γλώσσα

Γλώσσα θνήσκουσα (Γιώργος Δουατζής, Ποιητής – συγγραφέας – δημοσιογράφος)

Η έκταση του εκβαρβαρισμού της γλώσσας μας είναι τραγική και αναρωτιέμαι αν είναι τυχαία

«Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική… Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου…» έγραψε ο Οδυσσέας Ελύτης στο «Άξιον Εστί». Ευτυχώς που δεν ζει για να θαυμάσει τον εκβαρβαρισμό της.

Διαβάστε περισσότερα »

Η πολλή τηλεόραση επηρεάζει την γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών [μελέτη] (Ρούλα Τσουλέα)

Τι κίνδυνοι υπάρχουν για τα νήπια που βλέπουν με τις ώρες παθητικά, παιδικά βίντεο και σειρές.
 

Φωτογραφία i-stock

Αν ανήκετε στην κατηγορία των γονέων που αντιμετωπίζουν την τηλεόραση σαν την δωρεάν, ψηφιακή μπέιμπι σίτερ τους, ξανασκεφθείτε το. Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει πως όταν τα μικρά παιδιά βλέπουν παθητικά, με τις ώρες, τηλεοπτικές σειρές και βίντεο, επιβραδύνεται η γλωσσική ανάπτυξή τους.

Και δεν χρειάζεται να κάθονται από το πρωί έως το βράδυ μπροστά στην οθόνη. Ακόμα κι αν βλέπουν βίντεο για δύο ώρες την ημέρα, καταλήγουν να χρησιμοποιούν φράσεις με λιγότερες λέξεις, απ’ ό,τι αν έβλεπαν ελάχιστα ή καθόλου.

Διαβάστε περισσότερα »

Ο μαρασμός των κλασσικών σπουδών (Φώτιος Σχοινάς, Δρ. Φιλοσοφίας)

Τά Ἑλληνικά γράμματα γονιμοποίησαν τόν Χριστιανισμό κατά τήν πρώτη μ. Χ. χιλιετία καί στήν αὐγή τῶν νεωτέρων χρόνων γονιμοποίησαν τόν νεωτερικό Εὐρωπαϊκό πολιτισμό. Μποροῦμε βάσιμα νά ἰσχυρισθοῦμε ὅτι ἀπετέλεσαν τήν γονιμοποιό μήτρα τοῦ Μεσαιωνικοῦ Ὀρθόδοξου πολιτισμοῦ καί τῆς Εὐρωπαϊκῆς νεωτερικότητος. Ἡ συνάντηση τοῦ Ἑλληνισμοῦ μέ τόν Χριστιανισμό ὑπῆρξε τό μέγιστο πολιτισμικό γεγονός στήν πνευματική ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος. Ὅπως ἔχει γραφεῖ «ἡ ἱστορική συνάντηση τοῦ Χριστιανισμοῦ μέ τόν Ἑλληνισμό ὑπῆρξε χωρίς ἀμφιβολίαν τό μεγαλύτερο κοσμοϊστορικῆς σημασίας γεγονός πού ἐπήγαγε τήν βαθύτερη καί ριζικώτερη τομή στήν καθόλου ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος».[1] Ἡ συνάντηση καί σύζευξη αὐτή παρήγαγε τόν Ἑλληνορθόδοξο πολιτισμό στήν Ἀνατολή καί τόν Λατινικό Σχολαστικισμό στή Δύση τήν περίοδο τοῦ Μεσαίωνα. Τήν περίοδο τῆς Ἀναγεννήσεως πάλι τά Ἑλληνικά γράμματα εἶχαν πρωταγωνιστικό ρόλο. Ἡ ἀφύπνιση τῆς ἀνθρωπότητος ἀπό τόν λήθαργο τοῦ Μεσαίωνα βασίσθηκε στήν – κοιταγμένη μέ ἄλλο μάτι πλέον – κλασσική ἑλληνορωμαϊκή παιδεία.

