Γίνεται κατανοητό, ὅτι τὸ ἀνθρώπινο πνεῦμα δὲν εἶναι ἕνα αὐτόματο καὶ νεκρὸ μηχάνημα, μὲ τὸ ὁποῖο τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἐνεργεῖ καὶ πράττει, ἀλλὰ ζωντανὸς συνεργάτης τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Μὲ τὴν ἐπίδραση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὅλος ὁ ἄνθρωπος μετατρέπεται σὲ «πράξη», «ἐνέργεια». Καὶ μὲ τὴν βοήθεια τῶν ἁγίων ἀρετῶν μετατρέπει τὶς «Θεοκεχαριτωμένες» δυνάμεις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος σὲ δικές του δυνάμεις. Τὶς μεταφέρει σὲ κάθε «συστατικό» της ὑπάρξεώς του, τὶς ἐκχέει σ’ ὁλόκληρο τὸν ἑαυτό του καὶ αὐτὲς συμμετέχουν σὲ ὅλες τὶς σκέψεις του (τοῦ ἀνθρώπου δηλ.), σὲ ὅλα τὰ αἰσθήματά του, στὶς θελήσεις του, στὶς ἐνέργειές του καὶ σὲ ὅλους τοὺς λόγους του. Μὲ μία λέξη, στὴν ὁλόπλευρη ζωή του. Διαβάστε περισσότερα »

Επιστολή στον θεολόγο Μπ. P. Διαβάστε περισσότερα »

Ο άνθρωπος είναι τοποθετημένος στο δρόμο ανάμεσα στον παράδεισο και στην κόλαση, ανάμεσα στον Θεό και στο διάβολο. Κάθε σκέψη και λογισμός του ανθρώπου και κάθε αίσθησή του φέρνει λίγο την ψυχή ή στον παράδεισο ή στην κόλαση. Εάν είναι έλλογος (δηλ. κατά Θεόν) η σκέψη και ο λογισμός συνδέει τον άνθρωπο με τον Θεό Λόγο, τον Απερινόητο και Ακατάληπτο και αυτό για τον άνθρωπο ήδη είναι παράδεισος. Εάν όμως η σκέψη είναι χωρίς και κατά του Θεού Λόγου, τότε αναπόφευκτα συνδέει τον άνθρωπο με το παράλογο και το ανόητο, με το Διάβολο, και αυτό είναι ήδη κόλαση. Ό,τι ισχύει για τη σκέψη ισχύει και για την αίσθηση. Όλα λοιπόν αρχίζουν εδώ στη γη, και ο παράδεισος και η κόλαση του ανθρώπου. Η ζωή του ανθρώπου σ’ αυτό τον πλανήτη είναι ένα τεράστιο δράμα: εδώ συνεχώς συγκρούονται το εφήμερο και το αιώνιο, το θνητό και το αθάνατο, το καλό και το κακό, τα του διαβόλου και τα του Θεού. Διαβάστε περισσότερα »

(Ματθ. ιε’ 21-28)

Κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να γευτεί τη γλυκύτητα του καλού, αν πρώτα δεν επιμείνει και δε δοκιμαστεί στο καλό. Στο δρόμο προς το καλό πρώτα δοκιμάζουμε την πικρία κι υστέρα τη γλυκύτητα.

Η φύση ολόκληρη είναι γεμάτη από διδαχές καρτερίας και επιμονής. Αν τα νεόφυτα δέντρα σου δεν αναπτυχθούν για να δημιουργήσουν δασύλιο, θα μπορέσουν ν’ αντέξουν στον άνεμο και το χιόνι; Θα σου ήταν χρήσιμα τα ποτάμια αν δεν έφτιαχναν βαθιές κοίτες; Μήπως τα μυρμήγκια αυτοκτονούν όταν οι τροχοί καταστρέφουν τα σπίτια τους στο δρόμο, ή ξεκινούν με επιμονή να φτιάχνουν καινούργια; Αν κάποιος άκαρδος άνθρωπος γκρεμίσει τη φωλιά τού χελιδονιού στο σπίτι του, τότε το χελιδόνι θα ξεκινήσει αδιαμαρτύρητα να πάει σε άλλο σπίτι για να φτιάξει την καινούργια φωλιά του. Οτιδήποτε κάνουν οι φυσικές καταστροφές ή οι άνθρωποι στα φυτά και στα ζώα, κάνουν τους ανθρώπους να θαυμάζουν την ακατάβλητη επιμονή τους στην εκτέλεση του καθήκοντος που τους όρισε ο Θεός. Όταν ένα φυτό που το κόψανε ή το θερίσανε έχει τη δύναμη ν’ αναπτυχθεί ξανά, θα το κάνει. Όταν σ’ ένα πληγωμένο και μοναχικό ζώο έμεινε έστω κι ελάχιστη δύναμη ζωής, θα προσπαθήσει να κάνει κι αυτό το καθήκον του για να ζήσει.

