καταναλωτισμός

«Αγόραζε και μη ερεύνα» (Σαράντος Καργάκος, Ιστορικός – Συγγραφέας)

(Στη ΡΕΝΑΤΑ, που μέσα της θάλλει η ομορφιά της Κρήτης)

Πολλοί υποστηρίζουν ότι ο άνθρωπος, για να ζήσει, πρέπει να πιστεύει κάπου. Σήμερα ο άνθρωπος, για να ζήσει, πρέπει ν’ αγοράζει. Βέβαια, πάντα συνέβαινε κάτι τέτοιο. Όμως, ποτέ η αγορά κάποιων αγαθών δεν είχε αναχθεί σε πίστη, ούτε η κατανάλωση σε θρησκεία, που απαιτεί τη θυσία του ίδιου του εαυτού μας. Οι «θεοί» της είναι πολύ απαιτητικοί. Οι νέοι του Παρισιού, στην περίφημη εξέγερση του Μάη του 1968, είχαν μ’ ένα «γραμματικό», τρόπο αισθητοποιήσει τις απαιτήσεις των νέων «θεών»:
Καταναλώνω – καταναλώνεις – καταναλώνει – καταναλώνουμε – καταναλώνετε – επωφελούνται

Διαβάστε περισσότερα »

Μεγάλη Τεσσαρακοστή και καταναλωτική κοινωνία (Κάλλιστος Ware, Μητροπολίτης Διοκλείας)

Για τη χριστιανική κοινότητα, Ανατολική και Δυτική, η περίοδος της Σαρακοστής -οι εφτά εβδομάδες πριν από το Πάσχα- θεωρείται παραδοσιακά ως η σπουδαιότερη περίοδος του εκκλησιαστικού έτους. Είναι ο καιρός, μία περίοδος απόφασης και ευκαιρίας, μια ξεχωρι­στή περίοδος. Για ποιον όμως λόγο ξεχωριστή; Πώς μπορούμε, ζώντας στη σύγχρονη καταναλωτική κοινωνία, να κατανοήσουμε το σκοπό τής «Μεγάλης Τεσσαρακοστής» ή της «Μεγάλης Νηστείας», όπως την αποκαλούμε εμείς οι Ορθόδοξοι; Τι σχέση έχει αυτή η μεγάλη νηστεία, αν υπάρχει βέβαια κάποια σχέση, με την οικολογική κρίση που όλοι μας αντιμετωπίζουμε σήμερα; Διαβάστε περισσότερα »

«Κατανάλωση τώρα!» (Σαράντος Καργάκος, Ιστορικός – Συγγραφέας)

(Στη ΔΗΜΗΤΡΑ που ήξερε να βλέπει τη ζωή από τη σκοπιά του ωραίου)

Η κοινωνία της Αφθονίας αποτελεί ένα άλλο πείραμα του ανθρώπου, για την τελείωση. Άλλη μια φιλοσοφική λίθο, που θα του δώσει τη δυνατότητα από ατελής να γίνει τέλειος· από τη στέρηση να περάσει στην επάρκεια. Όμως το πείραμα δε φαίνεται ν’ αποδίδει τ’ αναμενόμενα. Το ελιξήριο [Ελιξήριο (αραβ. al iksir = πέτρα της γνώσης): Θαυματουργή συσκευασία των αλχημιστών, που μπορεί να ξαναδίνει τη νεότητα και να παρατείνει τη ζωή] του καταναλωτισμού δεν τον ελευθερώνει από ανάγκες· απεναντίας τον δεσμεύει σε νέες.

Ο άνθρωπος πάντα ζει με τη νοσταλγία του “απολεσθέντος παραδείσου”. Αφού τον έχασε στον ουρανό, προσπαθεί αενάως να τον φτιάξει στη γη. Το δράμα του είναι πως συχνά οι παράδεισοι του δε διαφέρουν πολύ από την κόλαση. Ο παράδεισος της καταναλωτικής κοινωνίας βεβαιώνει του λόγου το ασφαλές. Διαβάστε περισσότερα »

«Παγκοσμιοποίηση»: ξένη λέξη, αποξενωμένη ζωή (Σωτήρης Γουνελάς, συγγραφέας)

«Ο καταναλωτισμός είναι αυτό που θεωρώ καινούργιο φασισμό. Τώρα που μπορώ να κάνω μια σύγκριση, καταλαβαίνω κάτι που θα σοκάρει τους πολλούς  και που θα σόκαρε και μένα, μόλις πριν από δέκα χρόνια: ότι η φτώχεια δεν είναι το χειρότερο κακό, ούτε η εκμετάλλευση. Δηλαδή, το μεγάλο κακό του ανθρώπου δεν είναι ούτε η φτώχεια ούτε η εκμετάλλευση, αλλά ή απώλεια της ανθρώπινης ατομικότητας κάτω από το κράτος του καταναλωτισμού» 

Πιέρ Πάολο Παζολίνι.

Αν και φοβάμαι πώς ένα τέτοιο κείμενο θα πέσει στο κενό, θεώρησα χρέος μου να το γράψω: γιατί ως τώρα οι περισσότεροι από όσους ασχολήθηκαν με το θέμα είναι κατά κάποιο τρόπο εμπλεκόμενοι: πολιτικοί, δημοσιογράφοι, οικονομολόγοι, κοινωνιολόγοι, τεχνοκράτες κ. α. Δεν είδα να το πλησιάζει κανείς πιο συνολικά, αντλώντας από την περιοχή της Ποίησης, της Φιλοσοφίας, της Θεολογίας ή ευρύτερα της Κριτικής Σκέψης (σε συνάντηση με την Πίστη). Ας βουτήξουμε, λοιπόν, στα βαθιά νερά αρχίζοντας μ’ έναν ποιητή που στα Δοκίμιά του έγραφε, εδώ και πολλά χρόνια: Διαβάστε περισσότερα »

Η Μαύρη Παρασκευή, η υπερκατανάλωση και η καταστροφή του πλανήτη (George Monbiot)

earth

Όλοι τα θέλουν όλα: πώς μπορεί να γίνει αυτό; Η υπόσχεση της οικονομικής ανάπτυξης είναι ότι οι φτωχοί θα μπορούν να ζήσουν σαν τους πλούσιους και οι πλούσιοι σαν τους μεγιστάνες. Όμως ήδη έχουμε ξεχειλώσει τα φυσικά όρια του πλανήτη που μας συντηρεί. Η αλλοίωση του κλίματος, η διάβρωση του εδάφους, η κατάρρευση οικοσυστημάτων και ειδών ζωής, η θάλασσα του πλαστικού, όλα αυτά προκαλούνται από την αυξανόμενη κατανάλωση. Η υπόσχεση της ιδιωτικής πολυτέλειας για όλους δεν μπορεί να εκπληρωθεί: δεν επαρκεί ούτε ο φυσικός ούτε ο οικολογικός χώρος.   Διαβάστε περισσότερα »