παιδεία

Το μεγαλοβδόμαδο της Παιδείας (Δημήτρης Νατσιός, δάσκαλος)

«Μη με διαβάζετε, όταν δεν πήγατε τουλάχιστον μια φορά στην Αποκαθήλωση». Ν. Καρούζος

Η Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα. Και ονομάζεται Μεγάλη όχι γιατί είναι μεγαλύτερη ή έχει περισσότερες μέρες, αλλά «επειδή μεγάλα ημίν γέγονεν εν αυτή παρά του Δεσπότου κατορθώματα», λέει ο ιερός Χρυσόστομος. Όλη η ποίηση του Χριστιανισμού και όλη η δόξα της Ορθοδοξίας, από αυτή την εβδομάδα πηγάζουν.

Μεγάλη Εβδομάδα της χαρμολύπης, του χαροποιού πένθους, τέτοιους εκπληκτικούς γλωσσικούς ακροβατισμούς, μόνο η ελληνική λαλιά μπορεί να συνταιριάσει. Πώς να το εξηγήσεις το «χαροποιόν πένθος»; Αυτό μόνο βιώνεται διά της πίστεως. «Τα μέγιστα διά της πίστεως ου δια λογισμών κατορθούνται», θα πει ο Μέγας Βασίλειος.

Διαβάστε περισσότερα »

Η ωφέλιμος παιδεία και το ελληνικόν σχολείον (Ιωάννης Β. Κογκούλης, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ)

Εἰσήγησις εἰς τὴν Διημερίδα τῆς ΠΕΘ. 12–13 Μαρτίου 2011

Ζοῦμε σὲ μιὰ ἐποχὴ σύγχυσης ἐξαιτίας τῆς παρατηρούμενης ἀνάμειξης ἰδεολογιῶν, βιοθεωριῶν, τυποποιημένων ὁραμάτων, ἐμπορευματοποιημένων πολιτικῶν σχημάτων καὶ ποικίλων εὑρημάτων τῆς καλούμενης μετανεωτερικότητας. Παρὰ τὶς βαρύγδουπες διακηρύξεις γιὰ τὴν ἀξία τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου καὶ τὸ δικαίωμα τῆς ἐλεύθερης ἐπιλογῆς, ἀόρατα πολυεθνικὰ πολιτικὰ καὶ πολιτιστικὰ σχήματα λειτουργοῦνὡς ἰσοπεδωτικὸς ὁδοστρωτήρας πάνω σὲ ἀνθρώπους καὶ στὰ προϊόντα τοῦ πολιτισμοῦ. Τὸν τελευταῖο μάλιστα καιρὸ φαίνεται νὰ εἶναι γεγονός, πὼς ἡ καλούμενη οἰκονομικὴ κρίση εἶναι πρωτίστως κρίση κοινωνικὴ καὶ θεσμική, κρίση ἀξιῶν καὶ πὼς εἶναι ἐμφανὴς ἡ συρρίκνωση στοὺς ἀνθρώπους τῆς πίστης, τῆς ἐλπίδας, τῆς ἀγάπης…

