- Η ΑΛΛΗ ΟΨΙΣ - https://alopsis.gr -

Δωρεά ωαρίων: Πράξη αγάπης ή έκθεση της γυναίκας και των παιδιών της σε απρόβλεπτο κίνδυνο;

Συγγραφέας: alopsis Στις 3 Ιουνίου, 2025 @ 01:00 Σε ΥΓΕΙΑ - ΔΙΑΤΡΟΦΗ | Τα σχόλια είναι απενεργοποιημένα

Καθώς εξακολουθούν οι αποκαλύψεις και οι απολογίες ⁽¹⁾ για το κύκλωμα κλινικής IVF της Κρήτης του 2023, με τις παρένθετες μητέρες, ας δούμε ξανά τη διαδικασία της εξωσωματικής. Μιας πρακτικής που εξυπηρετεί τον ερχομό λίγων μωρών στο κόσμο, ζητώντας όμως από τους συμμετέχοντες να πληρώσουν βαρύ τίμημα.

^[1]

Ακόμη και όταν η εξωσωματική γίνεται με τον τυπικό τρόπο δεν παύει να μετατρέπει μια φυσική διαδικασία αγάπης σε εμπορική και ψυχολογική συναλλαγή. Συνοδεύεται ακόμη από ευγονική επιλογή και θανάτωση έμψυχων εμβρύων, (πριν ή μετά την εμφύτευση), εμπορία γενετικού υλικού, εμπορία της γυναικείας μήτρας, απόδοση παιδιών σε μη βιολογικούς γονείς, ίσως και σε προβληματικές μορφές «οικογένειας», εγκαταλειμμένα – κατεψυγμένα έμβρυα, έμβρυα προορισμένα για πειραματισμό κ.α.

Η κατάσταση γίνεται ακόμη ποιο προβληματική όταν η εξωσωματική ξεφύγει από τα καθορισμένα όριά της. Χρήση γενετικού υλικού για υπεράριθμα παιδιά- αδέλφια, ανάμιξη γενετικού υλικού και σύγχυση της γενετικής ταυτότητας, εκμετάλλευση παρένθετων γυναικών, παράνομη λήψη και διακίνηση γενετικού υλικού, αγοραπωλησίες εμβρύων, βιολογική εκμετάλλευση των δοτών, παράνομες υιοθεσίες, οικονομική εκμετάλλευση των «κατά πρόθεση γονέων», τοποθέτηση παιδιών σε μη ελεγμένα νοικοκυριά κλπ. Καταστάσεις που ενοχλούν όταν αποκαλυφθούν, αλλά θεωρούνται συνηθισμένες πρακτικές στις ιδιωτικές συζητήσεις του χώρου.

Τον Ιούλιο του 2022 δημοσιεύθηκαν το ΦΕΚ του νόμου 4958/2022 για την Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή.⁽²⁾ Τώρα υπάρχει η δυνατότητα λήψης και κρυοσυντήρησης γεννητικού υλικού χωρίς σύνδεση µε συγκεκριμένους λήπτες και ανεξάρτητα από την ύπαρξη ληπτών κατά τον κρίσιμο χρόνο της διάθεσης. Υποστηρίζεται δηλ. η συντήρηση ανδρικού σπέρματος ή ωαρίων γυναικών χωρίς να σχετίζεται αυτή η συντήρηση με ορισμένη διαδικασία εξωσωματικής. Και στην περίπτωση που δεν χρειάζονται οι ίδιοι οι δότες το σπέρμα ή τα ωάριά τους ⁽³⁾: κατά το «άρθρο 1459 « ….οι κρυοσυντηρημένοι γαμέτες που τους ανήκουν αλλά δε θα τους χρειασθούν για να τεκνοποιήσουν: α) θα διατεθούν χωρίς αντάλλαγμα, κατά προτεραιότητα σε άλλα πρόσωπα, που θα επιλέξει ο ιατρός ή το ιατρικό κέντρο, β) θα χρησιμοποιηθούν χωρίς αντάλλαγμα για ερευνητικούς ή θεραπευτικούς σκοπούς, γ) θα καταστραφούν.

Μπορεί συνεπώς μία γυναίκα να γίνει δότρια δικών της ωαρίων, για να τεκνοποιήσουν άλλες γυναίκες, δημιουργώντας παιδιά που δεν θα έχουν βιολογική σχέση μαζί τους. Τα παιδιά αυτά θα είναι βιολογικά παιδιά της δότριας, που όμως θα τοποθετηθούν σε άλλα σπίτια. Με ετερόφυλα ζεύγη; Ομόφυλα; Μονογονεϊκές οικογένειες; Κανείς δεν ξέρει, μόνο το κέντρο της εξωσωματικής. Μήπως τα παιδιά της γίνουν αζήτητα κατεψυγμένα έμβρυα; Και όλα αυτά για ένα δικό της οικονομικό αντάλλαγμα…

