Ζούμε σε μία εποχή, που τα κέντρα άσκησης εξουσίας έχουν αλλάξει χέρια. Η λήψη αποφάσεων έχει περάσει σε παγκοσμιοποιημένα κέντρα εξουσίας, που με σκοπούς όχι συμφέροντες για το σύνολο της ανθρωπότητας, προχωρούν στην υλοποίηση σχεδίων βήμα- βήμα. Τα κράτη πια κυβερνώνται από πολιτικούς, που η εξουσία τους επεκτείνεται μόνο στις δράσεις επανεκλογής τους. Οι κοινωνίες, όπως γλαφυρά περιγράφει ο Zygmunt Bauman, χάσκουν «ορθάνοιχτες» στις νέες ιδέες, με διάτρητα σύνορα, αποσαθρωμένα όρια, αφομοιωμένες από τον καταναλωτισμό, απορροφημένες στην δημιουργία χαρωπών αυτοεικόνων, ατομιστικές, ολοένα και πιο αποστερημένες από την δυνατότητα συλλογικών αντιδράσεων.

Διαβάστε περισσότερα »

Τὸ πρῶτο ποὺ θὰ ἀκούσεις, ὅταν εἶσαι σταθερὸς καὶ ἀταλάντευτος στὶς ἀρχές σου, εἶναι πώς… εἶσαι κολλημένος! Κι ἂν ἀπ’ τὸν διάλογο ποὺ θὰ γίνει ἀντιληφθοῦν πὼς δὲν μποροῦν νὰ σὲ πείσουν νὰ ἀκολουθήσεις τὶς δικές τους ἀτραπούς, δὲν ὑπάρχει περίπτωση νὰ μὴ ἀκούσεις τὸ «ξεκόλλα»! Ἀξίζει νὰ τὸ δοῦμε…

Διαβάστε περισσότερα »

Στο σχολείο, στην αρθρογραφία, στον δημόσιο λόγο ακούμε τα τελευταία χρόνια διαρκώς την έκφραση «πρέπει να αποδομήσουμε τα στερεότυπα». Τα στερεότυπα υποτίθεται ότι είναι κάτι κακό, κάτι λανθασμένο, κάτι που πρέπει να καταστρέψουμε.

Δεν είναι σωστό να έχουμε στερεότυπα. Αν δούμε ωστόσο τι χαρακτηρίζουν ως στερεότυπα, θα αντιληφθούμε ότι αυτό που θέλουν να αποδομήσουμε είναι οι αξίες μας, οι παραδόσεις μας, η ιστορία μας, δηλαδή η ταυτότητά μας. Διαβάστε περισσότερα »

«H άνοδος της ασημαντότητας» («La mont’ee de l’ insignifiance», εκδ. Seuil). Το βιβλίο αυτό του Kορνήλιου Kαστοριάδη περιλαμβάνει θεωρητικά κείμενα, διαλέξεις, άρθρα -καλύπτοντας την περίοδο από το 1982 ώς το 1995- και αποτελεί τον τέταρτο τόμο του έργου του «Tα σταυροδρόμια του λαβύρινθου»…

Ο Kορνήλιος Kαστοριάδης παρεμβαίνει εκθέτοντας τη σκέψη και τις απόψεις του για τα μεγάλα προβλήματα του καιρού μας. Όχι, δεν δίνει απαντήσεις-οδηγίες. Όμως δείχνει κάποιους δρόμους· και αυτό είναι το εξαιρετικά σημαντικό. Στην εποχή που ζούμε και στις κοινωνίες που βρισκόμαστε «υπάρχουν πολλά πράγματα που με κάνουν να αγανακτώ» λέει ο ίδιος (στο ραδιόφωνο της France Culture, 30.4.1996). Δηλαδή; Ποια είναι αυτά; «H γενικευμένη ψευδο-συναίνεση», «η απουσία κριτικής σκέψης», «η ενασχόληση των διανοούμενων με σχολιασμούς επί σχολιασμών και ερμηνείες επί ερμηνειών», «η κυριαρχία των μέσων ενημέρωσης, της κατανάλωσης και του κομφορμισμού», «η απάθεια και η συνενοχή του κοινού σε όλα όσα συμβαίνουν».

Aπέναντι σ’ αυτή την κατάσταση δεν υπάρχουν αντιστάσεις; Ο Kορνήλιος Kαστοριάδης επισημαίνει ότι «ασφαλώς υπάρχουν αντιστάσεις, ατομικές και συλλογικές, αλλά είναι λιγότερο σημαντικές σήμερα από ό,τι πριν από είκοσι και πριν από τριάντα χρόνια».

Από το ομότιτλο κεφάλαιο, το απόσπασμα που ακολουθεί. Διαβάστε περισσότερα »

Εἶναι, νομίζω, σκόπιμο νὰ μπῶ στὸ θέμα μου μὲ μιὰ μικρὴ ἐπεξήγηση σχετικὰ μὲ τὴν ἐπιλογὴ τῶν δύο λέξεων ποὺ συνυπάρχουν στὸν τίτλο του: «Πηγή» καὶ «Ἀξίες». Ἐννοῶ, γιατὶ πηγὴ καὶ ὄχι κάτι ἄλλο, ὅπως γιὰ παράδειγμα σχολεῖο ἢ σύστημα ἀγωγῆς καὶ γιατὶ ἀξίες καὶ ὄχι κανόνες ἢ συνήθειες; Διαβάστε περισσότερα »