πολιτισμός

Η αποϊεροποίηση και ο απανθρωπισμός του πολιτισμού (Σωτήρης Γουνελάς, συγγραφέας)

Προλογίζοντας την μετάφραση της ‘Ερημης χώρας’ του Έλιοτ ο Σεφέρης είχε γράψει: «ο δυτικός πολιτισμός κινδυνεύει να μας υπερφαλαγγίσει…με τη βιομηχανική, την αγοραία, τη χειρότερη μορφή επίδρασής του» και σε σημείωση πρόσθετε πως «το υπερφαλάγγισμα αυτό έχει σήμερα ‘1961’ προχωρήσει απελπιστικά και ανεμπόδιστα». Από τότε έχει περάσει μισός αιώνας με επέλαση γεγονότων και καταστάσεων που σημάδεψαν την Ελλάδα, τη Ευρώπη και τον κόσμο ολόκληρο με κορύφωση τη σημερινή κρίση.

Τα πλήθη λαχανιασμένα πορεύονται ανεπίγνωστα. Ο χρόνος τους αγχωτικός, ανελέητος, σβήνει και γράφει εικόνες, συναισθήματα, σκέψεις, επιθυμίες, κομμάτια που τα κόβει στον αέρα η ισοπεδωτική προέλαση μιας ανελέητης οικονομοκρατίας και μιας ιλιγγιωδώς αναπτυσσόμενης τεχνολογίας. Γυρνούν τα κομμάτια μέσα στα μυαλά, μετεωρίζονται, κυκλοφέρνουν τους ανθρώπους, συντηρούν μια ψυχική απραξία, μια παθολογική ανοχή, μια θανατηφόρα απουσία ενεργητικής αντιμετώπισης τη γενικότερης έκπτωσης και αλλοτρίωσης, της απάτης και της πλάνης. Παρ’ όλα αυτά, στα έγκατά τους κλυδωνίζεται η αληθινή τους εικόνα, παραπαίει και ελάχιστα ενθαρρύνεται.

Ποιά είναι αυτή η εικόνα; Διαβάστε περισσότερα »

Πρόοδος στο νερόμυλο του θανάτου (Όσιος Ιουστίνος Πόποβιτς)

Κάποια κοσμική συνωμοσία υφίσταται κατά του πλανήτη μας, επειδή πουθενά στο σύμπαν δεν πεθαίνει τίποτα εκτός από τη γη. Το νησί του θανάτου, το μοναδικό νησί του θανάτου στο οποίο κανείς πεθαίνει, να το, λοιπόν, το μουντό αστέρι μας! Και πάνω απ’ αυτό, γύρω του και κάτω απ’ αυτό, περιφέρονται αναρίθμητα δισεκατομμύρια αστέρια στα οποία δεν υπάρχει θάνατος, στα οποία τίποτα δεν πεθαίνει. Πανταχόθεν η άβυσσος του θανάτου πολιορκεί τον πλανήτη μας. Ποιός δρόμος είναι εκείνος που ξεκινά από τη γη και δεν αποπέφτει στην άβυσσο του θανάτου; Ποιο ον είναι εκείνο που δύναται να αποφύγει το θάνατο στη γη; Όλοι πεθαίνουν, τα πάντα πεθαίνουν σ’ αυτό το ανατριχιαστικό νησί του θανάτου. Δεν υφίσταται πιο λυπηρή μοίρα από αυτήν της γης, δεν υπάρχει πιο απελπιστική τραγωδία από αυτήν του ανθρώπου.

Γιατί δίνεται η ζωή στον άνθρωπο, όταν αυτός είναι πανταχόθεν εγκλωβισμένος από το θάνατο; Οι παγίδες του θανάτου έχουν απλώσει το δίκτυ τους παντού- στα μονοπάτια του ανθρώπου έχει επιβληθεί το σκότος. Ως πελώρια, πελώρια γλοιώδης αράχνη ο θάνατος έπλεξε πυκνά δίκτυα γύρω από το άσβεστο αστέρι μας και σ’ αυτά πιάνει τους ανθρώπους σαν αβοήθητες μύγες. Πανταχόθεν ανθρωποφάγες φρίκες κυνηγούν τον άνθρωπο, ενώ βρίσκεται αυτός σε αδιέξοδο, επειδή ο θάνατος τον εγκλώβισε από παντού.

