“Πασχαλινή κατάνυξη”

Η Κυριακή του Πάσχα (Lev Gillet, μοναχός της Ανατολικής Εκκλησίας)

«Αύτη η κλητή και αγία ημέρα, η μία των Σαββάτων, η βασιλίς και κυρία, εορτή εορτών και πανήγυρις εστί πανηγύρεων!…» ψάλλουμε στην ογδόη ωδή του πασχαλιάτικου Όρθρου.

Η Κυριακή του Πάσχα ονομάζεται «πανήγυρις πανηγύρεων». Θα ήταν θεολογικά ανακριβές να πούμε ότι το Πάσχα είναι, κατά τρόπο απόλυτο, η μεγαλύτερη από τις γιορτές της Χριστιανοσύνης.

Είναι βέβαια σπουδαιότερη από τα Χριστούγεννα ή τα Θεοφάνεια, δεν μπορούμε όμως να πούμε ότι η Πεντηκοστή είναι λιγότερο σημαντική από την Ανάσταση.

Ωστόσο οι Πασχάλιες πανηγύρεις -και εδώ πρέπει στην Κυριακή του Πάσχα να συνδέσουμε και τη Μεγάλη Πέμπτη και την Μεγάλη Παρασκευή- δίνουν στο Μυστήριο των Χριστουγέννων το πλήρωμα του περιεχομένου τους και αποτελούν το αναγκαίο προοίμιο της Πεντηκοστής.

Το Πάσχα είναι λοιπόν το κέντρο, η καρδιά και ο πυρήνας του εκκλησιαστικού έτους. Από την ημερομηνία αυτή εξαρτάται όλος ο λειτουργικός κύκλος, επειδή από αυτή καθορίζονται όλες οι κινητές γιορτές του ημερολογίου.

Η Ανάσταση του Χριστού διακηρύσσεται με κάθε επισημότητα κατά τον Όρθρο της Κυριακής του Πάσχα, μια ακολουθία που τελείται είτε την Κυριακή το πρωί πολύ νωρίς, είτε κατά τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου.

Διαβάστε περισσότερα »

Κυριακή Ε’ Νηστειών: Η Κυριακή της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας (Lev Gillet)

Όσον αφορά το πρόσωπο της οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας, δεν είναι δυνατόν να διακρίνουμε με βεβαιότητα μέσα στις παραδόσεις το ιστορικό κομμάτι από το κομμάτι του θρύλου. Αξίζει όμως να δεχθούμε με απλότητα το γεγονός ότι η Εκκλησία θέλησε να την αναδείξει σε «υπόδειγμα μετανοίας», όπως ψάλλουμε στον Όρθρο, σύμβολο μεταστροφής, συντριβής και αυστηρότητας. Εκφράζει, τούτη την τελευταία Κυριακή της Τεσσαρακοστής, την τελευταία και πιο επείγουσα έκκληση που μας απευθύνει η Εκκλησία πριν από τις ιερές ημέρες του Πάθους και της Αναστάσεως.

Διαβάστε περισσότερα »

Κυριακή Δ’ Νηστειών: Η Κυριακή του Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος (Lev Gillet, μοναχός της Ανατολικής Εκκλησίας)

Η Εκκλησία μας καλεί σήμερα να προσέξουμε τη μορφή του αγίου Ιωάννου της Κλίμακος, επειδή ο πατήρ αυτός, ο οποίος έζησε κατά τον 7ο αιώνα, υλοποίησε στη ζωή του το ιδεώδες της μετανοίας, κάτι το οποίο δεν πρέπει να φεύγει από τα μάτια μας κατά τη Μεγάλη Σαρακοστή. «Ἰωάννην τιμήσωμεν, τῶν ἀσκητῶν τὸ καύχημα…» ψάλλουμε στον Εσπερινό, ενώ στον Όρθρο αναφωνούμε προς τον άγιο: «Ἀτροφία τὴν σάρκα μαράνας ἀνεκαίνισας ψυχῆς τὸν τόνον, Ὅσιε, καὶ δόξαν κατεπλούτισας οὐράνιον…». Ωστόσο, η Εκκλησία, ερμηνεύοντας σωστά τη διδασκαλία του αγίου, θεωρεί ότι η άσκηση δεν έχει καμία έννοια και καμία αξία αν δεν είναι έκφραση αγάπης, γι’ αυτό και στον Εσπερινό βάζει τον Όσιο να μας απευθύνει αυτά τα λόγια: «Ἀγαπήσατε τὸν Θεὸν καὶ εὑρήσετε χάριν αἰώνιον, μηδέν προτιμήσητε τῆς ἀγάπης Αὐτοῦ…».

Διαβάστε περισσότερα »

Μεγάλη Πέμπτη: Το Υπερώον (Lev Gillet, μοναχός της Ανατολικής Εκκλησίας)

Η Μεγάλη Πέμπτη μάς εισάγει στο Πασχάλιο μυστήριο, και συγκεκριμένα στο πρώτο μέρος του.

Στη Θεία Λειτουργία διαβάζουμε το αποστολικό ανάγνωσμα από την Α΄ προς Κορινθίους Επιστολή, στην οποία ο απόστολος Παύλος περιγράφει την παράδοση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας: «Ἀδελφοί, ἐγὼ παρέλαβον ἀπὸ τοῦ Κυρίου ὃ καὶ παρέδωκα ὑμῖν, ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς ἐν τῇ νυκτί, ᾗ παρεδίδοτο ἔλαβεν ἄρτον…».

Το ευαγγελικό ανάγνωσμα αποτελεί παράθεση πολλών κειμένων με θέματα το Συμβούλιο των Αρχιερέων, το μύρο της Βηθανίας, την προετοιμασία του Πάσχα, το πλύσιμο των ποδιών των μαθητών, την παράδοση του Μυστηρίου της Ευχαριστίας, την αγωνία στη Γεθσημανή, το προδοτικό φιλί του Ιούδα, τη σύλληψη του Ιησού, την ανάκριση στην αυλή του αρχιερέως, την άρνηση του Πέτρου και τέλος την παράδοση του Κυρίου στον Ρωμαίο διοικητή.

Υπάρχει εδώ μία φράση καίριας σημασίας πάνω στην οποία αξίζει να στοχαστούμε: Είναι το «γενόμενος ἐν ἀγωνίᾳ», όταν ο Ιησούς αισθάνεται την ανθρώπινη φύση Του να κλονίζεται και ο ιδρώτας του γίνεται «ὡσεὶ θρόμβοι αἵματος», όταν όλες οι οδύνες του Πάθους ανακεφαλαιώνονται ενώπιον Του («τὸ ποτήριον»). Διαβάστε περισσότερα »