προσευχή

Η προσευχή (Αγ. Ιωάννης Χρυσόστομος)

Η προσευχή είναι μεγάλο αγαθό, αν γίνε­ται και με λογισμό αγαθό· αν ευχαριστούμε το Θεό όχι μόνο όταν μας δίνει, αλλά και όταν δεν μας δίνει ό,τι Του ζητάμε, αφού και τα δύο τα κάνει για την ωφέλειά μας. Έτσι, και όταν δεν παίρνουμε, ουσιαστικά παίρνουμε με το να μην πά­ρουμε ό,τι δεν μας συμφέρει. Υπάρχουν, βλέπετε, πε­ριπτώσεις που η μη ικανοποίηση του αιτήματός μας είναι πιο ωφέλιμη. Και τότε ό,τι θεωρούμε σαν απο­τυχία είναι επιτυχία. Ας μη στεναχωριόμαστε, λοιπόν, όταν ο Θεός αργεί να εισακούσει την προσευχή μας. Ας μη χά­νουμε την υπομονή μας. Μήπως και πριν ζητήσουμε κάτι, δεν μπορεί να μας το δώσει ο Πανάγαθος; Μπο­ρεί, φυσικά, αλλά περιμένει από μας κάποιαν αφορμή, ώστε να μας βοηθήσει δίκαια. Γι’ αυτό ας Του δίνου­με την αφορμή με την προσευχή και ας περιμένουμε με πίστη, με ελπίδα, με εμπιστοσύνη στην πανσοφία και στη φιλανθρωπία Του. Μας έδωσε ό,τι ζητήσαμε; Ας Τον ευχαριστούμε. Δεν μας έδωσε; Και πάλι ας Τον ευχαριστούμε, γιατί δεν γνωρίζουμε, όπως γνωρίζει Εκείνος, τι είναι καλό για μας. Διαβάστε περισσότερα »

Η προσευχή (Όσιος Νείλος ο ασκητής)

Γνωρίζουμε, άραγε, οι σημερινοί Χριστιανοί, τι είναι η αληθινή προσευχή, ποια τα χαρακτηριστικά της και ποιοι οι καρποί της;
Οι ‘Άγιοι της Εκκλησίας μας, που υπήρξαν οι κατεξοχήν προσευχόμενοι άνθρωποι, μας έχουν παραδώσει την ιερή τους εμπειρία με τρόπο εκφραστικό και κατηγορηματικό. Η προσευχή, μας λένε, είναι ανύψωση του νου στον Θεό και συνομιλία μαζί Του. Η προσευχή είναι ένωση τού ανθρώπου με τον Θεό· έργο των αγγέλων κλειδί τού Παραδείσου· φωτισμός της ψυχής· συγχώρηση των αμαρτημάτων μητέρα των αρετών. Η προσευχή είναι όπλο ακαταμάχητο· θησαυρός αδαπάνητος· γέφυρα που σώζει από τους πειρασμούς· τείχος που προστατεύει από τις θλίψεις. Η προσευχή είναι καθρέφτης της πνευματικής ζωής τού ανθρώπου και εργασία που ποτέ δεν τελειώνει.
Εύκολα, λοιπόν, αντιλαμβάνεται κανείς, πώς η προσευχή δεν αποτελεί ένα απλό «θρησκευτικό καθήκον» ή μια «συναισθηματική εκτόνωση». Είναι η ατμόσφαιρα μέσα στην οποία ζει η ψυχή. Είναι η ολοκληρωτική στροφή και προσφορά τού ανθρώπου στον Θεό. Μια προσφορά, που, όταν συνοδεύεται από τον αγώνα για την τήρηση των εντολών τού Χριστού, ελκύει τη θεία χάρη. Κι αυτή με τη σειρά της καθαρίζει την καρδιά, φωτίζει το νου, μεταμορφώνει τον όλο άνθρωπο και τον χριστοποιεί.
Γι’ αυτό, χριστιανός που δεν προσεύχεται, δεν είναι αληθινός χριστιανός. Και άνθρωπος που δεν ξέρει να προσευχηθεί, δεν είναι ολοκληρωμένος άνθρωπος.
«Όπως το σώμα», λέει ο ιερός Χρυσόστομος, «χωρίς την ψυχή, είναι νεκρό, έτσι και η ψυχή, χωρίς την προσευχή, είναι νεκρή».
Στις επόμενες σελίδες προσφέρεται επιλεκτικά, σε ελεύθερη νεοελληνική απόδοση, ένα κλασικό έργο της πατερικής γραμματείας, ο «Λόγος περί προσευχής», που βρίσκεται καταχωρισμένος στη Φιλοκαλία και αποδίδεται στον Σιναΐτη άγιο Νείλο τον ασκητή (5ος αι. ).
Ολόκληρο το έργο αποτελείται από 153 μικρά μα περιεκτικά κεφάλαια, που χειραγωγούν με ασφάλεια στην οδό της πνευματικής προσευχής όποιον θελήσει όχι να τα διαβάσει βιαστικά, μα να τα μελετήσει προσεκτικά και να τ’ αφομοιώσει. Γιατί είναι αλήθεια, πως για τον σημερινό άνθρωπο ο λόγος του αγίου Νείλου είναι τροφή στέρεη. Είναι ισχυρό αντίδοτο στον πνευματικό λιμό της εποχής μας, όπου το «μυστήριον της ανομίας» ενεργείται με ταχύτατους ρυθμούς.
Στις επερχόμενες δοκιμασίες θα μας θρέψει και θα μας στηρίξει μόνο η «εν πνεύματι και αληθεία» κοινωνία με τον όντως Όντα Θεό, τον Παντοκράτορα Κύριο. Ο δικός Του αιώνιος λόγος ακούγεται σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, αφυπνιστικός και σωτήριος: «Βλέπετε, αγρυπνείτε και προσεύχεσθε… ίνα καταξιωθήτε εκφυγείν πάντα τα μέλλοντα γίνεσθαι και σταθήναι έμπροσθεν τού Υιού του ανθρώπου» (Μάρκ. 13:33 και Λουκ. 21:36).

