Η ιατρεία της αιμορροούσης και η εκ νεκρών ανάσταση της του Ιαείρου θυγατρός.
(Λουκ. η’ 41-56)

– Πολλοί είτε εξ απλότητος είτε εκ πονηρίας ονομάζουσι θαύματα και εκείνα, όσα πράγματι και αληθεία ουκ εισί θαύματα, αλλ’ έργα της φύσεως σπάνια και δύσκολα. Το αληθές θαύμά εστιν έργον ουχί της φύσεως, αλλά της του Θεού δυνάμεως.

– Ποιά είναι τα αναγκαία για να εισακουστεί η δέησή μας προς τον Θεό;

– Γιατί ο Ιησούς, στην περίπτωση της αιμορροούσης, ρωτά ποιος Τον ακούμπησε ενώ γνωρίζει τα πάντα;

– Τι είδους δύναμη ήταν αυτή που εξήλθε από το ιμάτιον του Κυρίου Ιησού και εθεράπευσε την αιμορροούσα;

– Γιατί η γυναίκα αποκαλύπτει μόνη της την θεραπεία που έλαβε απ’ τον Ιησού;

– Είναι σωστό να σεβόμαστε εκτός από τα λείψανα και τα ιμάτια των αγίων;

– Γιατί ο Ιησούς είπε ότι η νεκρά δεν απέθανε αλλά κοιμάται, ενώ πραγματικά είχε πεθάνει;

– Γιατί δεν ελάμβαναν την Χάριν του Χριστού και όλοι οι άλλοι που τον άγγιζαν λόγω του συνωστισμού;

– Γιατί ο Ιησούς μετά την ανάσταση της νεκρής, διέταξε να της δώσουν να φάει; Και γιατί ζητάει στους παρευρισκόμενους να μην φανερώσουν το θαύμα;

– Ο Θεός ενομοθέτησε τις προσευχές, τις νηστείες και τις εορτές, αλλά δεν τα ζήτησε από τους ανθρώπους ως εξωτερικά σημεία της ψυχικής τους διαθέσεως, αλλά ως αποδείξεις της ψυχής που είναι αφιερωμένη σε Αυτόν.

– Όταν ο άνθρωπος αφιερώσει την ψυχή του στον Θεόν, τότε αυτή με την δύναμη της Θείας Χάριτος οδηγεί το σώμα προς την υπηρεσία πάσης αρετής και αγαθοεργίας. Πώς όμως μπορεί ο άνθρωπος να αφιερώσει τον νουν, την καρδίαν και την ψυχήν του στο Θεό;

– Περί του θανάτου, της ζωής, της κρίσεως, της κολάσεως και της δόξης.

– Η κτίσις βοηθός στον άνθρωπο για να στοχαστεί την παντοδυναμία τού Θεού.

– Πώς μπορούν οι εν τω κόσμω άνθρωποι να αφιερώσουν όλον το νου τους στο Θεό, όταν προσηλώνονται στο επάγγελμα και τις εργασίες που απαιτούνται για να ζήσουν;

****

+ Ἀρχιεπισκόπου Ἀστραχᾶν & Σταυρουπόλεως Νικηφόρου Θεοτόκη

Ἐρμηνεία εἰς τὸ κατὰ Λουκᾶν Εὐαγγέλιον τῆς Ζ΄ Κυριακῆς

Πολλοὶ εἴτε ἐξ ἁπλότητος εἴτε ἐκ πονηρίας ὀνομάζουσι θαύματα καὶ ἐκεῖνα, ὅσα πράγματι καὶ ἀληθείᾳ οὐκ εἰσὶ θαύματα, ἀλλ’ ἔργα τῆς φύσεως σπάνια καὶ δύσκολα. Τὸ ἀληθὲς θαῦμά ἐστιν ἔργον οὐχὶ τῆς φύσεως, ἀλλὰ τῆς τοῦ Θεοῦ δυνάμεως. Ὅταν βλέπωμεν τὴν συνήθη τῆς φύσεως κίνησιν ἤ ἱσταμένην, ἤ βραδυνομένην, ἤ ταχυνομένην· ὅταν βλέπωμεν τοὺς νόμους τῆς φύσεως μεταβεβλημένους καὶ τὰ ἰδιώματα αὐτῆς ἐξηλλοιωμένα, τότε τὸ ἐκ τούτου γινόμενον ἔργον ἐστὶ θαῦμα ἀληθὲς καὶ βέβαιον· διότι οὐκ ἔστιν ἔργον τῆς φύσεως, ἥτις ἔχει ὅρους ἀμεταβλήτους καὶ ἀναλλοιώτους, ἀλλὰ τῆς πατνοδυνάμου δεξιᾶς, ἤ τὶς ποιεῖ ὅσα θέλει καὶ βούλεται· διὰ τοῦτο καὶ διαφέρει θαῦμα θαύματος· ἄλλο ἐστὶ μικρόν, καὶ ἄλλο μέγα, καὶ ἄλλο μέγιστον, καὶ ἄλλο ὑπερμέγιστον καὶ ἐξαίσιον· ὅσον περισσότερον ἡ κίνησις τῆς φύσεως ἀλλοιοῦται, ὅσοι περισσότεροι νόμοι τῆς φύσεως ἀργοῦσιν, ὅτε τὸ θαῦμα γίνεται, τόσον μεῖζόν ἐστι τὸ θαυματούργημα. Δύο θαύματα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ περιγράφει τὸ σήμερον ἀναγνωσθὲν εὐαγγέλιον, τὴν ἰατρείαν τῆς αἱμοῤῥοούσης καὶ τὴν ἐκ νεκρῶν ἀνάστασιν τῆς Ἰαείρου θυγατρός· καὶ τὰ δύο μεγάλα, πλὴν τὸ δεύτερον τοῦ πρώτου πολλῷ μεῖζον ἐξαίσιον. Ἐπειδὴ δὲ ἐκ τῆς σκέψεως καὶ πολυπραγμοσύνης τῶν περιστάσεων φανεροῦται καὶ ἐκλάμπει παντὸς θαύματος τὸ μεγαλεῖον, εὐλογοφανές ἐστιν ἵνα ἀφιερώσωμεν τὴν σημερινὴν ἑρμηνείαν εἰς τὴν ἔρευναν τῶν περιστάσεων τούτων τῶν θαυμάτων.

«Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ἄνθρωπός τις προσῆλθε τῷ Ἰησοῦ, ᾧ ὄνομα Ἰάειρος, καὶ αὐτὸς ἄρχων τῆς συναγωγῆς ὑπῆρχε· καὶ πεσὼν παρὰ τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ, παρεκάλει αὐτὸν εἰσελθεῖν εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ, ὅτι θυγάτηρ μονογενὴς ἦν αὐτῷ, ὡς ἐτῶν δώδεκα, καὶ αὕτη ἀπέθνησκεν. Ἐν δὲ τῷ ὑπάγειν αὐτόν, οἱ ὄχλοι συνέπνιγον αὐτόν»¹.

Τὸ Ἄρχων τῆς συναγωγῆς καὶ τὸ ἀρχισυνάγωγος² ἐν καὶ τὸ αὐτὸ σημαίνει, τουτέστι τὸν προεστῶτα καὶ προέδρον τῆς Ἰουδαϊκῆς συναγωγῆς. Τούτου τοῦ ἀρχισυναγώγου Ἰαείρου ἠσθένει πρὸς θάνατον, καὶ ἔπνεε τὰ λοίσθια ἡ μονογενὴς καὶ ὠσεὶ δωδεκαέτης θυγάτηρ αὐτοῦ· Ὄθεν, προσελθὼν πρὸς τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, καὶ πεσὼν παρὰ τοὺς πόδας αὐτοῦ, παρεκάλει αὐτόν, ἵνα ἔλθῃ εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ, καὶ ἰατρεύσῃ αὐτήν. Σημείωσαι ἐνταῦθα τὴν πίστιν, καὶ τὴν ἐλπίδα, καὶ τὴν εὐλάβειαν τοῦ Ἰαείρου· αὐτὸς ἐπίστευσεν, ὅτι ὁ Ἰησοῦς δύναται θεραπεῦσαι τὴν θυγατέρα αὐτοῦ· ἤλπισεν, ὅτι εἰσακουσθήσεται ἡ πρὸς τὸν Ἰησοῦν δέησις αὐτοῦ· εὐλαβείᾳ κινούμενος ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν παρὰ τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ, καὶ μετὰ πολλῆς ταπεινώσεως παρεκάλει αὐτόν· ὁ δὲ φιλάνθρωπος εἰσήκουσεν εὐθὺς τῆς δεήσεως αὐτοῦ, καὶ συγκατένευσεν ἐλθεῖν εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ, ἵνα θεραπεύσῃ τὴν ἀσθενοῦσαν αὐτοῦ θυγατέρα. Ἐκ τούτου μανθάνομεν, ὅτι τρία τινά εἰσιν ἀναγκαῖα, ἵνα εἰσακουσθῇ ἡ πρὸς τὸν Θεὸν ἡμῶν δέησις, πίστις δηλαδή, ἐλπὶς καὶ εὐλάβεια. Εἰς τὸν δρόμον, ἐν ᾧ περιεπάτει ὁ Ἰησοῦς, ἵνα ἔλθῃ εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ Ἰαείρου, πλῆθος πολὺ λαοῦ συντρέχοντες ἐστενοχώρουν, καὶ συνέθλιβον αὐτόν.

«Καὶ γυνὴ οὖσα ἐν ῥύσει αἵματος ἀπὸ ἐτῶν δώδεκα, ἥτις εἰς ἰατροὺς προσαναλώσασα ὅλον τὸν βίον, οὐκ ἴσχυσεν ὑπ’ οὐδενὸς θεραπευθῆναι· προσελθοῦσα ὄπισθεν, ἥψατο τοῦ κρασπέδου τοῦ ἱματίου αὐτοῦ, καὶ παραχρῆμα ἔστη ἡ ῥύσις τοῦ αἵματος αὐτῆς»³.

