Οι μεγάλοι διδάσκαλοι της Εκκλησίας και του Γένους Μακάριος Νοταράς, Νικόδημος Αγιορείτης και Αθανάσιος Πάριος, που έζησαν και έδρασαν τον 18ον αιώνα και στις αρχές του 19ου, αποτελούν μία νέα τριάδα μεγίστων φωστήρων, όπως οι παλαιοί Τρεις Ιεράρχαι, τηρουμένων βεβαίως των αναλογιών και λαμβανομένων υπ’ όψιν των ιστορικών συγκυριών στις οποίες έζησαν με τις διαφορές και τις ομοιότητες. Σ’ αυτούς προστίθεται και ο Νεόφυτος Καυσοκαλυβίτης, πρωτουργός χρονικά του κινήματος, όχι όμως με την προσφορά και δραστηριότητα που οι τρεις άλλοι επέδειξαν στη συνέχεια, η οποία άλλωστε ήταν και η αιτία να συγκαταριθμηθούν στη χορεία των αγίων. Ονομάσθηκαν ειρωνικά Κολλυβάδες από τους αντιπάλους τους στο Άγιο Όρος, εξ αιτίας του ότι αντέδρασαν στην αντιπαραδοσιακή μεταφορά της τελέσεως των μνημοσυνών από το Σάββατο στην Κυριακή, γιατί ορθά και δίκαια εξετίμησαν ότι προσβάλλεται έτσι ο αναστάσιμος και πανηγυρικός χαρακτήρ της ημέρας.
Κολλυβάδες
Το κίνημα των Κολλυβάδων και η προσφορά του (Πρωτοπρ. Θεόδωρος Ζήσης)
Δημοσιεύθηκε στις 23 Φεβρουαρίου, 2011
(2,646 άτομα το έχουν διαβάσει)
(2,646 άτομα το έχουν διαβάσει)
Φιλοκαλικοί Πατέρες του 18ου αιώνος (Αρχιμ. Γεώργιος Καψάνης Καθηγούμενος Ι. Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους)
Δημοσιεύθηκε στις 22 Ιουλίου, 2009
(3,500 άτομα το έχουν διαβάσει)
(3,500 άτομα το έχουν διαβάσει)
Η αγάπη του Θεού εχάρισε στην Εκκλησία αγιασμένους πατέρες, οι οποίοι εσφράγισαν τον 18ο και τον 19ο αιώνα με την φωτεινή παρουσία τους, την ορθόδοξη θεολογία τους, την αυστηρή ασκητική τους ζωή, τα θεοφώτιστα συγγράμματά τους και τις παραδοσιακές μοναστικές τους αρχές. Οι πατέρες μας αυτοί άφησαν ανεξίτηλη την σφραγίδα τους στην εκκλησιαστική ζωή μέχρι τις ημέρες μας. Ωνομάσθηκαν σκωπτικά «κολλυβάδες» και η πνευματική τους δραστηριότητα «κολλυβαδικό κίνημα», επειδή την αφορμή για την εμφάνισί της έδωσε το γεγονός ότι οι μοναχοί της Ιεράς Σκήτης της Αγίας Αννης τελούσαν τα «μετά κολλύβων» μνημόσυνα των κτιτόρων του ανακαινιζομένου τότε καθολικού ναού (Κυριάκου) της Σκήτης κατά την ημέρα της Κυριακής αντί του Σαββάτου. Στην συνείδησι της Εκκλησίας όμως οι «κολλυβάδες» θα παραμείνουν ως «οι Φιλοκαλικοί Πατέρες του 18ου και 19ου αιώνος» και το πολύπλευρο έργο τους ως «Φιλοκαλική Αναγέννησις», όπως εύστοχα τους ονομάζει ο Σεβ. Μητροπολίτης Μαυροβουνίου Αμφιλόχιος[1]. Οι επιφανέστεροι και γνωστότεροι από αυτούς τους πατέρες είναι ο άγιος Μακάριος επίσκοπος Κορίνθου, ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης και ο άγιος Αθανάσιος ο Πάριος. Λόγω της θεολογικής τους μαρτυρίας, οι αοίδιμοι «Φιλοκαλικοί πατέρες» υπέστησαν διωγμούς και εξορίες από το Αγιον Όρος. Ο άγιος Αθανάσιος ο Πάριος μάλιστα αδίκως αφορίσθηκε. Εν τούτοις η ακούσια διασπορά τους, στα νησιά του Αιγαίου κυρίως, δημιούργησε μία θαυμάσια πνευματική κίνησι με πολλούς και εύχυμους καρπούς. Διαβάστε περισσότερα »
