Κριτική στο βιβλίο ‘Χιλιάδες μίλια προς τον τόπο της καρδιάς’ του Κλάους Κέννεθ (π. Μαρτίνος Πέτζολτ, Ιερός Ναός Αποστόλου Παύλου, Νυρεμβέργη, Γερμανία)

Το παρόν κείμενο είναι μια σύντομη κριτική στο βιβλίο “Χιλιάδες μίλια προς τον τόπο της καρδιάς”, Κλάους Κέννεθ, εκδόσεις Εν πλω, Αθήνα 2009. Είναι μεγάλο δώρο της χάριτος του Θεού, καθώς και μεγάλη χαρά για μας τους χριστιανούς, όταν ένας αδελφός, ο οποίος βρίσκεται σε βαθιά πλάνη και οδηγείται προς την απώλεια της ψυχής του, ξαναβρίσκει το δρόμο προς τους κόλπους της Εκκλησίας. Έτσι, μπορεί να είναι και χρήσιμο για μερικούς, όταν κάποιος βγαίνει απελευθερωμένος από την άβυσσο, μέσα στην οποία έζησε – το βουδισμό, το ισλάμ, τις παγανιστικές ιεροτελεστίες, τον αλκοολισμό, τα ναρκωτικά, τη βία και τις σχέσεις πάθους – προειδοποιεί τους ανθρώπους. Διαβάστε περισσότερα »

Τα παράδοξα του Στέλιου Ράμφου και η νεοελληνική παρακμή (Σπύρος Κουτρούλης, συγγραφέας)

Το νέο βιβλίο του Στέλιου Ράμφου, όπως μαρτυρά ο τίτλος του Το αδιανόητο Τίποτα-φιλοκαλικά ριζώματα του νεοελληνικού μηδενισμού δοκίμιο φιλοσοφικής ανθρωπολογίας (Εκδόσεις Αρμός, Αθήνα 2010, σελ. 490), έχει μια διπλή στόχευση: Να αποτελέσει μια πρωτότυπη και γόνιμη μελέτη ενός έργου που έχει σημαδέψει τον ανατολικό τουλάχιστον χριστιανισμό, δηλαδή τη φιλοκαλία, και κατά δεύτερο να αναδείξει τον τρόπο που επηρέασε την ελληνική κοινωνία σε μια προοπτική μηδενιστική.

Αν περιοριζόταν στον πρώτο στόχο, θα ήταν μια ακόμη αξιόλογη μελέτη, που σίγουρα δεν θα ενδιέφερε αποκλειστικά τους θεολόγους. Όμως δεν αρκέστηκε σε αυτό. Θέλησε να χρησιμοποιήσει μία συγκεκριμένη πλευρά της φιλοκαλίας, την ερμηνεία της οποίας προηγουμένως απολυτοποίησε, για να ερμηνεύσει με τρόπο δεσμευτικό την εξέλιξη του νεοελληνισμού. Φυσικά, μία τέτοιου είδους κατανόηση προϋποθέτει τον αποκλεισμό πολλών άλλων παραγόντων, ώστε να μπορεί να εκπληρώνει τους στόχους που η ίδια έχει θέσει. Έτσι η οικονομία, η μορφή του πολιτικού συστήματος, το δίκαιο, η εξέλιξη των διεθνών και διακρατικών σχέσεων, απουσιάζουν εντελώς. Φυσικά, ο Ράμφος δεν είναι Μ. Βέμπερ –που κατάφερε να συνδέσει τον προτεσταντισμό με τον καπιταλισμό–, αλλά ούτε και Μπερδιάγεφ, που έδειξε την πορεία του ρωσικού λαού από την ορθοδοξία στον ρωσικό κομμουνισμό και μηδενισμό ως μια ενιαία εξέλιξη. Το αποτέλεσμα είναι μια σειρά από παράδοξες σκέψεις, που φρόντισε ο ίδιος να διαδοθούν και να διευρυνθούν με συνεντεύξεις, σε δημοσιογράφους που ή δεν είχαν διαβάσει το έργο του ή δεν ήθελαν –πιθανόν– να του θέσουν ορισμένες κρίσιμες και διαφωτιστικές ερωτήσεις.

Διαβάστε περισσότερα »

Η ιερωσύνη δεν είναι τέχνασμα (Μοναχός Μωυσής Αγιορείτης)

Απάντησις εις νέον θεολόγον–κληρικόν και συγγραφέα ΔΥΣΤΥΧΩΣ πάρχει νας σχυρς πόλεμος, σωτερικός, καὶ τελευταῖα προκάλυπτος, μὲ τάσεις οἰκουμενιστικές, μοντέρνες καὶ λλότριες καὶ μάλιστα π κινήσεις ρχιερέων. Μιλοῦν γιὰ μετάφραση τῆς πειρόκαλλης θείας Λειτουργίας, γιὰ δύο κκλησίες, γιὰ εἴσοδο τῶν γυναικῶν στὸ ερ βῆμα, γιὰ νεοπατερική, μεταπατερικὴ καὶ συναφειακὴ θεολογία, γιὰ κοσμικὲς συναυλίες ντς τῶν ερν ναῶν καὶ λοιπά. Τοὺς μιμοῦνται καὶ κολουθον ερες, ποὺ παρασύρουν τὸν λαὸ σ᾽ να δρόμο πλουστεύσεως, εὐκολίας καὶ σοπεδώσεως. ποιος ντιδρ μέσως χαρακτηρίζεται φανατικός, ταλιμπάν, πηρχαιωμένος, μονολιθικὸς καὶ ρτηριοσκληρωτικός. Γίνεται προσπάθεια νὰ φθαρεῖ, νὰ γελοιοποιηθεῖ, νὰ θεωρηθεῖ φαιδρός. κρίβεια, λήθεια καὶ παράδοση θὰ λέγχει πάντα τοὺς παραχαράκτες. Ἕνα νέο, λίαν σοβαρό, ἐπικίνδυνο, ἐπιπόλαιο, ἄστοχο καὶ ἀσεβὲς ἀτόπημα ἀποτελεῖ ἡ ἔκδοση ἑνὸς βιβλίου μὲ τὸν βαρύγδουπο τίτλο “οἱ προϋποθέσεις τῆς ἱερωσύνης μέσα ἀπὸ τὰ κείμενα τῶν Πατέρων…. Κανονικὸ Δίκαιο καὶ Οἰκονομία στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας” κάποιου νεαροῦ θεολόγου Ἰωάννου Ἀ. Ἀρσενιάδη, ποὺ πρόσφατα πληροφοροῦμαι χειροτονήθηκε καὶ κληρικός. Διαβάστε περισσότερα »