Ἡ ἀσθενοῦσα γυνὴ ὑπῆρχεν, ὡς μαρτυροῦσιν οἱ ἱστορικοί, Ἑλληνὶς τὸ γένος, ἐκ Καισαρείας τῆς Φιλίππου τῆς καὶ Πανεάδος λεγομένης καταγομένη, Βερονίκη τὸ ὄνομα⁴, ἥτις, εἰς ἀνάμνησιν τῆς εὐεργεσίας τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, ἀνδριάντα χαλκοῦν ἔστησε πλησίον τῆς θύρας τοῦ οἴκου αὐτῆς· ἐβλάστανε δὲ ἐν τῇ τοῦ ἀνδριάντος βάσει βοτάνη πάσης ἀῤῥωστίας ἰαματική· ἐπήρκεσε δὲ ὁ ἀνδριὰς οὗτος ἄχρι τῶν ἡμερῶν τοῦ ἀποστάτου Ἰουλιανοῦ, ὅστις συνέτριψεν αὐτόν. Ἔπασχεν ἡ γυνὴ αὕτη δώδεκα ἔτη τῆς αἱμοῤῥοίας τὸ πάθος, καὶ ἐδαπάνησε πάντα τὰ ὑπάρχοντα αὐτῆς εἰς τοὺς ἰατρούς· οὐ μόνον δὲ οὐδὲν ἠδυνήθησαν οἱ ἰατροὶ βοηθῆσαι αὐτῇ, ἀλλὰ καὶ εἰς χείρονα κατάστασιν κατήντησε τὸ πάθος αὐτῆς, ὡς μαρτυρεῖ ὁ εὐαγγελιστὴς Μάρκος, λέγων «Καὶ μηδὲν ὠφεληθεῖσα, ἀλλὰ μᾶλλον εἰς τὸ χεῖρον ἐλθοῦσα»⁵. Αὐτὴ ἤκουσε τὰ περὶ τοῦ Ἰησοῦ, ὡς ὁ αὐτὸς εὐαγγελιστὴς λέγει⁶, ἤγουν ἤκουσε τὰ ἐξαίσια αὐτοῦ θαύματα· ὅθεν ἦλθε πρὸς τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, ἀναμίξασα ἑαυτὴν τῷ ὄχλῳ, καὶ στᾶσα ὄπισθεν αὐτοῦ, ἥψατο τοῦ ἄκρου τοῦ ἐνδύματος αὐτοῦ· εὐθὺς δὲ κατ’ ἐκείνην τὴν στιγμὴν ἐστάθη ἡ ῥοή, καὶ ἐξηράνθη ἡ πηγὴ τοῦ αἵματος· ἐγνώρισε δὲ ἡ γυνὴ καὶ σωματικῶς ἠσθάνθη, ὅτι ἰατρεύθη τὸ πάθος αὐτῆς. Παρατήρησον τοῦ πάθους τὰς περιστάσεις, ἵνα τὸ μέγεθος τοῦ θαύματος κατανοήσῃς. Ἡ αἱμόῤῥοιά ἐστιν ἀσθένεια καθ’ ἑαυτὴν δυσκολοθεράπευτος· ἡ πολυκαιρία, ἤγουν τὰ δώδεκα ἔτη κατέστησαν τὴν παρὰ φύσιν ῥοὴν τοῦ αἵματος φυσικὴν αὐτοῦ κίνησιν εἰς τὸ σῶμα τῆς ἀσθενούσης· ἡ ἀδυναμία τῶν ἰατρῶν διὰ τὴν θεραπείαν καὶ ἡ εἰς τὸ χεῖρον κατάστασις τῆς ἀσθενείας ἔδειξαν τοσοῦτον δύσκολον τὴν ἰατρείαν, ὥστε ἔφθασεν εἰς τὸ ἀδύνατον. Ἡ ῥοὴ τοῦ αἵματος ἔπαυσε καὶ ἐξηράνθη ὁλοτελῶς ἐν τῷ ἅμα, κατ’ ἐκείνην τὴν στιγμήν, καθ’ ἥν ἡ ἀσθενὴς ἐψηλάφησε τὸ κράσπεδον τοῦ ἱματίου τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Ποία τῆς φύσεως δύναμις ἀνεχαίτισεν ἐν τῷ ἅμα τὴν ῥοὴν τοῦ αἵματος, καὶ ἔστησεν ἐν ῥιπῇ ὀφθαλμοῦ τὴν κίνησιν αὐτοῦ καὶ τὴν φοράν, καθ’ ἥν δώδεκα ἔτη ἐφέρετο; δύναμις φυσικὴ οὐδεμία· ἡ θεία δὲ τοῦ σωτῆρος δύναμις μόνη τοῦτο ἐποίησεν. Ὅθεν ἡ ἰατρεία τῆς αἱμοῤῥοούσης θαῦμά ἐστι μέγα καὶ ὑπερφυσικόν.

