αρχαία ελληνικά

Τα αρχαία ελληνικά κάνουν τους μαθητές πιο έξυπνους (Άννα Γραβάνη, πτ. Ψυχολογίας ΕΚΠΑ)

Όλοι το υποπτεύονταν, αλλά τώρα πλέον είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός: Η εκμάθηση αρχαίων ελληνικών στα παιδιά τα ωφελεί ποικιλοτρόπως. Κοντολογίς, τα κάνει εξυπνότερα, κοινωνικότερα, διευρύνει τους ορίζοντές τους, βελτιώνει την ορθογραφική ικανότητά τους, τη μνήμη, την αναγνώριση του προφορικού λόγου! Ο άνθρωπος πίσω από την τεκμηρίωση της ευμενούς επίδρασης των αρχαίων ελληνικών στα παιδιά είναι η Άννα Γραβάνη, πτυχιούχος Ψυχολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και ο ιθύνων νους της διπλωματικής εργασίας με τίτλο «Υπάρχουν οφέλη από την εκμάθηση των αρχαίων ελληνικών για τη γλωσσική – γνωστική ανάπτυξη των παιδιών (ομιλητών) της νέας ελληνικής γλώσσας;».

Η πρωτοποριακή μεταπτυχιακή έρευνά της έγινε δεκτή από τη Σχολή Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Dundee (Σκοτία). Όπως μας εξήγησε η ίδια, «η εκμάθηση μιας γλώσσας συνδέεται με πτυχές της ψυχικής και της γνωστικής λειτουργίας του ατόμου. H Γνωστική Ψυχολογία μελετά πώς ένα άτομο αποκτά γνώση. Οι γνωστικές λειτουργίες, μέσω των οποίων κατακτούμε τη γνώση, είναι η αντίληψη, η μνήμη, η γλώσσα, η σκέψη, η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων». Σκοπός της έρευνάς της ήταν να εξετάσει αν η εκμάθηση των αρχαίων ελληνικών έχει θετικό αντίκτυπο στη γνωστική ανάπτυξη των παιδιών. Στην έρευνα χρησιμοποίησε τεστ αξιολόγησης γλωσσικών – γνωστικών λειτουργιών και εκεί έγινε σύγκριση δύο ομάδων (παιδιά που παρακολουθούσαν μαθήματα αρχαίων ελληνικών και παιδιά που δεν είχαν επαφή με τα αρχαία ελληνικά). Τα αποτελέσματα – συμπεράσματα της έρευνας έδειξαν ότι «υπήρξαν οφέλη από την εκμάθηση των αρχαίων ελληνικών στους ψυχογλωσσικούς τομείς: ορθογραφική ικανότητα, αναγνώριση γραπτού λόγου (ανάγνωση), αναγνώριση προφορικού λόγου, απόδοση εννοιών – ορισμός λέξεων, μνημονική ικανότητα και μορφολογική και σημασιολογική επεξεργασία σύνθετων λέξεων». Η συζήτηση μαζί της είναι διαφωτιστική… Διαβάστε περισσότερα »

Γλωσσική μεταρρύθμιση και εθνική παρακμή (Φώτιος Σχοινάς, Δρ. Φιλοσοφίας)

Ἄν γυρίσουμε τήν μνήμη μας πίσω, πρό 45 περίπου χρόνων, ὅσοι τοὐλάχιστον εἴμαστε μιᾶς κάποιας προχωρημένης ἡλικίας, θά θυμηθοῦμε ὅτι τό 1976 ἡ τότε κυβέρνηση Κ. Καραμανλῆ μέ ὑπουργό παιδείας τόν Γεώργιο Ράλλη προέβη σέ σαρωτική γλωσσική μεταρρύθμιση: κατήργησε τά ἀρχαῖα ἀπό τό Γυμνάσιο, ἀποσκοράκισε τήν καθαρεύουσα ὡς ἐπίσημη γλῶσσα τῆς Παιδείας καί τῆς Δημοσίας Διοικήσεως καί στή θέση της καθιέρωσε τήν Δημοτική (ἤ, ἄν θέλετε ὀρθότερα, τήν Κοινή Νεοελληνική). Λίγα χρόνια ἀργότερα, τό 1982, ἡ νεοεκλεγεῖσα κυβέρνηση τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου μέ ὑπουργό Παιδείας τόν Ἐλευθέριο Βερυβάκη ἀποσκοράκισε τούς τόνους καί τά πνεύματα καθιερώνοντας ἐπίσημα τόν μονοτονικό τρόπο γραφῆς. Διαβάστε περισσότερα »

