γλώσσα

Επιστολή δασκάλων προς τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων

Ο δάσκαλος Κώστας Σαμοΐλης που γράφει την επιστολή παρακάτω, αποτυπώνει μία πραγματικότητα που, όσοι από εμάς έχουν παιδιά στο Δημοτικό, την έχουν διαπιστώσει και οι ίδιοι. Ευχαριστούμε για την αποστολή της τελικής μορφής της επιστολής, έτσι όπως εστάλη στον υπουργό με 100 υπογραφές δασκάλων. Διαβάστε περισσότερα »

Χρειάζεται η ιστορική ορθογραφία; (Γεώργιος Μπαμπινιώτης, καθηγητής της Γλωσσολογίας, πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, τ. πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών)

Η εξοικείωση με την ιστορική γραφή των λέξεων, τελικά, αποτελεί λεπτή πνευματική άσκηση Γιατί παιδευόμαστε με τα έξι /i/ τής ορθογραφίας τής γλώσσας μας (ι, η, υ, ει, οι, υι), με τα δύο /e/ (ε, αι), τα δύο /o/ (o, ω), τα τρία /v/ (β, αυ, ευ), τα τρία /f / (φ, αυ, ευ), τα δύο /z/ (ζ, σμ, σλ) κ.ο.κ.; Δεν μας φτάνει ένα /i/ το ι, ένα /e/ το ε, ένα /o/ το ο, ένα /v/ το β κ.τ.ό.; Γιατί να μη γράφουμε ιρίνι (ειρήνη), ίπαρξι (ύπαρξη), κερί (καιροί), γινέκα (γυναίκα), εσθάνομε (αισθάνομαι), χόρι (χώροι), εβγενίς (ευγενείς), άβριο (αύριο), έφθιμι (εύθυμη) κ.τ.ό.; Είναι η ιστορική ορθογραφία απόρροια (ή «απόρια») ενός εθνικού μαζοχισμού; Είναι επινόηση κάποιων διανοουμένων; Είναι προσκόλληση σε παρωχημένες γλωσσικές εμμονές; Και προχωρώντας πιο τολμηρά, λένε μερικοί, γιατί να μη γράφουμε irini, iparksi, keri, gineka, esthanome, chori, evgenis, avrio, efthimi κ.τ.ό.; Γιατί να μη προσχωρήσουμε δηλ. στο λατινικό αλφάβητο (που -στο κάτω-κάτω- είναι ελληνικής προελεύσεως), κάνοντας τη γραφή μας πιο προσιτή στους ξένους; Ηδη δεν επικοινωνούμε στους Η/Υ με τα Greeklish; Διαβάστε περισσότερα »

Η γλωσσική ανεπάρκεια των μαθητών (Φώτης Σχοινάς, Δρ Φιλοσοφίας)

Αφορμή για το παρόν σημείωμα στάθηκε η δημοσίευση στη Χριστιανική της 1ης Νοεμβρίου 2007 του υπομνήματος της Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού στον Πρόεδρο κ. Τ. Παπαδόπουλο σχετικά με την αποτυχία των Κυπρίων μαθητών στις Παγκύπριες εξετάσεις στα Νέα Ελληνικά. Η γλωσσική επάρκεια των ελλαδιτών μαθητών δεν είναι καθόλου καλύτερη, ίσως μάλιστα είναι και σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό χειρότερη. Ισχυρίζομαι τούτο εξ αφορμής της εμπειρίας που έχω ως σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων της Μεσσηνίας. Τον μήνα Οκτώβριο του ενεστώτος έτους επισκέφθηκα περί τα είκοσι σχολεία στην Καλαμάτα, αλλά και ευρύτερα στο νομό Μεσσηνίας, και ήλθα σε επαφή με εκατό περίπου φιλολόγους, που εργάζονται ως μάχιμοι εκπαιδευτικοί σε αυτά. Το συμπέρασμα είναι άκρως απογοητευτικό. Οι εκπαιδευτικοί μού τόνισαν ότι οι μαθητές τους αδυνατούν να παράγουν λόγο, είτε γραπτό είτε προφορικό, σε ικανοποιητικό βαθμό. Διαβάστε περισσότερα »