«Καὶ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς· τὶς ὁ ἁψάμενός μου; Ἀρνουμένων δὲ πάντων, εἶπεν ὁ Πέτρος καὶ οἱ μετ’ αὐτο, ἐπιστάτα, οἱ ὄχλοι συνέχουσί σε καὶ ἀποθλίβουσι, καὶ λέγεις, τὶς ὁ ἁψάμενός μου»⁷;

Ἐρωτᾷ ὁ τὰ πάντα γινώσκων τίς ἐστιν ἐκεῖνος, ὅστις ἐψηλάφησεν αὐτόν· καὶ πάντες μὲν οἱ περιεστῶτες ἀρνοῦνται, ἤγουν λέγουσιν, ὅτι οὐδείς σε ἐψηλάφησεν· ὡς φαίνεται, οὐδεὶς εἶδε τὴν ψηλαφήσασαν τὸ κράσπεδον αὐτοῦ γυναῖκα· ὁ δὲ Πέτρος καὶ οἱ μετ’ αὐτοῦ, ἤγουν οἱ ἀπόστολοι, λέγουσι πρὸς αὐτόν· Ἐπιστάτα, βλέπεις τοσοῦτον πλῆθος ἀνθρώπων, οἵτινες στενοχωροῦσι καὶ συσφίγγουσί σε, καὶ ἐρωτᾷς, «Τίς ὁ ἁψάμενός μου»; Ὁ δὲ Ἰησοῦς, ἵνα φανερωθῇ τῆς γυναικὸς ἡ πίστις καὶ τῆς θείας αὐτοῦ δυνάμεως τὸ θαῦμα, καὶ οὕτω πιστεύσωσιν εἰς αὐτὸν οἱ περιεστῶτες, κἄν ταῦτα ἤκουσεν, ἐπιβεβαιοῖ, ὅτι ἐψηλαφήθη ὑπό τινος.

«Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν, ἥψατό μου τις· ἐγὼ γὰρ ἔγνων δύναμιν ἐξελθοῦσαν ἀπ’ ἐμοῦ»⁸.

Ὅταν τὰ βάλσαμα, τὰ μύρα, αἱ βοτάναι, αἱ ἀλοιφαί, τὰ ἔμπλαστρα ἐπιτεθῶσιν ἐπάνω εἰς ἄλλο σῶμα, τότε ἐξέρχεται μὲν ἐξ αὐτῶν δύναμις, ἤγουν μερίδια σωματικά, λεπτά, ἀόρατα, εἰσέρχονται δὲ εἰς τὸ ἁπτόμενον αὐτῶν σῶμα, καὶ διὰ τῆς ἐνεργείας αὐτῶν ἰατρεύουσιν αὐτό. Τὸ κράσπεδον τοῦ ἱματίου τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ οὐκ εἶχε τοιαύτην δύναμιν, οὐδὲ ἐξῆλθον ἀπ’ αὐτοῦ τοιαῦτα σωματικὰ ἰαματικὰ μερίδια, οὐδὲ εἰσῆλθον διὰ τῆς ἁψαμένης χειρὸς τῆς αἱμοῥῥοούσης εἰς τὰ βεβλαμμένα αὐτῆς μέλη. Ὅθεν ἀκούων τὸ «Ἐγὼ γὰρ ἔγνων δύναμιν ἐξελθοῦσαν ἀπ’ ἐμοῦ», μὴ νομίσῃς, ὅτι ἐξῆλθε δύναμις σωματικὴ ἀπὸ τοῦ ἱματίου τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἥτις μεταδοθεῖσα εἰς τὴν αἱμοῤῥοοῦσαν ἐθεράπευσεν αὐτήν, ἀλλὰ νόησον, ὅτι ὁ Ἰησοῦς ὡς καρδιογνώστης καὶ εἰδὼς τὴν πίστιν αὐτῆς καὶ τὴν ψηλάφησιν τοῦ ἱματίου αὐτοῦ, τῇ παντεξουσίῳ αὐτοῦ δυνάμει ἰάτρευσεν αὐτήν.

«Ἰδοῦσα δὲ ἡ γυνή, ὅτι οὐκ ἔλαθε, τρέμουσα ἦλθε καὶ προσπεσοῦσα αὑτῷ, δι’ ἥν αἰτίαν ἥψατο αὐτοῦ, ἀπήγγειλεν αὐτῷ ἐνώπιον παντὸς τοῦ λαοῦ, καὶ ὡς ἰάθη παραχρῆμα»⁹.

Ἡ αἱμόῤῥους γυνὴ ἐξ ἁπλότητος ἴσως καὶ ἀμαθίας ἐνόμιζεν, ὅτι αὐτὴ μὲν ἔλαβε τὴν ἴασιν διὰ τῆς ἁφῆς τοῦ κρασπέδου τοῦ Ἰησοῦ, ὁ δὲ Ἰησοῦς οὐδὲ ἐγνώρισεν, οὐδὲ ἠσθάνθη τὸ γεγονός· ὅταν δὲ ἤκουσεν, ὅτι τὸ ἔργον οὐκ ἔλαθε τὸν λυτρωτήν, οὐδὲ ἔμεινε κεκρυμμένον ἀπ’ αὐτοῦ, καὶ ἐγνώρισεν, ὅτι ὁ Ἰησοῦς παντεπόπτης ἐστί, τότε ἐφοβήθη μήτι, θελήσασα λαθεῖν, παρώργισε τὸν εὐεργέτην· ὅθεν τρέμουσα ἦλθε, καὶ πεσοῦσα ἔμπροσθεν αὐτοῦ, ἐφανέρωσεν αὐτῷ ἐνώπιον παντὸς τοῦ λαοῦ τὴν αἰτίαν, ἤγουν τὸ ὅτι ἐψηλάφησεν αὐτόν, ἵνα ἰατρευθῇ· ὁμολογήσασα παῤῥησίᾳ καὶ τοῦτο, ἤγουν τὸ ὅτι τοῦτο ποιήσασα ἰατρεύθη εὐθὺς ἀπὸ τῆς ἀσθενείας αὐτῆς. Τὶ δὲ πρὸς ταῦτα ἀπεκρίθη ὁ πολυέλεος καὶ παντοδύναμος;

