Χρήστος Γιανναράς

Δίγλωσσα βρέφη (Χρήστος Γιανναράς)

«Φωνές βοώντων εν τη ερήμω»: Αν και χαμένη πια η λειτουργία της δοτικής («εν τη ερήμω»), χαμένη και η εκφραστική δυναμική της μετοχής («βοώντων»), η φράση επιμένει να κραυγάζει μιαν αλήθεια ζωντανή, έστω και θαμμένη στην αδιαφορία. Ξεμυτίζουν ακόμα φωνές με σθεναρή την επίγνωση της ματαιοπονίας, προορισμένες για τη δημοσιότητα, ενώ προβλέπουν («και πολλοί προβλέπουν») ότι η δημοσιότητα θα αποδειχθεί έρημος, όπου τίποτα δεν ηχεί για να απηχείται.

Πόσοι από τους αναγνώστες τής εδώ επιφυλλίδας θα εκτιμήσουν τυχόν διαμαρτυρίες ή την οργή και την αγανάκτηση για την υπουργική απόφαση «να αρχίζει από το νηπιαγωγείο η διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας στην Ελλάδα»; Στην έρημο της α-νοησίας που καταπίνει προοδευτικά και αδυσώπητα την πολιτική, ο υπουργικός φετφάς γυαλίζει (και αυτό επιδίωκε), ωσάν πρωτοβουλία «προοδευτική», «εκσυγχρονιστική», μέγιστης «χρησιμότητας». Μην ξεχνάμε ότι μόνιμος καϋμός της Δεξιάς είναι να μη φανεί ποτέ ότι υστερεί σε επιδόσεις «προοδευτικής» αρλούμπας ανταγωνιζόμενη τον μηδενισμό τής τάχα και Αριστεράς. Διαβάστε περισσότερα »

Δικαίωμα αντίστασης στον εκπεσμό (Χρήστος Γιανναράς)

Ό​​,τι ονομάζουμε «ατομικό δικαίωμα» αφορά στο πεδίο της συμπεριφοράς: των πράξεων και των σχέσεων. Δεν έχει να κάνει με το πεδίο της ύπαρξης, τα δεδομένα φυσικά όρια του υπαρκτού. Έχω δικαίωμα να επιλέγω το κόμμα που ψηφίζω, την ιδεολογία που ασπάζομαι, το επάγγελμα που με ελκύει. Είναι α-νοησία να διεκδικήσω σαν «δικαίωμα» άλλο χρώμα ματιών ή ψηλότερο ανάστημα ή κοφτερότερο μυαλό. Ένα δικαίωμα που μπορώ να απαιτήσω, είναι να μην αλλάζουν οι συμπεριφορές απέναντί μου, επειδή είμαι κοντός, μαυρομάτης ή κάπως βραδύνους. Διαβάστε περισσότερα »

Το παιδί μας: η σχέση και η χρήση (Χρήστος Γιανναράς)

Νομίζω ότι αποτελεί κοινή διαπίστωση όλων μας, τόσο εμπειρική όσο και θεωρητικά μελετημένη, ότι στο πλαίσιο του σύγχρονου τρόπου ζωής μας και του πολιτισμού μας υπάρχει τάση υπερπροστασίας του παιδιού, τάση αυξημένης -υπερβολικής- φροντίδας. Ορισμένοι μιλούν για ένα είδος «ιεροποίησης» της παιδικής ηλικίας, που οδηγεί σε συγκεκριμένες πρακτικές συμπεριφοράς έναντι των παιδιών. Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η αγορά, η προώθηση προϊόντων που κατασκευάζονται και διοχετεύονται σε αυτήν ειδικά για τη φροντίδα του παιδιού, αποβλέποντας στο φυσικό ενδιαφέρον των γονέων για το παιδί τους. Διαβάστε περισσότερα »

Εθνεγερσία: σύγκρουση δύο οραμάτων (Χρήστος Γιανναράς, Καθηγητής Φιλοσοφίας)

Ομιλία του Καθηγητού Φιλοσοφίας Χρήστου Γιανναρά σε επετειακή εκδήλωση του Αρσακείου Πατρών (24 Μαρτίου 2008)

Κάποτε τις ομιλίες που γίνονταν στις επετείους τις εθνικές, τις ονομάζαμε «πανηγυρικός της ημέρας». Η έκφραση δήλωνε, νομίζω, ακριβώς τη σύνοψη του νοήματος της πανηγύρεως. Ήταν μια πανήγυρις η εθνική εορτή. Κάτι γιορτάζαμε. Και το να γιορτάζει κάτι ένας λαός είναι φανερό. Εκφράζει πραγματικά τη χαρά του για κάτι που συνέβη και που έχει σημαδέψει το συλλογικό βίο και δεν θέλει να ξεχαστεί. Δεν ξέρω, ένα από τα προβλήματα που πρέπει νομίζω να μας απασχολούν στο ποσοστό που γρηγορεί η συνείδηση που ανήκει σ’ ένα λαό όπως ο ελληνικός, δεν ξέρω εάν σήμερα, και μόνο η λέξη «πανήγυρις» και «πανηγυρικός», εαν έχει ρεαλιστικό αντίκρισμα. Πάντως, έτσι κι αλλιώς, νομίζω ότι η περιγραφή ή οι αναφορές οι επαινετικές για το γεγονός που γιορτάζουμε, ίσως έχουν κορεσθεί πια, έχουμε κορεσθεί από τέτοιες αναφορές, και πιθανόν ο γονιμότερος εορτασμός είναι να προβληματιζόμαστε σε κάθε τέτοια ευκαιρία και περίπτωση.

Διαβάστε περισσότερα »

Εις άτοπον οικολογία και Χριστούγεννα (Xρήστος Γιανναράς)

Το οικολογικό λεγόμενο πρόβλημα είναι οργανικό γέννημα συγκεκριμένου πολιτισμού, δηλαδή γενικευμένου τρόπου του βίου: του καταναλωτικού τρόπου. Καταναλωτισμός δεν σημαίνει απλώς βουλιμική συμπεριφορά, αλλά «στάση» ζωής. Ο άνθρωπος της καταναλωτικής «στάσης» ταυτίζει τη ζωή με την ανάγκη και απαίτηση ιδιοποίησης, κατοχής, κυριαρχίας. Δεν ξέρει να κοινωνεί, να μοιράζεται, δεν υποπτεύεται τη χαρά της αυθυπέρβασης, της αυτοπροσφοράς, την ερωτική ανιδιοτέλεια.

Διαβάστε περισσότερα »