ψυχή

Οι δυνάμεις της ψυχής κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας μας (Αρχιμ. Αθανάσιος Αναστασίου, Προηγούμενος Ι. Μ. Μεγάλου Μετεώρου)

Στά προηγούμενα κείμενά μας ἀναφερθήκαμε στήν κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωση δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου καί τά ἰδιαίτερα χαρίσματα, πού αὐτή ἐμπεριέχει καί πού διαφοροποιεῖ οὐσιαστικά τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν ὑπόλοιπη δημιουργία. «Διότι -ὅπως μᾶς τονίζει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶςμόνος ὁ ἄνθρωπος ἀπό ὅλα τά ἐπίγεια καί οὐράνια κτίστηκε σύμφωνα μέ τήν εἰκόνα τοῦ πλάστη, ὥστε νά βλέπει πρός ἐκεῖνον καί αὐτόν νά ἀγαπᾶ καί ἐκείνου μόνο νά εἶναι μύστης καί προσκυνητής καί μέ τήν πρός αὐτόν πίστη καί στροφή καί διάθεση νά συντηρεῖ τήν καλλονή του»[1].

Βλέπουμε, λοιπόν, ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι πλασμένος ἔτσι, ὥστε νά ἐπιθυμεῖ τόν Θεό καί νά κινεῖται ἀγαπητικά πρός Αὐτόν, μέχρις ὅτου ἑνωθεῖ χαρισματικά μαζί Του. Αὐτές εἶναι οἱ προδιαγραφές μέ τίς ὁποῖες δημιουργεῖται ὁ ἄνθρωπος καί ζώντας μέ βάση αὐτές τίς προδιαγραφές βρίσκεται στήν φυσική του κατάσταση, ζεῖ κατά φύσιν.

Διαβάστε περισσότερα »

Κυριακή Ε’ Ματθαίου: Για τη θεραπεία των δαιμονιζομένων των Γεργεσηνών (Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος)

(Ματθ. 8, 28 – 9, 1)

«Κα λθόντι ατ ες τ πέραν ες τν χώραν τν Γεργεσηνν πήντησαν ατ δύο δαιμονιζόμενοι κ τν μνημείων ξερχόμενοι, χαλεπο λίαν, στε μ σχύειν τιν παρελθεν δι τς δο κείνης. κα δο κραξαν λέγοντες· τί μν κα σοί, ησο υἱὲ το Θεο; λθες δε πρ καιρο βασανίσαι μς; (: και όταν ο Κύριος ήλθε στην απέναντι όχθη, στη χώρα των Γεργεσηνών, τον συνάντησαν δύο δαιμονισμένοι που έβγαιναν από τα μνήματα που υπήρχαν εκεί, στα οποία ευχαριστιούνταν να κατοικούν. Ήταν και οι δύο επιθετικοί και πολύ επικίνδυνοι˙ τόσο, ώστε να μην μπορεί κανείς να περάσει απ’ τον δρόμο εκείνο. Και ξαφνικά απ’ τον φόβο τους κραύγασαν δυνατά και είπαν: “Ποια σχέση υπάρχει ανάμεσα σε μας και σε σένα, Ιησού, υιέ του Θεού; Ήλθες εδώ πρόωρα, πριν από τον καιρό της παγκόσμιας κρίσεως, για να μας βασανίσεις;”)» [Ματθ. 8, 28-29].

Επειδή ο κόσμος θεωρούσε τον Ιησού ακόμη ως έναν απλό άνθρωπο, ήρθαν τώρα οι δαίμονες και ανακηρύσσουν τη θεότητά Του. Και αυτοί που την τρικυμισμένη πρώτα και τώρα, έπειτα από την εντολή Του, ησυχασμένη θάλασσα, δεν την άκουγαν που μαρτυρούσε με την απότομη γαλήνευσή της την ομολογία του Δημιουργού της, άκουγαν τους δαίμονες που κραύγαζαν αυτά, που ακριβώς και εκείνη κραύγαζε με τη γαλήνη της. Κι έπειτα, για να μη θεωρηθεί ότι η διακήρυξη αυτή των δαιμόνων απέβλεπε στην κολακεία του Ιησού που λίγο πριν με ένα πρόσταγμά Του είχε επιβληθεί στα στοιχεία της φύσης και είχε κοπάσει την τρικυμία, φωνάζουν δυνατά, βασιζόμενοι στην πείρα τους και λέγουν: «Ήρθες εδώ πρόωρα για να μας βασανίσεις;». Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο ομολογούν την έχθρα τους προς τον Κύριο, για να μη θεωρηθεί ύποπτη κολακείας η παράκλησή τους· γιατί δέχονταν αόρατα χτυπήματα και τους έδερνε χειρότερη από όσο την θάλασσα τρικυμία κι ένιωθαν να τρυπιούνται και να καίγονται και να παθαίνουν αθεράπευτα κακά και από την παρουσία Του μονάχα. Διαβάστε περισσότερα »