«Ὁ δὲ εἶπεν αὐτῇ· θάρσει θύγατερ, ἡ πίστις σου σέσωκέ σε· πορεύου εἰς εἰρήνην»¹⁰.

Πρῶτον μὲν ἐκβάλλει τὸν φόβον, καὶ θαρσοποιεῖ αὐτήν· «Θάρσει, θύγατερ»· ἔπειτα, διδάσκων τὴν ταπεινοφροσύνην, ἀπονέμει τὸ θαῦμα εἰς τὴν πίστιν αὐτῆς· «Ἡ πίστις σου σέσωκέ σε»· μετὰ ταῦτα εὔχεται αὐτῇ τοῦ Θεοῦ τὴν εἰρήνην· «Πορεύου εἰς εἰρήνην»· ἐπιβεβαιῶν δὲ καὶ ἐπιστηρίζων τὴν εἰς τὸ ἐξῆς ὑγείαν τῆς ἀῤῥωστίας αὐτῆς, εἶπεν, ὡς μαρτυρεῖ ὁ ἱερὸς Μάρκος· «Καὶ ἴσθι ὑγιὴς ἀπὸ τῆς μάστιγός σου»¹¹. Ἀληθῶς μεγάλη ἧν ἡ πίστις αὐτῆς· ἀσθενὴς οὖσα καὶ ἀδύνατος, ἔτρεξε πρὸς τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, συγκατέμιξεν ἑαυτὴν τῷ ὄχλῳ, ὅστις συνέθλιβε καὶ ὤθει αὐτήν, ἐπείσθη, ὅτι ἰαθήσεται ἀπὸ τῆς ἀῤῥωστίας αὑτῆς, ἐὰν μόνον ἅψηται τῶν ἱματίων αὐτοῦ· «Ἔλεγε γὰρ ἐν ἑαυτῇ», ὡς μαρτυρεῖ ὁ θεηγόρος Ματθαῖος, «ἐὰν μόνον ἅψωμαι τῶν ἱματίων αὐτοῦ, σωθήσομαι»¹². Σημείωσαι δέ, ὅτι οὐ μόνον διὰ τοῦ προστακτικοῦ λόγου, καὶ διὰ τῆς ἁφῆς τῶν χειρῶν, καὶ σιέλου τοῦ στόματος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐθεραπεύοντο οἱ ἀσθενεῖς, ἀλλὰ καὶ διὰ τῆς χάριτος τῆς ἐν τοῖς ἱματίοις Αὐτοῦ. Τοῦτο αὐτὸ βλέπομεν τελούμενον καὶ εἰς τοὺς ἁγίους· διότι καὶ «Τὰ σουδάρια καὶ τὰ σιμικίνθια»¹³, τὰ ἀπὸ τοῦ χρωτὸς τοῦ ἀποστόλου Παύλου, ἠλευθέρουν τοὺς ἀσθενεῖς ἀπὸ τῶν ἀῤῥωστιῶν αὐτῶν. Ἐκ τούτου ἔμαθεν ἡ ὀρθόδοξος ἐκκλησία τὸ σέβας καὶ τὴν εὐλάβειαν οὐ μόνον τῶν λειψάνων, ἀλλὰ καὶ τῶν ἱματίων τῶν ἁγίων ἀνδρῶν. Ἐν τοσούτῳ δέ, ἤγουν ἐν ᾧ ἐτελοῦντο τὰ περὶ τὴν αἱμοῤῥοούσαν, καὶ ἐλάλει ὁ Ἰησοῦς τὰ εἰρημένα λόγια, ἰδοὺ ἔρχεταί τις ἀπὸ τῆς οἰκίας τοῦ ἀρχισυναγώγου.

«Ἔτι αὐτοῦ λαλοῦντος, ἔρχεταί τις παρὰ τοῦ ἀρχισυναγώγου, λέγων αὐτῷ, ὅτι τέθνηκεν ἡ θυγάτηρ σου, μὴ σκύλλε τὸν διδάσκαλον. Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀκούσας, ἀπεκρίθη αὐτῷ, λέγων, μὴ φοβοῦ, μόνον πίστευε καὶ σωθήσεται»¹⁴.