Η καθημερινή ζωή τού ανθρώπου είναι γεμάτη από διδαχές για την καρτερία και την επιμονή. Ο επίμονος στρατιώτης θα κερδίσει τη μάχη. Ο επίμονος τεχνίτης θα τελειοποιήσει το έργο του. Ο επίμονος έμπορος θα πλουτίσει. Ο επίμονος ιερέας θα βάλει τους ανθρώπους της ενορίας του στο σωστό δρόμο. Ο επίμονος άντρας ή η επίμονη γυναίκα τής προσευχής, θα φτάσει στην τελειότητα και την αγιότητα. Ο επίμονος καλλιτέχνης αποκαλύπτει το εσωτερικό κάλλος των πραγμάτων. Ο επίμονος επιστήμονας ανακαλύπτει τους κανόνες και τους νόμους που διέπουν τις σχέσεις των πραγμάτων. Ακόμα και το πιο χαρισματικό παιδί δε θα μάθει να γράφει, αν δεν εξασκηθεί με επιμονή στο γράψιμο. Ένας άνθρωπος με θαυμάσια φωνή δε θα γίνει ποτέ μεγάλος τραγουδιστής αν δεν εξασκηθεί. Έχουμε συνηθίσει να υπενθυμίζουμε στους άλλους κάθε μέρα, αλλά και να μας υπενθυμίζουν οι άλλοι, την ανάγκη τής επιμονής και της καρτερίας στο καθημερινό μας έργο.

Η επιμονή, για να καταλήξουμε σε κάποιο συμπέρασμα, είναι το μοναδικό καλό έργο που το συνιστούν όλοι και δεν το αμφισβητεί κανένας. Όλη αυτή η επιμονή στο έργο όμως που ακούμε κάθε μέρα, είναι μόνο ένα σχολείο που μας μαθαίνει την εσωτερική επιμονή στο πνευματικό βασίλειο. Όλη αυτή η εξωτερική επιμονή στο λουστράρισμα και στην τελειοποίηση των πραγμάτων, στη σύναξη πλούτου, γνώσεων και τεχνών, είναι μόνο μια εικόνα τής θαυμαστής επιμονής που πρέπει να έχουμε για τη βελτίωση και τελειοποίηση των καρδιών μας, για τη φροντίδα και τον εμπλουτισμό τής ψυχής μας, της άφθαρτης κι αθάνατης εσωτερικής μας ύπαρξης.