Αξίζει λοιπόν να μπει μια νέα γυναίκα στην διαδικασία να εμπορευτεί τα ωάριά της; Μήπως το οικονομικό κέρδος γίνει αιτία να ζημιωθούν τα παιδιά της και επιπλέον και η υγεία της;

Ας επικεντρωθούμε εδώ στις συνέπειες που έχει η λήψη ωαρίων από τις ανυποψίαστες γυναίκες- δότριες στην υγεία τους και ας δούμε γιατί αυτή είναι μια σκληρή για εκείνες διαδικασία: ⁽⁴⁾

1. Η δωρεά ωαρίων συχνά περιλαμβάνει εξαναγκασμό

Οι δότριες ωαρίων προσλαμβάνονται μέσω διαφημίσεων σε διαδικτυακές αγγελίες, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις πανεπιστημιακές εφημερίδες, λαμβάνοντας αρκετά μεγάλα ποσά. Αυτές οι διαφημίσεις σπάνια, αν το κάνουν ποτέ, αναφέρουν τους πιθανούς κινδύνους για την υγεία όσων εμπλέκονται και δεν αποκαλύπτουν ότι δεν έχουν γίνει ποτέ μακροχρόνιες μελέτες. Τέτοιες πληροφορίες όμως είναι απαραίτητες ώστε οι γυναίκες για να παίρνουν αποφάσεις μετά από πλήρη και ενημερωμένη συναίνεση.
Η δωρεά ωαρίων συχνά αφορά φτωχότερες γυναίκες που παρέχουν ωάρια σε πιο πλούσια ζευγάρια. Τα άνισα οικονομικά δυναμικά, η φτώχεια και ο πλούτος είναι εγγενώς εκβιαστικά.
Σε αντίθεση με τις γυναίκες που λαμβάνουν θεραπεία γονιμότητας, οι δότριες ωαρίων σπάνια θεωρούνται ασθενείς και ως εκ τούτου συχνά δεν έχουν επαρκή ιατρική φροντίδα και προσοχή. Επιπλέον κάνουν συμφωνίες για τη δωρεά των ωαρίων τους με ιατρικούς ή άλλους όρους που δεν είναι κατανοητοί.
Σε αντίθεση με τη δωρεά οργάνων, όπου η οικονομική αποζημίωση δεν επιτρέπεται, η δότρια ωαρίων, ακόμα και όταν ενημερωθεί για γνωστούς ή πιθανούς κινδύνους για την υγεία της, συχνά είναι πρόθυμη να διακινδυνεύσει λόγω οικονομικής ανάγκης. Το χρήμα παίζει πολύ καταναγκαστικό και ισχυρό ρόλο στην αγορά ανθρώπινων ωαρίων.

2. Η δωρεά ωαρίων εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία και ψυχολογικούς κινδύνους που συχνά δεν αναφέρονται.