Ὅλα τὰ παραπάνω, σὲ συνδυασμὸ μὲ τὴν κοινὴ διαπίστωση πὼς ἰδιαίτερα σήμερα ἰσχύει αὐτό, ποὺ ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς ἐπισήμανε γιὰ τὴν ἐποχή του, τονίζοντας μὲ ἔμφαση πὼς «ἀγρίεψε τὸ Γένος μας», ἀσφαλῶς ὄχι ἀπὸ τὴν ἀμάθεια, ἀλλὰ λόγω ἀπουσίας Παιδείας, καὶ πώς, κατὰ τὸν Ἅγιο Κοσμᾶ, «ἐγινήκαμενὡς τὰ θηρία»[1], θέτουν ἐπὶ τάπητος τὸ παρατηρούμενο στὴν Πατρίδα μας ἔλλειμμα Παιδείας.Ἔτσι, ἐπειδὴ πρὶν ἀπὸ λίγο καιρὸ ἀκούγαμε ἀπὸ ἐπίσημα χείλη πὼς ὅλα εἶναι θέμα Παιδείας, πιστεύω πὼς καθίσταται ἀναγκαία ἡ διερεύνηση τῶν ἀκόλουθων ἐρωτημάτων: Ἀπαρτίζεται, καὶ σὲ ποιὸ βαθμό, ἡ σημερινὴ ἑλληνικὴ ἐκπαίδευση ἀπὸ παιδαγωγοῦντα – προσωποκεντρικὰ σχολεῖα καὶ σχολές, στὰ ὁποῖα κεντρικὴ θέση ἔχει ἡ, κατὰ τὸν Ἅγιο Μέγα Βασίλειο, «ὠφέλιμος παιδεία», ἡ ὁποία βρίσκεται στὸν ἀντίποδα «τῆς ἀνοήτου καὶ βλαβερᾶς»[2]; Μήπως, ἆραγε, διεξάγεται στὸν τόπο μας ἕνας πολυμέτωπος κρυφὸς καί, παράλληλα, δόλιος πόλεμος ἐναντίον τῆς ὠφέλιμης Παιδείας;

Διαβάστε περισσότερα »

Σκέψεις με αφορμή τις προτάσεις για την ανώτατη παιδεία (Μερόπη Ν. Σπυροπούλου)

Ένα γνωστό ανέκδοτο από τη ζωή του Μεγάλου Ναπολέοντα επανέρχεται επίμονα στη σκέψη μου, κάθε φορά που διαβάζω τις νέες (;), ανακυκλούμενες, επα­νειλημμένες και, πάντως, τελικώς ατελέσφορες προθέσεις από τον εκάστοτε Υπουργό Παιδείας της χώρας μας, σχετικά με το εκπαιδευτικό μας σύστημα και, κυρίως, με τη θλιβερή κατάσταση που επικρατεί στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά μας Ιδρύματα. Διαβάστε περισσότερα »

Ποιά παιδεία θέλουμε; (Κωνσταντίνος Χολέβας)

Και εφέτος στα σχολεία και τα ΑΕΙ θα εορτασθεί -αλλού ουσιαστικά και αλλού τυπικά- η 30ή Ιανουαρίου ως ημέρα μνήμης των Τριών Ιεραρχών, προστατών της ελληνικής παιδείας. Και μέσα σε περίοδο πολύπλευρης κρίσης είναι φυσικό να αναρωτηθούμε: Ποια παιδεία πρότειναν ο Μέγας Βασίλειος, ο Γρηγόριος ο Θεολόγος και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος; Και κατ’ επέκτασιν: Ποια παιδεία θέλουμε σήμερα; Μία παιδεία με ανθρωπιστικό, ελληνορθόδοξο και ηθοπλαστικό περιεχόμενο ή μία απλή κατάρτιση υποψηφίων στελεχών πολυεθνικών εταιριών που θα διδάσκονται υποχρεωτικά μόνον τα αγγλικά και τη γυμναστική κατά τα σχέδια του νέου Λυκείου;

Διαβάστε περισσότερα »

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος και η ελληνική παιδεία (Κωνσταντίνος Χολέβας, Πολιτικός Επιστήμων)

Στίς 25 Ἰανουαρίου ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τή μνήμη τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καί στίς 30 τοῦ ἰδίου μηνός τόν τιμοῦμε καί πάλι μαζί μέ τόν Μέγα Βασίλειο καί τόν Ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο. Πρόκειται γιά τούς Τρεῖς Ἱεράρχες, κορυφαίους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας και προστάτες τῆς ἑλληνικῆς παιδείας. Εἶναι κατάλληλη, λοιπόν, ἡ εὐκαιρία νά θυμηθοῦμε τίς ἀπόψεις τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Ναζιανζηνοῦ γιά τήν ἑλληνική παιδεία, τήν ἀρχαία γραμματεία καί γιά τό πολυσυζητημένο -σήμερα- ζήτημα τῆς ἑλληνικότητας.

Διαβάστε περισσότερα »