Προσφιλές μου πρόσωπο προ ολίγων ημερών, σε συζήτηση που είχαμε για την συγκομιδή της ελιάς, μου δήλωσε ότι προτιμά να αγοράζει το λάδι έτοιμο, παρά να μαζέψει τις 10 ρίζες ελιές που έχει και να βγάλει το δικό του. “Πλήρωσε για λιοπάνια, λανάρια, εργάτη, λιοτρίβι, σακιά κλπ…, ενώ με 50-60 ευρώ βρίσκω τον τενεκέ από την γειτόνισσα και χωρίς να κουραστώ”. Το ίδιο σκεπτικό έχουμε οι περισσότεροι από εμάς και όχι μόνο σε ό,τι αφορά τις αγροτικές δουλειές. Απλώς το συγκεκριμένο παράδειγμα είναι ενδεικτικό της αλλαγής που έχει συντελεστεί στην κοινωνία της χώρας μας. “Γιατί να βγω να μαζέψω χόρτα, όταν με 5 ευρώ το πρωί στη λαϊκή και 2-3 ευρώ το μεσημέρι τα αγοράζω ξεκούραστα” “Γιατί να έχω πέντε κότες, που θέλουν περιποίηση, καθάρισμα, μυρίζουν κλπ κλπ, όταν στο super market τα αγοράζω φθηνά και ξεκούραστα”;
Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πολλά παρόμοια παραδείγματα, όμως είναι σε όλους μας γνωστά. Το θέμα είναι κατά πόσον θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτόν τον εντελώς λανθασμένο τρόπο σκέψης.
Θα αναφέρω κάποιες σκέψεις ως επιχειρήματα, οι οποίες είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τον τρόπο συμπεριφοράς μας ως ανθρώπων-μελών μιας κοινωνίας. Είναι κάποια απλά πράγματα, που η καλοπέραση και το εύκολο χρήμα μας έκαναν να περιφρονήσουμε και να ξεχάσουμε. Έτσι, ενώ συχνά έχουμε την δυνατότητα, για διαφόρους λόγους δεν τολμάμε να ασχοληθούμε. 
1.Με την ενίσχυση της καλλιέργειας, θα μπορέσουν να οργανωθούν καλύτερα συνεταιρισμοί από νέους ανθρώπους, οι οποίοι όχι μόνο θα επιτύχουν καλύτερη ποιότητα προϊόντων και ποικιλία στα αγαθά, αλλά και καλύτερες πωλήσεις στην εγχώρια και μη αγορά. Αρκεί βεβαίως να εκλείψουν οι λανθασμένες πρακτικές του παρελθόντος που οδήγησαν αντίστοιχες προσπάθειες σε αδιέξοδα.
2. Οι νέες προοπτικές βρίσκονται στις μικρές αγορές. Δεν υπάρχει λόγος να σκεπτόμαστε το κέρδος από την προώθηση των προϊόντων στο εξωτερικό ή από την παραγωγή μεγάλης ποσότητας. Όσοι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη στρατευθεί στα παγκόσμια συμφέροντα, δίνουν όλο και περισσότερη σημασία στην αυτάρκεια, στον σεβασμό των φυσικών δυνατοτήτων παραγωγής του κάθε τόπου αλλά και των ανθρώπων, στην αξία της ποιότητας εν αντιθέσει με την ποσότητα και στην ενίσχυση των τοπικών οικονομιών, με την τοπική ή έστω εγχώρια διάθεση και κατανάλωση των προϊόντων. Η ερασιτεχνική καλλιέργεια, με σκοπό κυρίως την ιδιοκατανάλωση ή ως συμπληρωματικό επάγγελμα, κερδίζει όλο και περισσότερους οπαδούς και μάλιστα στα λεγόμενα ανεπτυγμένα κράτη.
3. Ως κυριότερο όμως επιχείρημα προτείνω την χαρά της προσφοράς. Το να προσφέρω κάτι στο συνάνθρωπό μου, το οποίο να είναι από τον δικό μου κόπο, να είναι καλό ποιοτικά και να μην γίνεται με αποκλειστικό σκοπό το κέρδος. Όταν υπάρχουν προϊόντα που δημιουργούνται υπό τέτοιες συνθήκες, είναι σίγουρο ότι αυτό θα περάσει και στον αγοραστή. Είναι το μεράκι θα λέγαμε εκείνου που προσφέρει ένα προϊόν. Γροθιά στο στομάχι δε, είναι για εμένα η αναλλοίωτη συμπεριφορά της 70χρονης πλέον και με προβλήματα υγείας γιαγιάς μου, που σε κάθε μου παρότρυνση να μην ασχολείται άλλο με αγροτικές δουλειές, εκείνη απαντά ότι το κάνει για εμάς, για να έχουμε να τρώμε.
