«Η αρχή της Σοφίας του Θεού είναι η επιείκεια και η πραότητα που γίνεται σε μεγάλη ψυχή και βαστάζει τις ανθρώπινες αδυναμίες»
Άγιος Ισαάκ ο Σύρος
† Άγιος Ιάκωβος Τσαλίκης (22/11)
Δημοσιεύθηκε στις 21 Νοεμβρίου, 2025
Τη ΚΒ’ του αυτού μηνός (Νοεμβρίου), μνήμη του οσίου και θεοφόρου πατρός ημών Ιακώβου, Ηγουμένου της Μονής του Οσίου Δαυΐδ του εν Ευβοία.
† Κυριακή Θ΄ Λουκά (Ἡ παραβολὴ τοῦ ἄφρονος πλουσίου)
Δημοσιεύθηκε στις 21 Νοεμβρίου, 2025
Η παραβολή του άφρονα πλουσίου (Αγ. Νικόλαος Βελιμίροβιτς)
Η παραβολή του άφρονος πλουσίου (Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας)
Ο Αδης της πλεονεξίας (Μέγας Βασίλειος)
Το πάθος της πλεονεξίας (Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος)
Για την πλεονεξία (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ)
Η παραβολή του Άφρονος Πλουσίου († Μητροπολίτης Σουρόζ Αντώνιος Bloom)
Κυριακή Θ’ Λουκά: Ερμηνεία του Ευαγγελίου και Ομιλία περί αιφνιδίου θανάτου, και πώς δυνάμεθα φυγείν αυτόν (Αρχιεπίσκοπος Αστραχάν και Σταυρουπόλεως Νικηφόρος Θεοτόκης)
Δημοσιεύθηκε στις 21 Νοεμβρίου, 2025
Παραβολή του άφρoνος πλουσίου (Λουκ. 12, 16-21)
Από την ερμηνεία:
– Γιατί ο Θεός ευδόκησε, η χώρα του κακού και διεστραμένου πλουσίου, να καρποφορήσει πλήθος παντοίων και καλών καρπών;
– Τί κακά προξενεί ο πλούτος;
– Η πλεονεξία πάθος ακόρεστον. Ο πλεονέκτης όσο συνάγει τόσο περισσότερο επιθυμεί!
– Είναι δικά του τα αγαθά που θέλει να απολαύσει ο πλούσιος;
– Γιατί ανακηρύττει ο Θεός τον πλούσιο άφρονα;
– Γιατί ο Θεός λέγει “απαιτούσιν” (την ψυχή σου) και όχι “απαιτώ”;
Από την ομιλία:
– Φοβερός ο αιφνίδιος θάνατος. Μετά θάνατον ούτε ο ενάρετος μεταβάλλεται από την αρετή στην αμαρτία, ούτε ο αμαρτωλός από την αμαρτία στην αρετή. Όπως και αν ευρεθεί ο άνθρωπος στην ώρα του θανάτου έτσι και διαμένει.
– Όταν προ του θανάτου ο φιλάνθρωπος Θεός στέλνει ως άγγελον βαρύτατη ασθένεια, τότε αυτή βοά: Άνθρωπε, ετοίμασε τον εαυτό σου για την μέλλουσα ζωή και για το εκεί φοβερό κριτήριο. Οι πόνοι και η βάσανος της αρρώστιας και ο φοβερός φόβος του θανάτου την σκληρή καρδιά πολλές φορές κάμπτει. Τότε αισθάνεται ο άνθρωπος ότι χωρίζεται από του κόσμου, τότε βλέπει ότι σε τίποτα δεν τον ωφελεί ούτε ο πλούτος ούτε η δόξα ούτε όλα τα αγαθά του κόσμου.
– Όταν προ του θανάτου ο άνθρωπος είναι υγιής και εύρωστος και αμαρτάνων, μετά όμως από μια στιγμή άλαλος και αναίσθητος, ποιά ελπίδα τότε σωτηρίας; Πού επιστροφή;
– Ο Θεός ως εξουσιαστής και δεσπότης και της στάσεως και της κινήσεως και των νόμων και των ιδιωμάτων της φύσεως, και αυτής της φύσεως και των κτισμάτων πάντων δημιουργός και παντοδύναμος, κινεί και μεταβάλλει τα πάντα και ποιεί όσα θέλει και καθώς θέλει και βούλεται.
