Ο ΚΥΡΙΟΣ ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΩΤΗΡ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ ΚΟΣΜΟΥ

Τοῦ Ἀρχιμ. Γεωργίου, Καθηγουμένου τῆς ἐν Ἁγίῳ Ὄρει Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Ὁσίου Γρηγορίου

ΟΤΑΝ ὁ Ἅγιος Ἄγγελος ἐμφανίσθηκε στὸν δίκαιο Ἰωσήφ, γιὰ νὰ τοῦ ἐξαγγείλη τὸ ὑπερφυὲς μυστήριο τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ, τοῦ ἀπεκάλυψε καὶ τὸ ὄνομα τοῦ παιδιοῦ: «καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν· αὐτὸς γὰρ σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν» (Ματθ. α´ 21), Ἰησοῦς σημαίνει Σωτήρ.

Τὸ παιδίον ποὺ ἐγεννήθη στὴν Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας δὲν ἦταν ἕνας ἁπλὸς ἄνθρωπος, ἀλλὰ Θεὸς καὶ ἄνθρωπος, ὅπως τὸν προανήγγειλαν οἱ Προφῆται τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης: «παιδίον ἐγενήθη ἡμῖν, Υἱὸς καὶ ἐδόθη ἡμῖν… καὶ καλεῖται τὸ ὄνομα αὐτοῦ μεγάλης βουλῆς ἄγγελος, θαυμαστὸς σύμβουλος, Θεὸς ἰσχυρός, ἐξουσιαστής, ἄρχων εἰρήνης, πατὴρ τοῦ μέλλοντος αἰῶνος» (Ἡσ. θ´ 6). «Οὐκ ἦν ψιλὸς ἄνθρωπος… ἀλλὰ Θεὸς ἐνανθρωπήσας», κατὰ τὸν Ἅγιο Κύριλλο Ἱεροσολύμων (ΙΓ´ Κατήχησις Φωτιζομένων, 33).

Κατὰ καιροὺς σπουδαῖοι ἄνθρωποι θέλησαν νὰ βοηθήσουν τὸν ἄνθρωπο νὰ βγῇ ἀπὸ τὴν τραγικότητά του. Φιλόσοφοι, πολιτικοί, διδάσκαλοι, ἐπιστήμονες καὶ ἐφευρέται. Κανεὶς ὅμως δὲν μπόρεσε νὰ τὸν λυτρώση ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, τὴν φθορὰ καὶ τὸν θάνατο, διότι κανεὶς ἀπὸ αὐτοὺς δὲν ἦταν ὁ Θεάνθρωπος. Μόνον ὁ Θεάνθρωπος Κύριος μποροῦσε νὰ νικήσῃ τοὺς τρεῖς μεγάλους ἐχθρούς μας, τὸν διάβολο, τὴν ἁμαρτία καὶ τὸν θάνατο καὶ νὰ δώση καὶ σὲ μᾶς τὴν δύναμι νὰ τοὺς νικοῦμε. Μόνο Αὐτὸς μποροῦσε νὰ μᾶς ἐπανενώσῃ μὲ τὸν Θεὸ καὶ νὰ μᾶς χαρίσῃ τὴν θέωσι. Γράφει σχετικὰ ὁ Ἅγιος Γέροντας π. Ἰουστῖνος Πόποβιτς: «Μία θλιβερὰ παρέλασις ἀτελῶν καὶ μὴ ὡλοκληρωμένων ἀνθρώπων. Καὶ ἐν μέσῳ αὐτῶν Ἐκεῖνος, ὁ πλήρης μυστηρίου θαυμαστὸς Θεάνθρωπος: θείῳ τῷ τρόπῳ τέλειος καὶ ἀνθρωπίνως πραγματικός. Τὸ ἀνθρώπινον ἀγαθόν Του εἶναι θείως τέλειον καὶ ὡλοκληρωμένον· ἡ ἀνθρωπίνη ἀγάπη Του εἶναι θείως τελεία καὶ ὡλοκληρωμένη· ὡς καὶ ἡ δικαιοσύνη Του, καὶ τὸ ἔλεός Του, καὶ ἡ εὐσπλαχνία Του καὶ ἡ ἀθανασία Του, καὶ ἡ αἰωνιότης Του καὶ τὸ κάλλος Του: Ὅλα εἶναι ἀνθρωπίνως πραγματικά, ἀλλὰ καὶ θείως τέλεια καὶ ὡλοκληρωμένα» (Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία καὶ Οἰκουμενισμός, σελ. 188–189).