Το πιο ανησυχητικό είναι ότι μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει καμία σημαντική ιατρική έρευνα σχετικά με τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της συλλογής ωαρίων στην υγεία των νεαρών γυναικών που τα δίνουν. Για αυτό το λόγο είναι αδύνατο οι γυναίκες να δώσουν αληθινή και ουσιαστική ενημερωμένη συγκατάθεση για τους κινδύνους της ψυχικής και σωματικής υγείας.
Καθώς δεν έχουν μελετηθεί οι γυναίκες που δωρίζουν τα ωάρια τους στην κατοπινή ζωή τους, υπάρχουν λίγα εμπειρικά δεδομένα για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν αργότερα, για τα προβλήματα στη δική τους γονιμότητα, πιθανή ανάπτυξη καρκίνου, ψυχολογικές συνέπειες σχετικά με την απόφασή τους, ή οποιαδήποτε άλλη αρνητική επίδραση είχε η δωρεά ωαρίων στη ζωή τους.
Ακόμη και οι ιατρικές επιπλοκές που γίνονται γνωστές, σπάνια περιλαμβάνονται στην ιατρική βιβλιογραφία, γιατί τα άτομα και οι οργανισμοί που είναι επιφορτισμένοι με την καταγραφή, την ασφάλεια και την επίβλεψη της διαδικασίας, είναι επίσης οι ίδιοι που θα επωφεληθούν από τη δωρεά ωαρίων.
Σε αντίθεση με εκείνους που δωρίζουν όργανα ή αίμα, δεν υπάρχει υποχρέωση παρακολούθησης αυτών των γυναικών. Από τη στιγμή που η λήψη τελείωσε, οι γυναίκες ξεχάστηκαν. Δεν υπάρχουν αρχεία ή πληροφορίες για αυτές ή για το πού πήγαν τα ωάριά τους.
Η ιατρική διαδικασία που απαιτείται για την ανάκτηση ωαρίων είναι μακρά και υπάρχουν γνωστοί ιατρικοί κίνδυνοι που σχετίζονται με το κάθε βήμα. Οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν σύνδρομο υπερδιέγερσης ωοθηκών (λόγω υπερωορρηξίας), απώλεια γονιμότητας, συστροφή ωοθηκών, εγκεφαλικό επεισόδιο, νεφρική νόσο, πρόωρη εμμηνόπαυση, κύστεις ωοθηκών και σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις θάνατο.
To Leuprorelin, ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται συνήθως στο πρώτο βήμα της διαδικασίας λήψης ωαρίων για να σταματήσει η λειτουργία των ωοθηκών (και έτσι ιατρικά επάγεται εμμηνόπαυση πριν από την υπερδιέγερση των ωοθηκών), είναι μια συνθετική ορμόνη που δεν είναι εγκεκριμένη από τον FDA για χρήση στη θεραπεία γονιμότητας. Έχει βαθμολογία κατηγορίας Χ, που σημαίνει εάν μια γυναίκα μείνει έγκυος ενώ παίρνει το φάρμακο, θα βλάψει το αναπτυσσόμενο έμβρυο. Αυτό είναι εξαιρετικά ανησυχητικό όσον αφορά τις δότριες ωαρίων που είναι πολύ γόνιμες και μπορεί να μην συμμορφώνονται με τις οδηγίες να μην είναι σεξουαλικά ενεργές κατά τη διέγερση των ωοθηκών.
Όταν μια δότρια ωαρίων υποστεί βλάβη στην υγεία της, συχνά αισθάνεται ένοχη επειδή «φάνηκε τόσο ανόητη» που πήρε μια απόφαση που προκάλεσε αυτό το κακό. Νιώθει ότι χρησιμοποιήθηκε από εκείνους που νόμιζε ότι ήταν επαγγελματίες και τη φρόντιζαν.
Τα παιδιά που γεννιούνται από ωάρια δωρήτριας είτε δεν ενημερώνονται ποτέ για αυτή τη σημαντική λεπτομέρεια, είτε δεν έχουν τρόπο να μάθουν ποια είναι η γενετική τους μητέρα. Τα μυστικά γύρω από την ανώνυμη σύλληψη είναι στενόχωρα για πολλά παιδιά, που τώρα βλέπουμε να οργανώνονται και να απαιτούν να έχουν πρόσβαση σε αυτές τις σημαντικές, προσωπικές πληροφορίες.

3. Η δωρεά ωαρίων είναι συχνά ευγονική

Οι διαφημίσεις στοχεύουν συνήθως σε συγκεκριμένα φυλετικά, σωματικά και πνευματικά χαρακτηριστικά—δίνοντας στους γονείς την ευκαιρία (ή τουλάχιστον την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να είναι σε θέση) να δημιουργήσουν ένα σχεδιασμένο κατά παραγγελία παιδί.
Τα ωάρια με λιγότερο επιθυμητά χαρακτηριστικά που θεωρούνται ανεπιθύμητα για δημιουργία μωρών χρησιμοποιούνται για επιστημονική έρευνα, δημιουργώντας μια νέα αγορά κακοποίησης φτωχών και αμόρφωτων γυναικών. Τα ωάριά τους είναι ικανά για ερευνητικούς σκοπούς, αλλά όχι για τη δημιουργία μωρών.
Τα μεγαλύτερα χρηματικά ποσά προσφέρονται γενικά σε δωρήτριες πολύ συγκεκριμένων εκπαιδευτικών, σωματικών ή εθνοτικών χαρακτηριστικών, όχι μόνο διαιωνίζοντας αλλά στην πραγματικότητα κινητοποιώντας –πληρώνοντας περισσότερα– για χαρακτηριστικά που επιθυμεί ένα ζευγάρι ή ένα άτομο.

Συμπεραίνουμε λοιπόν πως οι διαδικασίες της IVF προσβάλλουν και τις γυναίκες που δίνουν τα ωάριά τους για να βοηθήσουν άλλες να γίνουν μητέρες. Η δότρια βάζει τον εαυτό της σε απρόβλεπτους κινδύνους υγείας, αυξάνει τις πιθανότητες να μη κάνει δικά της παιδιά ή ακόμη και να πεθάνει, ενώ εκθέτει τα βιολογικά παιδιά της σε ανεξέλεγκτα γονεϊκά περιβάλλοντα. Είναι αρκετά τα λιγοστά χρήματα που θα πάρει να την παρηγορήσουν για αυτές τις απώλειες; Μάλλον δεν αξίζουν το κόπο και πρέπει να το ξανασκεφτεί.

Παραπομπές:

(Από το «Μαμά, Μπαμπάς και Παιδιά ^[6]» και το «The Center for Bioethics and Culture Network», CBC)

Κοινοποίηση:

^[7] ^[8]