Οικολογία και “Νέα Εποχή”

Η διογκούμενη οικολογική κρίση λαμβά­νει τραγικές πλέον διαστάσεις απειλώ­ντας με αφανισμό ολόκληρο τον πλανή­τη. H απειλή αυτή θέτει ολόκληρη την αν­θρωπότητα προ των ευθυνών της και επιτάσ­σει την εύρεση ικανοποιητικών λύσεων για την αντιμετώπιση των οξυτάτων περιβαλλοντολογικών προβλημάτων. Στις μέρες μας σημειώνεται μία ιδιαίτερη ευαισθητοποίηση για την προστασία του πε­ριβάλλοντος, από οικολογικές οργανώσεις, κυβερνήσεις κρατών, κοινωνικούς φορείς, διεθνείς οργανισμούς και μεμονωμένα άτομα. Μία ευαισθητοποίηση η οποία, όμως, τις πε­ρισσότερες φορές δεν ξεκινά από ασφαλή βά­ση, καθώς αρνείται να αναγνωρίσει την αλη­θινή αιτία της κρίσεως, η οποία είναι πρωτί­στως πνευματική και πηγάζει από την απο­μάκρυνση του ανθρώπου από τον Άγιο Τρια­δικό Θεό και την άρνηση των εντολών του. Για την ορθόδοξη πατερική σκέψη και θεολογία η κτίση είναι δημιουργία του Θεού και γι’ αυτό η μόνη αληθινή και σωτήρια σχέ­ση του ανθρώπου με το περιβάλλον απορρέει από την ανάλογη σχέση και κοινωνία του αν­θρώπου με τον Θεό. Ο κορεσμός και η αλλοτρίωση που επέ­φεραν οι φρενήρεις ρυθμοί της τεχνολογικής αναπτύξεως, με τις ανεπανόρθωτες συνέπειές τους στο φυσικό περιβάλλον, έστρεψαν την ανθρώπινη αναζήτηση στους αντίποδες αυ­τής της συλλογιστικής, στις σύγχρονες, δηλα­δή, μορφές αυτονομημένης φυσιολατρείας και ιεροποιήσεως της φύσεως. Στο πλαίσιο αυτό συναντά κανείς όλο και πιο έντονες παγανιστικές και αποκρυφιστικές επιδράσεις στις αντιλήψεις και τις δραστη­ριότητες πολλών συγχρόνων οικολογικών κι­νημάτων. Ενδεικτική της νεοεποχικής αυτής τάσεως είναι και η λεγομένη «νέα οικολογική (ή περιβαλλοντολογική) ηθική» που καλλιεργείται και προβάλλεται και που καταλήγει στην προσπάθεια αντικαταστάσεως της ανθρωπο­κεντρικής ηθικής από μία «βιοκεντρική» ηθική. Η περιβαλλοντική ή βιοκεντρική ηθική μεριμνά αγωνιωδώς για την διάσωση του αισθητού κόσμου. Σύμφωνα με τους θεωρητι­κούς της, ο άνθρωπος οφείλει να αισθάνεται υπεύθυνος μόνο για ό,τι διακυβεύεται σε αι­σθητό επίπεδο και όχι για την «απώλεια» της ψυχής του ή του πνευματικού προορισμού του κόσμου (Roderick Nash, Τα δικαιώματα της φύσης). Αντίστοιχη κινητοποίηση για το περιβάλ­λον επιδεικνύεται και σε διαθρησκειακό επί­πεδο, όπου καταγράφονται μία σειρά δρα­στηριοτήτων και εκδηλώσεων για την συμβο­λή των θρησκειών στην προστασία του περι­βάλλοντος. Οι περισσότερες, όμως, από αυτές τις δραστηριότητες ενέχουν τον κίνδυνο για την Ορθοδοξία (όταν υπάρχει ορθόδοξη συμμετοχή) συμφειρμού της με ποικίλες κακοδοξίες διαφόρων ομολογιών, σεκτών, αποκρυφιστών κ.