θεολογία

Το πιθηκίζειν και παπαγαλίζειν στην θεολογία (Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγ. Βλασίου Ιερόθεος)

Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής (580-662) είναι ένας μεγάλος Πατέρας τής Εκκλησίας, ο οποίος ακολουθώντας τούς προγενεστέρους Πατέρες, αντιμετώπισε, μεταξύ τών άλλων, τήν αίρεση τού Μονοθελητισμού. Θεόπνευστα είναι τά κείμενά του «περί αγάπης», οι σχολιασμοί του στά έργα τού αγίου Διονυσίου τού Αρεοπαγίτου, οι απαντήσεις σέ διάφορες απορίες, τά «200 κεφάλαια περί θεολογίας», η ερμηνεία στό «Πάτερ ημών», η «Μυσταγωγία», οι επιστολές του, τά δογματικά καί τά αντιρρητικά του έργα κλπ. Είναι ένας εμπειρικός θεολόγος μέ ευσύνοπτο λόγο, ο οποίος απαντούσε στίς θεολογικές απόψεις τής εποχής του, μέ θαυμάσιο τρόπο.

Διαβάστε περισσότερα »

Ψυχαναλυτικές περιπλανήσεις στο χώρο των Μυστηρίων και της ιερατικής διακονίας – Κριτική στις νέες εκδόσεις ψυχοθεολογίας (Ιερά Μητρόπολις Γλυφάδας)

Η αυξανόμενη εκδοτική παραγωγή των τελευταίων ετών βιβλίων και περιοδικών που επιχειρούν τη σύζευξη της ψυχαναλυτικής φιλοσοφίας και της ψυχοθεραπείας με την ορθόδοξη θεολογία εμπνέει ανησυχία. Μια ανησυχία που οπωσδήποτε δεν έχει ως βάση της «το φόβο, την ανασφάλεια, ή το φθόνο», ούτε υπόκειται σε γνωστές, υποκειμενικές ερμηνείες ψυχαναλυτικού τύπου οι οποίες καλύπτονται κάτω από το μανδύα της «επιστήμης»· αλλά μια γνήσια ανησυχία για την επικείμενη αλλοίωση του ορθοδόξου φρονήματος, που πόρρω απέχει τόσο από το φανατισμό όσο και από την άκριτη αποδοχή κτιστών, κοσμικών, πεπερασμένων μεθόδων στο χώρο της θεραπευτικής της Εκκλησίας.

Διαβάστε περισσότερα »

Oμιλία περί πνευματικής ζωής, περί Θεολογίας, περί των νεο-νικολαϊτικών απόψεων των νεο-ορθοδόξων (+ π. Θεόκλητος Διονυσιάτης)

Ιστορικής σημασίας, ανέκδοτη μέχρι τώρα, ομιλία του Γέροντος Θεοκλήτου Διονυσιάτου, στο Δ΄ Αμφιθέατρο της Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης, στις 6 Νοεμβρίου του 1997. Ο Γέρων Θεόκλητος, προσκεκλημένος στο μάθημα του Καθηγητού Αντωνίου Παπαδοπούλου, και έπειτα από σύντομη εισαγωγή του Πρωτοπρεσβυτέρου Καθηγητού π. Θεοδώρου Ζήση, ομιλεί περί πνευματικής ζωής, περί Θεολογίας, περί των νεο-νικολαϊτικών απόψεων των νεο-ορθοδόξων και απαντά σε ερωτήσεις φοιτητών και φοιτητριών. Διαβάστε περισσότερα »

Σημερινές όψεις της θεολογίας και η συζήτησή τους (Σωτήρης Γουνελάς, συγγραφέας)

Με αφορμή το βιβλίο του Χρυσόστομου Α. Σταμούλη, «Έρως και θάνατος», εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 2009 Αναμφίβολα έχουμε να κάνουμε με ένα βιβλίο πλούσιο. Εννοώ βιβλίο όπου αποθησαυρίζονται πλήθος αναφορών και αποσπασμάτων από σπου­δαία θεολογικά κείμενα αρχαιότερα και σύγχρονα συνυπολογίζοντας βέβαια τον κόπο της συλλογής, επεξεργασίας και μελέτης τους. Παρουσιάζονται και αναπτύσσονται θέματα πολύ σημαντικά που αφορούν την ορθόδοξη θεολογία, την εκκλησιαστική πραγματικότητα, τη γενικότερη χριστιανική παράδοση, αλλά και βασικές πλευρές της φιλοσοφίας και μάλιστα της σύγχρονης ευρω­παϊκής. Είναι έντονη ακόμη η ποιητική αίσθηση και η μεταφορά στο βιβλίο μικρών ποιημάτων ξένων και ελλήνων ποιητών, ευτυχώς όχι των «κλασικών». Στα πλεονεκτήματα της εργασίας αυτής, πρέπει να περιλάβουμε τον συγκερα­σμό ποιητικής προσέγγισης και θεολογίας, την προσπάθεια η συγγραφή να ξε­φύγει από το είδος των ξερών επιστημονικών θεολογικών μελετών και να μι­λήσει μια γλώσσα ζωντανή και υπαρξιακή, μια γλώσσα που δεν θέλει να ακο­λουθήσει το συνηθισμένο καλούπι παρόμοιων εργασιών. Εάν τώρα θελήσουμε να προσπελάσουμε το κείμενο βαθύτερα, η πληθώρα των εναλλασσόμενων πεδίων δείχνει μια ανάκραση ετερογενών στοιχείων που ζητούν να οικοδομήσουν το «νέο σπίτι», την Εκκλησία στη βάση της αρχικής ορθόδοξης Εκκλησίας, αλλά ανανεωμένη και απαλλαγμένη από την παρα­μόρφωση και την αλλοτρίωση. Έχω ωστόσο σοβαρές επιφυλάξεις για τις εξηγήσεις που δίδονται στα κύ­ρια θεολογικά ζητήματα, αλλά και για τον τρόπο που ο σ. συνθέτει το λόγο του. Αυτή η προσπάθεια να συνδυάσει πατερική θεολογία με σύγχρονη φιλοσοφία και ποίηση, ενώ σε πρώτη ματιά μοιάζει εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, νομίζω πως εμπεριέχει σοβαρά κενά ή μετέωρα σχήματα. Διαβάστε περισσότερα »

Οι Πατέρες της Εκκλησίας και η μεταπατερική «θεολογία» (μοναχός Μωυσής Αγιορείτης)

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ γίνεται πολὺ λόγος γιὰ “νεοπατερικὴ σύνθεση”, γιὰ “μεταπατερικὴ θεολογία“, γιὰ “θεολογία τῆς συνάφειας” καὶ λοιπὰ φιλόδοξα καὶ κενόδοξα λυπηρὰ εὐφυολογήματα ὁρισμένων, ποὺ ἐπιθυμοῦν νὰ ἐπικρατήσουν, νὰ πρωτοτυπήσουν καὶ νὰ διαφοροποιηθοῦν. Ὅλα αὐτὰ δημιουργοῦν ἐκπλήξεις, ἀπορίες, λογισμοὺς καὶ σκέψεις. Μερικὲς ἀπὸ αὐτὲς συνοπτικὰ καὶ ταπεινὰ παρακάτω θὰ παρουσιάσουμε, ἀφοῦ ξανατονίσουμε μερικὲς γνωστὲς ἐκκλησιαστικὲς θέσεις. Διαβάστε περισσότερα »