Η είσοδος σε νέο έτος συνοδεύεται από πανηγυρισμούς, ανταλλαγές ευχών και προσδοκία για ένα καλύτερο αύριο. Είναι χαρακτηριστικοί οι στίχοι αποπομπής του παλαιού και υποδοχής του νέου έτους.

με τραγούδια με χαρά!

Το απερχόμενο έτος προβάλλεται ως αποδιοπομπαίος τράγος, στον οποίο φορτώνονται όλα τα δυσάρεστα συμβάντα. Αλλά όμως ο χρόνος δεν είναι υπεύθυνος για κάτι ούτε ευχάριστο ούτε θλιβερό. Λέγεται βέβαια ότι ο χρόνος γιατρεύει τα πάντα στη φιλολογική και όχι βιολογική γλώσσα. Και όμως ο ορθολογικός άνθρωπος, που καυχάται ότι ξεπέρασε τις προκαταλήψεις και δεισιδαιμονίες του παρελθόντος, ο άνθρωπος, που καυχάται ότι αποτίναξε ακόμη και τον ζυγό του Θεού, του μέγιστου δυνάστη, προσδοκά στην αρχή κάθε νέου έτους. Τί προσδοκά; Εκείνο που εύχεται: Υγεία πάνω απ’ όλα, όπως τονίζεται. Ευτυχία στη συνέχεια. Οικονομική προκοπή τέλος, αν και ενδόμυχα το τοποθετεί πρώτο ταυτίζοντάς την με την ευτυχία και παραβλέποντας την υγεία, που κατά κανόνα θεωρεί δεδομένη!

Έτσι συνηθίζουμε να λέμε εμείς οι μεγάλοι. Το παιδί αποτελεί αντικείμενο λατρείας, ο ήλιος περί τον οποίο περιφέρονται ως πλανήτες οι γονείς, ιδιαίτερα αν ο ήλιος είναι μονογενής. Σ’ αυτό έχει αφιερωθεί και μια ημέρα του έτους. Ποιο άραγε το νόημα της αφιέρωσης; Μήπως στην πραγματικότητα οι υπόλοιπες δεν είναι για το παιδί; Ας εξετάσουμε την κοινωνική κατάσταση, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί στα πλαίσια της αστικής κοινωνίας.

Το έτος είναι υποδιαίρεση του χρόνου που εξυπηρετεί πλείστες όσες ανάγκες του ανθρώπου ως κοινωνικού όντος. Στη λήξη του αυτό γεννά πλήθος συναισθημάτων χαρμοσύνων αλλά και μελαγχολικών. Στο απερχόμενο έτος, το οποίο απεικονίζεται ως γέρος και γι’ αυτό εξοβελίζεται σύμφωνα με το τραγουδάκι των ημερών, έχουμε την τάση να επιρρίπτουμε όλα τα κακά που μας συνέβησαν κατά τη διάρκειά του. Στο νέο έτος, το οποίο απεικονίζεται ως βρέφος φορτωμένο με δώρα για τους ανθρώπους, εναποθέτουμε όλες μας τις ελπίδες. Όμως ο χρόνος, που χαρακτηρίζεται με φιλοσοφική διάθεση άλλοτε πανδαμάτωρ άλλοτε ανελέητος και άλλοτε αλλιώς, είναι παντελώς αναίτιος για τα καλά ή τα κακά που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του βίου μας. Ο χρόνος απλώς κυλά. Ίσως αυτό να είναι και το πλέον σοβαρό υπαρξιακό μας πρόβλημα, καθώς έχουμε τη βεβαιότητα ότι η παρέλευση ενός ακόμη έτους μας οδηγεί πλησιέστερα προς το αναπόδραστο τέλος, τον θάνατο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο βιώνουμε την ακραία αντίφαση: Εναποθέτουμε στο μέλλον όλες μας τις ελπίδες (το μέλλον είναι η μόνη υπερβεβαιότητα των ανθρώπων χωρίς θεό, σύμφωνα με τον Γάλλο φιλόσοφο Αλμπέρ Καμύ) και συνάμα επιθυμούμε διακαώς να βραδύνει ο ρυθμός με τον οποίο κυλά ο χρόνος, ώστε να διαρκέσει περισσότερο ο βίος μας. Σε ακραίες καταστάσεις παραισθήσεων επιχειρούμε απόδραση από τα δεσμά του ορθολογισμού και ονειρευόμαστε την δια της επιστήμης παράταση του βίου μας, όνειρο που μας προσγειώνει τόσο πιο σκληρά στην πραγματικότητα, όσο πιο πολύ διαρκεί.