Ὁ Θεάνθρωπος Κύριος ἔσωσε τὴν βαρύτατα πάσχουσα φύσι μας ὄχι μὲ κάποιο ἐξωτερικὸ τρόπο, ἀλλὰ ἑνώνοντας τὴν κατὰ τρόπο ἄρρητο μὲ τὴν Θεία Του φύσι μέσα στὴν Θεία Του ὑπόστασι. Ἵδρυσε τὴν Ἐκκλησία Του, ποὺ εἶναι τὸ Σῶμα Του, καὶ δίνει τὴν δυνατότητα σὲ κάθε ἀνθρώπινο πρόσωπο, ποὺ εἰσέρχεται συνειδητὰ σ᾽ αὐτὴν καὶ μετέχει στὰ θεοποιὰ μυστήριά Της νὰ γίνεται «θείας κοινωνὸς φύσεως» (Β´ Πέτρ. α´ 4). Μὲ τὸ Ἅγιο Βάπτισμα μᾶς ἐγκεντρὶζει στὸ σῶμα Του. Μὲ τὸ Ἅγιο Χρῖσμα μᾶς προσφέρει τὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Μὲ τὴν Θεία Κοινωνία ἑνώνεται μαζί μας. Γράφει σχετικὰ ὁ Ἅγιος Νικόλαος Καβάσιλας: «Πόσο μεγαλειῶδες μυστήριο! (τῆς Θείας Εὐχαριστίας). Τί φοβερό, ἀλήθεια, ν᾽ ἀναμειχθῇ ὁ νοῦς τοῦ Χριστοῦ μὲ τὸ νοῦ μας! Ν᾽ ἀνακραθῇ ἡ θέλησή Του μὲ τὴ θέλησή μας, τὸ Σῶμα Του μὲ τὸ σῶμα μας, τὸ Αἷμα Του μὲ τὸ αἷμα μας! Τί γίνεται ὁ νοῦς μας, ὅταν κυριάρχηση ὁ Θεῖος νοῦς! Τί ἡ θέλησή μας, ὅταν ἐπικράτηση ἡ Θεία θέληση! Τί ὁ πηλός, ὅταν ὑπερίσχυση ἐκεῖνο τὸ Πῦρ» (Περὶ τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, Λόγος Δ´).

Ἡ Ἐκκλησία ἁγιάζει τὸν ὅλο ἄνθρωπο. Προσλαμβάνει ὁλόκληρη τὴν ζωή του, γιὰ νὰ τὸν σώση. Ὅπως εἶπε ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος: «Τὸ γὰρ ἀπρόσληπτον, ἀθεράπευτον· ὃ δὲ ἥνωται τῷ Θεῷ, τοῦτο καὶ σώζεται» (Ἐπιστολὴ 101, 32).

Βέβαια ὁ Κύριος δὲν παραβιάζει τὴν θέλησί μας. Ποθεῖ τὴν σωτηρία μας. «Πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν» (Α´ Τιμ. β´ 4). Ὅμως περιμένει νὰ Τοῦ προσφέρωμε ὅλο τὸν ἑαυτό μας, τὸ αὐτεξούσιό μας, τὴν θέλησί μας, τὴν ἐπιθυμία μας, τὸν νοῦ καὶ τὴν καρδιά μας, καὶ νὰ ἐργαζώμεθα ἐν μετανοίᾳ τὶς θεοποιοὺς ἐντολές Του.

