τήν ἑρμηνεία τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, ἔγινε ἀφορμή νά ἁπλωθῆ ἡ προσοχή μας στήν νοοτροπία τοῦ σύγχρονου κόσμου, τοῦ δυτικοῦ συγκεκριμένα κόσμου, ὁ ὁποῖος αὐτοδιαλύεται, αὐτοκτονεῖ πνευματικά καί πολιτιστικά, ἀκολουθώντας ἐπιλεκτικά κάποιες ἀπό τίς ἀρχές πού ἔβαλε ὡς θεμέλιο στήν ζωή καί τήν πολιτεία τῶν ἀνθρώπων, κυρίως ἀπό τήν Ἀναγέννηση καί μετά.

Αὐτήν τήν πολιτιστική αὐτοδιάλυση καί κατάρρευση τοῦ δυτικοῦ κόσμου τήν βλέπουν ἀκόμη καί οἱ πλέον ἁπλοί ἄνθρωποι, οἱ ἀνίδεοι ἀπό φιλοσοφικά ρεύματα καί κοινωνικές θεωρίες. Βλέπουν στήν καθημερινή εἰδησεογραφία ὅτι στίς δυτικές κοινωνίες πολλά ἀπό τά δραστήρια μέλη τους πολεμοῦν τούς θεσμούς τους· πολεμοῦν τίς ἀρχές πάνω στίς ὁποῖες δομήθηκε ἡ κοινωνία καί ἡ Πολιτεία τους, σάν νά εἶναι ἐχθροί τους, σάν νά τίς μισοῦν, σάν νά ἀποστρέφονται τήν ἴδια τους τήν φύση, ἀφοῦ κάποιοι ἀπό τούς σοφούς τους ἔφθασαν νά ποῦν ὅτι φύση δέν ὑπάρχει, ὑπάρχει μονάχα ἐλευθερία, ὁ ἀνθρωπος εἶναι ἡ ἐλευθερία.

Δέν θά ξεστρατίσουμε σέ κοινωνιολογικές ἤ πολιτικές ἀναλύσεις. Δέν εἴμαστε εἰδικοί, οὔτε ἁρμόδιοι γιά κάτι τέτοιο. Πιστεύουμε ὅτι ὁ ἀσφαλέστερος τρόπος γιά ἐμᾶς εἶναι νά βλέπουμε ὅλα τά πράγματα τοῦ κόσμου μέσα στόν ὁποῖο ζοῦμε, χρησιμοποιώντας ὡς κριτήριο καί ὡς φῶς καθοδηγητικό τήν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ, ὅπως μᾶς τήν δίνει ἡ Ἐκκλησία, δηλαδή οἱ Προφῆτες, οἱ Ἀπόστολοι καί οἱ ἅγιοι Πατέρες. Κι αὐτό μετά ταπεινώσεως καί διακρίσεως, στοχεύοντας στόν πυρήνα τῆς ζωῆς μας, στό βάθος καί ὄχι στήν ἐπιφάνεια, ἐπιδιώκοντας νά νομοθετήσουμε τόν θυμό, τήν ἐπιθυμία καί τήν λογική μέ τήν θεσμοθεσία τῶν εὐαγγελικῶν ἐντολῶν, πού φέρνει ὡς καρπό, ἄν εἴμαστε ἁπλοί καί εἰλικρινεῖς, τόν φωτισμό τοῦ νοῦ καί τῆς καρδιᾶς, δηλαδή τήν μεταμόρφωση τῆς ζωῆς μας. Αὐτή ἡ «ἀναβάθμιση» τῆς ζωῆς μας πραγματοποιεῖται ἐν Χριστῷ μέσα στήν Ἐκκλησία Του καί ὄχι ἔξω ἀπό αὐτήν, ὄχι μέ τά μέσα καί τίς δυνάμεις ὁποιασδήποτε ἀνθρώπινης θεσμοθεσίας, ἐγχώριας, εὐρωπαϊκῆς ἤ παγκόσμιας.

