Συνέντευξη του π. Στεβάν Μάρκοβιτς, ιερέα της ενορίας του Κόσοβο Πόλιε

Ο π. Στεβάν Μάρκοβιτς είναι ο ιερέας της ενορίας του Κόσοβο Πο­λιέ, της περιοχής όπου το 1389 έγι­νε η περίφημη μάχη του Κοσσυφο­πεδίου, όπου οι Σέρβοι έπεσαν μέ­χρι ενός προσπαθώντας να ανακό­ψουν την οθωμανική πλημμυρίδα.



Η επική μάχη έμεινε ανεξίτη­λη στο θυμικό του σερβι­κού λαού και σύμφωνα με την παράδοσή του, «η καρ­διά των Σέρβων κτυπά εκεί στο Κόσοβο Πόλιε» που σήμερα, στο ανεξάρτητο πια Κόσοβο, δεν αποτελεί παρά έναν από τους 23 θύλακες στους οποίους ζουν οι εναπομείναντες Σέρβοι.

Ερ.: Πάτερ Στεβάν, τί κάνει το Κοσσυ­φοπέδιο και ειδικά την περιοχή του Κόσοβο Πόλιε τόσο ξεχωριστή για τους Σέρβους;

Απ.: Είναι τόποι ιστορικοί, ιεροί για τον λαό και την Εκκλησία μας. Εδώ, πριν από τη μάχη του 1389 εναντίον των Τούρ­κων, ο τσάρος Λάζαρος συνεκάλεσε το τελευταίο στρατιωτικό συμβούλιό του. Η παράδοση μας λέει πως εδώ ο τσάρος, μαζί με τους ευγενείς και τους στρατιώτες του, είχαν το τελευταίο δείπνο τους. Εδώ οι Σέρβοι πολεμιστές κοινώνησαν για τε­λευταία φορά πριν από τη μάχη.
Εδώ έγιναν μάρτυρες της Ορθοδοξίας προστατεύοντας την πίστη, τον λαό τους, αλλά και την Ευρώπη από τους Τούρκους. Τα οστά τους βρίσκονται εδώ, στην εκκλησία που έκτισε η χήρα του τσάρου, στο Μπάμπι Μοστ. Τα γύρω χωριά φέ­ρουν τα ονόματα των ηρώων που μαρτύ­ρησαν τότε: Μίλος Όμπιλιτς, αυτός που σκότωσε τον σουλτάνο, Λαζάρεβο από τον τσάρο, Όρλοβιτς από τον ήρωα Πάβλε Όρλοβιτς.
Οι Αλβανοί προσπαθούν να κάνουν αυτό που δεν έκαναν ούτε οι Τούρκοι: να σβήσουν κάθε ίχνος σερβικής παρουσίας, αλλάζοντας ακόμη και τα ονόματα των τοπωνυμίων. Γι’ αυτό προσπαθούμε να μείνουμε εδώ, να φυλάξουμε τα οστά των μαρτύρων της πίστης του λαού μας.

Ερ.: Δηλαδή, οι βιαιοπραγίες δεν έχουν σταματήσει από τότε που ήλθαν οι νατοϊκές δυνάμεις;

Απ.: Μετά τις επιδρομές των Αλβανών το 1998-99 και τη λήξη του πολέμου, είχα­με κάποια ηρεμία. Τον Μάρτιο του 2004 προσπάθησαν ξανά να καταστρέψουν τις εκκλησίες και τα κοιμητήριά μας. Κατέ­στρεψαν πολλούς τάφους και το 2006 βεβήλωσαν την εκκλησία.
Κάθε μήνα βρίσκουμε σπασμένους σταυρούς τάφων. Κάποιες φορές καταφέρνουν να πλησιάσουν τις εκκλησίες και να τους προκαλέσουν καταστροφές ή να σπάσουν εικόνες, όπως φέτος στο Γιούγκοβιτς. Ορισμένες φορές ανατινά­ζουν με εκρηκτικά τις εκκλησίες, όπως στη Μπούτριτσα. Μαζί με τα μνημεία, υποφέρουν και οι άνθρωποι.
Τον περασμένο μήνα, ένας ενορίτης μου δολοφονήθηκε με μαχαίρι στο Μπά­μπι Μοστ από σεσημασμένο Αλβανό κα­κοποιό, ενώ οι υπόλοιποι υφίστανται πιέσεις να πουλήσουν τα σπίτια τους και να φύγουν.