4. Ως εξίσου σημαντικό επιχείρημα θέτω την ωφέλεια της επαφής με την φύση αλλά και την χαρά της δημιουργίας. Είναι πραγματικά ανεκτίμητα τα οφέλη που αποκομίζει κάποιος από μια τέτοια ζωντανή “επικοινωνία”, και όχι μέσα από την τηλεόραση. Ωραίο είναι να βλέπουμε ντοκυμαντέρ με θέμα την φύση ή τις καλλιέργειες, αναντικατάστατο όμως είναι να τα ζεις όλα αυτά από κοντά. Είναι χαρακτηριστικό (και απογοητευτικό) ότι σε κάποιο σχολείο της Αμερικής είπαν στα παιδιά να ζωγραφίσουν μια κότα και αυτά την ζωγράφισαν χωρίς κεφάλι, πόδια και φτερά, όπως ακριβώς την έβλεπαν στα σούπερ μάρκετ!
5. Η ενασχόληση με την φύση είναι θα λέγαμε μια διά βίου μάθηση, η οποία σπουδάζεται δίπλα σε έμπειρους ανθρώπους που γνωρίζουν από καλλιέργεια και κτηνοτροφία. Στις γνώσεις αυτές περιέχονται και πολιτιστικά στοιχεία, τα οποία έχουμε χρέος να μεταφέρουμε στις επόμενες γενιές.
6. Με την νοοτροπία του ελάσσονος κόπου, απωλέσαμε την ικανότητα να εκτιμάμε αυτό που καταναλώνουμε. Στερηθήκαμε την χαρά της δημιουργίας ως “παραγωγοί”, μια χαρά που «νοστιμίζει» αλλιώς το προϊόν. Και αφού ξεχάσαμε τι σημαίνει να κουράζεσαι για να παράγεις, θέσαμε ως απόλυτο κριτήριο το οικονομικό και πάψαμε να εκτιμάμε και το προϊόν που παράγεται από τον κόπο του άλλου. Τελικώς, υποβαθμίσαμε έτσι και την ποιότητά του, με φυσικό επακόλουθο στην συνέχεια την υποβάθμισή της και από τον ίδιο τον παραγωγό.
7. Η προηγούμενη γενιά μάς έριξε άθελά της σε μια παγίδα. Ο υπερβολικός μόχθος της αγροτιάς και τα μικρά έσοδα την οδήγησαν στην απόρριψη συλλήβδην της φυσικής ζωής και στην θεοποίηση του Δημοσίου. Σήμερα όμως, η πρόοδος της τεχνολογίας μάς παρέχει την δυνατότητα να παρακάμψουμε σε μεγάλο βαθμό το μειονέκτημα αυτό. Η βελτίωση των καλλιεργειών, οι νέες μέθοδοι, η αρτιότερη κατάρτιση των παραγωγών έρχονται ως απάντηση στην δικαιολογημένη εν μέρει απαξίωση του παρελθόντος. Ιδιαίτερα δε στην σημερινή κρίση με τις ατελείωτες ώρες εργασίας των ιδιωτικών και μη υπαλλήλων, τα εξαντλητικά ωράρια, τους πενιχρούς μισθούς, την απραγία και αργία των δημοσίων υπαλλήλων, την διαθεσιμότητα, την ανεργία, την εργασιακή αβεβαιότητα.
Κλείνοντας, θα ήθελα να σημειώσω πως έχουμε ίσως μια μοναδική ευκαιρία στις μέρες μας να επανέλθουμε στις καλλιέργειες και στην κτηνοτροφία. Όχι μόνο για το κέρδος, αλλά σε μια προσπάθεια αυτάρκειας των βασικών αγαθών. Στον καιρό της ανεργίας, ας μη μείνουμε στην αργία. Ενώπιον της λαίλαπας του «ιδανικού» του ελάσσονος κόπου, ας ενεργοποιηθούμε προς την αντίθετη κατεύθυνση, στο μέτρο που ο καθένας μπορεί. Ας θυμηθούμε τα λόγια του Αριστοτέλη: «Αδύνατον τον μηδέν πράττοντα πράττειν ευ»! (Ελεύθερη μετάφραση: Είναι αδύνατο να ευτυχεί όποιος δεν ασχολείται με καμία εργασία).
Συντακτική Ομάδα Κοινωνικής Ανατολής
Δημοσιεύτηκε στην κατηγορία 
Tags: 
