Σε έναν από τους Ψαλμούς διαβάζουμε τον παρακάτω στίχο: «Οἱ σπείροντες ἐν δάκρυσιν, ἐν ἀγαλλιάσει θεριοῦσι…» (Ψαλμ. 125, 5). Αν στις εβδομάδες της προετοιμασίας που πέρασαν, αντικρύσαμε να καθρεφτίζεται στις παραβολές ό,τι είναι άσχημο και ανάξιο για μας, αν σταθήκαμε μπροστά στο κριτήριο της συνειδήσεώς μας και του Θεού, τότε όντως έχουμε σπείρει τη σωτηρία μας εν δάκρυσι. Και όμως, υπάρχει ακόμη χρόνος, διότι ακόμη κι όταν μπαίνουμε στον καιρό της συγκομιδής, ο Θεός μας δίνει ένα περιθώριο· προχωρώντας προς τη Βασιλεία, προς την Ημέρα της Αναστάσεως, μπορούμε ακόμη, κάθε στιγμή, με την προοπτική της σωτηρίας, ενώπιον της νίκης του Θεού, να στρεφόμαστε προς αυτόν με ευγνωμοσύνη και συντριβή και να λέμε, «Όχι, Κύριε! Μπορεί να είμαι ο εργάτης της ενδεκάτης ώρας, αλλά δέξου με, όπως το έχεις υποσχεθεί!».

Την περασμένη Κυριακή εορτάσαμε τον θρίαμβο της Ορθοδοξίας, την ημέρα κατά την οποία η Εκκλησία διακήρυξε ότι νομιμοποιείται κι έχει το δικαίωμα να απεικονίζει τη μορφή του Χριστού· η διακήρυξη δεν αφορούσε την τέχνη, αλλά ήταν μια βαθιά θεολογική ομολογία της Ενσαρκώσεως. Η Παλαιά Διαθήκη μας έλεγε ότι ο Θεός δεν απεικονίζεται με κανένα τρόπο διότι είναι ένα απύθμενο μυστήριο· δεν έχει ούτε όνομα εκτός από το μυστηριώδες όνομα το οποίο γνωρίζει ο Ύψιστος Αρχιερεύς. Στην Καινή Διαθήκη όμως μάθαμε, και γνωρίζουμε από εμπειρία, ότι ο Θεός έγινε Άνθρωπος, ότι το πλήρωμα της Θεότητος κατοίκησε και εξακολουθεί να κατοικεί για πάντα εν σαρκί· άρα ο Θεός έχει ένα ανθρώπινο όνομα (: Ιησούς) και ένα ανθρώπινο πρόσωπο, που μπορεί να αναπαρασταθεί σε εικόνες. Συνεπώς, κάθε εικόνα είναι μια ομολογία της βεβαιότητάς μας ότι ο Θεός έγινε άνθρωπος· και έγινε άνθρωπος για να επιτύχει -με τρόπο τραγικό και ένδοξο μαζί- την υπέρτατη αλληλεγγύη μ’ εμάς, να γίνει ένας από μας ώστε να γίνει ο καθένας μας ένα από τα παιδιά του Θεού. «Αὐτὸς ἐνηνθρώπισεν ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν», όπως λέει και η Αγία Γραφή. Γι’ αυτό ήδη από την εβδομάδα που μας πέρασε μπορούσαμε να ευφραινόμαστε· και ενώ, μια εβδομάδα πριν, ήδη προετοιμαζόμαστε να συναντήσουμε αυτό το θαύμα, αυτό το θάμβος της Ενσάρκωσης, η Εκκλησία μας, χαμηλόφωνα, σχεδόν ψιθυριστά, έψαλλε τον Κανόνα του Πάσχα: Χριστὸς Ἀνέστη ἐκ νεκρῶν – διότι δεν πρόκειται για μια μελλοντική υπόσχεση, αλλά για μία παρούσα βεβαιότητα, μία ανοικτή πόρτα για να εισέλθουμε δια του Χριστού, δια της Θύρας, όπως ονομάζει τον Εαυτό Του, στην αιωνιότητα.

Σήμερα μνημονεύουμε τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, έναν από τους μεγάλους Αγίους της Ορθοδοξίας, ο οποίος απέναντι στην αίρεση και την αμφιβολία, διακήρυξε εκ των έσω την εμπειρία των ασκητών και όλων των πιστών: ότι δηλαδή η χάρις του Θεού δεν είναι κτιστό δώρο – ο ίδιος ο Θεός είναι που εκφράζει τον Εαυτό Του σε μας, ώστε πλημμυρισμένοι από την παρουσία Του και έχοντας ως μοναδική προϋπόθεση την αποδοχή Του μέσα μας, να ανοιχτούμε σταδιακά προς Αυτόν και να γίνουμε κάπως διαφανείς σ’ αυτό το Φως, και σιγά σιγά, όλο και πιο πολύ να μετέχουμε στη Θεία φύση Του.

Διαβάστε περισσότερα »