ηθική

Επιστήμη και Ηθική σε αναφορά με την Τεχνητή Νοημοσύνη (Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιερόθεος)

Ο τίτλος του θέματος που μου δόθηκε να αναπτύξω στην παρούσα σημαντική εκδήλωση «Επιστήμη και Βιοηθική σε αναφορά με την Τεχνητή Νοημοσύνη» επισημαίνει δύο μεγέθη που φαίνονται ότι διαφέρουν μεταξύ τους, αλλά, όμως, πρέπει να συνυπάρξουν. Θα κάνω μια σύντομη αναφορά στο θέμα αυτό που έχει επίκαιρες επισημάνσεις στην εποχή μας, με τα μεγάλα επιστημονικά επιτεύγματα της ψηφιακής τεχνολογίας και της «Τεχνητής Νοημοσύνης».

Διαβάστε περισσότερα »

Ήθος και ηθική (Δημήτρης Μαυρόπουλος)

Τρεῖς γέροντες παρέβαλον τῷ Ἁββᾷ Σισώῃ, ἀκούσαντες τὰ περὶ αὐτοῦ. Καὶ λέγει αὐτῷ ὁ πρῶτος· πάτερ, πῶς δύναμαι σωθῆναι ἀπὸ τοῦ πυρίνου ποταμοῦ; Ὁ δὲ οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῷ. Λέγει αὐτῷ ὁ δεύτερος· πάτερ, πῶς δύναμαι σωθῆναι ἀπὸ τοῦ βρυγμοῦ τῶν ὀδόντων καὶ ἐκ τοῦ σκώληκος τοῦ ἀκοιμήτου; Λέγει αὐτῷ ὁ τρίτος· πάτερ, τί ποιήσω, ὅτι ἡ μνήμη τοῦ ἐξωτέρου σκότους φονεύει με;

Ἁποκριθεὶς δὲ ὁ γέρων εἶπεν αὐτοῖς· ἐγὼ οὐδενὸς τούτων μέμνημαι· φιλεύσπλαγχνος γὰρ ὢν ὁ Θεός, ἐλπίζω ὅτι ποιεῖ μετ ̓ ἐμοῦ ἔλεος. Ἁκούσαντες δὲ τὸν λόγον τοῦτον οἱ γέροντες ἀπῆλθον λυπούμενοι. Μὴ θέλων δὲ ὁ γέρων ἐᾶσαι αὐτοὺς λυπουμένους ἀπελθεῖν, ὑποστρέψας αὐτοῖς εἶπε· μακάριοί ἐστε ἀδελφοί· ἐζήλωσα γὰρ ὑμᾶς· ὁ πρῶτος γὰρ ὑμῶν εἶπε περὶ τοῦ πυρίνου ποταμοῦ, καὶ ὁ δεύτερος περὶ τοῦ ταρτάρου καὶ ὁ τρίτος περὶ τοῦ σκότους· εἰ οὖν τοιαύτης μνήμης κυριεύει ὁ νοῦς ὑμῶν, ἀδύνατον ὑμᾶς ἁμαρτῆσαι· τί δὲ ποιήσω ἐγὼ ὁ σκληροκάρδιος, μὴ συγχωρούμενος εἰδέναι ὅτι κἄν ἐστι κόλασις τοῖς ἀνθρώποις; καὶ ἐκ τούτου πάσῃ ὥρᾳ ἁμαρτάνω· καὶ μετανοήσαντες αὐτῷ εἶπον· καθάπερ ἠκούσαμεν οὕτως καὶ εἴδομεν» (Γεροντικόν, «Τοῦ Ἁββᾶ Σισώη τοῦ μεγάλου» ιθ ́, ἐκδ. «Ἁστήρ», Ἁθῆναι 31981, σελ. 112).