«Η υποχώρηση των κλασσικών σπουδών είναι αποτέλεσμα πνευματικής οκνηρίας» (Andrea Marcolongo, Φιλόλογος – συγγραφέας)

Άρθρο που πρωτοδημοσιεύτηκε στη Le Monde.
Μεταφράζει από τα γαλλικά ο Αλέξανδρος Μπριασούλης


Η πρόσφατη κατάργηση των ελληνικών και λατινικών ως υποχρεωτικών μαθημάτων στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον δεν μου προκαλεί μόνο δυσαρέσκεια, αλλά και βαθιά ανησυχία. Δεν είναι απλά ένα φαινόμενο των καιρών μα, περισσότερο, το σύμπτωμα μιας αρρώστιας. Δεν πρόκειται για κάτι που σχετίζεται αποκλειστικά με τις κλασσικές σπουδές, αλλά με την ικανότητά μας να δεχτούμε τη σκέψη. Είναι η απόρριψη της συζήτησης, να τι διακυβεύεται σ’ αυτή την ιστορία. Στη γενικότερη αυτή υποκρισία, που απαιτεί τον σεβασμό όλων, δεν μπορεί πλέον κανείς να εκφράσει τη γνώμη του. Καμιά σκέψη όμως δεν μπορεί να είναι ουδέτερη. Αυτό είναι που μας υπενθυμίζουν οι αρχαίες γλώσσες, μας επιτρέπουν να διαμορφώσουμε τη σκέψη μας για να μπορούμε να λέμε όχι.

Διαβάστε περισσότερα »

Ο άγιος Πορφύριος και η αρχαία ελληνική γλώσσα (Φώτης Σχοινάς, Δρ. Φιλοσοφίας)

ἅγιος Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης εἶναι ἕνας σύγχρονος ἅγιος καί μάλιστα ἕνας ἀπό τούς μεγαλύτερους ἁγίους ὅλων τῶν ἐποχῶν, ὅπως ἀποφάνθηκε σύγχρονος ἐπίσκοπος. Ὅχι ἕνας ἁπλός ἅγιος, ἀλλά ἕνας ἅγιος σχεδόν πάνσοφος μέ τή Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὅπως ἔχει γραφεῖ «ὁ πατήρ Πορφύριος κατεῖχε νοῦ δυνάμενο νά ὑπερίπταται πάνω ἀπό τούς οὐρανούς καί νά κατέρχεται ἕως τίς ἀβύσσους, νοῦ παντοδύναμο μέ τή Θεία Δύναμη, παντεπόπτη μέσα στό θεῖο Φῶς, παντογνώστη μέσα στήν ἔνθεη Γνώση. Μέ τήν ἐνορατική του δύναμη, τά τοῦ ἀνθρώπου, τά ὁποῖα δέν γνωρίζει “εἰ μή τό πνεῦμα τό τοῦ ἀνθρώπου”, ἐκεῖνος τό γνώριζε μέ τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ». (Χρυσοστόμου Μοναχοῦ Διονυσιάτου, Θεός Λόγος καί ἀνθρώπινος λόγος, Ἱερά Μονή Ἁγίου Διονυσίου, Ἅγιον Ὄρος 1998, σελ. 449).

Ἀποτελεῖ ξεχωριστό ἐνδιαφέρον λοιπόν νά δοῦμε τίς ἀπόψεις ἑνός τόσο θεοφωτίστου νοῦ γιά τήν ἀρχαία ἑλληνική γλῶσσα. Νομίζω ἀναγκαῖο νά σημειώσω ὅτι παρουσιάζω μόνον ὅσες ἐγώ ἐγνώρισα καί αὐτές ἐλλειπτικά λόγῳ στενότητος χώρου. Μπορεῖ νά ὑπάρχουν καί ἄλλες, ἐξίσου ἤ περισσότερο ἐνδιαφέρουσες. Διαβάστε περισσότερα »

Τα αρχαία Ελληνικά στην Ευρώπη (Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιερόθεος)

Πρόσφατα, στήν Ἐφημερίδα «Ἑστία» (24-5-2017) δημοσιεύθηκε ἄρθρο μέ τίτλο «Στήν Γαλλία ἐπενδύουν στά Ἀρχαῖα Ἑλληνικά». Στό ἄρθρο αὐτό ἐπισημαίνεται τό ἐνδιαφέρον τῶν Εὐρωπαίων γιά τά ‘Aρχαῖα Ἑλληνικά ὡς παράγοντα πολιτισμοῦ. Διαβάστε περισσότερα »