Ο π. Βασίλειος Θερμός στο άρθρο του «Ο λόγος ως προσωπείο. Περί της αμυντικής λειτουργίας της εκκλησιαστικής γλώσσας» στη Σύναξη του Απριλίου-Ιουνίου 1998 (τεύχος 66), έθεσε θέμα αναγκαιότητος μεταγλωττίσεως των ιερών κειμένων της θείας λατρείας, των πεζών βέβαια και όχι των ποιητικών. Το κύριο επιχείρημα του π. Βασιλείου είναι ότι η μεταγλώττιση των κειμένων της θείας λατρείας θα διευκολύνει την διανοητική κατανόησή τους λόγω της αποκοπής της νεωτέρας γενιάς των Νεοελλήνων από τις παλαιότερες μορφές της γλώσσας μας.
Την πρώτη θέση θεωρώ αυτονόητη και γι’ αυτό δεν θα σταθώ πολύ σ’ αυτή. Κατά την ταπεινή μου γνώμη θεωρώ ότι συνιστά επιστημονική αφέλεια η θέση ότι η μεταγλώττιση και η πλέον επιτυχής θα εξαντλήσει το όχι βέβαια πρωτεύον αλλά εν πάση περιπτώσει σημαντικότατο θέμα της διανοητικής κατανοήσεως της θ. Λειτουργίας. Και η πλέον επιτυχής μεταγλώττιση πάλι θέτει θέμα ερμηνείας, δηλαδή αναλύσεως των νοημάτων της θ. Λειτουργίας προς διανοητική κατανόησή της.
Προτού όμως προχωρήσω στην επιχειρηματολογία της δευτέρας θέσεως, ότι η μεταγλώττιση όχι μόνο δεν θα διευκολύνει αλλά θα δυσχεράνει την διανοητική κατανόηση της θείας Λειτουργίας, οφείλω να σημειώσω ότι, θεωρητικώς τουλάχιστον, δεν είναι αδιανόητη η μεταγλώττιση της θείας Λειτουργίας και των όποιων άλλων ιερών κειμένων. Αποτελεί αδιαμφισβήτητη αλήθεια ότι η γλωσσική μορφή είναι ποιμαντικό μέσο και όχι δόγμα και είναι αδιανόητη για την Ορθόδοξο Εκκλησία κάθε υπόθεση για «ιερές γλώσσες».
1. Κυννέρου Ραφαήλ, Συντακτικόν της αρχαίας Ελληνικής γλώσσης, μτφρ. Ευσταθίου Σταθάκη, τόμος Β’, Δωδώνη, χ.χ., σ.793
2. Χατζηδάκι Γ., «Περί της ενότητος της ελληνικής γλώσσης», στο Επιστημονική Επετηρίς Πανεπιστημίου Αθηνών, τ.5, 1908-9, σελ. 47-151
3. Παρασκευοπούλου Γερβασίου, Ερμηνευτική Επιστασία εις την Θείαν Λειτουργία, Πάτραι, 1958, σελ. 214-215
4. Κυννέρου Ραφαήλ. ε. α. σελ. 508-509
5. Κυννέρου Ραφαήλ. ε. α. 509.
6. Παρασκευοπούλου Γερβασίου, ε. α., σελ. 211, σημείωσις 2
7. Τρεμπέλα Π.Ν., Από την ορθόδοξον λατρείαν μας, Αθήναι, Απρίλιος 1997, σελ.298 και 299
8. Κυννέρου Ραφαήλ, ε. α., σ. 508
9. Καραϊσαρίδη Κωνσταντίνου, Η συμβολή του π. Δημητρίου Στανιλοάε στη μελέτη των λειτουργικών θεμάτων, Αθήνα 1997, σ. 299-300
10. Πρωτότυπο και Μετάφραση, Πρακτικά Συνεδρίου, Αθήνα 11-15 Δεκεμβρίου 1978, σ. 220
11. Jacobson R. Για το ποιητικό και την τέχνη – Δοκίμια για τη λογοτεχνία, μτφρ. Αρης Μπερλής. Εστία 1998, σ.186
12. Φλωρόφσκυ Γεωργίου, Δημιουργία και Απολύτρωσις, μτφρ. Π. Πάλλης, Θεσσαλονίκη 1983, σ. 36.
(Περιοδικό ΣΥΝΑΞΗ τεύχος 72, Αθήνα 1999)
(Πηγή ηλ. κειμένου: «ΑΝΤΙΑΙΡΕΤΙΚΟΝ ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ»)
Διαβάστε περισσότερα άρθρα σχετικά με την Λειτουργική Γλώσσα πατώντας εδώ