Η Αγία Γραφή μάς διδάσκει σε κάθε σελίδα της την επιμονή στα πνευματικά θέματα. Μας διδάσκει τόσο με λόγια όσο και με τα μεγάλα παραδείγματα ανδρών καρτερικών ή μη. Τα δυο πιο φοβερά παραδείγματα μη επιμονής στο καλό, τα βρίσκουμε στην περίπτωση του Αδάμ, του προπάτορα του ανθρώπινου γένους, και του Ιούδα, που πριν ήταν απόστολος κι έπειτα έγινε προδότης. Και τους δυο η αγαθότητα του Θεού τους τοποθέτησε πολύ κοντά Του. Ο Αδάμ ήταν με το Θεό στον παράδεισο, ο Ιούδας κοντά στο Χριστό στη γη. Ξεκίνησαν κι οι δυο με υπακοή στο Θεό και τελείωσαν με δυσπιστία. Το τέλος τού Ιούδα ήταν πιο φοβερό από του Αδάμ, επειδή μπροστά του είχε και το παράδειγμα του πρωτόπλαστου. Ο Σαούλ πάλι δεν είχε επιμονή στη μάχη και γι’ αυτό παραφρόνησε. Ο Σολομών δεν είχε επιμονή κι η βασιλεία του μοιράστηκε. Πόσο υπέροχη όμως, πόσο υπεράνθρωπη επιμονή έδειξε ο Αβραάμ με την πίστη του στο Θεό, ο Ιακώβ με την πραότητά του, ο Ιωσήφ με την εγκράτειά του, ο Δαβίδ με τη μετάνοιά του κι ο δίκαιος Ιώβ με την καρτερία του! Τι υπέροχο παράδειγμα επιμονής στην αγνότητά της έδειξε η Πάναγνη Παρθένος, αλλά κι ο δίκαιος Ιωσήφ με την υπακοή του στο Θεό! Αλλά το ίδιο έκαναν κι οι απόστολοι, καθώς κι όλοι εκείνοι που είχαν αφοσιωθεί στο Θεό, με την αγάπη τού Χριστού!

Στην Αγία Γραφή θα βρούμε πάρα πολλά και καθαρά παραδείγματα πώς η επιμονή στο καλό αποβαίνει πάντα νικηφόρα και στεφανώνεται. Κανένας από μας που τα διαβάζει αυτά δεν μπορεί να ισχυριστεί πως δεν ήξερε ή δε διδάχτηκε. Πώς γίνεται εκατοντάδες χιλιάδες αγίων, παρθένων και μαρτύρων, από την ένσαρκη ζωή τού Χριστού στη γη ως σήμερα, να το γνωρίζουν αυτό και μεις να το αγνοούμε; Δεν είναι πως δεν ξέρουμε, αλλά δεν έχουμε τη δύναμη να επιμείνουμε. Το να γνωρίζουμε το καλό και να μην επιμένουμε σ’ αυτό, μας κατακρίνει διπλά. Εκείνος που δε γνωρίζει το δρόμο αυτό και δεν τον ακολουθεί «δαρήσεται ολίγας». Αυτός όμως που τον γνωρίζει και δεν τον ακολουθεί, «δαρήσεται πολλάς» (βλ. Λουκ. ιβ’ 47, 48).

Ο δρόμος προς το καλό είναι ανηφορικός. Εκείνος που έμαθε να βαδίζει μόνο σε επίπεδες επιφάνειες ή σε κατηφόρες, στην αρχή θα τον βρει δύσκολο. Αυτός που ξεκίνησε να βαδίζει το δρόμο αυτόν κι έπειτα γυρίζει πίσω, δε θα μπορέσει να σταθεί στον τόπο απ’ όπου ξεκίνησε τον ανήφορο, αλλά θα κατεβεί πιο χαμηλά, στο σκοτάδι και στην απώλεια. Γι’ αυτό είπε ο Κύριος πως «ουδείς επιβαλών την χείρα αυτού επ’ άροτρον και βλέπων εις τα οπίσω εύθετός εστιν εις την βασιλείαν του Θεού» (Λουκ. θ’ 62).

Το σημερινό ευαγγέλιο μας μιλάει για ένα θαυμαστό παράδειγμα επιμονής στην πίστη και την προσευχή που μας δίνει μια συνηθισμένη γυναίκα, που μάλιστα ήταν ειδωλολάτρισσα. Μακάρι το παράδειγμα αυτό να λειτουργήσει σαν φωτιά στις συνειδήσεις όλων εκείνων που αυτοονομάζονται πιστοί, ενώ στην πίστη και στην προσευχή είναι σκληροί και ψυχροί σαν την πέτρα. Διαβάστε περισσότερα »

Κάποιος από τους πρεσβυτέρους στα μέρη σας σε φόβισε με τα παρακάτω λόγια: «Καταραμένος να είναι όποιος αλλάξει την πίστη με την οποία γεννήθηκε». Φοβούμενος την κατάρα ρωτάς: «Είναι όντως έτσι;». Διαβάστε περισσότερα »