Μέγας Βασίλειος

Μήπως αδικούμε το Μ. Βασίλειο; (Αρχιμ. Βασίλειος Μπακογιάννης)

Τό πᾶν δέν εἶναι νά χρησιμοποιοῦμε τά λόγια τῶν Ἁγίων Πατέρων, ἀλλά νά τά ἑρμηνεύουμε σωστά, νά κατανοοῦμε  τό πνεῦμα τους, διαφορετικά κινδυνεύουμε νά πέσουμε σέ πλάνη, ἔχοντας ὡς ὁδηγό τά λόγια τῶν Πατέρων! Καί φεῦ, συμβαίνουν τέτοια πράγματα.

Διαβάστε περισσότερα »

Ο Μέγας Βασίλειος και η παιδεία (Απόστολος Παπαδημητρίου)

Η παιδεία θεωρείται ακόμη και σήμερα, οπότε εξέλιπε κάθε ίχνος της, πολύτιμο εφόδιο παιδιών και εφήβων, που, κατά τον άκρως υποκριτικό ισχυρισμό μας, αποτελούν το ελπιδοφόρο μέλλον της κοινωνίας μας. Γι’ αυτό και κοπτόμαστε ότι κάνουμε τα πάντα, ώστε να τους την προσφέρομε πλουσιοπάροχα. Έτσι νομίζουμε, γιατί και εμείς, οι μεγάλοι, είμαστε άμοιροι παιδείας έχοντας επιφέρει φοβερή σύγχυση των εννοιών παιδεία και εκπαίδευση. Το θλιβερό είναι ότι το σχολείο, στο οποίο έχουμε παραδώσει τα παιδιά μας, μη έχοντας τη διάθεση να ασχοληθούμε μαζί τους, εν πολλοίς έπαυσε να προσφέρει ακόμη και εκπαίδευση, γι’ αυτό και ανθίζει η λεγόμενη, κακώς, παραπαιδεία αντί παρεκπαίδευση. Η δυτική κοινωνία ήδη κατά τον Μεσαίωνα είχε δομηθεί στη βάση της απόκτησης γνώσης, η οποία όμως ήταν προσιτή μόνο στους οικονομικά ισχυρούς. Ακόμη και η θεολογία στη Δύση έδινε προτεραιότητα στην απόκτηση γνώσης, ως μέσου για την κατανόηση του Θεού. Αλλά ο Θεός κατανοείται μόνο μέσω της κάθαρσης, την οποία ακολουθεί ο φωτισμός και η θέωση. Γι’ αυτό και ο λαός μας, ο οποίος υπέφερε φρικτή επί αιώνες δουλεία, λόγω των κριμάτων του, φρόντιζε να μαθαίνουν τα παιδιά του θεοτικά γράμματα. Η αντίληψη αυτή ανετράπη σταδιακά υπό την επίδραση των δυτικών, που μας απελευθέρωσαν, για να μας καταστήσουν δούλους τους. Σημαντική βοήθεια στην αποδόμηση της παράδοσής μας προσέφεραν οι «διαφωτισμένοι» στη Δύση ομογενείς, οι οποίοι στελέχωσαν τον κρατικό μηχανισμό με την εύνοια των «προστατών» μας, εκφράζοντας με το έργο τους την ευγνωμοσύνη τους για την εύνοια αυτή. Υπό τις συνθήκες αυτές ερμηνεύεται κατά τρόπο απλό η τραγική κρίση αξιών, που μαστίζει τη σύγχρονη ελληνική κοινωνία.

Διαβάστε περισσότερα »

Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ (4): Η απροσδόκητη καταιγίδα: οργή και θυμός (Μέγας Βασίλειος)

ΕΛΕΓΕ ο σοφός Σενέκας: «Τίποτα δεν κόστισε στην ανθρωπότητα περισσότερο από την οργή. T’ αποτελέσματά της είναι δολοφονίες, δηλητηριάσεις, πόλεμοι, πυρκαγιές και πόλεις κατεστραμμένες».

Σαν απροσδόκητη καταιγίδα και προσωρινή τρέλα χαρακτηρίζει εύστοχα την οργή ο Μέγας Βασίλειος στο λόγο του «Κατά οργιζομένων».

Ποιος δεν ένιωσε το πυρωμένο βέλος της; Ποιος δεν θρήνησε για τ’ απρόβλεπτα αποτελέσματά της; Η οργή και ο θυμός είναι κοινά σ’ όλους τους ανθρώπους πάθη. Από το πλέον δυσδιάκριτο σκίρτημα της καρδιάς μέχρι την αιματηρή χειροδικία έχουμε μιαν απέραντη κλίμακα εκδηλώσεων, που κάθε άνθρωπος επισημαίνει ανάλογα με την ευαισθησία του. Και η εμπειρία αυτή είναι τόσο οδυνηρή…

Για τον πιστό χριστιανό και η πιο μικρή αντίδραση σε μια δίκαιη ή άδικη προσβολή ενός συνανθρώπου εμφανίζεται ως παράβαση των εντολών τού Θεού, ως έστω και προσωρινό σβήσιμο της αγάπης, ως απομάκρυνση της θείας χάριτος από την καρδιά και ως κυριαρχία πνεύματος δαιμονικού.

Η ομιλία, που ακολουθεί σε νεοελληνική απόδοση, αποτελεί ένα θαυμαστό δείγμα τής σφιχτοδεμένης αρχιτεκτονικής τού βασιλειανού λόγου και της ψυχογραφικής δεινότητος του μεγάλου πατρός της Εκκλησίας.

Αφού περιγράφει με ζωηρά χρώματα τις εκδηλώσεις και τα φοβερά αποτελέσματα της οργής, δεν παραλείπει ν’ αναφέρει και τους τρόπους αντιμετωπίσεώς της, παραθέτοντας περιστατικά από την Αγία Γραφή.

Ιδιαίτερα όμως επιμένει στο μέσο τής ταπεινοφροσύνης και στην προβολή τού παραδείγματος του Κυρίου, για να μας βοηθήσει στη λύτρωση από την πιο συχνή, την πιο κοινή και την πιο απροσδόκητη καταιγίδα που αντιμετωπίζουμε.

IEPA MONH ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ

Διαβάστε περισσότερα »

Το Καλό της Ισοπέδωσης (Νίκος Τουλαντάς)

Σε μία πρόσφατη τηλεοπτική διαφήμιση, παρουσιάζεται ο Άη Βασίλης να κάνει «τραπ» (μουσικοφανής παράθεση λέξεων, απ’ τη μεριά του τραγουδιστή πάνω σε μπιτ).

«Κι έτσι, όπως είναι, ισοπεδωμένος είναι», σκέφτηκα για να με παρηγορήσω. Διαβάστε περισσότερα »

Η θαυμαστή προσωπικότητα του εν αγίοις Μεγάλου Βασιλείου (π. Αθανάσιος Μυτιληναίος)

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία που εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 1-1-2002

Σήμερα η Εκκλησία μας, αγαπητοί μου, άγει τρεις γιορτές. Την οκταήμερο περιτομή του Χριστού, τη μνήμη του αγίου Βασιλείου και την πρωτοχρονιά. Αφού η έννοια του χρόνου απασχολεί τον Χριστιανό και είναι πολύτιμη για τη σωτηρία του. Θα μείνουμε όμως να δούμε τη θαυμαστή προσωπικότητα του ἐν ἁγίοις Μεγάλου Βασιλείου. Διαβάστε περισσότερα »