Περιοδικό “Θεοδρομία”

Άγιος Τύχωνας του Ζαντόνσκ – Χρυσόστομος της Ρωσίας (Σέργιος Γοβορούν)

Α’ Σύντομος βίος

Ο Άγιος Τύχων του Ζαντόνσκ δικαίως θεωρείται ο Χρυσόστομος της Ρωσίας. Όλα τα έργα του είναι γεμάτα από ζωντανή εμπειρία της κοινωνίας με το Χριστό που εκφράζεται με μια πολύ ζωντανή και ποιητική γλώσσα η οποία κυριολεκτικά ευωδιάζει μ’ αυτή την εμπειρία. Είναι ο θεωρητικότατος εκκλησιαστικός συγγραφέας της Ρωσίας. Τα έργα του συναρπάζουν τον αναγνώστη και με ένα θαυμαστό τρόπο τον μυούν στις θείες εμπειρίες του συγγραφέα. Διαβάστε περισσότερα »

Ο Μέγας Αντώνιος και ο σύγχρονος οικουμενισμός (Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.)

1. Δὲν εἶναι ἀναχρονιστικὴ ἡ συνάφεια. Παρόμοιο διαθρησκειακὸ καὶ διαχριστιανικὸ περιβάλλον.

Στὸ ἄρθρο μας μὲ τίτλο «Μακρὰν τῆς ὁδοῦ τῶν Ἁγίων Πατέρων ἡ συνάντηση Βαρθολομαίου καὶ πάπα» εἴχαμε ἐξαγγείλει ὅτι θά συνεχίζαμε τὴν ἔκθεση τῶν ἐκτιμήσεών μας μὲ βάση τὴ διαχρονικὴ συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως αὐτὴ ἐκφράζεται μέσα στοὺς βίους τῶν Ἁγίων Πατέρων καὶ διδασκάλων. Ἐπειδή μάλιστα ὁ Ἁγιος Σπυρίδων, ὁ θαυματουργὸς πολιοῦχος τῆς Κέρκυρας, ἔδιωξε τὸν πάπα μέσα ἀπὸ τὸν ναό του μὲ ἕνα ἐντυπωσιακὸ θαῦμα ποὺ ἔκανε, ἐνῶ οἱ σημερινοὶ προκαθήμενοι, τὸν εἰσάγουν στοὺς ὀρθόδοξους ναούς, τὸν ἀσπάζονται, τὸν θυμιάζουν καὶ τὸν πολυχρονίζουν, σχεδιάσαμε νὰ παρουσιάσουμε αὐτὸ τὸ θαῦμα, ὅπως τὸ διασώζει καὶ τὸ σχολιάζει ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος ὁ Πάριος, μεγάλος λόγιος καὶ διδάσκαλος τοῦ Γένους καὶ μέλος τῆς τριάδος τῶν Ἁγίων Κολλυβάδων τοῦ 18ου αἰῶνος. Ὁ σχεδιασμὸς αὐτὸς καὶ ἡ προτεραιότητα παραμένει, μὲ μία μικρὴ χρονικὴ παρέκκλιση, λόγω τῆς ἑορτολογικῆς συγκυρίας. Ἡ μνήμη τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου, σὲ ναὸ τοῦ ὁποίου στὴ Θεσσαλονίκη ὑπηρετοῦμε μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν εὐλογία τοῦ Ἁγίου ἤδη δεκατρία χρόνια, μᾶς ἔδωσε τὴν εὐκαιρία καὶ πάλι νὰ ἐντρυφήσουμε στὸ θαυμάσιο «βίο» του, πρότυπο ἀπὸ πλευρᾶς γραμματολογικῆς ὅλων τῶν μεταγενέστερων «βίων» Ἁγίων, τὸν ὁποῖο συνέγραψε ὁ διατελέσας μαθητής του ἀρχιεπίσκοπος Ἀλεξανδρείας καὶ στύλος τῆς Ὀρθοδοξίας, ὄντως Μέγας Ἀθανάσιος. Διαβάστε περισσότερα »

Χριστιανική θεώρηση του πόνου (Πρωτοπρεσβ. Θεόδωρος Ζήσης)

Διάλεξη στην εναρκτήρια τελετή του 1ου Πανελληνίου Συνεδρίου νόσου Alz­heimer, Θεσσαλονίκη 13-16 Ιανουαρίου 2000

1. Πολύς πόνος, λίγη βοήθεια

Υπάρχει στον κόσμο πολύς πόνος και ποικίλος. Όχι μόνο από τους πολλούς ασθενείς και τα ποικίλα είδη των ασθενειών, σωματικών και ψυχικών, που αντιμετωπίζουν οι γιατροί στα νοσοκομεία και στα ιατρεία, αλλά και από τις ποικίλες συμφορές και θλίψεις, από τα πάμπολλα δεινά που κατατρέχουν τους ανθρώπους, από την ημέρα που θα γεννηθούν σφραγίζοντας με το βρεφικό κλάμμα την αδυσώπητη πραγματικότητα του πόνου, μέχρι την ημέρα που θα τελειώσουν την επί γης πορεία τους με τον θάνατο, που είναι το αποκορύφωμα του πόνου. Επισκεπτόμενος κανείς τα νοσοκομεία βλέπει αθροιστικά την εικόνα αυτή του ανθρώπινου πόνου, αλλά και έξω από τα νοσοκομεία, στα σπίτια και στα εργαστήρια, υπάρχει κρυμμένος ή έκδηλος πολύς πόνος. κάθε σπίτι και κάθε άνθρωπος κουβαλά τον δικό του σταυρό, και, όπως συνήθως λέμε, υπάρχει πάντοτε μεγαλύτερος σταυρός από τον δικό μας. Έχει απλώσει ο πόνος τα δίχτυα του παντού ή μάλλον τα φορτία του πόνου διαρκώς γίνονται βαρύτερα και μοιάζει η ανθρωπότης να στενάζει και ως αχθοφόρος του πόνου να γονατίζει, να λυγίζουν τα γόνατά της, και να παραπατά, έτοιμη να πέσει από το βαρύ φορτίο.