Αὐτοὶ οὐκ ἐπίστευον, ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός ἐστι παντοδύναμος· ὅθεν ἐνόμιζον, ὅτι δύναται μὲν θεραπεῦσαι τοὺς ἀσθενεῖς, οὐχὶ δὲ καὶ ἀναστῆσαι τοὺς νεκρούς. Ἐπειδὴ οὖν ἡ ἀσθενοῦσα κόρη ἀπέθανεν, «Ἔρχεταί τις», συγγενὴς ἴσως ἤ φίλος ἤ δοῦλος, ἐκ τῆς οἰκίας τοῦ ἀρχισυναγώγου, καὶ λέγει πρὸς αὐτόν, ἡ θυγάτηρ σου ἀπέθανε, μὴ ἐνοχλῇς λοιπόν τὸν διδάσκαλον, μηδὲ φέρῃς αὐτὸν ματαίως εἰς τὸν οἶκον σου. Ταῦτα δὲ ἀκούσας ὁ Ἰησοῦς, πρὶν ἤ λαλήσῃ ὁ ἀρχισυνάγωγος καὶ παραιτήσῃ Αὐτὸν τοῦ ἔργου, ἀπεκρίθη πρὸς αὐτόν, λέγων, μὴ φοβοῦ, μηδὲ δίσταζε, συλλογιζόμενος, ὅτι οὐκ ἔχων δύναμιν ἀναστῆσαι τοὺς νεκρούς, πίστευε δὲ μόνον, ἐὰν δὲ πιστεύῃς, ἡ θυγάτηρ σου σωθήσεται, ἤγουν ἐγερθήσεται ἐκ τῶν νεκρῶν.

«Ἐλθὼν δὲ εἰς τὴν οἰκίαν οὐκ ἀφῆκεν εἰσελθεῖν οὐδένα εἰμὴ Πέτρον καὶ Ἰωάννην καὶ Ἰάκωβον, καὶ τὸν πατέρα τῆς παιδὸς καὶ τὴν μητέρα»¹⁵.

Τὸ πλῆθος τῶν ἀνθρώπων, ἰδὸν τὸ εἰς τὴν αἰμοῤῥοοῦσαν γενόμενον θαῦμα, εἴτε εὐλαβείᾳ εἴτε περιεργείᾳ κινούμενον, ἦλθεν ἐνδεχομένως ἕως τῆς οἰκίας τοῦ Ἰαείρου, ἵνα ἴδῃ καὶ τὰ γενησόμενα εἰς τὴν αὐτοῦ θυγατέρα. Τούτου οὖν τοῦ πλήθους τῶν ἀνθρώπων οὐδὲνα ἀφῆκεν ὁ Ἰησοῦς εἰσελθεῖν εἰς τὴν οἰκίαν· τοῦτο αὐτὸ δὲ λέγει καὶ ὁ ἱερὸς Μάρκος διὰ τοῦ «Οὐκ ἀφῆκεν οὐδένα συνακολουθῆσαι αὐτῷ»¹⁶ ἔνδον τῆς οἰκίας, εἰμὴ μόνους τοὺς τρεῖς ἀποστόλους, τοὺς καὶ εἰς τὸ Θαβώριον ὄρος ἀκολουθήσαντας αὐτῷ, ἔτι δὲ καὶ τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα τῆς ἀποθανούσης. Καὶ τοὺς μὲν ἐκ τοῦ ὄχλου οὐκ ἀφῆκεν εἰσελθεῖν εἰς τὴν οἰκίαν, διδάσκων ἡμᾶς τῆς φιλοδοξίας τὴν ἀποστροφήν, τοὺς δὲ τρεῖς ἀποστόλους καὶ τοὺς γονεῖς τῆς παιδὸς ἀφῆκεν εἰσελθεῖν, ἵνα μαρτυρήσωσι περὶ τοῦ θαύματος·  διότι ἐὰν μόνος ἔμενεν ἐν τῇ οἰκίᾳ, ἐκεῖνοι, οἵτινες οὐκ ἐπίστευον, ὅτι δύναται καὶ ἐκ τῶν νεκρῶν ἀναστῆσαι, ἐδίσταζον, ἴσως δὲ καὶ ἐσυκοφάντουν τὸ θαῦμα, μὴ πειθόμενοι, ὅτι διὰ μόνου λόγου τὴν θανοῦσαν ἀνέστησεν·

«Ἔκλαιον δὲ πάντες καὶ ἐκόπτονο αὐτήν. Ὁ δὲ εἶπε, μὴ κλαίετε, οὐκ ἀπέθανεν, ἀλλὰ καθεύδει. Καὶ κατεγέλων αὐτοῦ, εἰδότες, ὅτι ἀπέθανεν»¹⁷.

