Συγγραφέας: Παναγιώτης Μαρτίνης, Διδάκτωρ Θεολογίας – τ. Σχολικός Σύμβουλος, Αρχων Ιερομνήμων της Αγίας και Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας.
Πρόλογος – Επιμέλεια: π. Νικοδήμου Μπαρούση, Αρχιμανδρίτου Ι. Μονής Χρυσοποδαριτίσσης Πατρών
Διαβάστε τον πρόλογο του βιβλίου από τον Αρχιμ. Νικόδημο Μπαρούση πατώντας εδώ1η ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ:
Ο κ. Μαρτίνης στο βιβλίο του µε τον προαναφερθέντα τίτλο παρουσιάζει ένα μικρό Συναξάρι 18 Αγίων που έχουν άμεση ή έμμεση σχέση µε την τοπική Εκκλησία των Πατρών. Είναι μια προσπάθεια συνολικής παρουσίασης στο αγιόφιλο κοινό της περιοχής “πλειάδας αρτιφανών αστέρων, θείου χορού Αποστόλων, Μαρτύρων, Ιεραρχών και Οσίων”, “Χριστώνυμου συλλόγου” ανδρών, γυναικών και παιδιών, που καταύγασαν τη γη της Αχαίας και δραστηριοποιήθηκαν στα όρια της Ιεράς Μητροπόλεως Πατρών από την εποχή του Πρωτόκλητου μαθητή του Κυρίου μέχρι τις μέρες µας. Πρόκειται για μια αξιόλογη αντικειµενική και εκλαϊκευµένη εργασία µε επιστημονικές αξιώσεις.
Γνώστης του τρέχοντος προβληματισµού τη σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας γύρω από αγιολογικά θέματα ο κ. Μαρτίνης σπεύδει, µέσω του βιβλίου του, να δώσει απαντήσεις σ’ αυτά µε υψηλό αίσθηµα ευθύνης και ειλικρίνειας.
Το βιβλίο του ο σ. το χωρίζει, για μεθοδολογικούς λόγους, σε δύο µέρη: Το πρώτο αναφέρεται στους τοπικούς αγίους, οι οποίοι διακρίνονται: α) Σε μάρτυρες της πρωτοχριστιανικής εκκλησίας, µε πρώτο τον απόστολο Ανδρέα και επόμενους τους μιμητές του άγιο Ηρωδίωνα, απόστολο Σωσίπατρο, άγιο Αρτέμιο κ.λπ. β) Σε νεομάρτυρες, εκφραστές της χριστιανικής και εθνικής αυτογνωσίας του υπόδουλου γένους (οσιομάρτυς αγία Ολυμπία, Νεομάρτυς Ζαχαρίας, παιδομάρτυρες Χριστόδουλος και Αναστασία κ.λπ.). Και γ) σε λοιπούς αγίους, οσίους και αθλητές της ερήμου που μετέχουν µε το μαρτύριο της “Συνειδήσεως” στο μαρτύριο των πρώτων χριστιανών εφευρίσκοντας τρόπους σκληρής και ακραίας ασκήσεως. Τέτοιοι ασκητές που περιλαµβάνονται στο τοπικό αγιολόγιο είναι οι Ιταλοέλληνες άγιοι Ηλίας ο Σπηλαιώτης και Αθανάσιος ο Κατάνης, ο Δανιήλ “ο εν τω Κάστρω των Πατρών”, ο Όσιος Ιωακείµ Νοτενών κ.λπ.
Το δεύτερο µέρος του βιβλίου είναι αφιερωµένο στους αγίους που έχουν έµµεση σχέση µε την εκκλησία των Πατρών. Πρόκειται για αγίους που κατάγονται από την Αχαΐα και έζησαν ή µαρτύρησαν αλλού, όπως ο άγιος Μύρων και ο Ασχόλιος, επίσκοπος Θεσ/κης ή ήλθαν από άλλα µέρη και κήρυξαν στους “Πατρείς”, όπως οι θεσσαλονικείς άγιοι Συµεών και Θεόδωρος (40ς αι.), ιδρυτές της Ιεράς Μονής Μεγάλου Σπηλαίου κ.ά.