Μετάνοια: πορεία από το κατ’ εικόνα στο καθ’ ομοίωση (Αρχιμ. Αθανάσιος Αναστασίου, Προηγούμενος Ι.Μ. Μεγάλου Μετεώρου)

Ἀναφερθήκαμε στο προηγούμενο κείμενό μας στήν ἐπιτακτική ἀνάγκη τῆς βαθειᾶς, ὑπαρξιακῶς βιουμένης μετανοίας σέ αὐτή τήν τόσο κρίσιμη περίοδο πού διανύουμε.

Μετάνοια εἶναι τό «κλειδί», τό «φάρμακο» ἐκεῖνο διά τοῦ ὁποίου ἐπέρχεται ἡ ἐξυγίανση, ἡ κάθαρση τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τά πάθη καί ἡ ἐπαναφορά τοῦ νοῦ του πρός τόν Θεό. Μετά-νοῶ, σημαίνει, ἀναστροφή τοῦ νοῦ μας ἀπό τήν ἀποστασία πρός τήν πηγή τῆς ζωῆς, τόν Θεό. Σημαίνει τήν πορεία τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τό κατ’ εἰκόνα στό καθ’ ὁμοίωση.

Στό σημεῖο αὐτό -καί πρίν προχωρήσουμε στήν ἀνάπτυξη τῆς ἔννοιας τῆς μετανοίας- εἶναι, θεωροῦμε, ἀπαραίτητο νά ἀναφερθοῦμε καί νά περιγράψουμε συνοπτικά τό πῶς δημιούργησε ὁ Θεός τόν ἄνθρωπο, μέ ποιά χαρακτηριστικά καί μέ ποιό σκοπό. Ποιά εἶναι τά ἰδιαίτερα χαρίσματα πού τοῦ προσέδωσε; Τί εἶναι ἡ ψυχή, τί εἶναι ὁ νοῦς, τί εἶναι ἡ λογική, τί εἶναι τό αὐτεξούσιο, πῶς ὁ ἄνθρωπος γνωρίζει τήν κτιστή δημιουργία καί πῶς γνωρίζει τόν Θεό. Διαβάστε περισσότερα »

Ο τελωνισμός των ψυχών (Φώτης Σχοινάς, Δρ. Φιλοσοφίας)

Ὁ τελωνισμός τῶν ψυχῶν συνδέεται μέ τό φοβερό μυστήριο τοῦ θανάτου. Τελώνια ὀνομάζονται οἱ δαίμονες πού ἐμφανίζονται κατά καί κυρίως μετά τόν θάνατο τοῦ ἀνθρώπου καί ζητοῦν λογαριασμό γιά τίς ἁμαρτίες πού διέπραξε ὁ ἄνθρωπος καθ̉ ὅλη τή διάρκεια τῆς ἐπίγειας ζωῆς του. Ὅπως ἔχει γραφεῖ «ἴσως καμιά ἄποψη τῆς Ὀρθόδοξης ἐσχατολογίας δέν ἔχει παρανοηθεῖ τόσο, ὅσο ἡ σχετική μέ τό φαινόμενο τῶν ἐναερίων τελωνίων»[1]. Διαβάστε περισσότερα »

Ψυχή, ψυχολογία, ψυχοθεραπεία, ψυχιατρική (Ιωάννης Μηλιώνης, εκπαιδευτικός, μέλος τής Π.Ε.Γ.)

Ἡ ψυχολογία εἶναι μόρφωμα τῆς Δύσης καὶ ἀναπτύχθηκε σὲ χῶρες μὲ ὑποβαθμισμένη θρησκευτικὴ συνείδηση λόγω τῆς ἐπικράτησης ἀρχικά τοῦ Παπισμοῦ καὶ τοῦ Προτεσταντισμοῦ καὶ στὴ συνέχεια, ὡς ἀντίδραση στοὺς ἀνωτέρω δύο, τοῦ ἄθεου Ἀνθρωπισμοῦ. Διαβάστε περισσότερα »