Για τον Γέροντα Βασίλειο Ιβηρίτη (Παναγιώτης Παύλος, ερευνητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Όσλο)

ΑΝΕΠΙΚΑΙΡΑ

Σχίζεις το ασημόχρυσο πέλαγος στα πόδια του Άθω να προφθάσεις την εξόδιο ακολουθία του Γέροντος Βασιλείου Ιβηρίτου, και μέσα από αναρίθμητους ιλιγγιωδώς ιπτάμενους λογισμούς ο νους σου καρφώνεται μια στιγμή στο ιδιόμελο του Εσπερινού της Κυριακής των Βαΐων: «Σήμερον η χάρις του Αγίου Πνεύματος ημάς συνήγαγε…».

Επί σαράντα χρόνια η μορφή του πατρός Βασιλείου χαράχθηκε μέσα σου τόσο οικεία, ώστε να νιώθεις όχι ότι πηγαίνεις στο Άγιον Όρος αλλά ότι επιστρέφεις σε αυτό. Δεν τον κατανοούσες καταλαβαίνοντας τη γλώσσα του αλλά κοινωνούσες από το βίωμα, αλλότριο και υπερκόσμιο, που την άρθρωνε και την εμπλούτιζε. Η ομιλία κι η γραφή του σε χρόνο ενεστώτα, όπως τα λειτουργικά κείμενα, καθώς «ο χρόνος είναι κινητή εικόνα της αιωνιότητας» που στην Εκκλησία βρίσκει τα όντα σε «αεικίνητο στάση» και «στάσιμο ταυτοκινησία».

Διαβάστε περισσότερα »

Το παράδειγμα του Μεγάλου Βασιλείου: Όταν η ασθένεια γίνεται πνευματικό εργαλείο

ΘΕΟΛΟΓΙΑ

Ο Μέγας Βασίλειος, ένας από τους μεγαλύτερους Πατέρες της Εκκλησίας, υπήρξε μια μορφή που ταλαιπωρήθηκε σφοδρά από τον σωματικό πόνο σε όλη τη διάρκεια της σύντομης ζωής του. Τα κείμενά του δεν αφήνουν καμία αμφιβολία για τη σωματική του κατάσταση: «Επειδή μοι κατά φύσιν ην το νοσείν» (επειδή μου ήταν φυσικό να είμαι άρρωστος), ομολογούσε. Οι ασθένειες διαδέχονταν η μία την άλλη, και ο ίδιος περιέγραφε την αδυναμία του με συγκινητική ειλικρίνεια: «Ασθένειαι εξ ασθενειών διαδέχονται ημάς».

Διαβάστε περισσότερα »

Η απατηλή γοητεία του ψεύδους (Τασούλα Καραϊσκάκη)

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Τα γεγονότα συχνά μιλούν μόνο τη γλώσσα του μεταδότη τους. Και όσο πιο απειλητική ή σκανδαλιστική είναι αυτή, τόσο αυξάνεται η στίλβη τους: π.χ. φλέγεται τα καλοκαίρια η Μεσόγειος, η Ακρόπολη κατεβάζει ρολά, κλείνουν ισπανικές παραλίες εξαιτίας του μπλε δράκου. Και διαμορφώνουν τάσεις. Όπως τη στροφή του τουρισμού σε βορειοευρωπαϊκά «coolcations» (cool+vacation). Ήδη ανησυχούν σε Νορβηγία και Ισλανδία μήπως πληγούν από τον υπερτουρισμό τα άλλοτε γαλήνια μέρη τους.

Διαβάστε περισσότερα »

Ο φόβος τής τεχνολογικής αποστασίας (Αλέξανδρος Κατσιάρας)

ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ

Ἀπὸ τὶς πρῶτες κιόλας ἡμέρες τῆς Βιομηχανικῆς Ἐπανάστασης, στὰ τέλη τοῦ 18ου καὶ τὶς ἀρχὲς τοῦ 19ου αἰώνα, ἡ εἴσοδος τῶν μηχανῶν στὴν ἀνθρώπινη ἐργασία καὶ καθημερινότητα προκάλεσε ἀντιδράσεις φόβου καὶ ἀντιστάσεως. Στὴν Ἀγγλία, π.χ., οἱ Λουδῖτες ἔσπαγαν καὶ κατέστρεφαν τὶς ὑφαντουργικὲς μηχανές (1811-13), φοβούμενοι πὼς αὐτὲς οἱ κατασκευὲς θὰ ἀντικαθιστοῦσαν τὸν ἀνθρώπινο μόχθο, κάνοντας τὸν ἐργάτη περιττό. Ἡ ἀγωνία αὐτή, ποὺ ἡ ἱστορία ἀπέδειξε ἐν πολλοῖς βάσιμη, εἶχε κοινωνικὴ καὶ οἰκονομικὴ διάσταση. Πέρα ἀπὸ αὐτὲς ὅμως, ἐδῶ θὰ ἀσχοληθοῦμε μὲ τὴν ὑπαρξιακὴ ἀνησυχία, ποὺ συνοδεύει τὴν τεχνολογικὴ πρόοδο: τὸν φόβο, πὼς κάποτε οἱ ἴδιες οἱ μηχανές θὰ παύσουν νὰ ὑπακοῦν στὸν «δημιουργό» τους.

Διαβάστε περισσότερα »

Η θεία Λειτουργία ως θεολογική ιερουργία (Αρχ. Βασίλειος Γοντικάκης, Προηγούμενος Ιεράς Μονής Ιβήρων Αγίου Όρους)

ΘΕΟΛΟΓΙΑ

«ημών σύμφωνος η γνώμη τη ευχαριστία και η ευχαριστία βεβαιοί την γνώμην»
Άγιος Ειρηναίος, Ρ.G. 7,1028

 

1. «Μη τύπος αλλά πράγμα θυσίας η τελετή» (Καβάσιλα, Περί Θείας Λειτουργίας)

Η Θεία Λειτουργία φθάνοντας στην αγία Αναφορά γίνεται μια καθολική δοξολογία: «Άξιον και δίκαιον Σε υμνείν, Σε ευλογείν, Σε αινείν, Σοι ευχαριστείν, Σε προσκυνείν». Μέσα στον αίνο τούτο και την ευχαριστία γνωρίζομε τη θεολογία, αποκαλύπτεται η κοσμογονία.

Διαβάστε περισσότερα »

Powered by WordPress and ShopThemes