συναφειακή

Οι Πατέρες της Εκκλησίας και η μεταπατερική «θεολογία» (μοναχός Μωυσής Αγιορείτης)

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ γίνεται πολὺ λόγος γιὰ “νεοπατερικὴ σύνθεση”, γιὰ “μεταπατερικὴ θεολογία“, γιὰ “θεολογία τῆς συνάφειας” καὶ λοιπὰ φιλόδοξα καὶ κενόδοξα λυπηρὰ εὐφυολογήματα ὁρισμένων, ποὺ ἐπιθυμοῦν νὰ ἐπικρατήσουν, νὰ πρωτοτυπήσουν καὶ νὰ διαφοροποιηθοῦν. Ὅλα αὐτὰ δημιουργοῦν ἐκπλήξεις, ἀπορίες, λογισμοὺς καὶ σκέψεις. Μερικὲς ἀπὸ αὐτὲς συνοπτικὰ καὶ ταπεινὰ παρακάτω θὰ παρουσιάσουμε, ἀφοῦ ξανατονίσουμε μερικὲς γνωστὲς ἐκκλησιαστικὲς θέσεις. Διαβάστε περισσότερα »

Ου γαρ πάντων η πίστις (Πρωτ. π. Θωμάς Βαμβίνης)

Συχνά ακούμε «εσωτερικές ειδήσεις» πού δείχνουν τό πόσο ξένοι γινόμαστε οι Έλληνες πρός τήν παράδοσή μας, ιδιαίτερα τήν εκκλησιαστική. Ορισμένοι μάλιστα δίνουν τήν εντύπωση ότι διακατέχονται από μίσος γιά ό,τι έχει σχέση μέ τήν πίστη τών Πατέρων μας.
Θά πήτε όμως ότι αυτό δέν είναι κάτι τό καινούργιο. Πάντα υπήρχαν αυτοί πού πολεμούσαν τήν πίστη τών Αποστόλων καί τών αγίων Πατέρων. Πάντα υπήρχαν αυτοί πού μισούσαν τόν Χριστό καί τήν Εκκλησία Του. Αυτό τό μίσος άλλωστε γεύτηκε καί ο ίδιος ο Χριστός από τούς κατά σάρκα ομοεθνείς Του, γι’ αυτό καί, προσγειώνοντας τούς μαθητές Του, προφητικά τούς είπε: «ει εμέ εδίωξαν, καί υμάς διώξουσιν ει τόν λόγον μου ετήρησαν, καί τόν υμέτερον τηρήσουσιν» (Ιωαν. ιε’,20). Αυτό ισχύει διαχρονικά γιά όλους τούς μαθητές τού Χριστού, γιά όλους, δηλαδή, τούς ανθρώπους πού αποδέχονται «τόν Χριστό ως τήν Απόλυτη Αλήθεια, ως τόν Θεό-Δημιουργό καί Θεό-Σωτήρα», σύμφωνα μέ τήν έκφραση τού Γέροντος Σωφρονίου Σαχάρωφ.
Αυτό τό μίσος όμως χρειάζεται διερεύνηση, γιατί δέν είναι ιδίωμα μόνον τών αθέων, τών αλλοθρήσκων ή τών αιρετικών (ορισμένοι μάλιστα από αυτούς μπορεί νά διακρίνονται από ένα αίσθημα σεβασμού πρός τίς διαφορετικές θρησκευτικές πεποιθήσεις τών άλλων, σύμμεικτο μέ τήν αδιαφορία τους γιά κάθε τι πού γιά τούς άλλους είναι ιερό) τό σημαντικό καί ενδιαφέρον είναι ότι τό μίσος αυτό, μέ μιά ιδιάζουσα μορφή, μπορεί νά διακατέχη ακόμη καί κάποιους από αυτούς πού διατείνονται ότι είναι «μαθητές τού Χριστού» καί εμφανίζονται είτε ως άτεγκτοι φύλακες τής παρακαταθήκης τών Αποστόλων καί Προφητών είτε, σέ άλλες περιπτώσεις, ως «αποπειρώμενοι» νά είναι αυθεντικοί εκφραστές, μέσα στό σήμερα, τού «πνεύματος» τής διδασκαλίας τού Χριστού καί τών Πατέρων, ανήσυχοι γιά τήν «εσωστρέφεια» τής Ορθοδοξίας, η οποία έμεινε (όπως νομίζουν) ουσιαστικά έξω από τίς θεολογικές ζυμώσεις, πού είναι έντονες στόν αποχρωματισμένο θρησκευτικά δυτικό κόσμο.
Άς δούμε όμως τά πράγματα περνώντας μέσα από τήν ιστορία.

