Ο Χριστός έδωσε την απάντηση στο ερώτημα που θέσαμε προηγουμένως: «Ουκ επ’ αρτω μόνον ζήσεται άνθρωπος»! Ο άνθρωπος είναι οντότητα ψυχοσωματική. Έχει συνεπώς ανάγκη και πνευματικής τροφής, την οποία δεν προσέφερε ο υπό κατάρρευση αρχαίος ελληνορωμαϊκός κόσμος. Η ανάλυση αυτή αφήνει παντελώς αδιάφορους τους ιστορικούς αναλυτές, κριτικά ιστάμενους έναντι της Εκκλησίας ή αρνητές αυτής. Υπάρχουν φιλοσοφίες της ιστορίας, τόσες όσες και οι ιδεολογίες, οι οποίες προσφέρουν αναλύσεις ικανοποιητικές για τους οπαδούς τους.

Τελικά, ως λογικά όντα, μπορούμε να κάνουμε μιαν τουλάχιστο απλή σκέψη: Αν ο άνθρωπος εκπληρώνει τον σκοπό της ύπαρξής του με την ικανοποίηση των ορμών και των ενστίκτων ή, απλούστερα, αν η ικανοποίηση αυτή του προσφέρει χαρά και νόημα, τότε το Ευαγγέλιο του Χριστού είναι αναμφισβήτητα μωρία! Δεν έχουν πείσει όμως όλοι αυτοί οι οπαδοί του «φάγωμεν, πίωμεν, αύριον γαρ αποθνήσομεν» ότι υπήρξαν και μακάριοι, τόσο κατά την αρχαιοελληνική έννοια του όρου, όσο και κατά την ευαγγελική. Απεναντίας υπάρχει πλήθος παραδειγμάτων προσώπων, τα οποία είχαν τα πάντα και υπήρξαν δυστυχείς όχι βέβαια εξ αιτίας ενός άσχημου παιχνιδιού της «μοίρας» σε βάρος τους. Αυτό δεν αντιλαμβάνονται όλοι εκείνοι οι κοινωνικοί επαναστάτες, οι οποίοι θεωρώντας το κακό ταξικό και σύμφυτο συνάμα προς την ανθρώπινη φύση βάλλουν εναντίον των κατεχόντων και προβάλλουν ως νόημα ύπαρξης τον αγώνα για την ανατροπή της κοινωνίας, η οποία συντηρεί τη αδικία και τις διακρίσεις. Ως απάντηση προσφέρω ένα σύνθημα γραμμένο σε τοίχο σχολής του Αριστοτελείου πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης λίγο μετά τη μεταπολίτευση: «Σύντροφε, μήπως εκτός από τον ταξικό εχθρό υπάρχει και η μοναξιά;». Αν το «ταξικό μίσος» πλημμυρίζει από χαρά τον κατεχόμενο απ’ αυτό, τότε το ευαγγελικό μήνυμα της αγάπης συνιστά μωρία. Δεν υποβιβάζω τους οραματιστές ενός καλύτερου κόσμου ερήμην του Χριστού στο επίπεδο των υποδούλων στα πάθη της απληστίας, πλεονεξίας, φιληδονίας και κενοδοξίας. Επισημαίνω απλώς ότι η άρνηση του Θεού δικαιώνει την όποια ανθρώπινη συμπεριφορά, εναντίον της οποίας ο αρνητής στρέφονται. Ο Ντοστογιέφσκι το τόνισε ξεκάθαρα: «Χωρίς Θεό όλα επιτρέπονται». Αρκεί βέβαια να έχει κάποιος τα μέσα και τις δυνατότητες να  πραγματοποιήσει τις επιθυμίες του. Η άρνηση του Θεού κάνει αποδεκτό για την ανθρώπινη κοινωνία τον νόμο της ζούγκλας!

Τελικά, γιατί ακόμη και όσοι αποδεχόμαστε το ευαγγελικό μήνυμα, δυσκολευόμαστε τόσο στην πορεία μας προς τον Γολγοθά και μάλιστα πολλές φορές αντιδρούμε «έξυπνα» αναζητώντας παρακάμψεις και ατενίζοντας σε μιαν ανάσταση χωρίς να έχει προηγηθεί σταύρωση; Είναι, επειδή πιστεύουμε ότι μπορούμε να εξαπατήσουμε όχι μόνο τους ανθρώπους, αλλά και τον Θεό ακόμη! Όμως εκείνο που πετυχαίνουμε είναι να εξευτελιζόμαστε στα μάτια όλων ως ασυνεπείς. Το κακό όμως δεν είναι ότι γελοιοποιούμαστε εμείς, αλλά ότι δίνουμε αφορμές να επικρίνεται ο Χριστός για τις ουτοπίες που έσπειρε στη γη. Όμως εκείνος πρόλαβε τους κατηγόρους του τονίζοντας ότι στενός και γεμάτος θλίψεις είναι ο δρόμος, που οδηγεί στη σωτηρία, γι’ αυτό και λίγοι τον διαβαίνουν. Οι λίγοι όμως αρκούν, να πιστοποιήσουν ότι το πείραμα επέτυχε. Ότι η ανθρώπινη φύση δύναται να σηκώσει τον σταυρό του Χριστού, που ήταν βέβαια Θεάνθρωπος. Το σημαντικό είναι λοιπόν ότι η σωτηρία δεν είναι απροϋπόθετη, όπως ειρωνικά διατείνονται οι αρνητές, αλλά απαιτεί άρση του σταυρού. Η δωρεά όμως δεν επιφυλάσσεται για την άλλη ζωή, αλλά παρέχεται προκαταβολή αυτής εδώ. Αυτό είναι που αδυνατούν να κατανοήσουν οι μέτοχοι του δυτικού πολιτισμού, «πιστοί» και άπιστοι, ώστε να δικαιώνουν την Τατιάνα Γκορίστεβα, η οποία μετά από περιπλανήσεις σε διάφορους –ισμούς κατέληξε στην Εκκλησία και έγραψε: «Ο άνθρωπος έχει να επιλέξει ανάμεσα στον πόνο και στην ανία. Οι ορθόδοξοι επιλέξαμε τον πόνο». Αλλά όποιος επιλέξει να φέρει αγόγγυστα τον σταυρό στον βίο σου, δεν πλημμυρίζει από ανασφάλειες και φοβίες για πιθανές δυσμενείς εξελίξεις. Αφήνει τα προσωπικά του στο έλεος του Θεού, πορεύεται προς συνάντηση του πάσχοντος πλησίον, προβάλλει τον Χριστό ως το αιώνιο πρότυπο κακοπάθειας! Αυτά είναι που δίνουν νόημα στην ύπαρξή μας και μας γεμίζουν από χαρά. Σήμερα βιώνουμε, οι Έλληνες, την κρίση εν πολλοίς με δυτικό πνεύμα. Γι’ αυτό και τόσο βλαπτικές, αν όχι καταστροφικές, οι συνέπειες. Η κρίση είναι πρωτίστως πνευματική. Αρνούμαστε να προσκυνήσουμε τον σταυρό, τον οποίο η Εκκλησία προβάλλει στο μέσο της περιόδου της ετοιμασίας για το κοσμοϊστορικό γεγονός της Αναστάσεως του Χριστού.
                                                                                                                «ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ»