Ο ατομοκεντρισμός αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες ψυχικές και πνευματικές ασθένειες της εποχής μας, που επηρεάζει αρνητικά τις υγιείς κοινωνικές σχέσεις.

Το να θεωρεί κάποιος το άτομό του, ως κέντρο όλων των γύρω του, αποτελεί τον ορισμό της ασθένειας της ατομοκεντρικότητας. Η αγάπη προς τον εαυτό θεωρείται θεμιτή και ωφέλιμη, σύμφωνα με την ορθόδοξη πίστη, μόνον όταν και εφόσον εκφράζεται, ταυτόχρονα και με την ίδια ένταση και προς τον πλησίον: «Αγαπήσεις τον πλησίον σου ως εαυτόν».

Διαβάστε περισσότερα »

Διαβάστε περισσότερα »

Διαβάστε περισσότερα »

Ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή εἶναι εἰκόνα τοῦ παρόντος αἰῶνος, μέσα στόν ὁποῖο οἱ πεπτωκότες ἄνθρωποι ἑτοιμαζόμαστε γιά τόν μέλλοντα αἰώνα, τίς πύλες τοῦ ὁποίου μᾶς ἄνοιξε ἡ ἄκρα ταπείνωση καί ἡ ἄπειρη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ μέ τόν σταυρό, τήν ταφή καί τήν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Τά γεγονότα αὐτά τά ζοῦμε τελετουργικά κατά τήν Μεγάλη Ἑβδομάδα. Θά ἔπρεπε, βέβαια, νά τά ζοῦμε καί ἐμπειρικά μέσα στή δική μας ὕπαρξη, νά τά ζοῦμε σάν δική μας ἑκούσια σταύρωση, δική μας ταφή καί ἀνάσταση, νά προσλάβουμε δηλαδή ὡς ἦθος, ὅσο χωροῦμε, τήν ταπείνωση καί τήν σταυρική ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ.

Ἡ ἀσκητική μέθοδος γιά τήν ἀπόκτηση αὐτῶν τῶν ἀρετῶν φέρνει τήν ἀνθρώπινη λογική, ἡ ὁποία συνήθως δομεῖται πάνω στήν φιλαυτία τοῦ πεπτωκότος ἀνθρώπου, σέ ἐρωτήματα καί ἀπορίες. Θά ἀναφερθοῦμε στά γεγονότα τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, γιά τά ὁποῖα μᾶς ἑτοιμάζει ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, γιά νά ἐξετάσουμε ἕνα ἐρώτημα πού δημιουργεῖ ἀπορίες.

Διαβάστε περισσότερα »

(Ματθ. κβ΄ 35-46)

Ὅποιος θέλει νὰ ὀνειδίσει τὸ Θεό, στὴν πραγματικότητα ντροπιάζεται ὁ ἴδιος, ἐνῶ ὁ Θεὸς δοξάζεται περισσότερο. Ὅποιος προσπαθεῖ νὰ ταπεινώσει τὸ δίκαιο ἄνθρωπο, καταλήγει στὸ τέλος νὰ ταπεινώνεται ὁ ἴδιος καὶ νὰ ἐγκωμιάζεται ὁ δίκαιος. Ἐκεῖνος ποὺ βάζει βράχο στὸ δρόμο τοῦ δικαίου ἀνθρώπου θὰ προσκόψει πάνω του ὁ ἴδιος, ἐνῶ θ’ ἀναγκάσει τὸ δίκαιο νὰ σκαρφαλώσει στὰ ὕψη, ἀπ’ ὅπου θὰ βλέπει καλύτερα καὶ μακρύτερα. Αὐτὸς ποὺ φυσάει τὴ φωτιὰ τοῦ δίκαιου ἀνθρώπου γιὰ νὰ τὴ σβήσει, θὰ τὴν βοηθήσει νὰ γίνει μεγαλύτερη, ἐνῶ θὰ σβήσει τὴ δική του.

Στὴν τρικυμιώδη θάλασσα αὐτοῦ τοῦ κόσμου βράχος εἶναι ὁ Θεός, ὅπου οἱ δίκαιοι σώζονται, ἐνῶ τὰ πλοῖα τῶν ἀθέων ναυαγοῦν. Στὴν ταραγμένη θάλασσα τῆς ζωῆς ὁ δίκαιος ἄνθρωπος εἶναι «λῖθος προσκόμματος» γιὰ τὸν ἁμαρτωλό. Ὁ ἁμαρτωλὸς σπρώχνει τὸ βράχο πρὸς τὴ μία πλευρὰ καὶ πέφτει στὸ λάκκο ποὺ ἄφησε ὁ βράχος πίσω του. Ἐκεῖνος ποὺ ρίχνει τὴ σκόνη κόντρα στὸν ἄνεμο, θὰ τυφλωθεῖ. Ἐκεῖνος ποὺ σωρεύει βράχους σὲ μιὰ λίμνη, θὰ πνιγεῖ.

Ὁ Θεὸς ἔχει ἀφήσει σκόπιμα τὸν δίκαιο ἄοπλο καὶ ἀπροστάτευτο σ’ αὐτὸν τὸν κόσμο, γιὰ ν’ ἀποκαλύψει τὴ δύναμή Του καὶ γιὰ νὰ βάλει «λίθον προσκόμματος» μπροστὰ στοὺς τυράννους. Ἕνα νῆμα δικαιοσύνης εἶναι πιὸ δυνατὸ καὶ πιὸ ἀνθεκτικὸ ἀπὸ μιὰ ἀλυσίδα ἀδικίας. Ὁ τύραννος προσπαθεῖ νὰ σπάσει τὸ νῆμα τῆς δικαιοσύνης, ἀλλὰ θὰ τυλιχτεῖ σ’ αὐτὸ καὶ θὰ πνιγεῖ.

Ὁ σατανὰς προσπάθησε νὰ βλάψει τὸν δίκαιο Ἰώβ, ἀλλὰ τὸν βοήθησε ν’ ἀνέβει στοὺς οὐρανούς. Ὅταν ὁ Ἰὼβ φαινόταν ἀδύναμος, τότε βγῆκε νικητής. Ὁ σατανὰς θέλησε νὰ καταστρέψει τὸ βασιλιὰ Ἡρώδη· Ὁ Ἠρώδης μὲ τὴν κακία του δὲν μπόρεσε ν’ ἀντισταθεῖ. Καταστράφηκε ὁ βασιλιὰς τότε ποὺ φαινόταν παντοδύναμος. Ὅλα ὅσα εἶναι τοῦ Θεοῦ μοιάζουν ἀδύναμα πλάσματα σ’ αὐτὸν τὸν κόσμο, εἶναι ὅμως πιὸ δυνατὰ κι ἀπὸ τ’ ἄστρα, πιὸ ἠχηρὰ κι ἀπὸ τὸ θόρυβο τοῦ ὠκεανοῦ.

Ἀκοῦστε καὶ διδαχθεῖτε ἀπὸ τὶς παρακάτω ἀντιθέσεις, ποὺ οἰκονόμησε ὁ Θεὸς γιὰ τὴ σωτηρία μας: Μωυσὴς καὶ Φαραῶ. Δαβὶδ καὶ Γολιάθ. Ἰὼβ καὶ σατανάς. Ἰερουσαλὴμ καὶ Βαβυλών. Οἱ Τρεῖς Παῖδες κι ὁ Ναβουχοδονόσορας. Δανιὴλ καὶ Δαρεῖος. Ἀπόστολοι καὶ Ρώμη. Ἄν κατανοήσουμε τὴ διδαχή, ποὺ μᾶς ἔδωσε ὁ Θεὸς μὲ τὰ σαφὴ παραδείγματα αὐτά, θ’ ἀναφωνήσουμε μαζὶ μὲ τὸ δίκαιο Δαβίδ: «Οὖτοι ἐν ἅρμασι καὶ οὖτοι ἐν ἵπποις, ἡμεῖς δὲ ἐν τῷ ὀνόματι Κυρίου Θεοῦ ἡμῶν μεγαλυνθησόμεθα» (Ψλμ. ιθ΄, 8). Θ’ ἀντιληφθοῦμε μὲ τὸ νοῦ μας τότε καὶ θὰ συνειδητοποιήσουμε μὲ τὴν καρδιά μας τὰ λόγια τοῦ ἀποστόλου Παύλου: «Τὰ μωρὰ τοῦ κόσμου ἐξελέξατο ὁ Θεός, ἵνα τοὺς σοφοὺς καταισχύνῃ καὶ τὰ ἀσθενῆ τοῦ κόσμου ἐξελέξατο ὁ Θεός, ἵνα καταισχύνῃ τὰ ἰσχυρά» (Α’ Κορ. α΄, 27).

Δὲν μπορεῖς πουθενὰ στὴν παγκόσμια ἱστορία νὰ δεῖς καθαρότερα τὴ θέση τοῦ καλοῦ στὸν κόσμο, ὅσο στὸν Κύριο Ἰησοῦ. Νὰ δεῖς δηλαδὴ τὴν πορεία τοῦ καλοῦ, τὴν πλασματικὴ ἀδυναμία του καὶ τὴν ἀκαταμάχητη δύναμή του. Ὁ πασίγνωστος ἐμφανίστηκε σὰν ἄγνωστος. Ὁ δικαιότερος καταδικάστηκε ὡς ἄνομος. Ὁ ἰσχυρότερος ἀφέθηκε νὰ θανατωθεῖ ὡς ἀδύναμος. Καὶ ποιὸ ἦταν τελικὰ τὸ ἀποτέλεσμα; Νίκη καὶ δόξα. Ἡ δική Του νίκη καὶ δόξα, μὰ ἡ ἤττα καὶ τὸ ὄνειδος ἐκείνων ποὺ δὲν Τὸν δέχτηκαν, ποὺ δὲν Τὸν ὁμολόγησαν, ποὺ Τὸν βασάνισαν. Τὸ ἀληθινὸ τέλος ὅμως δὲν ἔφτασε ἀκόμα. Κι ὅταν ἔρθει, τότε θ’ ἀναδειχτεῖ ὅλη ἡ μεγαλοσύνη τῆς νίκης Του κι ἡ λαμπρότητα τῆς δόξας Του. Τότε μόνο θ’ ἀποκαλυφτεῖ ὅλος ὁ τρόμος τῆς ἥττας καὶ τὸ ὄνειδος ἐκείνων ποὺ Τὸν καταδίξαν καὶ Τὸν βασάνισαν.

Κάθε φορὰ ποὺ οἱ ἐχθροὶ τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ Θεοῦ ἔστηναν τὰ δίχτυα τους γιὰ νὰ παγιδέψουν τὸ Χριστό, ἔπεφταν οἱ ἴδιοι στὴν παγίδα. Κάθε φορὰ ποὺ προετοιμάζονταν νὰ Τὸν ταπεινώσουν, ταπεινώνονταν οἱ ἴδιοι. Ὅσες φορὲς προσπάθησαν νὰ Τὸν φιμώσουν, φιμώθηκαν οἱ ἴδιοι. Στὴν πραγματικότητα ὅλα ὅσα ἔκαναν γιὰ νὰ Τὸν ταπεινώσουν, κατέληξαν στὴ δική Του δόξα καὶ στὸ δικό τους ὄνειδος. Αὐτὸ γινόταν τότε, τὸ ἴδιο γίνεται καὶ σήμερα. Ὅποιος ἀντιτίθεται στὸ Χριστὸ σήμερα, θὰ πέσει, τὸν περιμένει ὄλεθρος. Μέσα ἀπ’ αὐτὴν τὴν ἀντίθεση θὰ προκύψει ἡ δόξα κι ἡ δύναμη τοῦ Χριστοῦ, ποὺ θὰ λάμψουν περισσότερο. Ἔτσι εἶναι σήμερα, ἔτσι θὰ εἶναι καὶ αὔριο καὶ ἔτσι θὰ εἶναι ὡς τὴ συντέλεια τοῦ κόσμου. Τὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο μᾶς φανερώνει θαυμάσια τὶ παθαίνουν ἐκεῖνοι ποὺ ἀποπειρῶνται νὰ ἐκπειράσουν τὸ Θεό, νὰ τιμηθοῦν οἱ ἴδιοι καὶ νὰ ταπεινώσουν Ἐκεῖνον.

Διαβάστε περισσότερα »