Κατηγορίες: ΘΕΟΛΟΓΙΑ 
Λέξεις Κλειδιά: Καψάνης Γεώργιος, Πατέρες, Περιοδικό "Πειραϊκή Εκκλησία", Κολλυβάδες Η πρόκληση του Διαφωτισμού και οι «Κολλυβάδες» πατέρες (Πρωτοπρ. Γεώργιος Δ. Μεταλληνός)
Δημοσιεύθηκε στις 15 Ιουλίου, 2009
(5,971 άτομα το έχουν διαβάσει)
(5,971 άτομα το έχουν διαβάσει)
Το 18ο αιώνα συντελείται νέα περιπετειώδης συνάντηση της Ορθόδοξης Ανατολής με τη Δύση, που στα βασικά της σημεία συνιστά επανάληψη της ανάλογης διαδικασίας του 14ου αιώνα. Συνεχιστές, άλλωστε, των Ησυχαστών του φθίνοντος Βυζαντίου ήσαν οι αγιορείτες Κολλυβάδες Πατέρες, ενώ στη θέση του Καλαβρού «Λατινέλληνος» Βαρλαάμ, του φορέα δηλαδή και εκφραστού της «ευρωπαϊκής» συνειδήσεως, κατέλαβαν οι επισημότεροι εκπρόσωποι του Ελληνικού Διαφωτισμού, κληρικοί και μοναχοί στην πλειονότητα τους, όπως και εκείνοι. Πρόκειται για μια νέα φάση του μακραίωνος εθνικού διχασμού μας, του μακρόσυρτου δηλαδή «πνευματικού δυϊσμού», που κατατρώγει μόνιμα την εθνική μας σάρκα. Διαβάστε περισσότερα »
Κατηγορίες: ΘΕΟΛΟΓΙΑ Λέξεις Κλειδιά: Ευρώπη, Γεώργιος Μεταλληνός, παιδεία, Περιοδικό "Πειραϊκή Εκκλησία", διαφωτισμός, Κολλυβάδες Το πνευματικό κίνημα των Κολλυβάδων (Νικόλαος Ντανυλέβυτς, Φοιτητής Θεολογικής Ακαδημίας Μόσχας)
Δημοσιεύθηκε στις 2 Νοεμβρίου, 2006
(3,566 άτομα το έχουν διαβάσει)
(3,566 άτομα το έχουν διαβάσει)
Στην ιστορία του Αγίου Όρους αναφέρονται πολλές προσπάθειες των μοναχών του να εμβαθύνουν στο πνεύμα της Ορθοδοξίας, και μια από αυτές, ήταν η διδασκαλία του Ησυχασμού. Αλλά σιγά-σιγά αυτή η διδασκαλία της ησυχαστικής παραδόσεως φαίνεται να λησμονήθηκε. Από την πολύχρονη αφάνειά της, όμως, την έβγαλε και την ξαναζωντάνευσε ένα άλλο μοναχικό κίνημα, λιγότερο γνωστό, αλλά εξ ίσου σπουδαίο, σύμφωνα με τα αποτελέσματά του, το κίνημα των Κολλυβάδων. Το αντικείμενο του αγώνα τους ήταν η αναγέννηση της λειτουργικής και πνευματικής ζωής της Εκκλησίας και του ορθοδόξου λαού κατά τον ΙΗ’ αιώνα. Το κίνημα των Κολλυβάδων, ή όπως το ονομάζει ο Σέρβος αρχιμ. Αμφιλόχιος Ράντοβιτς, (νυν Μητροπολίτης Μαυροβουνίου), η “Φιλοκαλική αναγέννησις” , έδωσε την ορθόδοξη απάντηση στις απαιτήσεις και το πνεύμα της εποχής: στον Διαφωτισμό και τον δυτικό ορθολογισμό, δικαιώνοντας την γενική προσδοκία της αναγεννήσεως της ζωής της Εκκλησίας. Διαβάστε περισσότερα »
Η θέσις των Κολλυβάδων έναντι των μυστικών ευχών (Αρχ. Νικόδημος Μπαρούσης)
Δημοσιεύθηκε στις 5 Οκτωβρίου, 2006
(6,877 άτομα το έχουν διαβάσει)
(6,877 άτομα το έχουν διαβάσει)
Η ανάγνωσις των ευχών της θείας Λειτουργίας φαίνεται πως ήταν ένα θέμα που απασχόλησε τους πιστούς από παλαιά, αλλά πάντοτε η Εκκλησία, σταθερή εις την Αποστολική της παράδοσι, ετάχθη υπέρ της μυστικής αναγνώσεώς τους. Διαβάστε περισσότερα »
Κατηγορίες: ΘΕΟΛΟΓΙΑ Λέξεις Κλειδιά: Νικόδημος Μπαρούσης, Κολλυβάδες, Λειτουργική Τάξις, μυστικές ευχές 
