ποιμήν

Οι Επίσκοποι-Κληρικοί και οι ασθένειες κατά τον άγιο Νεκτάριο (Σεβ. Μητροπ. Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιερόθεος)

Ζοῦμε σέ δύσκολη ἐποχή, κατά τήν ὁποία ἀναφύονται πολλά προβλήματα, κοινωνικά, φιλοσοφικά καί ἐπιστημονικά καί καλούμαστε κυρίως ὡς Ποιμένες νά δίνουμε λύσεις καί νά βοηθοῦμε τούς Χριστιανούς.

Στό θέμα αὐτό μᾶς βοηθᾶ ἡ περίπτωση τοῦ ἁγίου Νεκταρίου Ἐπισκόπου Πενταπόλεως τοῦ Θαυματουργοῦ, ὁ ὁποῖος ἐργάσθηκε μέ διάκριση, σύνεση, ἔχοντας τήν θεολογία τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά γνωρίζοντας καί τήν κατάσταση τῆς ἐποχῆς του. Στά ἔργα του, μεταξύ ἄλλων, ἀνευρίσκονται δύο βασικά σημεῖα.

Πρῶτον, ὅτι ὁ Ποιμήν καί ἰδιαίτερα ὁ Ἐπίσκοπος, μέσα σέ ὅλα τά προσόντα πού πρέπει νά διαθέτη, εἶναι τά «θρησκευτικά προσόντα» ἀλλά καί τά «διανοητικά προσόντα, φυσικά καί ἐπίκτητα». Στά τελευταῖα αὐτά προσόντα συγκαταλέγει τήν θεολογική παιδεία, τήν ὁποία ὁριοθετεῖ ὡς «τάς συντεταγμένας θεολογικάς γνώσεις καί οὐχί συγκεχυμένας καί ἀσυντάκτους, ἅς προσέλαβεν ἐκ διαφόρων ἀναγνώσεων καί οὐχί ἐκ ἐπιστημονικῆς σπουδῆς καί μελέτης».

Ἐκτός ἀπό τήν σοβαρή θεολογική παιδεία, πρέπει νά διαθέτη «ἐκκλησιαστική μόρφωση», καθώς ἐπίσης νά ἔχη «εὐρεία παιδεία καί ἐγκυκλοπαιδική μόρφωση», νά ἔχη «πλοῦτον θεολογικῶν, φιλοσοφικῶν καί ἐγκυκλοπαιδικῶν γνώσεων» γιά νά ἀντιμετωπίζη τά προβλήματα τῆς ἐποχῆς μας.

Δεύτερον, ὁ Ποιμήν, ἰδίως ὁ Ἐπίσκοπος, πρέπει νά διαθέτη διάκριση γιά νά ξεχωρίζη τίς σωματικές ἀσθένειες ἀπό τίς ψυχικές ἀσθένειες, νά βλέπη τήν ἀλληλεπίδραση μεταξύ ψυχικῶν καί σωματικῶν ἀσθενειῶν, ἀλλά καί νά ἐντοπίζη τούς δαιμονικούς πειρασμούς.

Ὁ ἅγιος Νεκτάριος δέν ἦταν μονομερής ἄνθρωπος, ἀλλά διάδοχος τῶν Μεγάλων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, δηλαδή εἶχε πλήρη αἴσθηση τῆς ἐποχῆς του, εἶχε θεολογικές, φιλολογικές καί ἐγκυκλοπαιδικές γνώσεις.

Στήν συνέχεια θά γίνη μιά μικρή παρουσίαση αὐτῶν τῶν θεμάτων ἀπό τήν διδασκαλία τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, πού εἶναι ἀναγκαία γιά τήν ἐποχή μας, ὥστε νά μποροῦμε νά κατευθύνουμε μέ διάκριση τούς ἀνθρώπους καί νά μή καταλήγουμε σέ μονοδιάστατες πρακτικές. Διαβάστε περισσότερα »

«Ο ποιμενικός αυλός» του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου και η παναίρεση του Οικουμενισμού (Σάββας Ηλιάδης, Δάσκαλος)

Στις 25 Ιανουαρίου η αγία μας Εκκλησία τιμά την μνήμη του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου. Μέσα στον ίδιο μήνα τιμώνται χωριστά και οι Τρεις Ιεράρχες (1η Ιανουαρίου Μέγας Βασίλειος, 25η Γρηγόριος ο Θεολόγος, 27η Ιωάννης ο Χρυσόστομος) και στις 30 του μηνός όλοι μαζί, στη γνωστή σχολική γιορτή των Τριών Ιεραρχών. Θα προσπαθήσουμε να κάνουμε μερικές σκέψεις πάνω στο απολυτίκιο το αγίου Γρηγορίου, που γιορτάζει: Διαβάστε περισσότερα »

Κυριακή προ των Φώτων: Ερμηνεία Αποστολικού αναγνώσματος (Συμεών Κούτσας, Μητροπολίτης Ν. Σμύρνης)

(Β΄ προς Τιμόθεον 4, 5-8)

«Τέκνον Τιμόθεε, νήφε εν πάσι, κακοπάθησον, έργον ποίησον ευαγγελιστού, την διακονίαν σου πληροφόρησον. Εγώ γαρ ήδη σπένδομαι, και ο καιρός της εμής αναλύσεως εφέστηκε. Τον αγώνα τον καλόν ηγώνισμαι, τον δρόμον τετέλεκα, την πίστιν τετήρηκα· λοιπόν απόκειταί μοι ο της δικαιοσύνης στέφανος, όν αποδώσει μοι ο Κύριος εν εκείνη τη ημέρα, ο δίκαιος κριτής, ου μόνον δε εμοί, αλλά και πάσι τοις ηγαπηκόσι την επιφάνειαν αυτού».