– Κάθε συμφορά, κάθε θλίψη και κάθε κακό όταν έλθει εξαίφνης γίνεται βαρύτερο και θλιβερότερο. Όταν έχει ο άνθρωπος προϋπάρχουσα είδηση του κακού, εάν μεν είναι το κακό φευκτόν, ή φεύγει αυτό παντελώς, ή με κάποιο τρόπο το κάνει μετριώτερο. Εάν δε άφευκτον, προετοιμάζει την καρδιά του για την υποδοχή του.
– Όταν προγνωρίζουμε τον θάνατον δια της μετανοίας και εξομολογήσεως απαλλασσόμαστε από το βαρύ φορτίο των αμαρτημάτων μας, καθησυχάζουμε της συνηδείσεως τον έλεγχο και διώχνουμε τον υπέρμετρο φόβο τής αιωνίου κολάσεως. Μεταλαβόντες δε των αγίων μυστηρίων, συνενούμεθα με τον σωτήρα Ιησού Χριστό.
– Όχι όμως μόνο αγνοούμε την ώρα τού θανάτου αλλά και το είδος του.
– Γιατί όμως ο Θεός ηθέλησε να μην γνωρίζουμε την ώρα του θανάτου μας;
Ερμηνεία Αποστολικής περικοπής της ΚΔ’ Κυριακής Επιστολών (Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος)
Δημοσιεύθηκε στις 21 Νοεμβρίου, 2025
[Eφ. 2, 14-22]
«Νυνὶ δὲ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ ὑμεῖς οἱ ποτὲ ὄντες μακρὰν ἐγγὺς ἐγενήθητε ἐν τῷ αἵματι τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὸς γάρ ἐστιν ἡ εἰρήνη ἡμῶν, ὁ ποιήσας τὰ ἀμφότερα ἓν καὶ τὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας, τὴν ἔχθραν, ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ τὸν νόμον τῶν ἐντολῶν ἐν δόγμασι καταργήσας (: Αλλά κι εσείς που ήσασταν κάποτε ειδωλολάτρες, με την ένωση και κοινωνία σας με τον Χριστό, αφού ακούσατε τον λόγο του κηρύγματος που είναι η ίδια η αλήθεια, δηλαδή το χαρμόσυνο κήρυγμα της σωτηρίας σας, κι αφού πιστέψατε σε αυτό, σφραγισθήκατε με τη σφραγίδα του Αγίου Πνεύματος, σύμφωνα με τις υποσχέσεις του Θεού. Πλησιάσατε και τον Θεό και τις διαθήκες Του με το αίμα του Χριστού, διότι Αυτός είναι η ειρήνη μας. Αυτός έκανε και τους δύο αντιμαχόμενους κόσμους, τον Ιουδαϊσμό και τον Εθνισμό, ένα. Αυτός γκρέμισε και κατέλυσε τον τοίχο που δημιουργούσε ο φραγμός του νόμου που ορθωνόταν ανάμεσα στους δύο λαούς και τους χώριζε. Κατέλυσε δηλαδή την έχθρα των δύο λαών, αφού κατάργησε με το αίμα Του τον νόμο των εντολών, ο οποίος, ενώ περιείχε επιβλητικές προσταγές, δεν έδινε όμως και τη χάρη για την εφαρμογή και την τήρηση των προσταγμάτων αυτών)» [Εφ.2,13-15].