Ὁ εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος λέγει, ὅτι ἦσαν εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ Ἰαείρου καὶ αὐληταί¹⁸, καὶ ὄχλος πολύς, θορυβούμενος διὰ τὸν θάνατον τῆς κόρης· ἐξ οὗ φανερόν ἐστιν, ὅτι οἱ τότε Ἰουδαῖοι οὐ μόνον ἐκάλουν θρηνωδούσας εἰς τοὺς νεκροὺς κατὰ τὴν παλαιὰν αὐτῶν συνήθειαν, ἀλλὰ καὶ αὐλητὰς αὐλοῦντας μέλη θρηνώδη· πάντες δὲ οἱ ἐκεῖ συναθροισθέντες ἔκλαιον καὶ ἐθρηνολόγουν¹⁹. Διὰ τὶ δὲ ἆρά γε ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἶπε πρὸς αὐτούς, ὅτι οὐκ ἀπέθανεν ἡ νεκρά, ἀλλὰ κοιμᾶται; ἤ διότι ἔμελλε μετ’ ὀλίγον ὡς ἐξ ὕπνου ἀναστῆσαι αὐτήν, ἤ διότι ἐβούλετο, ἵνα πάντες ὁμολογήσωσιν, ὅτι ἀληθῶς ἀπέθανε, καὶ οὕτω μετὰ τὴν ἀνάστασιν αὐτῆς μὴ δυνηθῶσιν ἀρνηθῆναι τὸ ὅτι νεκρὰ ἧν καὶ ἀνέστη. Ὅθεν, ἵνα ἀφέλῃ πᾶσαν ὑποψίαν καὶ συκοφαντίας πρόφασιν, καὶ πείσῃ αὐτοὺς πιστεῦσαι, ὅτι αὐτός ἐστιν ὁ παντοδύναμος, ὁ ζωῆς καὶ θανάτου ἔχων τὴν ἐξουσίαν, ἔτρεξε καταγελασθῆναι ὑπ’ αὐτῶν· διότι, ἀκούσαντες αὐτὸν λέγοντα, ὅτι οὐκ ἀπέθανεν ἡ κόρη, ἀλλὰ κοιμᾶται, κατεγέλων αὐτὸν ὡς παραλογοῦντα· διὰ ταύτης δὲ τῆς χλεύης ὡμολόγουν, ὅτι ἀληθῶς καὶ ἀναμφιβόλως ἀπέθανεν.

«Αὑτὸς δέ, ἐκβαλὼν ἔξω πάντας, καὶ κρατήσας τῆς χειρὸς αὐτῆς, ἐφώνησε, λέγων, ἡ παῖς ἐγείρου»²⁰.

Ἀνάξιοι ἦσαν τῆς θεωρίας τοῦ θαύματος οἱ αὐλοῦντες καὶ θρηνολογοῦντες καὶ θορυβούμενοι· ὅθεν ὁ Ἰησοῦς ἐξέβαλεν αὐτοὺς πάντας ἔξω τῆς οἰκίας, πλὴν τῶν τριῶν ἀποστόλων, καὶ τῶν γονέων τῆς ἀποθανούσης τῶν πρότερον εἰσελθόντων μετ’ αὐτοῦ εἰς τὴν οἰκίαν. Μαρτυρεῖ τοῦτο ὁ θεσπέσιος Μάρκος, λέγων, ὅτι ἐξέβαλεν ἔξω τῆς οἰκίας ἅπαντας, ἤγουν πάντας, ὅσους εὗρεν ἐν τῇ οἰκίᾳ· παραλαβὼν δὲ τοὺς γονεῖς τῆς κόρης καὶ τοῦς μετ’ αὐτοῦ, ἤγουν τοὺς μετ’ αὐτοῦ ὄντας τρεῖς ἀποστόλους, εἰσῆλθεν εἰς ἐκείνην τὴν παστάδα, ὅπου ἔκειτο τὸ νεκρὸν σῶμα· «Ὁ δὲ ἐκβαλὼν ἅπαντας, παραλαμβάνει τὸν πατέρα τοῦ παιδίου καὶ τὴν μητέρα, καὶ τοὺς μετ’ αὐτοῦ, καὶ εἰσπορεύεται ὅπου ἦν τὸ παιδίον ἀνακείμενον»²¹. Ἐπειδὴ δὲ ὁ πατὴρ τῆς ἀποθανούσης, ὅτε ἦλθε πρὸς τὸν Ἰησοῦν, παρεκάλεσεν Αὐτόν, «ἵνα ἐλθὼν ἐπιθῇ αὐτῇ τὰς χεῖρας»²², ὅπως σωθῇ καὶ ζήσηται, διὰ τοῦτο, ἐπιλαβόμενος ὁ Ἰησοῦς τῆς χειρὸς αὐτῆς, ἐφώνησεν, «Ἡ παῖς ἐγείρου»· παιδίον, ἀνάστα ἐκ τῶν νεκρῶν.

«Καὶ ἐπέστρεψε τὸ πνεῦμα αὐτῆς, καὶ ἀνέστη παραχρῆμα. Καὶ διέταξεν αὐτῇ δοθῆναι φαγεῖν· καὶ ἐξέστησαν οἱ γονεῖς αὐτῆς· ὁ δὲ παρήγγειλεν αὐτοῖς μηδενὶ εἰπεῖν τὸ γεγονός»²³.