Το βιβλίο κατακλείεται µε παράρτηµα που περιέχει την Ασµατική Ακολουθία και Παράκληση “Των εν Πάτραις Τιµωµένων Αγίων”, ποιηθείσα από το µακαριστό Μητροπολίτη Πατρών κυρό Νικόδηµο (Βαλληνδρά), η οποία ψάλλεται “τη Κυριακή προ της εορτής του Αγίου Ανδρέου”, καθόσον όλοι αυτοί οι άγιοι υπήρξαν “µιµητές” και “θρέµµατα” του Πρωτοκλήτου, εργάτες του Ευαγγελίου και θεράποντες του Κυρίου, που “κάλλυναν” την Αχαΐα “ρύθροις των αιµάτων αυτών και βίου αγιότητι”.
Το βιβλίο του συναδέλφου κοσµείται στο εξώφυλλο µε πολυπρόσωπη εικόνα των αγίων της Εκκλησίας των Πατρών, το κέντρο της οποίας κατέχει ο πρωτόκλητος µαθητής του Κυρίου Ανδρέας. Το δε εσωτερικό του διανθίζεται µε τις εικόνες όλων των αγίων, που αναφέρονται στο βιβλίο, οι οποίες προέρχονται από ιερούς ναούς και µοναστήρια της περιοχής, καθώς και από το Άγιο όρος, την Άρτα, την Κέρκυρα κ.λπ.
Και το νέο βιβλίο του κ. Μαρτίνη είναι εύληπτο, περιεκτικό και ευανάγνωστο. Συνδυάζει πληρότητα επιστηµονική και οικοδοµή πνευµατική. Από τις σελίδες του αναδύεται “οσµή ευωδίας πνευµατικής” και επιβεβαιώνεται για άλλη µια φορά η αλήθεια ότι η Εκκλησία του Χριστού σε όλους τους τόπους και σε όλες τις εποχές είναι εργαστήρι αγιότητας και κιβωτός σωτηρίας. Αξίζει να μελετηθεί.
Θεολόγος – πρ. Δ/ντης Β/θμιας Εκπ/σης
(Από την εφημερίδα “Πελοπόννησος”)
2η ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ:
Είναι μια σπουδαία μελέτη, που έλειπε από την αχαϊκή και την ευρύτερη εκκλησιαστική βιβλιογραφία, η οποία περιλαμβάνει τον βίο και την δράση όλων των Αγίων που κατάγονταν από την Πάτρα και την αχαϊκή γη. Στις σελίδες του μετά χείρας αποκτήματος καταχωρίζονται και οι γνωστοί και οι άγνωστοι Άγιοι που κατάγονται ή έδρασαν στην περιοχή μας, αλλά και κάποιοι οι οποίοι έχουν καθιερωθεί από την παράδοση, χωρίς ακόμη να έχει πλήρως αποφανθεί η επιστήμη και η θεολογία. Και μόνον από αυτής της πλευράς η εργασία του κ. Μαρτίνη είναι μία σπουδαία συνεισφορά στην μελέτη της τοπικής αγιολογίας και μια πολύτιμη παρακαταθήκη για το μέλλον. Επιμελητής του έργου είναι ο λόγιος Αρχιμανδρίτης της ι. Μονής Χρυσοποδαριτίσσης π. Νικόδημος Μπαρούσης, ο οποίος σημειώνει χαρακτηριστικά: “Η παρούσα μελέτη, δίχως να αφίσταται της ευσεβείας, προσλαμβάνει κυρίως χαρακτήρα απολογητικόν της αυθεντικότητος των Αγίων εκείνων οι οποίοι σχετίζονται μετά τής σημερινής δικαιοδοσίας της Μητροπόλεως των Πατρών. Είναι μία μελέτη απαραίτητος προς επίρρωσιν της βεβαιότητος και διασφάλισιν της διδασκαλίας της αμωμήτου πίστεώς μας, μέρος τής οποίας ασφαλώς είναι και η τιμή των Αγίων. Είναι μία σοβαρά έρευνα, η οποία σπεύδει να υπενθυμίση Αγίους της Εκκλησιαστικής Επαρχίας των Πατρών εν πολλοίς λησμονημένους, ενώ παραλλήλως έρχεται να προβληματίση τους “δοκούντας στύλους είναι” τής Εκκλησίας περί της θέσεως. όπου καλούνται να λάβουν, εφ’ όσον ο συγγραφεύς, εκτός των γνωστών Αγίων, παρουσιάζει και άλλους έχοντας μεν, κατ’ αυτόν, τα τεκμήρια της αγιότητος. στερουμένους δε έως της σήμερον της κανονικής τιμής των Αγίων”.
(Από την εφημερίδα “ΓΝΩΜΗ”)
(Πηγή ηλ. κειμένων των κριτικών: anastasiosk.blogspot.com)