«Αυτό είναι λοιπόν το μεγάλο», λέγει, «το ότι ήλθαμε δηλαδή στην πολιτεία των Εβραίων;». Τι λες; Ανακεφαλαίωσε τα πάντα, όσα είναι στον ουρανό και στη γη, και μιλάς για τους Ισραηλίτες τώρα; «Ναι», λέγει· «διότι εκείνα μεν πρέπει να παραλαμβάνουμε με την πίστη, ενώ αυτά και με τα ίδια μας τα έργα». «Νυνὶ δὲ (: Τώρα όμως», λέγει, «ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ ὑμεῖς οἱ ποτὲ ὄντες μακρὰν ἐγγὺς ἐγενήθητε ἐν τῷ αἵματι τοῦ Χριστοῦ (: δια του Ιησού Χριστού εσείς που κάποτε ήσασταν μακριά, ήλθατε πλησίον)», προς την πολιτεία· διότι το μακριά και το πλησίον εξαρτάται μόνο από την προαίρεση.
Λόγος της εις τον ναόν εισόδου της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου (I) (Άγιος Λουκάς αρχιεπίσκοπος Κριμαίας)
Δημοσιεύθηκε στις 20 Νοεμβρίου, 2025
Κατά τις επισκέψεις του στην Καπερναούμ και την Ιερουσαλήμ ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός έβαζε σε αμηχανία τους Ιουδαίους, προκαλούσε τις λογομαχίες μεταξύ τους, ακόμα και την διχόνοια, λέγοντάς τους για την ενότητά του με τον Θεό Πατέρα. Άλλοι από τους Ιουδαίους, εκπληττόμενοι από τα θαύματά του και το ασυνήθιστο βάθος του λόγου του, ήταν έτοιμοι να αναγνωρίσουν σ’ αυτόν τον Μεσσία τους, ενώ άλλοι έπαιρναν πέτρες για να τον σκοτώσουν.
Λόγος ΙΕ’: Διδασκαλία προτρεπτική περί του μη σφοδρώς θρηνείν τους τελευτώντας, λεχθείσα επί τινος Άρχοντος κηδεία (Άγιος Δαμασκηνός ο Στουδίτης)
Δημοσιεύθηκε στις 19 Νοεμβρίου, 2025
ΔΙΑΤΙ ΘΑΠΤΟΜΕΝ ΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ ΚΑΤ’ ΑΝΑΤΟΛΑΣ
ΚΑΛΟΙ ΣΥΝΟΔΟΙΠΟΡΟΙ ΤΟΥ ΠΕΘΑΜΕΝΟΥ
ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΠΟΙΟΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΛΑΙΩΜΕΝ
Ακούσατε, Άρχοντες, διδαχήν και παραίνεσιν, ακούσατε λόγον Θεού να εύγη η λύπη από την καρδίαν σας∙ διότι πολλαίς φοραίς ο λόγος παρηγορεί πόνον, και η διδαχή η καλή αφανίζει λύπην∙ πολλούς, αδελφοί μου, εβλέπαμεν εχθές ζωντανούς, οπού ωμιλούσαν και εσυγχαίροντο με ημάς, και τώρα δεν είναι, αλλά ή επήγαν προς τον καλέσαντα αυτούς Δεσπότην, ή κείτονται εις την στρώσιν, και απαντεχαίνουσι και αυτοί τον θάνατον∙ διά τούτο και πολύν θρήνον τώρα βλέπω, πολλήν σύγχυσιν εις την Εκκλησίαν, άμετρα κλαύματα εις το ασπήτιον, και σχήματα εις τον Ναόν τού Θεού. Πολλαίς φοραίς επαρακάλεσα την αφεντίαν σας, διά τούτο και αναθύμησά το, ότι με υπομονήν και με ευχαριστίαν να υπομένωμεν των αποθνησκόντων την κοίμησιν, και να μη κάμνετε έτσι άτακτα και άπρεπα, μηδέ ωσάν χαμένους να έχετε τους εν Χριστώ αποθανόντας, και να κλαίετε άπρεπα. Του λόγου μας, ευλογημένοι Χριστιανοί, ας κλαύσωμεν, τους κολασμένους ας θρηνήσωμεν∙ εάν δεν σωφρονισθούμεν από τον θάνατον του