Ανδρουλάκη Ελένη

«Θεραπείες» μέσω τεχνών: Α΄ Μουσικοθεραπεία (Ελένη Ανδρουλάκη, Καθηγήτρια)

(Πηγή: ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΓΛΥΦΑΔΑΣ, ΠΡΩΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: “Παρακαταθήκη” ΙΑΝ – ΦΕΒ 2007)

Αναμφισβήτητη είναι η αξία της τέχνης που αποτελεί για τον άνθρωπο μέσο έκφρασης, επικοινωνίας και δημιουργίας. Παρά τις απόψεις των αρνητών της τέχνης, η μουσική, ο χορός, το θέατρο, η ζωγραφική έχουν τη θέση τους στη ζωή μας και μπορούν να αποτελέσουν εργαλεία καλλιέργειας, έκφρασης, ψυχαγωγίας, ανθρώπινης προσέγγισης. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία χρησιμοποιείται η βυζαντινή μουσική και η αγιογραφία για να εκφράσει ο άνθρωπος τη λατρεία του προς το Θεό και την αγάπη του για τους Αγίους. Είναι όμως οι τέχνες θεραπευτικές; Και γιατί όλη αυτή η εμμονή για την «θεραπεία μέσω τεχνών» που έκανε την εμφάνισή της τον 20ο αιώνα; Δε μιλάμε πια για τη χρήση των τεχνών, αλλά για την απολυτοποίησή τους. Όπως επισημαίνεται σε έρευνα για το ρόλο των τεχνών σήμερα, «οι επιστήμονες, βασιζόμενοι σε εθνολογικές και ανθρωπολογικές μελέτες, ανακάλυψαν τις θεραπευτικές ιδιότητες της τέχνης και τις μεθόδευσαν για να αντιμετωπίζουν ψυχοσωματικά προβλήματα. Είναι μάγοι του 20ου αιώνα, που δεν χρησιμοποιούν βότανα, ξόρκια ή άλλου είδους γιατροσόφια, απλώς θέλουν να επαναφέρουν τη χαμένη μαγεία της τέχνης στους ανθρώπους της σύγχρονης ασφυκτικής πόλης, να τους μυήσουν στην τελετουργία της δημιουργίας» [1]. Ο λόγος για τη μουσικοθεραπεία, τη χοροθεραπεία, τη δραματοθεραπεία και την εικαστική θεραπεία (art therapy), γνωστές ως «θεραπείες μέσω των τεχνών», οι οποίες ορίζονται ως «μη ορθόδοξες μέθοδοι ψυχοθεραπείας» [2], ως «εναλλακτικές ή ολιστικές θεραπείες», ως «νέοι δρόμοι στην ψυχοθεραπεία», «νέες θεραπείες» [3]. Ανήκουν στο ολιστικό μοντέλο υγείας [4], έχουν νεοεποχίτικα χαρακτηριστικά και διατείνονται ότι μπορούν να θεραπεύσουν. Οι ίδιοι οι «θεραπευτές μέσω τεχνών» φροντίζουν εξαρχής να διασαφηνίσουν ότι δεν ασχολούνται με την προσθήκη τέχνης στη θεραπεία, ούτε με την προσθήκη θεραπείας στην τέχνη, αλλά με μεθόδους που αποτελούν νέες συνθέσεις, ξεχωριστές οντότητες. Διαβάστε περισσότερα »

Παιδική ψυχαγωγία: Επτά σημεία προσοχής (Ελένη Ανδρουλάκη, Καθηγήτρια)

Από  τους σημαντικότερους δείκτες πολιτισμού ενός λαού είναι ο τρόπος που στέκεται απέναντι στα παιδιά, πώς τα αντιμετωπίζει, πώς τα παιδαγωγεί και πού τα κατευθύνει.  Η αγωγή των παιδιών αποτελεί ουσιαστική ευθύνη όχι μόνον των γονέων και εκπαιδευτικών, αλλά και όλων εκείνων που ζουν αληθινά, αγαπώντας και πονώντας για τους άλλους. Αυτή η ευθύνη για την άσκηση αγωγής προϋποθέτει μαζί με την αγάπη και την ευαισθησία και την απαιτούμενη προσοχή και ενημέρωση. Δεν νοείται φορέας αγωγής που να αγνοεί ή να αδιαφορεί γι’ αυτά που συμβαίνουν στον παιδικό κόσμο, τόσο τον εσωτερικό όσο και τον εξωτερικό. Το παρόν άρθρο πραγματεύεται μία πτυχή της αγωγής της ψυχής, αυτήν της παιδικής ψυχαγωγίας και στοχεύει στην ενημέρωση για αυτά που απευθύνονται στα παιδιά μας με σκοπό να τα βλάψουν, να τα αλλοιώσουν και να τα παραμορφώσουν. Τα επτά σημεία που θα αναλυθούν παρακάτω αποτελούν περίληψη της έρευνάς μας για τα βιβλία, παιχνίδια, κινούμενα σχέδια και ταινίες που κυριαρχούν σήμερα στον παιδικό και εφηβικό κόσμο και ταυτόχρονα  είναι επτά σημεία που θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρώς υπ’ όψιν, καθότι η ύπαρξή τους  καθιστά το οποιοδήποτε «προϊόν» παιδικής ψυχαγωγίας που τα εμπεριέχει επικίνδυνο ή καταστροφικό για τα παιδιά μας. Διαβάστε περισσότερα »

Η παιδαγωγία της βίας και ο βιασμός των παιδιών μας (Ελένη Ανδρουλάκη, Καθηγήτρια)

Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι η κοινωνία μας έχει μεταμορφωθεί σε κοινωνία βίας. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ένας άνθρωπος αυτοκτονεί κάθε 40 δευτερόλεπτα, ένας άνθρωπος δολοφονείται κάθε 60 δευτερόλεπτα και ένας άνθρωπος πεθαίνει σε ένοπλη συμπλοκή κάθε 100 δευτερόλεπτα [1]. Στα αρχεία των εγκληματολόγων βρίσκει κανείς αυξανόμενο αριθμό παιδιών κάτω των 15 ετών να διαπράττουν φόνους και να διασκεδάζουν ή να υπερηφανεύονται  γι’ αυτό [2]. Το αδιανόητο έγινε πραγματικότητα: τα παιδιά θύτες, τα παιδιά δολοφόνοι. Τί διαδικασίες πέρασε ένα παιδί για να καταλήξει εκεί;  Τι ψυχικό βιασμό υπέστη ένα παιδί 6, 10, 11 ετών ώστε να οδηγηθεί στην τέλεση φόνου; Και ποιος ευθύνεται γι’ αυτό; Οπωσδήποτε όχι το παιδί. Διαβάστε περισσότερα »

Εναλλακτικές ‘θεραπευτικές’ μέθοδοι: Μια νέα μορφή πνευματικού ολοκληρωτισμού (Ελένη Ανδρουλάκη, Καθηγήτρια)

Oμοιοπαθητική, βελονισμός…: η συνάφειά τους με τη Νέα Εποχή και τον αποκρυφισμό.

Διαβάστε περισσότερα »