Ερ.: Πόσοι Σέρβοι έχουν μείνει στην ενορία σας, στο Κόσοβο Πόλιε;

Απ.: Πριν από τον πόλεμο, στα χωριά μας υπήρχε σερβική πλειοψηφία έως και 95% όπως στο Όμπιλιτς. Τώρα στο ίδιο χωριό έχουν μείνει 30 οικογένειες, που ζουν στο σχολείο φρουρούμενες από την ΚFΟR και άλλες δύο οικογένειες σε δύο επίσης φρουρούμενα κτήρια. Μόλις 17 Σέρβοι και Τσιγγάνοι μαθητές έχουν μεί­νει στο χωριό, μόλις το 1/10 του πριν τον πόλεμο.
Τα ίδια συμβαίνουν και στη Βόντιτσα, στο Γιάννινα Βόντα, στο Γιούγκοβιτς, στο Λέμπανε και στην Ανω και Κάτω Μπέρνιτσα. Πριν από τον πόλεμο, υπήρχαν στα μέρη αυτά πέντε ενορίες και ιερείς, τώρα έμεινε μόνο μία που την υπηρετώ εγώ, λιγότερο από χίλιες ψυχές σε τόσα χω­ριά.

Ερ.: Ποιές είναι οι κύριες ασχολίες των κατοίκων του Κόσοβο Πόλιε;

Απ.: Ζουν από τη γεωργία, αλλά δύσκο­λα, επειδή όσοι εργάζονται στα κτήματα δέχονται επιθέσεις από τους Αλβανούς. Οι υπόλοιποι είναι άνεργοι και ζουν με επιδόματα από το Βελιγράδι, καθώς μετά τον πόλεμο έκλεισαν όλα τα εργοστάσια της περιοχής.

Ερ.: Υπάρχει ξένη βοήθεια και αν ναι, με ποια μορφή; Επαρκεί;

Απ.: Η Ε.Ε. παρέχει οικονομική βοήθεια σε όσους πρόσφυγες θέλουν να επιστρέψουν. Έχτισαν τα σπίτια τους, αλλά οι πε­ρισσότεροι δεν γύρισαν επειδή όσοι το έκαναν, δέχονται πιέσεις από τους Αλβα­νούς να τα πουλήσουν.

Ερ.: Υπό ποιές προϋποθέσει πιστεύ­ετε πως θα επέστρεφαν οι 250.000 Σέρβοι που έφυγαν από το Κόσοβο με τη λήξη του πολέμου;

Απ.: Δουλειά, ασφάλεια και ελευθερία κινήσεων. Αυτά τα τρία που στερούμαστε σήμερα. Διαφορετικά, κανείς Σέρβος δεν θα έφευγε.

Ερ.: Η ΚFΟR δεν παρέχει επαρκή ασφάλεια;

Απ.: Όχι.

Ερ.: Υπήρξε κάποια αλλαγή από τις 17 Φεβρουαρίου, οπότε οι Κοσοβάροι κήρυξαν την ανεξαρτησία τους;

Απ.: Έχουν μειωθεί κάπως τα προβλή­ματα που προκαλούσαν, απλώς επειδή έχουν επιτύχει αυτό που ήθελαν.

Ερ.: Τελικά, βλέπετε να υπάρχει μέλ­λον για τουδς Σέρβους σε ένα ανεξάρ­τητο Κόσοβο;

Απ.: Το Κόσοβο ανήκει στον σερβικό λαό και δεν θα δεχθούμε να χαθεί σερβική γη. Οι Σέρβοι έχουν ξαναπεράσει δυσκολίες και ελπίζουμε πως ο Θεός θα μας φυλάξει και από αυτές που ζούμε τώρα. Ό,τι ήταν των Σέρβων και της Εκκλησίας τους και άδικα τα πήραν, θα τα πάρου­με ξανά. Μέχρι τότε εμείς εδώ στο Κό­σοβο Πόλιε θα μένουμε να φρουρούμε τον τόπο όπου μαρτύρησαν οι ήρωες του λαού και της Πίστης μας. Δεν θα αφή­σουμε τα οστά τους στα χέρια των Αλ­βανών.

(Η συνέντευξη προοριζόταν για την εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος» όπου εργαζόταν ο συγγραφέας του και δεν δημοσιεύτηκε ποτέ, μετά από άνωθεν εντολές. Έτσι μετά από επιθυμία του συγγραφέα δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στη «Ρήξη» αρ. φ. 54, 4/7/2009)

Άλλα σχετικά άρθρα εδώ