σκέψη

Ποιος είναι χριστιανός; (Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς)

Πρέπει νὰ γνωρίζουμε ὅτι οἱ χριστιανοὶ εἶναι χριστιανοί, ὅταν σκέπτονται, καθένας μόνος του ἀλλὰ καὶ μεταξύ τους, ὡς σύνολο, ὅ,τι εἶναι «ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ», διότι αὐτὸ εἶναι τροφὴ αἰώνια γιὰ τὴν ἀνθρώπινη ψυχή. Ἡ ἀνθρώπινη σκέψη παραμένει ἀτελὴς καὶ ἀνολοκλήρωτη ὅσο δὲ μεταμορφώνεται μὲ τὴ χάρη τοῦ Χριστοῦ σε Χριστοσκέψη και Θεοσκέψη. Γι’ αὐτὸ τὸ λόγο καὶ ὁ πόθος τῆς ἄγρυπνης χριστιανικῆς ψυχῆς καὶ ὁ στεναγμὸς της μέρα καὶ νύχτα μὲ τὴν προσευχὴ καὶ τὰ δάκρυα εἶναι ὁ ἑξῆς: Γλυκύτατε Κύριε, κάθε σκέψη μου μεταμόρφωσε τὴν σε Θεοσκέψη! Πανάγαθε Κύριε, κάθε αἴσθησή μου μεταμόρφωσε τὴν σε Θεοαίσθηση!

Διαβάστε περισσότερα »

Δημοκρατική αγωγή και μάζα: ουτοπία ή απλώς αποτυχία μας; (π. Βασίλειος Θερμός)

Η δημοκρατία προάγεται όταν οι νέες γενιές εξασκούνται στη συνεργασία από μικρή ηλικία. Διαφορετικά δηλαδή από την ιδεολογική ”κατήχηση” στην οποία επεδόθηκαν με ζήλο τα ελληνικά κόμματα.

Διαβάστε περισσότερα »

Η δυτική σκέψη σε αδιέξοδο (Γεώργιος Ν. Παπαθανασόπουλος)

Η δυτική σκέψη είναι σε αδιέξοδο, ως προς το να απαντήσει για τον σκοπό της ζωής του ανθρώπου. Κάποιοι υποστηρίζουν το ακόμη χειρότερο, ότι δεν υπάρχει πια δυτική σκέψη, δεν υπάρχουν διανοητές που να παράγουν σκέψη. Έτσι και επειδή σε πολλούς σύγχρονους διανοητές ο Ιησούς Χριστός είναι ταμπού, αυτοί βρίσκουν διέξοδο στους προ Χριστού φιλοσόφους κυρίως τους Έλληνες, αλλά και τους Ρωμαίους. Διαβάστε περισσότερα »

Η ελευθερία τής σκέψης και τα υποκατάστατά της (Βασίλης Καραποστόλης, Ομότ. Καθηγητής Πολιτισμού και Επικοινωνίας τού Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών)

Όπως και αν την ορίσουμε, η έννοια τής ελευθερίας έχει πάντοτε στο κέντρο της τη δυνατότητα της επιλογής. Όταν είναι εφικτό να επιλέγει κάποιος εκείνο που επιθυμεί, ανεξάρτητα από το τι είναι, μπορούμε να πούμε ότι ενεργεί ελεύθερα, υπό τον όρο ότι δεν παραβιάζει ορισμένους κανόνες σχετικούς με την ωφέλεια τής κοινότητας στην οποία ανήκει. Ωστόσο, το ότι τον ελκύει ένα πράγμα, ένα πρόσωπο ή μία κατάσταση δεν σημαίνει και ότι η κίνησή του προς αυτά είναι οπωσδήποτε απόρροια μιας συνειδητής εκτίμησης. Είναι πιθανόν η προτίμησή του να εκδηλώνεται παρορμητικά ή με ανακλαστικό τρόπο ή να έχει τον χαρακτήρα μιας βεβιασμένης αντίδρασης απέναντι σε εσωτερικές αμφιβολίες: «Για να πάψω να μετεωρίζομαι ας διαλέξω κάτι, ό,τι και αν είναι. Καλύτερα να σταματώ απότομα μία αμφιταλάντευση από το να προσπαθώ να την επεξεργασθώ λογικά». Έτσι, ίσως φανεί πως με μία πράξη του κάποιος ρίχνει άγκυρα σε ένα λιμάνι, ενώ στην πραγματικότητα δεν ρίχνεται παρά σε μία ακόμη θαλασσοταραχή. Με δύο λόγια, οι πραγματικές επιλογές προϋποθέτουν τον πλοηγό που τον λέμε σκέψη. Και όταν λείπει η σκέψη, αρχίζει μία περιπλάνηση νοητική και πρακτική που, όσο κι αν μοιάζει κάποιες στιγμές με ελεύθερη κίνηση, δεν αξίζει ένα τέτοιο όνομα.

Στον καιρό μας η αποδυνάμωση γενικώτερα της σκέψης ως οδηγού τής πράξης συνιστά ένα από τα βαθύτερα προβλήματα και ένα από αυτά που πιο δύσκολα ομολογείται. Διαβάστε περισσότερα »

Το τέλος της σκέψης (Παπαδημητρίου Λένα)

Γιατί ο «σκεπτόμενος άνθρωπος» είναι πια «καλωδιωμένος»

kinhto

Συνομιλώ με μια αγαπημένη παιδική φίλη. Δεν τα λέμε συχνά, αλλά είναι μία από αυτές τις λυτρωτικά αβίαστες σχέσεις· έχουν τόσο γερά θεμέλια, ακόμη και αν δεν τους κάνεις συχνό «update». Την ώρα που μιλάμε στο σταθερό τηλέφωνο, την αισθάνομαι να «χάνεται». «Λουκία;». Περνούν κάποια δευτερόλεπτα ώσπου να μου απαντήσει. Η φωνή της κάπως αργόσυρτη, η προσοχή της πρόδηλα εστιασμένη αλλού. Δεν μου παίρνει πολύ να αντιληφθώ ότι μόλις έχει λάβει e-mail από τον φίλο της στις ΗΠΑ. Υποτασσόμενη στο άγραφο savoir vivre του ψηφιακού κόσμου – ένα ηλεκτρονικό μήνυμα από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού είναι ιεραρχικά πολύ ανώτερο από μια τηλεφωνική συνδιάλεξη, ήτοι ένα άθλιο κουφάρι της αναλογικής εποχής – της λέω ηττοπαθώς: «Σε αφήνω τώρα». Διαβάστε περισσότερα »