Φώτιος Σχοινάς

Ο μαρασμός των κλασσικών σπουδών (Φώτιος Σχοινάς, Δρ. Φιλοσοφίας)

Τά Ἑλληνικά γράμματα γονιμοποίησαν τόν Χριστιανισμό κατά τήν πρώτη μ. Χ. χιλιετία καί στήν αὐγή τῶν νεωτέρων χρόνων γονιμοποίησαν τόν νεωτερικό Εὐρωπαϊκό πολιτισμό. Μποροῦμε βάσιμα νά ἰσχυρισθοῦμε ὅτι ἀπετέλεσαν τήν γονιμοποιό μήτρα τοῦ Μεσαιωνικοῦ Ὀρθόδοξου πολιτισμοῦ καί τῆς Εὐρωπαϊκῆς νεωτερικότητος. Ἡ συνάντηση τοῦ Ἑλληνισμοῦ μέ τόν Χριστιανισμό ὑπῆρξε τό μέγιστο πολιτισμικό γεγονός στήν πνευματική ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος. Ὅπως ἔχει γραφεῖ «ἡ ἱστορική συνάντηση τοῦ Χριστιανισμοῦ μέ τόν Ἑλληνισμό ὑπῆρξε χωρίς ἀμφιβολίαν τό μεγαλύτερο κοσμοϊστορικῆς σημασίας γεγονός πού ἐπήγαγε τήν βαθύτερη καί ριζικώτερη τομή στήν καθόλου ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος».[1] Ἡ συνάντηση καί σύζευξη αὐτή παρήγαγε τόν Ἑλληνορθόδοξο πολιτισμό στήν Ἀνατολή καί τόν Λατινικό Σχολαστικισμό στή Δύση τήν περίοδο τοῦ Μεσαίωνα. Τήν περίοδο τῆς Ἀναγεννήσεως πάλι τά Ἑλληνικά γράμματα εἶχαν πρωταγωνιστικό ρόλο. Ἡ ἀφύπνιση τῆς ἀνθρωπότητος ἀπό τόν λήθαργο τοῦ Μεσαίωνα βασίσθηκε στήν – κοιταγμένη μέ ἄλλο μάτι πλέον – κλασσική ἑλληνορωμαϊκή παιδεία.

Διαβάστε περισσότερα »

Γλωσσική μεταρρύθμιση και εθνική παρακμή (Φώτιος Σχοινάς, Δρ. Φιλοσοφίας)

Ἄν γυρίσουμε τήν μνήμη μας πίσω, πρό 45 περίπου χρόνων, ὅσοι τοὐλάχιστον εἴμαστε μιᾶς κάποιας προχωρημένης ἡλικίας, θά θυμηθοῦμε ὅτι τό 1976 ἡ τότε κυβέρνηση Κ. Καραμανλῆ μέ ὑπουργό παιδείας τόν Γεώργιο Ράλλη προέβη σέ σαρωτική γλωσσική μεταρρύθμιση: κατήργησε τά ἀρχαῖα ἀπό τό Γυμνάσιο, ἀποσκοράκισε τήν καθαρεύουσα ὡς ἐπίσημη γλῶσσα τῆς Παιδείας καί τῆς Δημοσίας Διοικήσεως καί στή θέση της καθιέρωσε τήν Δημοτική (ἤ, ἄν θέλετε ὀρθότερα, τήν Κοινή Νεοελληνική). Λίγα χρόνια ἀργότερα, τό 1982, ἡ νεοεκλεγεῖσα κυβέρνηση τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου μέ ὑπουργό Παιδείας τόν Ἐλευθέριο Βερυβάκη ἀποσκοράκισε τούς τόνους καί τά πνεύματα καθιερώνοντας ἐπίσημα τόν μονοτονικό τρόπο γραφῆς. Διαβάστε περισσότερα »

Συμπεριφορικά και μαθησιακά προβλήματα στα σύγχρονα παιδιά και εφήβους (Φώτιος Σχοινάς, Δρ. Φιλοσοφίας)

