«Εχθρός του λαού»: Η σταυρική πορεία του Αγίου Νεομάρτυρα π. Παύλου Ανσίμωφ (1891-1937)

Συγγραφέας: Γεώργιος Π. Ανσίμωφ Μετάφραση: Ναταλία Νικολάου Επιμέλεια: Αρχιμ. Νεκτάριος Αντωνόπουλος, Ηγούμενος Ι.Μ. Σαγματά

Εκδόσεις «Αρχονταρίκι», Δεκέμβριος 2009

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ

Με ιδιαίτερη χαρά κυκλοφορούμε το βιβλίο του Γεωργίου Ανσίμωφ. Είναι μία ακόμη σύγχρονη μαρτυρία, που μας έρχεται από την αγία γη της Ρωσίας. Το όνομα του συγγραφέα, άγνωστο στον Ελλαδικό χώρο, πολύ γνωστό όμως στη Ρωσία και όχι μόνον. Ο Γ. Ανσίμωφ είναι ένας ταλαντούχος άνθρωπος και πολύ αγαπητός στο Ρωσικό λαό. Είναι καθηγητής, σκηνοθέτης στο Μπολσόϊ, καλλι­τέχνης του λαού και διευθυντής της σχολής μουσι­κού θεάτρου της Ρωσικής Θεατρικής Ακαδημίας. Στα πενήντα χρόνια της δημιουργικής ζωής του, ο Γ. Ανσίμωφ έχει ανεβάσει περίπου εκατό παρα­στάσεις στο Μπολσόϊ και σε πολλά θέατρα της Ευρώπης και της Ασίας. Θεωρείται από τους ση­μαντικότερους σκηνοθέτες της Ρωσίας.

Το βιβλίο του Γ. Ανσίμωφ δεν έχει σχέση με το επάγγελμά του και τον καλλιτεχνικό του χώρο, αλλά με την τραγωδία της οικογένειας και το μαρτυρικό τέλος του π. Παύλου Ανσίμωφ, πατέρα του συγγραφέα. Ο π. Παύλος αναγνωρίστηκε ως άγιος και νεομάρτυρας το 2005 από την Ιερά Σύνοδο της Ρωσικής Εκκλησίας. Οι διώξεις και οι διωγμοί σφράγισαν τη ζωή των παιδιών και όλης της οικο­γένειας του νεομάρτυρα ιερέα. Όμως οι διηγήσεις κρύβουν και μία αισιοδοξία, μία αναστάσιμη προ­σμονή. Περιγράφουν και τις χαρούμενες στιγμές της οικογενειακής ζωής, την ατμόσφαιρα της αγάπης, της στοργής, της ορθόδοξης πίστης, το όλο κλίμα μέσα στο οποίο μεγάλωσαν αυτά τα παιδιά.

Παράλληλα, το βιβλίο αυτό έχει πάρα πολλά στοιχεία από τη ζωή της Μόσχας. Ειδικά από τη δε­καετία του ’30,το πως ζούσαν οι άνθρωποι τότε, τις ασχολίες, τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα, την εκκλησιαστική ζωή, τη σχέση των ανθρώπων με την Εκκλησία, σε μια περίοδο που οι επαναστάτες βάλθηκαν να την ξεριζώσουν με τη βία και την τρο­μοκρατία.

Ασφαλώς οι αναμνήσεις του Γ. Ανσίμωφ επικε­ντρώνονται στο πρόσωπο του νεομάρτυρα π. Παύ­λου, ο οποίος διακόνησε με συνέπεια την Εκκλη­σία και το λαό του Θεού και στην κρίσιμη στιγμή αποφάσισε συνειδητά να ακολουθήσει το δρόμο του μαρτυρίου για τον Χριστό. Η σταυρική αυτή πορεία του πατέρα δεν άφησε ανεπηρέαστη τη ζωή της υπόλοιπης οικογένειας. Ο Γ. Ανσίμωφ θεωρή­θηκε αυτόματα το παιδί ενός «εχθρού του λαού». Θα έπρεπε να σηκώσει το δικό του σταυρό. Ο δρό­μος εξαιρετικά δύσκολος. Το σχολείο εχθρικό. Οι παρέες, οι γείτονες, οι συγγενείς ακόμη, αν όχι εχθρικοί, οπωσδήποτε επιφυλακτικοί. Η τρομοκρατία στο ζενίθ. Η προπαγάνδα να οργιάζει. Σ’ ένα τέτοιο κλίμα κινδυνεύει να χάσει κανείς τα κρι­τήρια πνευματικής εμπειρίας, να απεμπολήσει την παράδοση, τις ρίζες.

Όμως η ρίζα αποδείχτηκε πολύ δυνατή. Η πα­ράδοση που άφησε ο πατέρας ήταν πολύ ζωντανή. Τα βιώματα του Γ. Ανσίμωφ ήταν ένα κεφάλαιο και μία πηγή που τον έτρεφαν όλα τα δύσκολα χρόνια. Αυτή η ρίζα τρέφει και αυτή η παράδοση αποβαί­νει όχι απλώς το «μάννα» της ερήμου, αλλά το κα­θημερινό μας ψωμί. Και ο συγγραφέας παρέμεινε σεμνός, έντιμος, αταλάντευτος και σταθερός στην πίστη. Η ζωντανή αυτή μαρτυρία μπορεί να προ­σφέρει πολλά στο σύγχρονο αναγνώστη, που και σήμερα κινδυνεύει να αποκοπεί από τις ρίζες του και να αλλοτριωθεί.

Είχαμε την ευκαιρία το Σεπτέμβριο του 2008 να γνωρίσουμε το συγγραφέα. Μας δέχθηκε και μας φιλοξένησε στο μικρό διαμέρισμά του στη Μόσχα. Μας έκανε βαθειά εντύπωση η καλοσύνη, η ευγένεια, η σεμνότητα, η αρχοντιά του. Είχαμε μαζί του μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση, μέρος της οποίας δημοσιεύουμε στο τέλος του βιβλίου. Με πολλή χαρά άκουσε την πρόθεσή μας να κυκλοφορήσου­με το βιβλίο του στα Ελληνικά και χωρίς δισταγμό έδωσε την άδεια. Γι’ αυτό και τον ευχαριστούμε θερμά, καθώς και όλους όσοι κοπίασαν για την έκδοση του βιβλίου.

Στο αρχικό κείμενο, με την άδεια του συγγρα­φέα, έγιναν κάποιες διασκευές και επεμβάσεις, όπου αυτό κρίθηκε αναγκαίο, για να γίνει πιο κα­τανοητό και εύληπτο στον Έλληνα αναγνώστη.

Ευχόμαστε οι πρεσβείες του αγίου νεομάρτυρα Παύλου να συνοδεύουν όλους όσοι κοπίασαν και τιμούν τη μνήμη του.

Αρχιμανδρίτης Νεκτάριος Αντωνόπουλος

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

[Ψήφοι: 1 Βαθμολογία: 5]