Διαβάστε περισσότερα »

Τα αρχαία ελληνικά κάνουν τους μαθητές πιο έξυπνους (Άννα Γραβάνη, πτ. Ψυχολογίας ΕΚΠΑ)

Όλοι το υποπτεύονταν, αλλά τώρα πλέον είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός: Η εκμάθηση αρχαίων ελληνικών στα παιδιά τα ωφελεί ποικιλοτρόπως. Κοντολογίς, τα κάνει εξυπνότερα, κοινωνικότερα, διευρύνει τους ορίζοντές τους, βελτιώνει την ορθογραφική ικανότητά τους, τη μνήμη, την αναγνώριση του προφορικού λόγου! Ο άνθρωπος πίσω από την τεκμηρίωση της ευμενούς επίδρασης των αρχαίων ελληνικών στα παιδιά είναι η Άννα Γραβάνη, πτυχιούχος Ψυχολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και ο ιθύνων νους της διπλωματικής εργασίας με τίτλο «Υπάρχουν οφέλη από την εκμάθηση των αρχαίων ελληνικών για τη γλωσσική – γνωστική ανάπτυξη των παιδιών (ομιλητών) της νέας ελληνικής γλώσσας;».

Η πρωτοποριακή μεταπτυχιακή έρευνά της έγινε δεκτή από τη Σχολή Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Dundee (Σκοτία). Όπως μας εξήγησε η ίδια, «η εκμάθηση μιας γλώσσας συνδέεται με πτυχές της ψυχικής και της γνωστικής λειτουργίας του ατόμου. H Γνωστική Ψυχολογία μελετά πώς ένα άτομο αποκτά γνώση. Οι γνωστικές λειτουργίες, μέσω των οποίων κατακτούμε τη γνώση, είναι η αντίληψη, η μνήμη, η γλώσσα, η σκέψη, η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων». Σκοπός της έρευνάς της ήταν να εξετάσει αν η εκμάθηση των αρχαίων ελληνικών έχει θετικό αντίκτυπο στη γνωστική ανάπτυξη των παιδιών. Στην έρευνα χρησιμοποίησε τεστ αξιολόγησης γλωσσικών – γνωστικών λειτουργιών και εκεί έγινε σύγκριση δύο ομάδων (παιδιά που παρακολουθούσαν μαθήματα αρχαίων ελληνικών και παιδιά που δεν είχαν επαφή με τα αρχαία ελληνικά). Τα αποτελέσματα – συμπεράσματα της έρευνας έδειξαν ότι «υπήρξαν οφέλη από την εκμάθηση των αρχαίων ελληνικών στους ψυχογλωσσικούς τομείς: ορθογραφική ικανότητα, αναγνώριση γραπτού λόγου (ανάγνωση), αναγνώριση προφορικού λόγου, απόδοση εννοιών – ορισμός λέξεων, μνημονική ικανότητα και μορφολογική και σημασιολογική επεξεργασία σύνθετων λέξεων». Η συζήτηση μαζί της είναι διαφωτιστική… Διαβάστε περισσότερα »

Η διαχρονική ελληνική γλώσσα και η συνεχής κακοποίησή της (Σοφία Μπεκρή, φιλόλογος – θεολόγος)

Ἡ 9η Φεβρουαρίου ἔχει ὁριστῆ ὡς Ἡμέρα Ἑλληνικῆς Γλώσσας. Ὅπως κατὰ τὴν ἑορτὴ ἑνὸς Ἁγίου λέμε «μνήμη γίου, μίμησις γίου», ἔτσι καὶ κατὰ τὸν ἑορτασμὸ τῆς γλώσσας μας, ἂς ποῦμε «μνήμη γλώσσας, μίμησις τῶν τρόπων της», καθ’ ὅσον ἡ γλώσσα –καὶ μάλιστα ἡ ἑλληνική, «ἡ μητέρα τῶν γλωσσῶν»- εἶναι φορέας ἀξιῶν, ἰδεωδῶν, προτύπων, ἐν τέλει πολιτισμοῦ, τρόπου καὶ στάσεως ζωῆς. Διαβάστε περισσότερα »