«Η σαγήνη τού Αλλόκοτου» και οι άγιοι (Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιερόθεος)

ΑΝΕΠΙΚΑΙΡΑ

Δέν εἶμαι εἰδικός στήν μοντέρνα τέχνη, καί μάλιστα τήν σουρεαλιστική, διδάχθηκα τήν «Βυζαντινή τέχνη-ἁγιογραφία» ἡ ὁποία ἐκφράζει τήν ἐσωτερικότητα τοῦ ἀνθρώπου πού συνδέεται μέ τόν Χριστό. Ἡ συγκεκριμένη ἔκθεση τῆς Ἐθνικῆς Πινακοθήκης χαρακτηρίζεται ὡς «σαγήνη τοῦ Ἀλλόκοτου». Ἡ λέξη «ἀλλόκοτον» δηλώνει, κατά τό Λεξικό Liddell-Scott, «ὁ ἔχων ἀσυνήθη φύσιν ἤ μορφήν, παράδοξος, διάστροφος, κακοσχημάτιστος, τερατώδης».

Στήν συγκεκριμένη ἔκθεση τῆς Ἐθνικῆς Πινακοθήκης ἐκτίθενται 80 χαρακτικά καί ὀξυγραφίες τοῦ Ἱσπανοῦ ζωγράφου καί χαράκτη Φρανσίσκο Γκόγια (Francisco Goya) (1746-1826) καί «ἕνα θεματικό ἀφιέρωμα στήν ἑλληνική τέχνη μέ τίτλο Ἡ Σαγήνη τοῦ Ἀλλόκοτου. Στήν ὁμαδική ἔκθεση περιλαμβάνονται ἔργα δέκα καλλιτεχνῶν πού ἀπό διαφορετικές ἀφετηρίες ἐναγκαλίζονται καί εἰκονίζουν τό ἀλλόκοτο, τό ὑβριδικό, καί τό γκροτέσκο». Ὅπως ἀναφέρεται σέ σχετική παρουσίαση τῆς ἔκθεσης, τά ἔργα πού παρατίθενται «πραγματεύονται τήν σχέση τοῦ εὔμορφου μέ τό ζωόμορφο, τό ἀνθρωπόμορφο μέ τό ζωόμορφο» καί τά χαρακτηριστικά «διακρίνονται ἀπό τήν ἀληθοφάνεια τοῦ τερατώδους, τήν πειστικότητα τοῦ παραλόγου, τήν ἕλξη τοῦ ἀποτρόπαιου».

Τόν τελευταῖο καιρό διάβασα διάφορα κείμενα, τόσο γιά τόν ζωγράφο καί χαράκτη Γκόγια (Goya) ὅσο καί γιά τά ἔργα πού φιλοξενοῦνται αὐτήν τήν περίοδο στήν Ἐθνική Πινακοθήκη, μέ ἀφορμή τήν ἔκθεση καί τή βίαιη παρέμβαση ἑνός βουλευτή σέ ἔργα πού ἀποδόμησαν τά χαρακτηριστικά τῶν ἁγίων.

Διαβάστε περισσότερα »

Γ’ Κυριακή Νηστειών: Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως († Μητροπολίτης Σουρόζ Αντώνιος Bloom)

ΘΕΟΛΟΓΙΑ

Εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καὶ τοῦ Υἰοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Καθώς προχωρᾶμε τίς ἑβδομάδες τῆς Μ. Σαρακοστῆς, μποροῦμε να ποῦμε μὲ αὐξανόμενη αἴσθηση εὐγνωμοσύνης καὶ χαρᾶς, με μιά αἴσθηση γαλήνης καὶ χαρᾶς τά λόγια τοῦ Ψαλμοῦ «Ἡ ψυχή μου θα ζήσει, και μ’ εὐγνωμοσύνη θα δοξάζει τὸν Κύριο».

