Παναγιώτης Νέλλας

Οι νέοι και τα προβλήματα της Ορθοδοξίας (Παναγιώτης Νέλλας)

Τὸ κείμενο αὐτὸ ἀπετέλεσε εἰσήγηση τοῦ Παναγιώτη Νέλλα στὴν 8η Γενικὴ Συνέλευση τῆς Παγκόσμιας Ἀδελφότητας Ὀρθοδόξων Νέων: «Σύνδεσμος», στὴν Βοστώνη τῶν ΗΠΑ, στὶς 18-25 Ἰουλίου 1971. Ἀλλὰ καὶ σήμερα, μισὸν αἰώνα μετά, κρατᾶ μιὰ ἐντυπωσιακὴ ἐπικαιρότητα. Στὸ τέλος τοῦ ἰδίου ἔτους δημοσιεύθηκε στὰ ἑλληνικά, στὸ περιοδικό: «Προβλήματα Ἐκκλησιαστικὰ Κοινωνικά / Ἐλεύθερα Ἀγωνιστικὰ Φύλλα» (ἀρ. 26, σσ. 521-524), τὸ ὁποῖο διηύθυνε ὁ ἀγωνιστὴς π. Γεώργιος Πυρουνάκης (+1988). Ἀμέσως, τὸ κείμενο ἐκδόθηκε καὶ σὲ δεκαεξασέλιδο ἀνάτυπο ἀπὸ τὸ περιοδικὸ, μὲ χρονολογία: «Χριστούγεννα 1971». Στὴν Συνέλευση τοῦ «Συνδέσμου» τὸ κείμενο εἶχε τὸν τίτλο: «Catholicity: the basis of Orthodox Unity», ὑπὸ τὸ γενικὸ θέμα: «Syndesmos and Orthodox Unity». Στὸ ἑλληνικὸ περιοδικὸ δημοσιεύθηκε μὲ τὸν τίτλο: «Ἡ Ὀρθόδοξος ἑνότης», στὸ ἀνάτυπο ὅμως τοῦ δόθηκε ὁ τίτλος: «Οἱ νέοι καὶ τὰ προβλήματα τῆς Ὀρθοδοξίας». [Μὲ τὸν τίτλο αὐτὸν τὸ κείμενο δημοσιεύθηκε προσφάτως καὶ στὸ περιοδικὸ «Σύναξη», τ. 161 (2022), σσ. 7-14, ἐνῶ στὸ τέλος του προστέθηκε ἕνα «Ἐπίμετρο στὸ κείμενο τοῦ Π. Νέλλα», τοῦ Θανάση Παπαθανασίου (σσ. 15-18). Ὅλες οἱ ἐπεξηγηματικὲς ὑποσημειώσεις τῆς παρούσης ἀναδημοσιεύσεως προέρχονται ἀπὸ τὸ Ἐπίμετρο αὐτό]. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: “Η ΑΛΛΗ ΟΨΙΣ

Διαβάστε περισσότερα »

Το εσφαγμένον αρνίον (Νέλλας Παναγιώτης)

Ἡ Θ. Λειτουργία ἀναπαριστᾶ, δηλαδὴ κάνει ἀληθινὰ καὶ πραγματικά, ἐκ νέου παροῦσα καὶ ἐνεργητικὴ ἀνάμεσά μας, τὴ θυσία, τὸ σταυρό, τὸ θάνατο, τὴν ἀνάσταση τοῦ Κυρίου. Ἀκριβέστερα, μέσα στὴν ἄλλη ἀντίληψη καὶ ὀργάνωση τοῦ χρόνου ποὺ ἔχει ἡ Ἐκκλησία στὸ λειτουργικὸ χρόνο μᾶς ἐξάγει ἀπὸ τὸν καθημερινὸ χρόνο τῆς διαρκοῦς ἀνακύκλησης, τὸν χρόνο τὸν κομματιασμένο σὲ παρελθόν, παρὸν καί μέλλον καὶ μᾶς ὁδηγεῖ στὸν χρόνο ἐκεῖνο, τὸν σταθερὸ καὶ μόνιμο ὅπου ὅλα τὰ γεγονότα, παρελθόντα καὶ μέλλοντα, εἶναι διαρκῶς παρόντα. Ἔτσι μᾶς κάνει ἐμᾶς σήμερα νὰ γινόμαστε ἀληθινὰ καὶ πραγματικὰ σύγχρονοι τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ μὴν ὑστεροῦμε σὲ τίποτε, ὅταν μετέχουμε στὴ Θ. Εὐχαριστία, ἀπὸ τοὺς μαθητὲς τοῦ Κυρίου, οἱ ὁποῖοι ἔλαβαν μέρος στὸ Μυστικὸ Δεῖπνο. Διαβάστε περισσότερα »

Η Θεοτόκος Μαρία (Παναγιώτης Νέλλας)