Μια διαφορετική ματιά στο πολυτονικό μέσα από προσωπική αφήγησι (Χρυσοστόμου Παπασπύρου, Χημικός Παν/μίου Αθηνών, Εκπαιδευτικός στο Ειδικό Λύκειο Κωφών & Βαρηκόων Αγίας Παρασκευής)

(Για τεχνικούς λόγους το κείμενο δημοσιεύεται στην μονοτονική γραφή. Όσοι επιθυμούν το παρόν κείμενο σε πολυτονική γραφή ας το ‘κατεβάσουν’ πατώντας εδώ: ΠΟΛΥΤΟΝΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ PDF)

_______________

Στην πρόσφατη αντιπαράθεσι που έχει αναζωπυρωθή ανά­μεσα σε υποστηρικτές του πολυτονικού και υποστηρικτές του μονοτονικού διακρίνω μία εναγώνια απελπισία. Το κλίμα μοιάζει νά ‘χει πολωθή, και τα διάφορα επιχειρήματα και αντεπιχειρήματα μοιάζουν να επαναλαμβάνωνται σαν ηχώ. Ισως και λίγη δόσι αμηχανίας, λες και δείχνει να χρωματίζη την πόλωσι με μία νότα μελαγχολίας. Μόνο άσπρο ή μαύρο; Μόνο ναι ή μόνον όχι στους τόνους και τα πνεύματα; Δεν θα το έθετα έτσι. Μπορούμε να ζωγραφίσουμε ένα το­πίο μέσα από μία απειρία προοπτικών, μπορούμε να λύσουμε ένα πρόβλημα μέσα από μία ποικιλία διαφορετικών προσεγγίσεων. Υπάρχουν και διαφορετικές ματιές. Οι προσωπικές αφηγήσεις είναι ανεκτίμητες, διότι αποκαλύπτουν διαφορετικές ματιές σε αντίστοιχες, διαφορετικές όψεις ενός θέματος. Οι προσωπικές αφηγήσεις δεν επιχειρούν ν’ αποδείξουν, απλά να δείξουν. Να δείξουν κάτι πέρα από τα αυτονόητα, πέρα από τα δεδομένα. Είμαι χημικός και γλωσσολόγος, ανήκοος από τα τρία μου χρόνια, εκπαιδεύω ανήκοους και βαρήκοους μαθητές εδώ και πάνω από είκοσι χρό­νια, και γράφω αυτή την αφήγησι στο πολυτονικό. Γιατί την γράφω; Όχι για να παρουσιάσω μία πραγματεία για το πολυτονικό. Ούτε για να προβάλω επιχειρήματα για τους τόνους και τα πνεύματα, προσπαθώντας να τα τεκμηριώσω με διάφορες γλωσσολογικές θέσεις. Δεν είναι εδώ ο κατάλληλος χώρος. Γράφω αυτή την αφήγησι έτσι αυθόρμητα, για να επικοινωνήσω ανθρώπινα με τους αναγνώστες, να μοιραστώ μαζί με άλλους ανθρώπους μία διαφορετική, προσωπική ματιά στο τι μπορεί να σημαίνη το πολυτονικό σε κάποιες ιδιαίτερες περιστάσεις, που κατά κανένα τρόπο δεν θα μπορούσαν να θεωρηθούν αυτονόητες, δεδομένες ή αντιπροσωπευτικές. Διαβάστε περισσότερα »

SMS: Ο fonias tis glosas (Ιωάννα Νιαώτη)

Μελέτη κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τον τρόπο γραφής μηνυμάτων μέσω κινητών τηλεφώνων.
Sms = κνδνς για τη γλσσ. Δηλαδή: τα γραπτά μηνύματα αποτελούν κίνδυνο για τη γλώσσα, εν προκειμένω την αγγλική, σύμφωνα με μελέτη εκπαιδευτικής επιτροπής στην Ιρλανδία σχετικά με την αύξηση των γραπτών μηνυμάτων, που θεωρούνται πλέον από τους νέους ο δημοφιλέστερος τρόπος επικοινωνίας.

Διαβάστε περισσότερα »