«Παιδί μου Τιμόθεε, πρόσεχε άγρυπνα σε όλα. Κακοπάθησε, κάνε έργο ευαγγελιστή, εκπλήρωσε τη διακονία που σου ανατέθηκε. Όσο για μένα, ήρθε η ώρα να χύσω το αίμα μου σπονδή στον Θεό, κι έφτασε ο καιρός ν’ αναχωρήσω από τον κόσμο. Αγωνίστηκα τον ωραίο αγώνα, διέτρεξα τον δρόμο ως το τέλος, φύλαξα την πίστη. Τώρα πια απομένει για μένα το στεφάνι της δικαιοσύνης, που ο Κύριος, ο δίκαιος κριτής, θα μου αποδώσει εκείνη την ημέρα. Και όχι μόνο σ’ εμένα, αλλά και σ’ όλους εκείνους που θα έχουν αγαπήσει την επιφάνειά του».

Μια από τις αρχαίες ονομασίες της εορτής των Φώτων είναι και το όνομα Επιφάνεια. Ο τίτλος αυτός αποδόθηκε στη βάπτιση του Κυρίου διότι, όπως παρατηρεί ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, «φτάνοντας στον Ιορδάνη έδειξε σε όλους τους ανθρώπους τη συγκατάβαση της ευσπλαχνίας του. Την ώρα εκείνη ήρθε και φωνή του Πατέρα από τον ουρανό…. Αλλά και το Πνεύμα ήρθε κι έμεινε επάνω του, και έτσι επεφάνη η ομοούσια Τριάδα». Και σε άλλη ομιλία του ο ίδιος Πατήρ επανέρχεται στο θέμα και λέει: «Τίνος ένεκεν ουχί η ημέρα καθ’ ήν ετέχθη, αλλ’ η ημέρα καθ’ ην εβαπτίσθη επιφάνεια λέγεται;… Επειδή ουχ ότε ετέχθη, τότε πάσιν εγένετο κατάδηλος, αλλ’ ότε εβαπτισάτο ». Δηλαδή: «Για ποιο λόγο ονομάζεται επιφάνεια όχι η ημέρα κατά την οποία γεννήθηκε, αλλά η ημέρα κατά την οποία βαπτίσθηκε;… Επειδή δεν έγινε σε όλους εντελώς φανερός όταν γεννήθηκε, αλλά όταν βαπτίσθηκε».

Η σημερινή Κυριακή ονομάζεται «πρό των Φώτων» επειδή προηγείται από τη μεγάλη Δεσποτική εορτή. Είναι φυσικό, λοιπόν, και τα αναγνώσματά της να έχουν κάποια σχέση με το θέμα της εορτής. Το αποστολικό ανάγνωσμα της ημέρας έχει ληφθεί από την Β΄ προς Τιμόθεον επιστολή του Παύλου. Διαβάζοντας το μας δίνει την εντύπωση πως είναι άσχετο με το περιεχόμενο της εορτής. Ωστόσο, φτάνοντας στο τέλος του ιερού κειμένου, βλέπουμε να περιέχεται η λέξη «επιφάνεια». Η ύπαρξη ακριβώς αυτής της λέξης, που εκφράζει το νόημα της εορτής της βαπτίσεως και απετέλεσε ένα από τα αρχαία ονόματά της, φαίνεται πως συνετέλεσε, ώστε η εν λόγω περικοπή να επιλεγεί ως αποστολικό ανάγνωσμα της Κυριακής των Φώτων. Διαβάστε περισσότερα »

Οι κατά σάρκα και πνεύμα πατέρες και η ευθύνη της πνευματικής καρποφορίας των τέκνων τους (Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης)

Από το βιβλίο «ΝΕΑ ΚΛΙΜΑΞ»

Ερμηνεία του Όγδοου Αναβαθμού του Γ΄ ήχου:

«Κύκλῳ τῆς τραπέζης σου εὐφράνθητι, καθορῶν σου Ποιμενάρχα, τὰ ἔκγονα φέροντα, κλάδους ἀγαθοεργίας». Διαβάστε περισσότερα »

Ποιμήν και ποίμνιο (Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος)

«Διορθωθεῖτε ἐσεῖς καί θά διορθωθεῖ καί ὁ ἱερέας».

Μοῦ γράφετε ὅτι εἴχατε ἕναν καλό ἱερέα, ὁ ὁποῖος ὅμως διορίστηκε σέ ἄλλη ἐνορία. Στή θέση του ἦλθε κάποιος πού σᾶς στενοχωρεῖ μέ τήν συμπεριφορά του. Εἶναι ἀπρόσεκτος καί βιαστικός στίς ἀκολουθίες, ἐλαφρός στίς συζητήσεις, ἀμελής καί ἀσαφής στό κήρυγμα. Μέ ρωτᾶτε πῶς μπορεῖτε ν’ ἀπαλλαγῆτε ἀπ’ αὐτόν τόν πειρασμό. Διαβάστε περισσότερα »