Περιοδικό “Ευθύνη”

Οι πρόθυμοι δούλοι (Κώστας Ε. Τσιρόπουλος)

Έζησε και ξαναέζησε η ανθρωπότητα καιρούς, καιρούς δουλείας που ξεσηκώνον­ταν οι λαοί για να την αποτινάξουν, και καιρούς ελευθερίας που επλήγωνε και τε­λικά δηλητηρίαζε ο ατομικισμός —αφού, κατά την αθάνατη ρήση του Μακρυγιάν­νη, η ελευθερία —και η Δημοκρατία— στη­ρίζεται στο «εμείς» και ποτέ στο «εγώ». Διαβάστε περισσότερα »

Matrix (Δημήτρης Αγγελής)

Δεν νομίζω ότι υπάρχει καλύτερος τρόπος για ν’ αποδείξουμε την θριαμβευτική επιβολή της τεχνολογίας πάνω στην καθημερινότητά μας από το γεγονός ότι η ίδια η πραγματικότητα μας παρουσιάζεται, σε μεγάλο βαθμό, διαμεσολαβημένη. Δεν κοιτάμε εμείς μόνο τις οθόνες· κι οι οθόνες κοιτάζουν μέσα μας, διαμορφώνουν συνειδήσεις, αλλοτριώνουν τη σκέψη και δημιουργούν έναν νέο ανθρωπολογικό τύπο με κοινές, γι’ αυτό προβλέψιμες (και σαφώς εκμεταλλεύσιμες) ψυχολογικές και συναισθηματικές αντιδράσεις: τα δελτία ειδήσεων, οι τηλεοπτικές σειρές, οι εμπορικές κινηματογραφικές ταινίες μάς τοποθετούν σ’ έναν παγκοσμιοποιημένο, ουδέτερο χώρο, όπου οι πραγματικές εμπειρίες και τα αισθήματα που προκύπτουν από αυτές αντικαθίστανται από την προσομοίωσή τους. Κι οι διαφημίσεις που παρεμβάλλονται δεν προωθούν, τελικά, προϊόντα, αλλά έναν ολόκληρο τρόπο ζωής. Είναι οι μαχητικοί απολογητές ενός πολιτισμού που ζει στο επίπεδο της φαινομενικότητας και της επανάληψης, που τρέφεται παρασιτικά με εικόνες απ’ την οθόνη της τηλεόρασης, του υπολογιστή ή του κινητού τηλεφώνου –το τελευταίο, άλλωστε, φαίνεται ότι σταδιακά θα υποκαταστήσει και κάθε επαφή μας με τον έξω κόσμο. Η οθόνη είναι η μήτρα ενός νέου πολιτισμού στον οποίο όλα εξελίσσονται μπροστά στα μάτια μας, ανεξαρτήτως εάν γίνονται με την παθητική ανοχή ή την εκούσια συμμετοχή μας. Διαβάστε περισσότερα »

«Όσον υπερέχεις κατά τον πλούτον, τόσον υστερείς κατά την αγάπην» (Μέγας Βασίλειος)

Ένα “άλλο” μήνυμα σε καιρούς οικονομικής κρίσης.

Η ικανοποίησις των αναγκών των πτωχών καταναλώνει τον πλούτον, όταν δηλ. ο καθένας μεν δέχεται ολίγα δια την ικανοποίησιν των αναγκών του, όλοι δε μαζί μοιράζωνται τα υπάρχοντα που εξοδεύονται δι’ όλους. Ώστε αυτός που αγαπά τον πλησίον ωσάν τον εαυτόν του δεν κατέχει τίποτε περισσότερον από τον πλησίον. Αλλ’ όμως φαίνεσαι να έχης πολλά κτήματα. Από πού αυτά; Από που αλλού παρά από του ότι είναι φανερόν ότι επροτιμούσες την ιδικήν σου απόλαυσιν από την παρηγορίαν τών πολλών. Όσον, λοιπόν, υπερέχεις κατά τον πλούτον, τόσον υστερείς κατά την αγάπην. Διότι προ πολλού θα είχες σκεφθή να απομακρύνης τα χρήματα, εάν είχες αγαπήσει τον πλησίον. Τώρα δε τα χρήμα­τα είναι συνδεδεμένα μαζί σου περισσότερον από τα μέλη τού σώματος, και ο χωρισμός από αυτά σε λυπεί, σαν τον ακρωτηριασμόν τών χρησιμωτέρων μελών. Διαβάστε περισσότερα »

Ο σύγχρονος Ναρκισσισμός (Φώτιος Σχοινάς)

Ο Ζυλ Λιποτβεσκί στο βιβλίο του «Η εποχή τού κενού. Δοκίμια για τον σύγ­χρονο ατομικισμό» γράφει πως κάθε εποχή έχει έναν κυρίαρχο μυθολογικό τύπο (Οιδίποδα, Αχιλλέα, Αντιγόνη, Προμηθέα, Αμλετ κ.ά.) που εκφράζει το επικρατούν πνεύμα της. Ο μυθολογικός τύπος που εκφράζει και αποτυπώνει το κυρίαρχο πνεύμα τής σύγχρονης εποχής τής μετανεωτερικότητας είναι ο Νάρκισ­σος. Ο μετανεωτερικός ναρκισσισμός αποτελεί την ακραία απόληξη του νεωτερικού ατομικισμού. Διαβάστε περισσότερα »

Η χαλασμένη γειτονιά (Κώστας Ε. Τσιρόπουλος)

Όσοι, με άκαμπτη επιμονή, είχαν τον περασμένο αιώνα ονειρευτεί, —βυθισμένοι σε δυσπερίγραπτα δεινά— μιαν Ευρώπη ειρηνεμένη και σωφρονισμένη, μια «γει­τονιά» κρατών με ακοίμητη την φιλία, την αλληλεγγύη και την φιλοδοξία να υψώσουν έναν πολιτισμό-υπόδειγμα πραγ­ματικό της Οικουμένης όλης, αισθάνονται σήμερα προδομένοι, ταπεινωμένοι, απο­γοητευμένοι, με την καρδιά τους κλει­στή. Διαβάστε περισσότερα »