Ὤ τοῦ παραδόξου θαύματος! ἡ ἀνάστασις τῶν νεκρῶν ἐστι θαῦμα θαυμάτων, θαῦμα ὑπερβαῖνον τὰ θαύματα. Μετὰ τὸν χωρισμὸν τῆς ψυχῆς ἀπὸ τοῦ σώματος παύει παντελῶς καὶ τοῦ αἵματος καὶ τοῦ ζωτικοῦ πνεύματος ἡ κίνησις, στεροῦνται πάντα τὰ μέρη καὶ τὰ μέλη τοῦ σώματος πασῶν τῶν ζωτικῶν φυσικῶν αὐτῶν δυνάμεων, ἄλλη ἀντ’ ἄλλου γίνεται πᾶσα ἡ οἰκονομία καὶ ἡ κατασκευὴ τοῦ σώματος, ἄρχεται ἡ ἀνάζεσις, ἐξ ἧς ἡ διαφθορά. Ἡ ψυχὴ πλάττεται ὑπὸ τοῦ δημιουργοῦ ἐντὸς τοῦ σώματος κατὰ τὸ «Πλάσσων πνεῦμα ἀνθρώπου ἐν αὐτῷ»²⁴· ἐξελθοῦσα ὅμως τοῦ σώματος οὐ δύναται εἰσελθεῖν πάλιν εἰς αὐτό· «Ὅτι πνεῦμα διῆλθεν ἐν αὐτῷ καὶ οὐχ ὑπάρξει, καὶ οὐκ ἐπιγνώσεται ἔτι τὸν τόπον αὐτοῦ»²⁵. Ἡ μόνη παντοδύναμος τοῦ ὑψίστου δύναμις μεταβάλλει, ὅταν θέλῃ, τοὺς ἀμετάβλητους κατὰ φύσιν νόμους, οὕς ἔδωκεν εἰς τὴν φύσιν· αὐτὴ μόνη προστάσσει τὴν ψυχήν, ἵνα ἐπιστρέψη εἰς τὸ νεκρὸν σῶμα, δίδωσι κυκλοφερῆ κίνησιν εἰς τὸ ἀκίνητον αἷμα καὶ ἐνέργειαν ζωοποιὸν εἰς τὸ νεκρὸν ζωτικὸν πνεῦμα· αὐτὴ ἐπιστρέφει εἰς τὰ μέρη καὶ μέλη τοῦ σώματος τῆς ἀπολεσθείσας δυνάμεις, καταπαύει τὴν ἀνάζεσιν, ἐμποδίζει τὴν διάλυσιν καὶ διαφθορὰν καὶ ἀνακαινίζει πᾶσαν τὴν ἐξαλλοιωθεῖσαν τοῦ νεκροῦ σώματος κατασκευὴν καὶ οἰκονομίαν. Ταῦτα οὖν πάντα ἐτέλεσεν ἐν ῥιπῇ ὀφθαλμοῦ ἡ παντοδύναμος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ φωνὴ «Ἡ παῖς ἐγείρου». Ἐπέστρεψε δὲ οὐκ ἄλλο πνεῦμα, ἀλλὰ τὸ ἴσιον πνεῦμα αὐτῆς εἰς τὸ σῶμα, καὶ ἀνέστη εὐθὺς ἐκ τῶν νεκρῶν. Ἵνα δὲ μὴ νομίσωσιν, ὅτι φάντασμά ἐστι τὸ θαῦμα, διέταξε δοθῆναι αὐτῇ φαγεῖν. Καὶ οἱ μὲν γονεῖς αὐτῆς ἐξέστησαν, ἰδόντες τὸ ἐξαίσιον θαῦμα· ὁ δὲ Ἰησοῦς παρήγγειλεν αὐτοῖς, ἵνα μηδενὶ φανερώσωσι τὸ γενόμενον· σὺ δὲ ἐκ τούτου μάθε, ὅταν ἐργάζησαι τὰ ἀγαθὰ ἔργα, φεύγειν τὸ κενὸν τῆς φιλοδοξίας δοξάριον.

Σημειώσεις :

1. Λουκ. η΄, 41, 42.
2. Μαρκ. ε΄, 22.
3. Λουκ. η΄, 43, 44.
4. Εὐσεβ. β΄, 7 , 13, 18 & Ἐκκλ. Ἱστορ. Ζωμ. β΄, 21 & Εὐαγρ. β΄, 7, 3 Μάλαλας ἐν λόγῳ δεκάτῳ.
5. Μαρ. ε΄, 26.
6. αὐτ. 27.
7. Λουκ. η΄, 45.
8. Λουκ. η΄, 46.
9. αὐτόθι, 47.
10. Λουκ. η΄, 48.
11. Μαρκ. ε΄, 34.
12. Ματ. θ΄, 21.
13. Πραξ. ιθ΄, 12.
14. Λουκ. η΄, 49.
15. Λουκ. η΄, 51.
16. Μαρκ. ε΄, 37.
17. Λουκ. η΄, 52, 53.
18. Ματ. η΄, 23.
19. Ἱερ. θ΄, 17, Ἀμ. ε΄, 16, Ὅρα Ἰωσηπ. β΄, 3, 30 περὶ Ἰουδ. Ἀλώσ.
20. Λουκ. η΄, 54.
21. Μαρκ. ε΄, 40.
22. αὐτ. 23.
23. Λουκ. η΄, 55, 56.
24. Ζαχ. ιβ΄, 1.
25. Ψαλ. ρβ΄, 15.

Δείτε την ερμηνεία και τον λόγο στο πρωτότυπο από το “Κυριακοδρόμιο των τεσσάρων Ευαγγελιστών”, του Νικηφόρου Θεοτόκη (τόμ. 2ος, σελ. 70 – Έκδοσις 1840), πατώντας εδώ (26/10/2012)

(Επιμέλεια κειμένου: Στυλιανή)