Στήν ὀρθόδοξη προοπτική ἡ Ἁγία Γραφή εἶναι ὁ πυρήνας καί ταυτόχρονα ἡ πρώτη ἀνάπτυξη τῆς Παραδόσεως τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ Ἀποκάλυψη, πού εἶναι ὁ σαρκωθείς Λόγος τοῦ Θεοῦ, δόθηκε βέβαια μιά γιά πάντα στήν ἀνθρωπότητα ἐπί “Καίσαρος Αὐγούστου” (Λουκ. 2, 1) “ἐν ἡμέραις Ἡρώδου τοῦ Βασιλέως” (Ματθ. 2, 1) καί ἐκεῖνοι πού τήν εἶδαν “τοῖς ὀφθαλμοῖς αὐτῶν” καί τήν ἄκουσαν καί “ἐψηλάφησαν ταῖς χερσίν αὐτῶν” (Α´ Ἰω. 1, 1) τήν κατέγραψαν στά βιβλια τῆς Καινῆς Διαθήκης. Ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὅμως γράφει ὅτι “ἔστι καί ἄλλα πολλά, ἅ ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς, ἅτινα, ἐάν γράφηται καθ’ ἕν οὐδ’ αὐτό οἷμαι τόν κόσμον χωρῆσαι τά γραφόμενα βιβλία” (21, 25). Καί ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς βεβαιώνει ὅτι ἡ Παρθένος – καί μαζί μ’αὐτή ἡ πρώτη κοινότης, ἡ Ἐκκλησία – “συνετήρει … ταῦτα συμβάλλουσα ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτῆς” (2 , 19· 2, 51)… Ἔτσι στήν Ὀρθοδοξία ἡ Αγία Γραφή καί ἡ Παράδοση εἶναι στενότατα ἑνωμένες καί κατανοοῦνται καί οἱ δυό μαζί στή θεία Λειτουργία, ὅπου γίνεται ἡ ἀνάμνηση” ὅπου ὁ σαρκωθείς Λόγος γίνεται στήν κάθε ἐποχή σύγχρονος.

Διαβάστε περισσότερα »

Φεύγετε την Ευρώπην (Αγ. Αθανάσιος Πάριος)

Δεν δύναμαι, ούτε να ακούω ούτε να αναγινώσκω με υπομονήν τους ταλανισμούς του ημετέρου γένους, με το να πάσχη αμάθειαν της έξω φιλοσοφίας. Όλοι σχεδόν, όσοι εις τας ακαδημίας της Ευρώπης υπάγουσι και εκεί βλέπουσι τόσα πλήθη φιλοσόφων, άλλοι δια ζώσης φωνής και άλλοι εν τοις προλεγομένοις των βιβλίων, οπού εκδίδουσι εις το κοινόν φως, τόσους ταλανισμούς και τόσας θρηνολογίας κάνουσι του γένους μας δια την στέρησιν της έξω σοφίας, ώστε οπού και τυφλόν και σκοτεινόν και ελεεινόν και μυρίων δακρύων άξιον το ονομάζουσι, τόσος φαίνεται να είναι ο ζήλος των. Αλλά τάχα ο ζήλος αυτών ούτος, είναι ένας ζήλος επαινετός ή όχι;

Διαβάστε περισσότερα »

Εις την Πάνδοξον Κοίμησιν της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών και Παναχράντου Θεοτόκου (Αγ. Νικόλαος Καβάσιλας)

Kανείς νομίζω δεν αγνοεί ότι σπουδαιότερος αγώνας ρητορικής εγκωμιαστικού λόγου δεν μπορεί να υπάρξη από αυτόν εδώ, εάν βέβαια ήθελε προσπαθήσει κανείς να τηρήση τα καθιερωμένα και πρέποντα. Εγώ προσωπικά δυσκολεύομαι τόσο περισσότερο να επιδιώξω στην προκειμένη περίσταση τον πρέποντα λόγο, όσο νομίζω ότι όλοι μεν οι άνθρωποι οφείλουν ασφαλώς αυτό τον άθλο των εγκωμίων προς την Παρθένο, πλην όμως ούτε είναι καν δυνατόν να ελπίζουν ότι θα ανταποκριθούν με τα εγκώμιά τους στο μεγαλείο της πραγματικότητας. Γι’ αυτό ακριβώς δεν είναι δυνατόν να μας κατηγορήσουν για τόλμη. Γιατί πού υπάρχει τόλμη; Το να καταπιάνεται βέβαια κανείς με υψηλά θέματα και να εγκαταλείπη την προσπάθεια εμπρός στο ενδεχόμενο μιας ήττας δεν θα ήταν λογικό. Πράγματι κανείς απολύτως δεν θα μπορούσε να κατηγορήση όσους υστέρησαν στον αγώνα τον οποίο κανείς δεν είναι δυνατόν να κερδίση. Πώς λοιπόν είναι δυνατόν να χαρακτηρισθή υποχώρηση ή ήττα ό,τι είναι έκτος ευθύνης και κατηγορίας; Αφού λοιπόν προσήρμοσα το λόγο με τις δυνάμεις μου, θα πλέξω το εγκώμιο της Παρθένου, προσθέτοντας ότι δεν το επιχειρώ αυτό για να κάμω γνωστές στους ακροατές τις χάριτες της Παρθένου που τυχόν αγνοούν, γιατί δεν υπάρχει κανείς που θα μπορούσε ν’ αγνοή το κοινό αγαθό, αλλά για να κάμω, με την ανάμνηση της αιτίας της σωτηρίας μου, καλύτερη την ψυχή, σε όσους βέβαια είναι τούτο δυνατόν, αφού θυμηθώ και τη δική μου σωτηρία. Γιατί γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο μου φαίνεται ότι όλοι ύμνησαν την Παναγία και δεν υπάρχει κανείς που να μην έκαμε αυτόν τον αγώνα, επιτυγχάνοντας βέβαια άλλος λιγώτερο και άλλος περισσότερο το σκοπό του. Γιατί είναι πολυύμνητη η Παρθένος όχι μόνο αφότου γεννήθηκε, αλλά και πριν ακόμη χαρισθή στους ανθρώπους. Διαβάστε περισσότερα »