αδελφού μας, πότε να μετανοήσωμεν; εάν οφθαλμοφανώς βλέπωμεν πώς γινόμεσθεν, και δεν επιστρέφωμεν, πότε να διορθώσωμεν τον εαυτόν μας; διά τούτο ας λυπηθούμεν τού λόγου μας, παρακαλώ σας, και μη φανταζώμεσθεν ως αθάνατοι, διότι μία είναι η στράτα τού θανάτου, και πλέον άλλη δεν είναι∙ εις όλους είναι η απόφασις του Θεού δοσμένη ίσια∙ ο θάνατος βασιλέα δεν φοβάται, αρχιερέα δεν τιμά. γέροντα δεν λυπείται, ευμορφίαν δεν ζηλεύει, μονογενή δεν σπλαγχνίζεται. μηδέ δάκρυα βλέπει, άρχοντας δεν τρέμει, αφεντάδες δεν τους βάνει εις τον νουν του, πρόσωπον δεν κοιτάζει, αλλά εις όλους έρχεται∙ διά τούτο βλέπομεν όσους ήτον σήμερον εις την γην, αύριον εις τον ουρανόν, εάν έκαμαν καλόν διά την ψυχήν τους∙ σήμερον είναι εις παλάτια, και αύριον εις τάφον∙ σήμερον άρχων και μέγας, αύριον βρώμα και δυσωδία, σκωλήκων γεμάτος∙ σήμερον υπερήφανος και ακατάδεκτος, και αύριον ταπεινός και ασύντυχος∙ σήμερον χαίρεται και ευφραίνεται, και αύριον μυρίζει από πάσαν βρώμαν περισσότερον∙ πολλαίς φοραίς ερωτούμεν ένας τον άλλον, πού ο δείνας άρχων; πού ο βασιλεύς ο μέγας; πού ο δυνάστης και υπερήφανος; πού ο άρπαξ και άδικος; πού ο συκοφάντης και καταδότης; υπάγουσιν εις τόπον φοβερόν και παράδοξον∙ πού; όπου είναι ο Κριτής των κριτών∙ όπου είναι ο φοβερώτερος των φοβερών, ο Βασιλεύς των βασιλέων∙ εκεί οπού όλοι ίσια στέκονται σκλάβοι, δούλοι, ελεύθεροι, ευγενείς, άτιμοι, αμαρτωλοί, δίκαιοι, οι μεν δίκαιοι στεφανωμένοι, οι δε αμαρτωλοί καταδικασμένοι.
Ο καλύτερος φίλος μου, το GhatGPT (Τασούλα Καραϊσκάκη)
Δημοσιεύθηκε στις 18 Νοεμβρίου, 2025
Είναι εξάρτηση βαριά να δίνεις στη μηχανή την αξόδευτη αγάπη, ολισθηρή απόδραση από τα «στενά» της ζωής, ακόμη και αν περισσεύει γύρω η μοναξιά. Είναι λίγο έως πολύ το συμπέρασμα σχετικά πρόσφατης έρευνας για το συναισθηματικό δέσιμο των ανθρώπων με τα chatbots τεχνητής νοημοσύνης. Την έρευνα διενήργησαν το MIT Media Lab και η OpenAI, η «μητέρα» του τρίχρονου ChatGPT, που επιχειρεί να βελτιώσει τη συμπεριφορά του «παιδιού» της προς χρήστες οι οποίοι εκδηλώνουν αυτοκαταστροφικές τάσεις (1,2 εκατ. άτομα την εβδομάδα, όπως η ίδια δημοσιοποίησε προ ημερών), μετά τη διευκόλυνση που αυτό παρείχε στον 16χρονο Ανταμ Ρέιν από την Καλιφόρνια να αυτοκτονήσει. Διότι το chatbot δεν έχει συνείδηση, ούτε των λεγομένων του ευθύνη. Δεν κατανοεί τα ανθρώπινα, δεν γνωρίζει τι πάει να πει άγχος, άλγος, τραύμα, δεν έχει εσωτερική ζωή, και αν ξέρει πολύ καλά τι ακριβώς λέει, είναι διότι έχει εξασκηθεί –σε όγκους δεδομένων– να προβλέπει την επόμενη λέξη. Γράφει ή μιλάει όχι κατόπιν σκέψης, αλλά στατιστικά επεξεργασμένων εικασιών περί του λεξιλογικού στοιχείου που είναι πιθανόν να ακολουθήσει.