ά. Μία εκδήλωση για το περιβάλλον πραγμα­τοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2000 στο Κατμαντού του Νεπάλ, στο πλαίσιο του 39ου Διεθνούς Συνεδρίου του WWF (Παγκόσμιο Ταμείο για την Φύση) και σε συνεργασία με την ARC (Alliance of Religions and Conservation), όπου εκπρόσωποι των θρησκειών «προ­σέφεραν ιερά δώρα στην Γη». Στην εκδήλωση παρέστη και συμμετείχε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολο­μαίος, ο οποίος ήταν και ο κεντρικός εισηγη­τής του Συνεδρίου και προσέφερε ως «ιερό δώρο στην Γη» μία μοναστηριακή έκταση στην περιοχή της Δωδεκανήσου. Οπως αναφέρει η σχετική ειδησιογραφία, ένα σύνολο 26 «ιερών δώρων» προσφέρθηκαν στον πλανήτη Γη κατά την διάρκεια της τελε­τής «Ταξίδι στο Κατμαντού: Ιερά Δώρα για έναν Ζωντανό Πλανήτη». Ο Βασιλιάς του Κατμαντού Birendra κήρυξε την έναρξη της ειδικής αυτής τελετής με την αφή μίας παρα­δοσιακής λάμπας. Ο Πρίγκηπας Φίλιππος, Δούκας του Εδινβούργου (Πρόεδρος του WWF International) παρέλαβε 26 διαφορετικά «Ιερά Δώρα για έναν Ζωντανό Πλανήτη» από τους εκπρο­σώπους των κυριοτέρων ομολογιών και αρχη­γούς Εκκλησιών από όλο τον κόσμο, που προσέφεραν συμβολικά δώρα στην «μητέρα γη» κατά την διάρκεια της τελετής. Την πρώτη μέρα των εκδηλώσεων πραγμα­τοποιήθηκε, με την παρουσία του Οικουμενι­κού Πατριάρχου, τελετουργική εκδήλωση κα­τά το θρησκευτικό τυπικό των Σιντοϊστών κατά την οποία δόθηκαν και οι σχετικές Σιντοϊστικές «ευλογίες» προς την φύση και τους ανθρώπους. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας δόθηκαν «ευλογίες» κατά το Ζωροαστρικό τυπικό και στην συνέχεια απενεμήθησαν, από το WWF, βραβεία σε εκείνους που συνετέλε­σαν στην διατήρηση του περιβάλλοντος. Πολλές από τις πτυχές των δραστηριοτή­των αυτών ενέχουν τον κίνδυνο διολισθήσεως σε συγκρητιστικές θεωρήσεις και πρακτικές. Η ορολογία δε και η σημειολογία της όλης εκδηλώσεως, προκαλεί συσχετισμούς και ανά­γει σε νεοπαγανιστικές επιδράσεις και ποικί­λες «επιστημονικές» αντιλήψεις γκουρουϊστικής προελεύσεως. Είναι προφανές πως στην αντιμετώπιση της οικολογικής κρίσεως απαιτείται από την Ορθοδοξία ένας λόγος αληθής, καθαρός, διακριτός και διαφοροποιημένος από το συ­νονθύλευμα των ποικίλων αμφιλεγομένων δο­ξασιών. Ο σύγχρονος άνθρωπος περιμένει από την Ορθοδοξία, όπως παρατηρεί ο Μητροπολί­της Περγάμου κ. Ιωάννης Ζηζιούλας, «έναν πειστικό λόγο, που θα συντελέσει στη διαμόρ­φωση του ήθους και της νοοτροπίας εκείνης που θα αποτελούσε την εναλλακτική λύση τόσο έναντι του τεχνολογικού πολιτισμού των συγχρόνων δυτικών κοινωνιών μας, ο οποίος καταστρέφει αλόγιστα το φυσικό μας περι­βάλλον, όσο και ενός παγανισμού που επιδιώ­κει πλέον φανερά να δώσει αυτός τη λύση στα αδιέξοδα της οικολογικής μας κρίσεως».

(Πηγή: Περιοδικό «Παρακαταθήκη» τ.15)
[Ψήφοι: 0 Βαθμολογία: 0]