Ὁ Κύριός μας ἐνηνθρώπησε γιὰ τὴν σωτηρία τοῦ κόσμου, ἂν καὶ ἐγνώριζε ὅτι θὰ ἐρχόταν «εἰς τὰ ἴδια» καὶ «οἱ ἴδιοι» δὲν θὰ τὸν ἐδέχοντο (πρβλ. Ἰω. α´ 11). Ἀλλά, ὅταν οἱ ἄνθρωποι δὲν δέχονται τὸν Κύριο ὡς Σωτῆρα καὶ Λυτρωτή τους, οἱ συνέπειες γιὰ τὴν ἀνθρωπότητα εἶναι τραγικὲς καὶ ὀλέθριες. Αὐτὲς τὶς συνέπειες ἐβίωσε ὁ Ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, Ἐπίσκοπος Ἀχρίδος, ὁ ὁποῖος ἔζησε τὶς φρικαλεότητες καὶ τῶν δύο παγκοσμίων πολέμων καὶ ἐξορίσθηκε στὰ στρατόπεδα τοῦ Νταχάου ἀπὸ τοὺς Ναζί. Ἔγραφε χαρακτηριστικὰ περὶ τῆς ἀποχριστιανοποιημένης Εὐρώπης καὶ τοῦ ἄθεου πολιτισμοῦ της: «Οἱ αἱρετικοὶ λαοὶ τῆς ἐποχῆς μας ἔδωσαν εἰς τὸν Χριστὸν καὶ Κύριον τὴν τελευταίαν θέσιν εἰς τὴν τράπεζαν τοῦ κόσμου τούτου, ὡς εἰς ἔσχατον ἐπαίτην, ἐνῶ εἰς τὰς πρώτας θέσεις ἐτοποθέτησαν τοὺς μεγάλους των ἄνδρας, τοὺς πολιτικούς, τοὺς λογοτέχνας, τοὺς μυθοποιούς, τοὺς ἐπιστήμονας, τοὺς κεφαλαιούχους, ἀκόμη καὶ τοὺς τουρίστας καὶ τοὺς ποδοσφαιριστὰς» (Ἀρχιμ. Ἰουστίνου Πόποβιτς, «Ὀρθόδοξος Ἐκ κλησία καὶ Οἰκουμενισμός», σελ. 234), καὶ συνέχιζε: «Ὁ Χριστὸς ἀπεμακρύνθη ἀπὸ τὴν Εὐρώπην, ὅπως κάποτε ἀπὸ τὴν χώραν τῶν Γαδαρηνῶν, ὅταν οἱ Γαδαρηνοὶ τὸ ἐζήτησαν. Μόλις ὅμως Αὐτὸς ἔφυγεν ἦλθε πόλεμος, ὀργή, τρόμος καὶ φρίκη, κατάρρευσις, καταστροφή. Ἐπέστρεψεν εἰς τὴν Εὐρώπην ὁ προχριστιανικὸς βαρβαρισμός… μόνον ὅτι ἦτο ἑκατὸν φορὲς φρικωδέστερος» (ἔνθ᾽ ἀνωτ. σελ. 252).

Τὰ ἴδια ἐπαναλαμβάνονται καὶ στὶς ἡμέρες μας. Ἡ κοινωνία μας ὅλο καὶ περισσότερο ἀπωθεῖ τὸν Σωτῆρα Κύριο ἀπὸ τὶς δομές της. Κάποιοι θέλουν νὰ ἀφαιρέσουν ἀπὸ τὶς δημόσιες ὑπηρεσίες τὰ χριστιανικὰ σύμβολα, τὸν Τίμιο Σταυρὸ καὶ τὶς ἅγιες Εἰκόνες· ἐπιδιώκουν νὰ ἀποχριστιανοποιήσουν τὴν Πατρίδα μας. Τὸν Χριστὸ ὡς μοναδικὸ Σωτῆρα τοῦ κόσμου ἐξορίζει ἀπὸ τὴν ζωή μας καὶ ὁ διαθρησκειακὸς καὶ συγκρητιστικὸς Οἰκουμενισμός, ὁ ὁποῖος «μεταίρει τὰ αἰώνια ὅρια, ἃ οἱ Πατέρες ἔθεντο» καὶ ἐπιδιώκει τὴν ἑνότητα τῶν ἀνθρώπων, τῶν ὁμολογιῶν καὶ τῶν θρησκειῶν χωρὶς τὸν Χριστὸ καὶ τὴν Ἐκκλησία Του, ποὺ εἶναι ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία.

