Τριώδιο

Τριώδιο και αποκριά (Απόστολος Παπαδημητρίου)

Τριώδιο καλείται στην εκκλησιαστική γλώσσα η περίοδος τριών εβδομάδων προετοιμασίας για την είσοδο στη Μεγάλη Σαρακοστή, η οποία αποτελεί στάδιο πνευματικών αγώνων, ώστε να πανηγυρίσουμε όπως πρέπει τη μεγάλη γιορτή της Αναστάσεως του Χριστού. Στον καιρό μας το Τριώδιο έχει λησμονηθεί ως όρος καθώς έχει υποκατασταθεί από τον όρο Αποκριά. Και Αποκριά, κατά κόσμο, σημαίνει φαγοπότι, γλέντι, χορός, ξεφάντωμα. Βέβαια αν είχαμε σε βάθος γνώση της γλώσσας μας και ενδιαφέρον για τα νοήματα των λέξεων, θα θέταμε στους εαυτούς μας το ερώτημα: Πώς η Αποκριά, που δηλώνει αποφυγή κρεοφαγίας, δηλαδή νηστεία, έχει συνδεθεί άρρηκτα με τα ξεφάντωμα; Είναι δυστυχώς αυτό δεινή ήττα του εκκλησιαστικού σώματος, ήττα που δεν είναι γνώρισμα των τελευταίων δεκαετιών, όπως πολλές άλλες. Η εκκοσμίκευση είχε ήδη αρχίσει πριν από την παύση των διωγμών κατά της χριστιανικής πίστης. Και συνίστατο η πρωταρχική εκείνη στη διατήρηση ειδωλολατρικών καταλοίπων, τα οποία με περισσή καύχηση οι αντιστρατευόμενοι την Εκκλησία προβάλλουν ως αρχαία παράδοση, ωσάν οι αρχαίοι πρόγονοί μας να μη προσέφεραν τίποτε άλλο στην ανθρωπότητα πέρα από τη λατρεία της Αφροδίτης και του Διονύσου! Διαβάστε περισσότερα »

Λόγος την Γ’ Κυριακή των Νηστειών (Σταυροπροσκυνήσεως) για την άρση του σταυρού (Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ)

«Όστις θέλει, οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού, και ακολουθείτω μοι» (Μάρκ. 8:34)

«Όποιος θέλει να με ακολουθήσει, ας απαρνηθεί τον εαυτό του, ας σηκώσει τον σταυρό του και ας με ακολουθεί», είπε ο Κύριος στους μαθητές Του, καλώντας τους κοντά Του, όπως ακούσαμε σήμερα στο Ευαγγέλιο. Διαβάστε περισσότερα »

Για την παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου (Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας)

(Λουκ. 18, 9-14)

[…] Για να μάθεις όμως πόση ζημία προκαλεί το να κατακρίνουμε τους άλλους και να μη μετανοούμε για τα δικά μας πταίσματα, θα σου το επιβεβαιώσω και από τα ίδια τα Ευαγγέλια. Λέγει πράγματι αυτός ο μακάριος Λουκάς για τον Σωτήρα μας Χριστό· «Εἶπε δὲ καὶ πρός τινας τοὺς πεποιθότας ἐφ᾿ ἑαυτοῖς ὅτι εἰσὶ δίκαιοι, καὶ ἐξουθενοῦντας τοὺς λοιπούς, τὴν παραβολὴν ταύτην: Είπε δε και προς μερικούς, που είχαν την αλαζονική αυτοπεποίθηση ότι είναι δίκαιοι και περιφρονούσαν τους άλλους, την παραβολή αυτή» [Λουκ.18, 9]. Και ποια είναι η παραβολή; Διαβάστε περισσότερα »

Το φιλί του Ψάλτη (Νώντα Σκοπετέα)

Κάθε σελίδα του και ένα δάκρυ… ένας γλυκός αναστεναγμός… μια θύμιση… Πενήντα ολάκερα χρόνια από νέος, ανύπαντρος ακόμα, ψάλτης στον Ταξιάρχη του όπως τον έλεγε με αγάπη. Τότε που στο χωριό υπήρχαν άλλες τέσσερις ενορίες… Η Παναγία στη Χώρα, η Υπαπαντή στο Ξεχώρι κι ο Σωτήρας στα Πρίπιτσα… Δεν έλειψε ποτές του από Λειτουργία Κυριακή… Αποσπερού αρχίζει η γιορτή και ο ήχος της Βδομάδας! συνήθιζε να λέει όποτε έπαιρνε την θέση του στο ψαλτήρι για τον εσπερινό του Σαββάτου. Και ξελειτούργησε, χωρίς να προσμένει αντάλλαγμα, Παππούληδες που τον εκτίμησαν, τον πιστό και ταπεινό αυτόν διάκονο του αναλογίου… Και αυτός τους σεβάστηκε και δεν τους αρνήθηκε ποτέ. Πάντα τους υπάκουγε και τις μικροπαραξενιές τους τις υπέμενε κρυφοχαμογελώντας αγαθά… Και όλους τους έκλαψε σαν μικρό παιδί όταν έφυγαν για τα άνω σκηνώματα… Στο ξόδι τους τον θυμούνται να ψέλνει χαρμόσυνα δακρυσμένος, κοιτάζοντας κάθε τόσο με αγάπη από το υπερυψωμένο του στασίδι τις ησύχιες γνώριμες μορφές τους που τόσο τις αγάπησε. Διαβάστε περισσότερα »

Λόγος περί της υποθέσεως του Τελώνου και του Φαρισαίου (Αγ. Ανδρέας, Αρχιεπίσκοπος Κρήτης)

ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ

Η Ευαγγελική περικοπή της Θείας Λειτουργίας. Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον: ιη’ 10 – 14

Είπεν ο Κύριος την παραβολήν ταύτην: άνθρωποι δύο ανέβησαν εις το ιερόν προσεύξασθαι, ο είς Φαρισαίος και ο έτερος τελώνης. Ο Φαρισαίος σταθείς προς εαυτόν ταύτα προσηύχετο: ο Θεός, ευχαριστώ σοι ότι ουκ ειμί ώσπερ οι λοιποί των ανθρώπων, άρπαγες, άδικοι, μοιχοί, ή και ως ούτος ο τελώνης. Νηστεύω δίς του σαββάτου, αποδεκατώ πάντα όσα κτώμαι. Και ο τελώνης μακρόθεν εστώς, ουκ ήθελεν ουδέ τους οφθαλμούς εις τον ουρανόν επάραι, αλλ’ έτυπτεν εις το στήθος αυτού λέγων: ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ. Λέγω υμίν: κατέβη ούτος δεδικαιωμένος εις τον οίκον αυτού ή γάρ εκείνος, ότι πάς ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται, ο δέ ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται.

Διαβάστε περισσότερα »