Καψάνης Γεώργιος

Πανθρησκειακός, συγκρητικός και δογματικός μινιμαλισμός: Οι σύγχρονοι Εικονομάχοι (Αρχ. Γεώργιος Καψάνης, Καθηγούμενος Ι. Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους)

Ημέρα χαράς και δοξολογίας του Τριαδικού Θεού για τη νίκη της ορθής πίστεως κατά των «χριστιανοκατηγόρων» Εικονομάχων και όλων των αιρετικών. Μεγάλος ήταν ο πόνος της Εκκλησίας για την επικράτηση της εικονομαχικής αιρέσεως επί εκατόν περίπου χρόνια. Και γι’ αυτό μεγάλη σήμερα η χαρά της: «Ημέρα χαρμόσυνος, και ευφροσύνης ανάπλεως, πεφανέρωται σήμερον· φαιδρότης δογμάτων γαρ, των αληθεστάτων, αστράπτει και λάμπει, η Εκκλησία του Χριστού, κεκοσμημένη αναστηλώσεσιν, Εικόνων των αγίων νυν, εκτυπωμάτων και λάμψεσι· και ομόνοια γίνεται, των πιστών θεοβράβευτος» (Προσόμοιον αίνων Κυριακής της Ορθοδοξίας). Αλλά και ημέρα μνήμης των Αγίων Πατέρων και Ομολογητών, οι οποίοι δε συνεβιβάσθησαν με την αίρεση και την πολιτική εξουσία και τη διορισμένη απ’ αυτήν εκκλησιαστική εξουσία, αλλά εκράτησαν, ομολόγησαν και παρέδωσαν την Ορθόδοξο πίστην υποστάντες διωγμούς, φυλακίσεις, βασανιστήρια, εξορίες, δημόσιες διαπομπεύσεις και εξευτελισμούς και τελικά πολλοί απ’ αυτούς και μαρτυρικούς θανάτους. Διαβάστε περισσότερα »

Η Κυριακή προσευχή (Αρχιμ. Γεώργιος Καψάνης, Καθηγούμενος Ι.Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους)

(Έκδοσις της Ι.Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους – Άθω)

Τα νοήματα του Ευαγγελικού λόγου είναι εν Αγίω Πνεύματι διατυπωμένα, για αυτό έχουν διαχρονική αξία και αιώνια προοπτική.

Κάθε διδασκαλία, παραβολή, διήγησις, περιγραφή, κάθε λέξις, κάθε “κεραία” που περιέχεται στο Ευαγγέλιο του Χριστού έχει μέγιστο βάθος και σημασία. Δεν εξαντλούνται μόνο σε μία επιφανειακή ερμηνεία που τα ιδικά μας πτωχά πνευματικά μέτρα μπορούν να συλλάβουν. Αυτά ισχύουν και για την θεοπαράδοτη προσευχή, το γνωστό μας “Πάτερ ημών”, την οποία ο ίδιος ο Κύριος παρέδωσε στην Εκκλησία Του ως παράδειγμα προσευχής για όλους μας. Οι Άγιοι Πατέρες μας εβίωσαν το Ευαγγέλιο του Χριστού. Ετήρησαν τις άγιες εντολές Του. Η ζωή τους, ο λόγος τους, έγιναν προέκτασις του Ευαγγελίου και η εν Πνεύματι Θεού εμπειρία τους πλουτίζει την αγία Παράδοσι της Εκκλησίας. Φανερώνουν το μέγα βάθος των σωτηρίων λόγων του Δεσπότου Χριστού και αποδεικνύουν ότι οι εντολές Του “βαρείαι ουκ εισι” αλλά μπορούν να τις εφαρμόζουν οι Χριστιανοί κάθε εποχής, ελέγχοντας έτσι την ολιγοπιστία, αμέλεια και φυγοπονία μας. Έχοντας τους παλαιούς και νέους Αγίους Πατέρας ως ερμηνευτάς της Κυριακής Προσευχής ερευνούμε και ψηλαφούμε το βάθος της αναπέμποντάς την προς τον Κύριο. Ικετεύουμε τον Σωτήρα Χριστό να δίδη και σε μας, τους συγχρόνους Χριστιανούς, την Χάρι Του, ώστε η εν Χριστώ ζωή μας να θεμελιούται στην προσευχή – ως κοινωνία μετά του ζώντος Θεού. Αλλά και αντιστρόφως η προσευχή μας να είναι έκφρασις της ζωντανής παρουσίας του Θεού στη ζωή μας και να πηγάζη απ’ αυτήν. Με άλλα λόγια, προσευχή να είναι η ίδια η ζωή μας, η οποία πάλι θα βαθαίνη και θα εμπνέη και τους λόγους που θα απευθύνουμε στον Άγιο Θεό.