Ὁ ἀββᾶς Σισώης ἐκφράζει τὸ ἦθος. Οἱ τρεῖς μοναχοὶ κινοῦνται στὸν χῶρο τῆς ἠθικῆς. Ὁ πρῶτος εἶναι παραδομένος στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Οἱ ἄλλοι εἶναι παραδομένοι στὸν φόβο. Ἡ διαφορὰ δὲν εἶναι ἀξιολογική, δὲν ἀφορᾶ στὴν ἐκτίμηση τοῦ δρόμου τῶν ἀρετῶν. Ἡ διαφορὰ εἶναι ὑπαρξιακή. Φανερώνει δύο διαφοροποιημένους τρόπους ὑπάρξεως.

Διαβάστε περισσότερα »

Για μια Ηθική της Τεχνητής Νοημοσύνης (Αντώνης Σπυρόπουλος)

Η φιλοσοφία, η κοσμοθεώρηση και τα πολιτισμικά πρότυπα των λαών τις Δύσης συγκρινόμενα με αυτά της Ανατολής – κυρίως της Κίνας – είναι εκείνα που καθορίζουν την από ηθικής άποψης προσέγγιση των ζητημάτων επίδρασης της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ). Μεταξύ της οπτικής της Δύσης και της Κίνας υπάρχουν ορισμένες ομοιότητες, αλλά και σημαντικές διαφορές.

Διαβάστε περισσότερα »

Οικονομία: η επιστήμη της ιδιωφέλειας (Xάρης Ναξάκης, καθηγητής πολιτικής οικονομίας, συγγραφέας)

Ο διευθυντής ενός κέντρου αιμοδοσίας, με σπουδές στα οικονομικά, θέλοντας να αυξήσει τα αποθέματά του σκέφτηκε μια μέρα να προσφέρει στους αιμοδότες μια αμοιβή. Προς μεγάλη του έκπληξη το αποτέλεσμα ήταν αντίθετο του αναμενόμενου. Ο αριθμός των αιμοδοτών μειώθηκε και ο λόγος δεν είναι τόσο μυστηριώδης. Οι δότες ενίοτε επιδεικνύουν αλτρουισμό, γενναιοδωρία. Η συμπεριφορά τους έχει και ηθικό χαρακτήρα, υπαγορεύεται από το ενδιαφέρον για τον άλλον. Το να τους πληρώσεις μπορεί να αλλάξει τα πάντα. Η οικονομική όμως επιστήμη και η διοίκηση επιχειρήσεων που σπούδασε ο διευθυντής τον έχει εφοδιάσει με ένα ακαταμάχητο εργαλείο. Η οικονομική επιστήμη θεωρεί ότι η μοναδική ορθολογική κινητήρια δύναμη των ανθρώπινων συμπεριφορών είναι το εγωιστικό συμφέρον, το καλώς εννοούμενο συμφέρον. Ο ορθολογικός εγωιστικός υπολογισμός είναι αυτός που εξοπλίζει το άτομο με τα αναγκαία επιχειρήματα και τις απαραίτητες αποφάσεις για να μεγιστοποιήσει την ωφέλειά του. Αυτός ο άνθρωπος είναι ο οικονομικός άνθρωπος, ο homo ecomomicus. Έτσι ο διευθυντής για να πετύχει τον στόχο του να αυξήσει τα αποθέματα αυξάνει την αμοιβή, προκειμένου να παρακινήσει τους αιμοδότες να προσέλθουν έτσι κι αλλιώς παρακάμπτοντας τις ηθικές τους αναστολές. Ο σημερινός κόσμος έτσι λειτουργεί, ο homo economicus έχει καταλάβει τον κόσμο κι όταν αυτός εισέρχεται στη σκηνή ο ηθικός άνθρωπος αποχωρεί. Διαβάστε περισσότερα »

Το διαδίκτυο μας κάνει… ανήθικους! (Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλος)

Ὑπερβολικὸς αὐτὸς ὁ τίτλος, καλοί μου φίλοι, ἔτσι δὲν εἶναι; Ἢ μήπως καὶ … ὀλίγον σκοταδιστικός; Ὅμως δὲν εἶναι δικός μας. Εἶναι τῶν ἐφημερίδων ποὺ κατέγραψαν τὴν εἴδηση!

Διαβάστε περισσότερα »