Γιατί δίνεται η συνείδηση στον άνθρωπο, όταν αυτή παντού και στα πάντα βρίσκει το θάνατο; Γιατί δίνεται η αίσθηση στον άνθρωπο; Δεν είναι για να αισθανθεί ότι ο τάφος του είναι ο πατέρας του και τα σκουλήκια τα αδέρφια; «Θάνατον επεκαλεσάμην πατέρα μου είναι, μητέρα δε μου και αδελφήν σαπρίαν» (Ιωβ. 17, 14). Η συνείδηση είναι λυπηρό και φοβερό δώρο στον άνθρωπο, ωστόσο, πολύ περισσότερο λυπηρό και φοβερό δώρο είναι η μνήμη. Διαβάστε περισσότερα »

Aγγίζοντας έναν “έξυπνο” κόσμο… (Γιώργος Ρακκάς, πολιτικός επιστήμονας και διδάκτορας κοινωνιολογίας)

Επειδή μιλάμε για οικολογικό ζήτημα, ενεργειακή κρίση και τα τοιαύτα: Διαβάστε περισσότερα »

Η έξωση του πολιτισμού (Σαράντος Καργάκος, Ιστορικός – Συγγραφέας)

Η λεξη πολιτική παράγεται ἀπὸ τὸ «πόλις», τὸ αὐστηρὸ προγονικὸ μας ἰδανικό. Ἀπὸ τὸ «πόλις» παράγεται καὶ ὁ πολιτισμὸς. Ἄρα, πολιτικὴ καὶ πολιτισμὸς εἶναι ἔννοιες ὁμόρριζες. Σήμερα ὅμως οὔτε τὸ ἕνα οὔτε τὸ ἄλλο παράγονται στὴν Ἑλλάδα. Ὁ λόγος εἶναι ἁπλὸς: δὲν κάνουμε πολιτικὴ, κάνουμε κομματισμό. Καὶ ἀφοῦ δὲν κάνουμε πολιτική, δὲν κάνουμε οὔτε πολιτισμό. Πρέπει κάποτε νὰ κατανοηθεῖ ὅτι ἡ δημοκρατία εἶναι πολίτευμα αἰσθητικό, πολίτευμα τοῦ γούστου καὶ ὄχι τοῦ «γουστάρω». Πολίτευμα τοῦ «πρέπει» καὶ ὄχι τοῦ «κάνω ὅ,τι θέλω». Διαβάστε περισσότερα »

Ο σύγχρονος πύργος της Βαβέλ (Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)

Ο πύργος της Βαβέλ! Διαβάσατε στην Αγία Γραφή για τον πύργο της Βαβέλ; Έλκος της γης! Έλκος της ανθρωπότητας μετά τον κατακλυσμό του Νώε. Όσο οι άνθρωποι ήταν ανήθικοι πριν τον Κατακλυσμό τόσο μετά τον Κατακλυσμό ήταν άθεοι. Πότε πρόλαβαν; Πότε πρόλαβαν να ξεχάσουν το Θεό, οι απόγονοι του Νώε; Ο Νώε ήταν ο μοναδικός που σώθηκε από το Θεό μετά τον Κατακλυσμό, λόγω της πίστης του και της δικαιοσύνης του. Ο Κατακλυσμός, η τιμωρία του Θεού δεν βοήθησε καθόλου τους απογόνους του Νώε; Βοήθησε κάποιους -ποτέ ο κόσμος δεν ξέμεινε από δίκαιους ανθρώπους- αλλά πολλούς δεν τους βοήθησε. Τότε αυτοί οι πολλοί αποφάσισαν να χτίσουν τον πύργο της Βαβέλ για να δοξαστούν, λέγοντας τα εξής: Ας χτίσουμε για τον εαυτό μας πόλη και πύργο του οποίου η κορυφή θα φτάνει μέχρι τον ουρανό, για να δοξαστούμε προτού διασκορπιστούμε στη γη (Γεν. 11,4).

Τι σημαίνουν αυτά τα λόγια; Διαβάστε περισσότερα »