(Μάρτιος 1997) Διαβάστε περισσότερα »

Η θέωσις, ως σκοπός της ζωής του ανθρώπου (Αρχιμ. Γεώργιος Καψάνης, Καθηγούμενος Ι.Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους)

Πρόλογος Η θέωσις, ως σκοπός της ζωής του ανθρώπου Η ενανθρώπησις του Θεού αιτία της θεώσεως του ανθρώπου Η συμβολή της Θεοτόκου στην θέωσι του ανθρώπου Η Εκκλησία, ο χώρος της θεώσεως του ανθρώπου Η θέωσις δυνατή διά των ακτίστων ενεργειών του Θεού Προϋποθέσεις για την θέωσι α) Η ταπείνωσις β) Η άσκησις γ) Τα άγια Μυστήρια και η προσευχή Εμπειρίες της θεώσεως Αποτυχία πολλών ανθρώπων να φθάσουν στην θέωσι α) Η προσήλωσις στις βιοτικές μέριμνες β) Ο ηθικισμός γ) Ο ανθρωποκεντρικός ουμανισμός Συνέπειες της αγωγής της θεώσεως Συνέπειες της αγωγής που δεν οδηγεί στην θέωσι Διαβάστε περισσότερα »

Η Θέωσις ως σκοπός της ζωής του ανθρώπου (Αρχ. Γεώργιος Καψάνης, Καθηγούμενος της Ι. Μ. Γρηγορίου Αγίου Όρους)

Ομιλία στην αίθουσα του πνευματικού κέντρου της Ι. Μ. Δημητριάδος, που διοργανώθηκε από τον σύλλογο των «Τριών Ιεραρχών»
  • Η αιτία της πτώσης του ανθρώπου και οι συνέπειες αυτής της απομάκρυνσης από το Θεό.
  • Ο Θεός δίδει την δυνατότητα στον άνθρωπο να γίνει Θεός κατά Χάριν.
  • Η κληρονομιά της άρρωστης ανθρώπινης φύσεως και η νέα ζωή που ο Χριστός φέρνει στον κόσμο.
  • Η σωτηρία του ανθρώπου μόνο στην Εκκλησία του Κυρίου Ιησού Χριστού.
  • Ουσία και ενέργειες του Θεού
  • Μόνο η Θ. Χάρις θεώνει ως άκτιστη ενέργεια του Θεού.
  • Προϋποθέσεις για την Θέωση: α) Ταπείνωσις. Ο Θεός κέντρο του κόσμου για τον ταπεινό Χριστιανό. β) Κάθαρση της καρδιάς από τα πάθη. Μετάνοια, άσκησις, προσευχή.
  • Η Θέωσις για τους Ορθοδόξους δεν είναι μια κατάστασις ιδεαλιστική.
  • Στάδια της εμπειρίας της Θεώσεως. Δάκρυα μετανοίας, γλυκύτητα, θέαση του Ακτίστου Φωτός.
  • Η αντικατάσταση του πρωταρχικού σκοπού της ενώσεώς μας με τον Θεό, από δευτερεύοντες.
  • Ο κίνδυνος του ηθικισμού. Δεν είναι τα καλά έργα που σώζουν, αλλά η Χάρις του Θεού.
  • Η Θεοποιός ησυχία.

Διαβάστε περισσότερα »

Ψυχολόγους θέλουμε, ιερείς και πνευματικούς δεν θέλουμε! * (Αρχ. Γεώργιος Καψάνης, Καθηγούμενος Ι. Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους)

Εις το «Άνθρωπος ην οικοδεσπότης, όστις εφύτευσεν αμπελώνα» (Ματθ. κα’ 33-42, Ευαγγέλιον ΙΒ’ Κυριακής του Ματθαίου).

Ο Οικοδεσπότης της Παραβολής είχε φυτεύσει αμπελώνα, τον είχε περιφράξει, είχε α­ναθέσει την καλλιέργειά του σε γεωργούς και, όταν ήλθε ο καιρός της συγκομιδής, έστειλε ανθρώπους του για να συλλέξουν τον καρπό. Ο αμπελών είναι η ανθρωπότης και ο Οικοδεσπότης είναι ο άγιος Θεός. Από την ανθρωπότητα ο Κύριος περίμενε καρπούς. Έστελνε κατά καιρούς τους απεσταλμένους Του να ζητήσουν τους καρπούς από την ανθρωπότητα, αλλά αυτοί που είχαν σφετερισθή τον αμπελώνα, οι κακοί άρχοντες του Ισραήλ και των διαφόρων λαών που μέχρι σήμερα εξουσιάζουν τους ανθρώπους, αυτοί νό­μιζαν και νομίζουν ότι ο αμπέλων είναι δικός τους. Θέλουν να σφετερισθούν τα αγαθά αυτού του αμπελώνος, αυτού του κόσμου, και να τα χρησιμοποιήσουν ιδιοτελώς όχι για το καλό της ανθρωπότητος, όπως ήθελε ο Ιδιο­κτήτης του. Διαβάστε περισσότερα »