Διαβάστε περισσότερα »

Οικουμενικότητα και Οικουμενισμός (Γεώργιος Μαντζαρίδης, Ομότιμος Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.)

Η Εκκλησία είναι ο τόπος φανερώσεως της βασιλείας του Θεού μέσα στον κόσμο. Αυτή εκτείνεται «πανταχού της οικουμένης» και «πανταχού των χρόνων» [1]. Η οικουμενικότητα και η διαχρονικότητα της Εκκλησίας θεμελιώνονται στον Χριστό, που προσέλαβε στην υπόστασή του ολόκληρη την ανθρωπότητα. Η παρουσία του Χριστού μέσα στην Εκκλησία με την άκτιστη ανακαινιστική ενέργεια του Αγίου Πνεύματος οικοδομεί την οικουμενικότητά της.

Διαβάστε περισσότερα »

Το «έτερον γένος» και εμείς (Πρωτοπρ. Θωμάς Βαμβίνης)

Ἡ αὐτεξούσια φύση τοῦ ἀνθρώπου ἐκδηλώνει τήν αὐτεξουσιότητά της μέ τήν ἑκούσια ἄσκηση, περιεχόμενο τῆς ὁποίας εἶναι (γιά τούς Χριστιανούς) οἱ ἐντολές τοῦ Χριστοῦ καί ἡ ἐμπειρική διδασκαλία τῶν Ἁγίων, γιά τούς ἑτεροθρήσκους τά δικά τους ἱερά βιβλία καί γιά τούς ἀθέους οἱ ἰδεολογίες ἤ τά φιλοσοφικά ρεύματα πού ἑλκύουν τό ἐνδιαφέρον τους. Διαβάστε περισσότερα »

Ο άνθρωπος κατά Παπαδιαμάντη, Ντοστογιέφσκυ († Αθανασίου Γιέφτιτς, Πρώην Επισκόπου Ζαχουμίου και Ερζεγοβίνης)

[Τὸ παρὸν κείμενο ἀποτελεῖ ἕνα ἀπάνθισμα τῆς ὁμιλίας τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου πρώην Ἐρζεγοβίνης (τῆς Σερβίας) Ἀθανασίου Γέφτιτς, μὲ θέμα: «Παπαδιαμάντης – Ντοστογιέφκσυ», εἰς τὴν Ἀθήνα τὴν 26η Μαΐου τοῦ 2001]

Διαβάστε περισσότερα »

Τα θηρία τής Ηδονής και της Οδύνης (Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος)

Προσκλήθηκα ἀπὸ τὸν “Σύνδεσμο Κρητῶν Θεολόγων” νὰ εἰσηγηθῶ σὲ Συνέδριό του τὸ θέμα “ἡ εἰκόνα τοῦ σύγχρονου κόσμου”. Προσπαθώντας νὰ δῶ ποιὰ εἶναι ἡ κατάσταση τοῦ σύγχρονου κόσμου, τὴν ἐντόπισα κυρίως στὴν δυαδικὴ σχέση μεταξὴ ἠδονής καὶ ὁδύνης, ἀφοῦ σήμερα ἐπιδιώκεται ἡ ἀπόλαυση τῆς ἠδονῆς μὲ ὁποιονδήποτε τρόπο εἶναι δυνατόν, καὶ βέβαια, συνέπεια αὐτῆς τῆς ἠδονῆς εἶναι ἡ ὀδύνη, ὁ πόνος, «ἡ βίωση τῆς τραγικότητος τοῦ θανάτου». Ἔτσι, λοιπὸν, ἀπὸ τὴν παρὰ-φύσει ἠδονὴ προέρχεται ἡ ὀδύνη, καὶ στὴν προσπάθεια νὰ ἀποφύγη ὁ ἄνθρωπος τὴν ὀδύνη, καταλήγει στὴν ἠδονή, συνέπεια τῆς ὁποίας εἶναι πάλι ἡ ὀδύνη. Πρόκειται γιὰ ἕναν φαῦλο κύκλο.

Διαβάστε περισσότερα »