τέχνη

Οθόνη που ανακλά τη ζωή; Ή ζωή που ανακλά την οθόνη; (Γιώργος Καστρινάκης)

Ὁ κινηματογράφος μπορεῖ νὰ ἐφευρέθηκε ὡς ἕνα ἐπὶ πλέον μέσο διασκέδασης, πολὺ σύντομα ὡστόσο ἀξιοποιήθηκε ὡς ἕνα ἐπὶ πλέον μέσο παιδείας. Πιθανῶς μάλιστα, τό (ἐπι)δραστικώτερο.

Ἡ κύρια ὁπότε ἀποστολὴ τὴν ὁποία ἐπιφορτίστηκε ἦταν ἡ ἑδραίωση – καὶ διάδοση, ἔπειτα – τοῦ πολιτιστικοῦ ἐκείνου πλαισίου μέσα στὸ ὁποῖο κυοφορήθηκε. Δηλαδὴ τοῦ (νεώτερου) δυτικοῦ.

Ἐπ’ αὐτῆς λοιπὸν τῆς ἀποστολῆς, ἡ ἐπιτυχία του – κρινόμενη πιὰ ἐκ τοῦ ἀποτελέσματος – ἀποβαίνει θεαματική: Ποτὲ παλαιότερα π.χ. μιὰ ὁποιαδήποτε ἀλλαγή, ἢ καὶ ἀνατροπή, στοὺς ὅρους ζωῆς καὶ στὰ καθημερινὰ αὐτονόητα τοῦ μέσου ἀνθρώπου (τὴν ὁποία θὰ προέκρινε, γιὰ δικούς της λόγους, ἡ ἡγουμένη ἑκάστοτε φιλοσοφία) δὲν κατόρθωνε νὰ προαχθεῖ ταχύτερα, ριζικώτερα, καθολικώτερα.

ἕλξη, δηλαδή, ἡ πειθὼς καὶ ἐν τέλει ἡ ὑποβολή, τὴν ὁποία θὰ ἀσκοῦσε ἡ κινούμενη εἰκόνα, ἐπρόκειτο ἀμέσως νὰ ἀποδειχθεῖ ἀκαταγώνιστη.

Διαβάστε περισσότερα »

Δημιουργικότης και μοναχική αγιότης στην σκέψι και το έργο του Αντρέι Ταρκόφσκι (Edwin Carels)

Ο ρώσ­σος Α­ντρέϊ Ταρ­κόφ­σκι, ο ‘ποι­η­τής του κι­νη­μα­το­γρά­φου’, ένας α­πό τους ση­μα­ντι­κο­τέ­ρους σύγ­χρο­νους σκη­νο­θέ­τες, εγεν­νήθη το 1932 κο­ντά στην Μόσχα. Η α­ξία των έρ­γων του, η αι­σθη­τι­κή και η πνευ­μα­τι­κή, εί­ναι τό­σο μεγά­λη, που σπά­νι­α συ­να­ντά­ται, όχι μό­νο στον κι­νη­μα­το­γρά­φο, αλ­λά και στην πα­γκό­σμι­α τέχνη. Ε­νώ ο ίδι­ος συ­χνά πα­ρε­πο­νεί­το: ‘Θα ή­θε­λα να γυ­ρί­ζω δυο ται­νί­ες τον χρόνο’, μέσα σε 23 χρό­νι­α γύρι­σε μό­νον 7 ται­νί­ες: ‘Τα παιδικά χρόνι­α του Ι­βάν’ (1962), ‘Α­ντρέϊ Ρου­μπλι­ώφ’ (1966), που προεβλήθη πε­ρι­κε­κομ­μέ­νη το 1971 και ο­λόκλη­ρη το 1987 στη Μό­σχα και το 1973 στο ε­ξω­τε­ρι­κό, ‘Σολάρις’ (1971), ‘Ο κα­θρέ­φτης’ (1974), ‘Στάλ­κερ’ (1979), ‘Νο­σταλ­γί­α’ (1983) και ‘Η θυ­σία’ (1985). Σι­γά – σι­γά, η δι­ε­θνής αναγνώρι­ση, τα βρα­βεί­α και οι δι­α­κρίσεις συ­νόδευ­σαν ό­λα του τα έρ­γα. Όμως, μέσα στην πα­τρίδα του, μετά την ται­νία γι­α την ζω­ή του με­γάλου ρώσσου αγι­ο­γράφου Αντρέϊ Ρουμπλιώφ (15ος αι.), ή­ταν έ­νας ανε­πι­θύμη­τος, έ­νας κυ­νη­γη­μέ­νος, κά­τι σαν ‘μία­σμα’. Έτσι το 1984 α­να­γκάσθη­κε να αυτοεξο­ρι­σθή στην Δύ­ση, θρη­νώ­ντας γι­α την α­γα­πη­μένη του Ρωσ­σία και λέγο­ντας: ‘Αυ­τή είναι η χει­ρότε­ρη στι­γμή της ζω­ής μου’. Πέθα­νε σε η­λι­κί­α 54 ετών α­πό καρ­κί­νο των πνευ­μό­νων, στις 29 Δε­κεμ­βρίου του 1986, στο Πα­ρίσι κι ε­τά­φη στο νε­κρο­τα­φεί­ο της α­γί­ας Ζενεβι­έ­βης του Δά­σους, κο­ντά σε άλ­λους ρώσ­σους εξό­ρι­στους και μετανάστες.

Διαβάστε περισσότερα »