Ὁ Κύριος ἦλθε Σωτῆρας γιὰ ὅλους, καὶ γι᾽ αὐτοὺς ποὺ τὸν δέχονται καὶ γι᾽ αὐτοὺς ποὺ πεισματικὰ τὸν ἀπορρίπτουν. Ὅσοι ὅμως παραμένουν ἀρνηταί Του, ἂς διδαχθοῦν ἀπὸ τὴν πρόσφατη ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας στὴν κομμουνιστικὴ Ρωσσία. Ἂν καὶ πολεμήθηκε μὲ φοβερὴ μανία, ἡ Ἐκκλησία σήμερα θάλλει στολισμένη μὲ νέφος μαρτύρων, ἐνῶ τὸ μνημόσυνο τῶν διωκτῶν της «ἀπώλετο μετ᾽ ἤχου» (Ψαλμ. θ´ 7).

Ὁ Κύριός μας εἶναι Κύριος τῆς ἱστορίας τῶν ἀνθρώπων. «Οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενὶ ἡ σωτηρία, οὐδὲ γὰρ ὄνομά ἐστιν ἕτερον ὑπὸ τὸν οὐρανὸν τὸ δεδομένον ἐν ἀνθρώποις ἐν ᾧ δεῖ σωθῆναι ἡμᾶς» (Πράξ. δ, 12). Ὅσο κι ἂν διώκεται δὲν θὰ παύση νὰ εἶναι «τὸ Α καὶ τὸ Ω, ὁ πρῶτος καὶ ὁ ἔσχατος, ἀρχὴ καὶ τέλος» (Ἀποκ. κβ´ 13). «Πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν» τῆς Ἐκκλησίας Του (Ματθ. ιστ´ 18) καὶ «τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος» (Λουκ. α´ 33).

Ἔρχεται καὶ ἐφέτος ὁ Κύριος, πεινῶντας καὶ διψῶντας τὴν σωτηρία μας (Ματθ. κα´ 18). Ἀναζητᾶ τόπο, γιὰ νὰ ἀναπαυθῇ μέσα μας. Μπορεῖ τότε νὰ μὴ ὑπῆρχε γι᾽ Αὐτὸν «τόπος ἐν τῷ καταλύματι» (Λουκ. β´ 7). Βρέθηκε ὅμως τὸ ταπεινὸ σπήλαιο καὶ ἡ φάτνη, ποὺ Τὸν φιλοξένησαν. Ἴσως νὰ φαίνεται ὅτι καὶ σήμερα οἱ πολλοὶ δὲν Τὸν δέχονται. Ὅμως δὲν λείπουν καὶ αὐτοί, ποὺ μὲ ζῆλο καὶ πόθο θεϊκὸ ἑτοιμάζουν τὸν οἶκο τῆς ψυχῆς τους γιὰ νὰ Τὸν ὑποδεχθοῦν, στολίζοντάς τον μὲ τὶς ἀρετές. Ἀνάμεσά τους καὶ πρώην πολέμιοί Του, ποὺ ἔγιναν φίλοι καὶ μαθηταί Του, ὅπως κάποτε ὁ μέγας Ἀπόστολος Παῦλος.

Ἂς ἑτοιμάσουμε καὶ μεῖς τὴν φάτνη τῆς καρδίας μας, γιὰ νὰ ὑποδεχθοῦμε τὸν Κύριο ὡς Σωτῆρα καὶ Λυτρωτή μας. Ἂς ἀνυψώσουμε τὸν νοῦ καὶ τὴν καρδιά μας ἀπὸ τὶς μάταιες γήινες ἐνασχολήσεις καὶ ἂς Τὸν δοξολογήσουμε μὲ ὕμνους καὶ ὠδὲς πνευματικὲς γιὰ τὴν σωτηρία, ποὺ μᾶς ἐχάρισε μὲ τὴν ἄκρα Συγκατάβασί Του, τὴν Θεία Ἐνανθρώπησί Του καὶ τὴν Θεία Οἰκονομία Του.

Ὁ Καθηγούμενος τῆς ἐν Ἁγίῳ Ὄρει Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Ὁσίου Γρηγορίου

† Ἀρχιμανδρίτης Γεώργιος

Ἅγια Χριστούγεννα 2009