Διαβάστε περισσότερα »

Υπόμνημα Μητροπολίτου Γλυφάδας κ. Παύλου προς την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος για τις “συναφειακές”, “μεταπατερικές” και άλλες “θεολογικές” αναζητήσεις σε συνέδριο της Θεολογικής Ακαδημίας του Βόλου

ΔΕΛΤΙΟΝ ΤΥΠΟΥ

Εν Βούλα τη 28η Σεπτεμβρίου 2010

Αριθμ. Πρωτ. 1037
Προς
Την Αγίαν και Ιεράν Σύνοδον
της Εκκλησίας της Ελλάδος
Ιασίου 1 – 115 21 ΑΘΗΝΑΣ

Υ Π Ο Μ Ν Η Μ Α

«ΣΥΝΑΦΕΙΑΚΕΣ», «ΜΕΤΑΠΑΤΕΡΙΚΕΣ»
ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ «ΘΕΟΛΟΓΙΚΕΣ» ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ
ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ

Στήν «Ἀκαδημία Θεολογικῶν Σπουδῶν» τῆς Ἰερᾶς Μητροπόλεως Δημητριάδος, στόν Βόλο, διοργανώθηκε στίς ἀρχές Ἰουνίου τοῦ τρέχοντος ἔτους, Θεολογικό Συνέδριο μέ θέμα:

«ΝΕΟΠΑΤΕΡΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ Ή ΜΕΤΑΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ. ΤΟ ΑΙΤΗΜΑ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΣΥΝΑΦΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ»

Tό συνέδριο αὐτό ἦταν μία «ριζοσπαστική θεολογική ἔκπληξη», ὑπό τήν ἀρνητική ἔννοια, γιά τόν ἀκροατή πού δέν εἶχε προετοιμαστεῖ δεόντως, προκειμένου νά ἀκούσει μία διαστρεβλωτική «νεοθεολογική γλώσσα». Καί δέν ἦταν δύσκολο νά ἀκουστεῖ αὐτή ἡ «γλώσσα» ἀπό πολλούς, ἐπειδή οἱ ἐργασίες τοῦ συνεδρίου μεταδίδονταν ἀπό τόν διαδικτυακό τηλεοπτικό σταθμό www.intv.gr., μέ παράλληλη μετάφραση στά ἀγγλικά καί ἑλληνικά. Θά σημειώσουμε στή συνέχεια, δειγματοληπτικά, μερικά ἀπό τά ἀνορθόξα ἀκούσματα τοῦ συνεδρίου. Εἶναι ὅμως ἀπαραίτητο νά προτάξουμε τίς παρατηρήσεις μας, σέ δύο καθοριστικούς ὅρους πού ὁδήγησαν ἐκ προοιμίου τή «θεολογική σύναξη» αὐτή σέ «θεολογικό ναυάγιο».

Διαβάστε περισσότερα »

Νεοπατερική, μεταπατερική καί συναφειακή «θεολογία» (Σεβ. Μητροπ. Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιερόθεος)

Μελετώντας κανείς τα κείμενα της Αγίας Γραφής και των Πατέρων, διαπιστώνει ότι η βάση της ορθόδοξης θεολογίας είναι η αποκάλυψη του Θεού που δόθηκε στους Προφήτες, τους Αποστόλους και τους Πατέρες δια μέσου των αιώνων. Είναι χαρακτηριστική η αρχή της προς Εβραίους Επιστολής: «Πολυμερώς και πολυτρόπως πάλαι ο Θεός λαλήσας τοις πατράσιν εν τοις προφήταις, επ εσχάτου των ημερών τούτων ελάλησεν ημίν εν υιώ» (Εβρ. α’, 1).
Έτσι, οι Άγιοι είναι οι θεόπνευστοι θεολόγοι, οι οποίοι διατυπώνουν την εμπειρία τους σε όρους για να την διαφυλάξουν από την αίρεση και την διαστρέβλωση. Οπότε, οι όροι-δόγματα είναι σημαντικό στοιχείο της παραδόσεώς μας και δέν μπορεί κανείς να τα κλονίση χωρίς να χάση τον δρόμο προς την σωτηρία του.
Είναι σημαντική η φράση της ησυχαστικής Συνόδου του 14ου αιώνος, όπως εκφράζεται στο Συνοδικό της Ορθοδοξίας, ότι πορευόμαστε «κατά τας των αγίων θεοπνεύστους θεολογίας και το της Εκκλησίας ευσεβές φρόνημα». Οι Άγιοι δεν εκφράζουν δική τους θεολογία, αλλά διατυπώνουν, με τα ιδιαίτερα χαρίσματά τους, την αποκάλυψη την οποία βίωσαν εν Αγίω Πνεύματι. Έξω από αυτήν την προοπτική όχι μόνον δεν υπάρχει ορθόδοξη θεολογία, αλλά κλονίζεται σοβαρώς το θεμέλιο της σωτηρίας.

Διαβάστε περισσότερα »