Τήν πρώτη ἑβδομάδα τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς εἴδαμε τήν ὑπόσχεση τῆς σωτηρίας δοσμένη ἀπό τὴν Π. Διαθήκη νὰ ἐκπληρώνεται: ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος, ἡ σωτηρία ἔρχεται κι ὅσα ἐλπίζουμε εἶναι δυνατά. Μετά τὴν δεύτερη ἑβδομάδα ἔχουμε τὴν διακήρυξη ἀπό ὅλους τούς Ἁγίους τῆς Χριστιανοσύνης ὅτι ὁ Θεός ὄχι μόνο κατοίκησε ἀνάμεσα μας. ἀλλά καί (ἐξεχύθη πάνω μας) μᾶς πλημμύρισε ἡ χάρις Του, μέσα στὴν Ἐκκλησία, ἀλλά καὶ σέ κάθε ἀνθρώπινη ψυχή ἕτοιμη να δεχθεῖ Ἐκεῖνον, τὴν παρουσία Του, τὸ μεταμορφωμένο σέ Ἅγιο Πνεῦμα δῶρο, πού μᾶς κάνει νὰ κοινωνοῦμε ὅλο και πιό βαθιά (οὐσιαστικά) μὲ τόν ζώντα Θεό, μέχρι να γίνουμε μιά μέρα μέτοχοι τῆς θείας φύσης.

Καὶ σήμερα, ἄν ἀναρωτηθοῦμε «ἀλλά πῶς; Πῶς θα συγχωρηθοῦμε, πῶς τὸ κακό θὰ ἀναιρεθεῖ;» – ἕνα βῆμα μᾶς φέρνει βαθύτερα στήν εὐγνωμοσύνη, βαθύτερα στὴν χαρά, βαθύτερα στὴν σιγουριά, ὅταν σκεφτόμαστε, ὅταν ἀτενίζουμε τον Σταυρό.

Διαβάστε περισσότερα »

Περί νοεράς προσευχής († Αρχ. Γεώργιος Καψάνης, Προηγούμενος Ι. Μ. Γρηγορίου Αγίου Όρους)

ΘΕΟΛΟΓΙΑ
Παραλάβαμε από τους αγίους Πατέρες μας να λέμε την προσευχή· «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με τον αμαρτωλόν». Αυτή την προσευχή όσο συχνά την λέει ο Χριστιανός, τόσο περισσότερο λαμβάνει την Χάρη του Αγίου Πνεύματος, ειρήνη στην ψυχή του, φωτισμό στο μυαλό του και δύναμη να αντιμετωπίσει τον αγώνα της ζωής.

Διαβάστε περισσότερα »

Η Αξία του Ήθους στο Ελληνικό Κοινοβούλιο: Ξεπεσμός ή Σημάδια των Καιρών; (Μητροπολίτης Σιγκαπούρης και Νοτίου Ασίας, Κωνσταντίνος – Διδάκτορας Κοινωνιολογίας)

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Αν το Κοινοβούλιο εγκαταλείψει το ήθος, τότε εγκαταλείπει την ίδια τη δημοκρατία. Και αυτό, δεν είναι απλώς ξεπεσμός. Είναι η αρχή του τέλους.

Διαβάστε περισσότερα »

Βανδαλισμός στην Εθνική Πινακοθήκη: ισορροπία ελευθερίας και ορίων (Νικόλαος Κοτοπούλης, Εκπαιδευτικός MSc)

ΑΝΕΠΙΚΑΙΡΑ

Ο πρόσφατος (αυτονόητα κατακριτέος) βανδαλισμός έργων τέχνης στην Εθνική Πινακοθήκη αναδεικνύει ένα κρίσιμο ζήτημα για τα όρια της καλλιτεχνικής ελευθερίας και τον σεβασμό στις θρησκευτικές πεποιθήσεις. Η τέχνη έχει τη δύναμη να προκαλεί συναισθήματα και να αμφισβητεί κοινωνικές αντιλήψεις, όμως όταν θίγονται θρησκευτικά σύμβολα ή πρόσωπα, η ελευθερία της έκφρασης έρχεται σε σύγκρουση με τις ευαισθησίες των πιστών.

Ανακύπτει το ερώτημα: πότε η τέχνη ξεπερνά τα όρια της ελευθερίας και γίνεται πράξη προσβολής; Οι εκκλησιαστικές εικόνες είναι ιερές για εκατομμύρια ανθρώπους και η παραμόρφωσή τους μπορεί να θεωρηθεί βία, όχι μόνο καλλιτεχνική πρόκληση. Η καλλιτεχνική ελευθερία πρέπει να ισορροπεί με τον σεβασμό και την υπευθυνότητα απέναντι στις θρησκευτικές και πολιτισμικές ευαισθησίες.

Διαβάστε περισσότερα »

Powered by WordPress and ShopThemes