συνείδηση

Κυριακή Β’ Ματθαίου: Ερμηνεία στην Αποστολική περικοπή (Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος)

(Προς Ρωμαίους, κεφ.2, χωρία 10-16)

Επιλεγμένα αποσπάσματα από την ερμηνεία του αγίου Ιωάννου, αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως του Χρυσοστόμου στην αποστολική περικοπή της Κυριακής Β΄Ματθαίου [ομιλία ΣΤ΄ από τον υπομνηματισμό του αγίου στην Προς Ρωμαίους επιστολή] Διαβάστε περισσότερα »

Οι φιλότιμοι έχουν λεπτή συνείδηση και βοηθιούνται από τον Θεό (Άγιος Παΐσιος Αγιορείτης)

– Γέροντα, όποιος έχει φιλότιμο το καταλαβαίνει ο ίδιος; Διαβάστε περισσότερα »

Ο κόσμος και η συνείδησή του: Απλές σκέψεις για ένα μεγάλο θέμα (Σαράντος Καργάκος, ιστορικός – συγγραφέας)

Ο Νίτσε με τον Υπεράνθρωπο σφράγισε ανεξίτηλα τη μοίρα και την ιστορία του αιώνα μας. Η θεωρία του Υπεράνθρωπου είναι μια θεωρία σκληρότητας. Πρέπει να λυτρωθούμε, διακηρύσσει ο Νίτσε, από την ηθική των δούλων και των αδυνάτων. Η αγάπη κατεβάζει τον άνθρωπο. Μόνο η σκληρότητα είναι δημιουργική. Και η σκληρότητα επιβάλλεται για την υπέρβαση του ανθρώπου και τη δημιουργία του Υπεράνθρωπου. «Ο Υπεράνθρωπος είναι πάνω από ηθικές δεσμεύσεις, δυνατός, σκληρός, γεμάτος δημιουργικότητα- περιφρονεί τα χλιαρά αισθήματα της αγάπης και της συμπόνιας και ποδοπατεί αδίστακτα τους ασθενείς».

Στο πορτρέτο αυτό εύκολα κανείς μπορεί ν’ αναγνωρίσει την εικόνα του αιώνα μας. Στην προσπάθειά μας να γίνουμε Υπεράνθρωποι καταντήσαμε απάνθρωποι και μισάνθρωποι. Αναζητώντας τον Υπεράνθρωπο παραμερίσαμε τον άνθρωπο, αφαιρέσαμε από αυτόν κάθε στοιχείο ηθικής, προκαλέσαμε άμβλυνση των ηθικών του μέτρων. Τον Υπεράνθρωπο εκφράζουν σήμερα πολιτικοί, κρατικοί και οικονομικοί μηχανισμοί, που λειτουργούν με γνώμονα τη μακιαβελλική λογική, ποδοπατώντας τα τελευταία ράκη της ηθικής, που μόνο σαν πρόσχημα για νέες ανήθικες πράξεις χρησιμοποιείται. Έτσι, στον καιρό μας αρχίζει να θεωρείται υποτιμητικό το να είναι κανείς ηθικός. Την ηθική έχει αντικαταστήσει η εξέλιξη. Εξέλιξη, όμως, εμφανίζει κι ο καρκίνος. Διαβάστε περισσότερα »

Η επανάσταση στη συνείδηση και συνείδηση στην επανάσταση (Σαράντος Καργάκος, Ιστορικός – Συγγραφέας)

Ο άνθρωπος έχει τα γενικά χαρακτηριστικά του είδους του αλλά και τα εντελώς ιδιαίτερα, που τον κάνουν να ξεχωρίζει από κάθε συνάνθρωπό του· είναι μια ατομική αλλά μαζί και μια κοινωνική δομή. Έχει, δηλαδή, την ικανότητα ν’ αγωνίζεται για τον εαυτό του αλλά και για όλους. Κατά συνέπεια, είναι ένα ημι-εξειδικευμένο μέλος του συνόλου, που με το μικρό και ίσως ασήμαντο έργο του βοηθά στην ανάπτυξη της κοινωνίας και την επίτευξη επαναστάσεων, που ξεκινούν από ένα απλό συναίσθημα: τη συνείδηση της θέσης του ανθρώπου και της πραγματικής του αξίας. Όταν ο άνθρωπος συνειδητοποιεί ότι κάποια κατάσταση τον υποβαθμίζει ή τον απανθρωποποιεί, τότε εξεγείρεται και επαναστατεί. Από την άποψη αυτή το συνειδητοποιημένο άτομο είναι ένα αφυπνισμένο άτομο. Μόνο όπου υπάρχει αφύπνιση, υπάρχει κι επανάσταση. Διαβάστε περισσότερα »

Η συνείδηση (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ)

ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ εἶναι ἡ αἴσθηση τοῦ πνεύματος τοῦ ἀνθρώπου, αἴσθηση λεπτὴ καὶ φωτεινή, ποὺ ξεχωρίζει τὸ καλὸ ἀπὸ τὸ κακό.

Ἡ αἴσθηση αὐτὴ ξεχωρίζει τὸ καλὸ ἀπὸ τὸ κακὸ πιὸ καθαρὰ ἀπ’ ὅσο ὁ νοῦς. Πιὸ δύσκολο εἶναι νὰ παραπλανήσει κανεὶς τὴ συνείδηση παρὰ τὸν νοῦ. Καὶ τὸν πλανεμένο νοῦ, ποὺ τὸν ὑποστηρίζει τὸ φιλάμαρτο θέλημα, γιὰ πολὺν καιρὸ τὸν ἀντιμάχεται ἡ συνείδηση. Διαβάστε περισσότερα »