Διαβάστε περισσότερα »

Ανταπάντησις στις παραποιήσεις και συκοφαντίες του μοναχού Γρηγορίου (Μοναχός Ησαΐας)

Αρχικώς, επειδή εκ της συνωνυμίας δημιουργήθηκε σύγχυσις σε μερικούς αναγνώστες -και αυτός είναι ένας λόγος τής παρούσης ανταπαντήσεως-, οφείλω να διευκρινήσω ότι δεν υπάρχει καμμία σχέσις με­ταξύ τού μοναχού Γρηγορίου (στο εξής: μ. Γ.) και του γνωστού ιερομονάχου Γρηγορίου. Αλλος είναι ο μοναχός Γρηγόριος που έγραψε το βιβλίο: «Πέρα από τα σύννεφα», και την περί ης ο λόγος κατωτέρω συκοφαντικήν επιστολήν και δια­μένει σε Κελλί τής Καψάλας, και άλλος οό σεβαστός ιερομόναχος και πνευματικός Γρηγόριος που εγκαταβιώνει μετά της συνοδείας του στο Ι. Κουτλουμουσιανό Κελλί τού Αγίου Ιωάννου τού Θεολόγου. Ο δεύτερος, προερχόμενος από το στενό περιβάλλον τού μακαριστού Γέροντος Παϊσίου, έχει την σύμφω­νον με την Ορθόδοξον ανθρωπολογίαν Πατερικήν και Παραδοσιακήν τοποθέτησιν επί του καινοφα­νούς εφευρήματος του λεγομένου «εγκεφαλικού θανάτου». Αλλω­στε, από την ιδικήν του αυθεντικήν μαρτυρίαν έγινε κυρίως γνωστή η σαφώς αρνητική θέσις τού Γέρον­τος Παϊσίου για την λήψιν (προς μεταμόσχευσιν) οργάνων απαραιτήτων για την επιβίωσιν του δότου.

Όσον άφορα την απάντησιν του μ. Γ. (βλ. Θεοδρομία, έτος ΙΓ’, τεύχος 4, σσ. 581-591) στο άρθρο μου (βλ. Θεοδρομία, έτος IB’, τεύχος 4, σσ. 554-568), αρκετοί αδελφοί μού συνέστησαν να απαξιώσω να απαν­τήσω, λόγω του χαμηλού επιπέδου της, εφ’ όσον άλλωστε μία εκ νέου ανάγνωσις του άρθρου, σε αντιπαραβολή με την απάντησιν του μ. Γ., θα ήταν υπεραρκετή, για όποιον διαθέτει στοιχειώδη λογικήν. Ε­πειδή, όμως, πολλοί δεν έχουν το άρθρο, και δεδομένου ότι οι παρα­ποιήσεις δεν αδικούν μόνον το πρό­σωπό μου (τότε θα έπρεπε να αδια­φορήσω ή μάλλον να χαρώ), αλλά στοχεύουν στο να πλήξουν -εμμέσως μεν, αλλά και κυρίως- την σχε- τικήν διδασκαλίαν των οσίων Γε­ρόντων, θεώρησα χρέος μου διά δευτέραν -και τελευταίαν- φοράν να κάνω κατάχρησιν του χώρου τής Θεοδρομίας, επισημαίνοντας επι­γραμματικώς τα εξής: Διαβάστε περισσότερα »

Το κίνημα των Κολλυβάδων και η προσφορά του (Πρωτοπρ. Θεόδωρος Ζήσης)

Οι μεγάλοι διδάσκαλοι της Εκκλησίας και του Γένους Μακάριος Νοταράς, Νικόδημος Αγιορείτης και Αθανάσιος Πάριος, που έζησαν και έδρασαν τον 18ον αιώνα και στις αρχές του 19ου, αποτελούν μία νέα τριάδα μεγίστων φωστήρων, όπως οι παλαιοί Τρεις Ιεράρχαι, τηρουμένων βεβαίως των αναλογιών και λαμβανομένων υπ’ όψιν των ιστορικών συγκυριών στις οποίες έζησαν με τις διαφορές και τις ομοιότητες. Σ’ αυτούς προστίθεται και ο Νεόφυτος Καυσοκαλυβίτης, πρωτουργός χρονικά του κινήματος, όχι όμως με την προσφορά και δραστηριότητα που οι τρεις άλλοι επέδειξαν στη συνέχεια, η οποία άλλωστε ήταν και η αιτία να συγκαταριθμηθούν στη χορεία των αγίων. Ονομάσθηκαν ειρωνικά Κολλυβάδες από τους αντιπάλους τους στο Άγιο Όρος, εξ αιτίας του ότι αντέδρασαν στην αντιπαραδοσιακή μεταφορά της τελέσεως των μνημοσυνών από το Σάββατο στην Κυριακή, γιατί ορθά και δίκαια εξετίμησαν ότι προσβάλλεται έτσι ο αναστάσιμος και πανηγυρικός χαρακτήρ της ημέρας.

Διαβάστε περισσότερα »