Πώς θα προστατευθούν οι ανήλικοι – Η ευθύνη των γονιών και τα όρια

Tο 2050 επτά στα δέκα παιδιά στην Ευρώπη θα έχουν μυωπία. Σε αυτήν την εξέλιξη συμβάλλει η υπερβολική χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών και κυρίως των κινητών, των tablets, των παιχνιδομηχανών και των υπολογιστών. Την πρόβλεψη αυτή έκανε ο χειρουργός οφθαλμίατρος-παιδοφθαλμίατρος και πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Νίκος Νίτσας, κατά τη διάρκεια επιστημονικής συζήτησης που έγινε στο πλαίσιο της 89ης ΔΕΘ.

Η συζήτηση είχε ως θέμα την επίδραση των ηλεκτρονικών παιχνιδιών, του Ιντερνετ και των κινητών στα παιδιά και στους εφήβους, και όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Νίτσας, ως παιδοφθαλμίατρος, «το μόνο παράπονο που ακούμε στα ιατρεία μας από γονείς είναι “πείτε κάτι για τα κινητά, πείτε κάτι για τις ηλεκτρονικές συσκευές. Πόση ώρα μπορούν τα παιδιά να τα χρησιμοποιούν;” Το ερώτημα αυτό των γονιών είναι ερώτημα πανικού, γιατί ο εθισμός γίνεται όλο και μεγαλύτερος».

Σύμφωνα με τον κ. Νίτσα, οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει η υπερβολική χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών με οθόνες στα παιδιά μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες. Η πρώτη είναι η ψηφιακή οφθαλμική κόπωση, που αφορά και τους ενηλίκους. Η δεύτερη είναι η άμεση συσχέτιση πλέον με την ανάπτυξη της μυωπίας, λόγω της συνεχούς κοντινής προσήλωσης σε ένα αντικείμενο, είτε αυτό είναι κινητή συσκευή, είτε είναι tablet, είτε ακόμη και το βιβλίο.

«Αυτό που θέλω να πω σε όλους τους γονείς είναι, σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία, τα παιδιά να μη χρησιμοποιούν κινητές συσκευές και tablet και τουλάχιστον δύο ώρες την ημέρα να εκτίθενται στο εξωτερικό φως», τόνισε ο κ. Νίτσας. Ο ίδιος επισήμανε ότι σε κάθε περίπτωση θα πρέπει η οθόνη να είναι σε απόσταση τουλάχιστον 30 εκατοστών και να γίνονται συχνά διαλείμματα ανά 30 λεπτά από τη θέαση. Για τους ενηλίκους ισχύει ο κανόνας 20-20-20, δηλαδή κάθε 20 λεπτά να βλέπουμε για 20 δευτερόλεπτα ένα αντικείμενο που είναι στα 20 πόδια (περίπου έξι μέτρα).

«Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής αλλά και με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η έκθεση σε οθόνη όσον αφορά τα βρέφη και νήπια από 0 έως 2 ετών, θα πρέπει να είναι μηδενική. Πλην της βιντεοκλήσης με γονέα ή φροντιστή, όποτε είναι απαραίτητο. Από 2 έως 5 ετών θα πρέπει να περιορίζεται το πολύ σε μία ώρα την ημέρα, κυρίως για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Στις ηλικίες 6 έως 12 ετών το μέγιστο επιτρεπόμενο όριο είναι 2 ώρες την ημέρα και στις ηλικίες 13 έως 18 ετών 3 ώρες την ημέρα. Δεν σημαίνει ότι επειδή λέμε 3 ώρες την ημέρα θα πρέπει να είναι κάθε μέρα», υπογράμμισε η παιδίατρος-παιδονευρολόγος, επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και ταμίας της Ελληνικής Παιδονευρολογικής Εταιρίας, Ευτέρπη Παυλίδου. Αυτή τη στιγμή διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα, σε αντίθεση με τις οδηγίες των διεθνών οργανισμών, ποσοστό 40% έως 60% (ανάλογα με τη μελέτη) των βρεφών και των νηπίων έως 2 ετών κάνει χρήση οθόνης καθημερινά επί 30 έως 60 λεπτά. Από 2 έως 6 ετών η χρήση της οθόνης είναι 4-6 ώρες, από 6 έως 12 ετών, αυξάνεται στις 7 με 8 ώρες και στην ηλικία των 13 ετών μπορεί να φτάσει στις 10 ώρες.

Η ποιότητα του ύπνου

Σύμφωνα με την κυρία Παυλίδου, η χρήση οθόνης επηρεάζει τη νευροανάπτυξη των παιδιών και, φυσικά, την ποιότητα του ύπνου: «Όταν ένα μικρό παιδί δεν κοιμάται σωστά, σηκώνεται το βράδυ, είναι ευερέθιστο, έχει υπνικούς τρόμους, κλαίει, είναι ανήσυχο και δεν μπορούν οι γονείς να το ηρεμήσουν, μπορεί να ευθύνεται η κατάχρηση της οθόνης», σημειώνει.

Τέλος, ο επίκουρος καθηγητής Ψυχιατρικής ΑΠΘ Γιώργος Φλώρος εστίασε στην ευθύνη των γονιών. Όπως τόνισε, «έρχονται σε εμάς και μας λένε να βάλουμε όρια στο παιδί. Πώς θα του βάλουμε εμείς όρια όταν εσείς οι γονείς δεν μπορείτε να επικαλεστείτε όρια; Εάν ένα 12χρονο ζητήσει το κλειδί της μηχανής για να πάει βόλτα, θα του το δώσεις; Γιατί εκεί είναι εύκολο να βάλεις ένα όριο, αλλά είναι δύσκολο στη χρήση οθόνης;».

(Πηγή: kathimerini.gr)