Διαβάστε περισσότερα »

Προσευχή και σιωπή. Ομιλία ΣΤ’ του Αγ. Μακαρίου του Αιγυπτίου (Πρεσβ. Βασίλειος Κοκολάκης)

Μια απάντηση περί του τρόπου συμμετοχής του λαού στην Θεία Λειτουργία Διαβάστε περισσότερα »

Αδιαλείπτως προσεύχεσθε (Αγιορείτου Μοναχού)

31 πνευματικά εντρυφήματα για το πανίσχυρο “όπλο”, την προσευχή, κατά την Αγία Γραφή και τους Πατέρας της Εκκλησίας μας.

(Έκδοσις “Ορθόδοξος Κυψέλη”)

Αντί προλόγου

Προορισμός του ανθρώπου είναι η θέωση, δηλαδή η ένωσή του με τον Θεό. Ποιο πράγμα ή ποια αρετή μπορεί να πετύχει τη θέωση, ειμή η προσευχή; Επειδή κάθε άλλη αρετή χωρίς την προσευχή είναι φυσικά αδύνατο ν’ αποκτηθεί, για τούτο εντέλλεται ρητώς ο Κύριος «Γρηγορείτε και προσεύχεσθε» και «Δει πάντοτε προσεύχεσθαι»· ο δε μακάριος Παύλος νουθετεί λέγοντας: «Αδιαλείπτως προσεύχεσθε». Και ο ουρανοφάντωρ Βασίλειος αποφαίνεται: «Μνημονευτέον του Θεού μάλλον ή αναπνευστέον».

Αλλά ποια άλλη προσευχή είναι πιο χαριτόβρυτη και αποτελεσματική από τη Νοερά προσευχή, η οποία εκφράζεται με τα λόγια «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με», την οποία και μας συνιστούν όλοι οι Πατέρες της Εκκλησίας και προ πάντων οι λεγόμενοι Νηπτικοί.

Μερικές σταγόνες από το χείμαρρο της διδασκαλίας των Πατέρων της Εκκλησίας και δη των Νηπτικών θα βρει ο μελετητής στο παρόν τευχίδιο, που αποτελεί όντως εντρύφημα αληθινά πνευματικό και εφόδιο άριστο και θησαυρό πολύτιμο και όπλο ακαταμάχητο κατά των μηχανών του σατανά, εφόσον με αυτά οδηγούμεθα στο να νοήσουμε την ύψιστη ωφέλεια της Νοεράς προσευχής. Ευχής έργον θα ήταν το βιβλιαράκι τούτο να γίνει απόκτημα κάθε Ορθοδόξου Χριστιανού, ιδιαίτερα στη θεάρεστη και ψυχωφελή Νοερά προσευχή, με την οποίαν αγιάζεται και αυξάνεται και τρέφεται η ψυχή, εφόσον ενώνεται με τον Θεό.

Διαβάστε περισσότερα »

Η προσευχή ως μέσον διαπαιδαγωγήσεως των παιδιών (μοναχός Αρσένιος Βλιαγκόφτης, Δρ Θ.- Πτ. Φ.)

Πρόκειται για ομιλία που εκφωνήθηκε το 1999 στο «Σεμινάριο Ορθοδόξου Πίστεως», του οποίου εμπνευστής ήταν ο μακαριστός π. Αντώνιος Αλεβιζόπουλος και το οποίο εξακολουθεί και σήμερα να λειτουργεί στο προάστιο της Αγίας Παρασκευής Αττικής Διαβάστε περισσότερα »