Σημερινές όψεις της θεολογίας και η συζήτησή τους (Σωτήρης Γουνελάς, συγγραφέας)

Με αφορμή το βιβλίο του Χρυσόστομου Α. Σταμούλη, «Έρως και θάνατος», εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 2009 Αναμφίβολα έχουμε να κάνουμε με ένα βιβλίο πλούσιο. Εννοώ βιβλίο όπου αποθησαυρίζονται πλήθος αναφορών και αποσπασμάτων από σπου­δαία θεολογικά κείμενα αρχαιότερα και σύγχρονα συνυπολογίζοντας βέβαια τον κόπο της συλλογής, επεξεργασίας και μελέτης τους. Παρουσιάζονται και αναπτύσσονται θέματα πολύ σημαντικά που αφορούν την ορθόδοξη θεολογία, την εκκλησιαστική πραγματικότητα, τη γενικότερη χριστιανική παράδοση, αλλά και βασικές πλευρές της φιλοσοφίας και μάλιστα της σύγχρονης ευρω­παϊκής. Είναι έντονη ακόμη η ποιητική αίσθηση και η μεταφορά στο βιβλίο μικρών ποιημάτων ξένων και ελλήνων ποιητών, ευτυχώς όχι των «κλασικών». Στα πλεονεκτήματα της εργασίας αυτής, πρέπει να περιλάβουμε τον συγκερα­σμό ποιητικής προσέγγισης και θεολογίας, την προσπάθεια η συγγραφή να ξε­φύγει από το είδος των ξερών επιστημονικών θεολογικών μελετών και να μι­λήσει μια γλώσσα ζωντανή και υπαρξιακή, μια γλώσσα που δεν θέλει να ακο­λουθήσει το συνηθισμένο καλούπι παρόμοιων εργασιών. Εάν τώρα θελήσουμε να προσπελάσουμε το κείμενο βαθύτερα, η πληθώρα των εναλλασσόμενων πεδίων δείχνει μια ανάκραση ετερογενών στοιχείων που ζητούν να οικοδομήσουν το «νέο σπίτι», την Εκκλησία στη βάση της αρχικής ορθόδοξης Εκκλησίας, αλλά ανανεωμένη και απαλλαγμένη από την παρα­μόρφωση και την αλλοτρίωση. Έχω ωστόσο σοβαρές επιφυλάξεις για τις εξηγήσεις που δίδονται στα κύ­ρια θεολογικά ζητήματα, αλλά και για τον τρόπο που ο σ. συνθέτει το λόγο του. Αυτή η προσπάθεια να συνδυάσει πατερική θεολογία με σύγχρονη φιλοσοφία και ποίηση, ενώ σε πρώτη ματιά μοιάζει εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, νομίζω πως εμπεριέχει σοβαρά κενά ή μετέωρα σχήματα. Διαβάστε περισσότερα »

Βιβλιοκρισία του βιβλίου «Σοκ και δέος. Ο Θεός στην μετά-Χριστόν εποχή» του Αρσενίου Μέσκου, από τον Σωτήρη Γουνελά

Αρσενίου Μέσκου, «Σοκ και δέος. Ο Θεός στην μετά-Χριστόν εποχή», Αρμός 2009, σ. 332.

«Ανευ αισθήσεως νοεράς, των θείων εν αισθήσει την ηδονήν αδύνατον γεύσασθαι… ο γαρ μη ορών και ακούων και αισθανόμε- νος πνευματικώς, νεκρός εστι» (Γρηγορίου Σιναΐτου, κεφ. 97, Φιλοκαλία δ’ τόμ.).

Ο συγγραφέας του ηχηρού Σοκ και δέος Μάρκος Μέσκος μπορεί να διεκδι­κήσει για τον εαυτό του τα εύσημα του υβριστή, αν όχι του παραληρούντος λιβελογράφου εναντίον των κυρίων προ­σώπων της χριστιανικής ιστορίας και παράδοσης, δηλαδή του Χριστού, του Παύλου και των Πατέρων. Δεν πρόκει­ται μόνο για το τι λέει αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο συγγράφει το βιβλίο του. Συνδυάζοντας μία μίζερη και ρα­σιοναλιστική προσέγγιση με υπόγειες ανασυνθέσεις αρχαιότερων καταβολών γνωστικισμού, αρχαιοελληνισμού ή άλλων αιρετικών καταστάσεων που παρουσιάστηκαν στην πορεία της ιστορίας, στρέφεται κατά παντός υπερασπιστή της χριστιανικής Αλήθειας κατηγορώντας τον μάλιστα για εξαπάτηση των μαζών, για συστηματική απόκρυψη της Αλήθει­ας και για επίσης συστηματική και μόνι­μη προώθηση ψευδούς ιδεολογίας ή θε­ωρίας ή πίστης. Διαβάστε περισσότερα »