Τά πιό δύσκολα προβλήματα πού ἔχει νά ἀντιμετωπίσει ὁ σύγχρονος ἐκπαιδευτικός εἶναι τά προβλήματα συμπεριφορᾶς καί οἱ μαθησιακές δυσκολίες τῶν σύγχρονων μαθητῶν. Μέ τό λεκτικό μόρφωμα «προβλήματα συμπεριφορᾶς» ἐννοοῦμε τήν ἔκδηλη ἤ λανθάνουσα ἐπιθετική συμπεριφορά ὁρισμένων παιδιῶν καί ἐφήβων, τήν ἀδυναμία διαχείρισης τῶν ἀρνητικῶν συναισθημάτων τους, ὅπως, π.χ., τοῦ θυμοῦ, τήν ἀδυναμία ἐπίλυσης μέ εἰρηνικό τρόπο τῶν ὅποιων συγκρούσεών τους, τήν ἀδυναμία ἡ λογική νά ἐλέγχει τίς παρμητικές ἐκδηλώσεις τους, τόν ἐκφοβισμό (bullying), τή θυματοποίηση καί τήν ἄσκηση βίας, λεκτικῆς ἤ καί σωματικῆς, στούς συμμαθητές τους. Μέ τό λεκτικό σύνολο «μαθησιακές δυσκολίες» ἐννοοῦμε τό σύνολο τῶν παθογενῶν καταστάσεων πού ἐμποδίζουν τή μάθηση, ὅπως, π.χ., εἶναι ἡ δυσλεξία, ἀλλά κυρίως τήν παγερή ἀδιαφορία τῶν συγχρόνων μαθητῶν γιά τή μάθηση καί τή λεγόμενη Δ.Ε.Π.Υ. (Διαταραχή ἐλλειμματικῆς προσοχῆς/ὑπερκινητικότητα).

Διαβάστε περισσότερα »

Οι Μυροφόρες στην Καινή Διαθήκη (Φώτιος Σχοινάς, Δρ. Φιλοσοφίας)

Οἱ Μυροφόρες (μυροφόρος ἐκ τοῦ φέρω + μύρα = ὁ φέρων, ὁ κομίζων μύρα) ἦσαν οἱ γυναῖκες «αἱ συνακολουθήσασαι αὐτῷ (τῷ Ἰησοῦ) ἀπό τῆς Γαλιλαίας (Λουκ. 23, 49) μέχρι τοῦ τάφου καί προσῆλθαν μετά τήν ταφή νά ἀλείψουν μέ μύρα (=ἀρώματα) τό νεκρό σῶμα τοῦ Σταυρωθέντος. Κατά τόν ἅγιο Γρηγόριο Παλαμᾶ «Μυροφόροι τοίνυν εἰσίν αἱ συνακολουθήσασαι μετά τῆς τοῦ Κυρίου Μητρός καί τῷ καιρῷ τοῦ σωτηρίου πάθους συμπαραμείνασαι καί τό τοῦ Κυρίου σῶμα μυρίσαι σπουδάσασαι (=ἐφρόντισαν νά ἀλείψουν)» (Γρηγορίου Παλαμᾶ, Ὁμιλία ΙΗ’ 4, ΕΠΕ, τόμος 9ος, Θεσσαλονίκη 1985, σελ. 522). Ἦσαν παροῦσες στήν Σταύρωση τοῦ Κυρίου, δέν ἀπομακρύνθηκαν οὔτε ἀπό τόν Σταυρό οὔτε ἀπό τό μνημεῖο, ἀκόμη καί ὅταν ὅλοι οἱ ἄλλοι Ἀπόστολοι εἶχαν κλεισθεῖ στό ὑπερῶο τῆς Ἱερουσαλήμ «διά τόν φόβον τῶν Ἰουδαίων» (Ἰω. 20, 19). Κατά τό Πεντηκοστάριον (ἐκδ. Φῶς, Ἀθῆναι 1974, σελ. 58) «Αἱ μέν γυναῖκες αὗται εἰσί μάρτυρες ἀψευδεῖς καί πρῶται τῆς Ἀναστάσεως». Διαβάστε περισσότερα »

Η περί αστρολογίας διδασκαλία τού ιερού Δαμασκηνού (Φώτης Σχοινάς, Δρ. Φιλοσοφίας)

Μέ τό παρόν πονημάτιο ἀποσκοπῶ στήν παρουσίαση τῆς διδασκαλίας τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ περί τῶν ζῳδίων καί τοῦ ζῳδιακοῦ κύκλου. Δέν ἔχω καμμία φιλοδοξία νά προβῶ σέ μία γενικώτερη παρουσίαση τῆς ἀστρολογίας καί στήν κριτική της ἀνασκευή ὅσον ἀφορᾷ τήν, ὑποτιθέμενη, ἐπίδρασή της στήν ἀνθρώπινη ζωή καί στίς ἀνθρώπινες ὑποθέσεις. Διαβάστε περισσότερα »