ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΕ ΑΡΘΡΟ

ΤΟΥ π. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΓΚΟΤΣΟΠΟΥΛΟΥ

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

Ευχαριστώ θερμώς τον παλαιό γνώριμο π. Αναστάσιο Γκοτσόπουλο για την προσοχή με την οποία διάβασε το κείμενό μου και για τις παρατηρήσεις στις οποίες προέβη σχετικά με το αν ο Παπισμός είναι αίρεση ή όχι.

Ο π. Αναστάσιος δεν αναφέρεται βέβαια καθόλου στην αιτία του κειμένου μου, που ήταν η στάση του π. Κυρίλλου Κωστοπούλου το βράδυ της Ανάστασης στην Ι. Μονή Μπάλα, γεγονός που απορρέει από μια συγκεκριμένη νοοτροπία, η οποία στρέφεται όχι μόνον εναντίον των πάσης φύσεως «αιρετικών», αλλά και εναντίον παντός «αντιφρονούντος» («αντιρρητικού» ή μη θεολόγου).

Απ’ όσο γνωρίζω στον Ι. Ναό του Αγίου Νικολάου Πατρών, όπου εφημερεύει ο π. Αναστάσιος έχουν επανειλημμένως εκκλησιασθεί Καθολικές καλόγριες, που ζουν στην πόλη μας και ανήκουν στο τάγμα «Οι μικρές αδελφές του Ιησού». Ο π. Αναστάσιος δεν τις πέταξε έξω, εξ’ όσων γνωρίζω, και φυσικά αυτό είναι προς έπαινόν του. Ο π. Κύριλλος, αντίθετα, δεν περιορίστηκε στο να ωρύεται εναντίον τών, κατ’ αυτόν, «αιρετικών» - γιατί ο τρόπος του ακυρώνει την όποια αλήθεια του – αλλά σιωπά μπροστά στην πρωτοφανή αποκάλυψη ότι χαρακτήρισε τον Πάπα, όπως τον χαρακτήρισε. Ο π. Αναστάσιος μη συμμεριζόμενος, προφανώς, αυτήν την ιεροεξεταστική πρακτική, δεν κάνει μνεία στο κείμενό του για το θέμα.

Τα ως άνω αποδεικνύουν ότι κάθε πρόβλημα που αναφύεται στην Εκκλησία, πρέπει να εξετάζεται στην ιστορική και κάθε άλλη συνάφειά του, και όχι να θεωρείται αποκομμένο τόσο που τελικά να καταντάει μια απλή παραπομπή, την οποία αβασάνιστα χρησιμοποιούμε για να αποδείξουμε ότι έχουμε δίκιο.

Η βιβλιογραφία πολλή για να «αντικρούσω» τον π. Αναστάσιο. Όμως, ο σκοπός μου δεν είναι αυτός, γιατί το θέμα «Ορθοδοξία και αίρεση» είναι πολύ σοβαρό για να εξαντλείται σε αντιπαραθέσεις στα ΜΜΕ.

Για υγιή προβληματισμό και νηφάλιο μέθη, ας διαβάσουμε την μελέτη του Μητροπολίτου Νικοπόλεως κ. Μελετίου «Ο Άγιος Νεκτάριος και η στάσις του έναντι των αιρέσεων και των σχισμάτων». Εκεί μπορεί κανείς, αν θέλει, να μπει στη λογική του Αγίου, η οποία συγκεφαλαιώνει την ορθόδοξη πνευματικότητα και μας λυτρώνει από την ιδιωτική μας θεολογία:

«Αι δογματικαί διαφοραί ως αναγόμεναι προς μόνον το κεφάλαιον της πίστεως αφίενται ελεύθερον και απρόσβλητον το της αγάπης κεφάλαιον· το δόγμα δεν καταπολεμεί την αγάπην». Δηλαδή η διαφορά δόγματος δεν αίρει, δεν καταργεί, το χρέος της αγάπης. Αντίθετα: Η αγάπη είναι τόσο πλατειά ώστε συγκαταβαίνει «και χαρίζεται» στο μη δόγμα. «Πάντα στέγει, πάντα υπομένει». Δεν επιτρέπεται το δόγμα ούτε να καθιστά την αγάπη ανενεργό, ούτε να την αλλοιώνει· ούτε πολύ, ούτε στο ελάχιστο. «Δι’ο ουδ’ η των ετεροδόξων χωλαίνουσα πίστις δύναται ν’ αλλοιώση το προς αυτούς της αγάπης συναίσθημα», το χρέος της αγάπης.

Και φυσικά τα παραπάνω δεν συνιστούν κανενός είδους αγαπολογία ούτε έκπτωση της πίστεως χάριν μιας αόριστης αγάπης, όπως διατείνονται εκείνοι που αντιλαμβάνονται την Ορθοδοξία ως έλλειψη αιρέσεως! Γι αυτούς έχει αποφανθεί επιστημονικώς ο π. Βασίλειος Θερμός: «Οι άνθρωποι αυτοί κινδυνεύουν από καταθλιπτική παθολογία αν δεν υπεραμύνωνται της ‘Ορθοδοξίας’. Η μεγαλόστομη υποστήριξή της αποτελεί το δικό τους στήριγμα απέναντι στην καταθλιπτική κατάρρευση. Ως εκ τούτου οι αμυντικές ανάγκες είναι ζωτικές και τα επιχειρήματα δεν βρίσκουν ανταπόκριση» (Εκ της αυλής ταύτης).

Τέλος, ο π. Αναστάσιος αναφέρεται στον «κακό Οικουμενισμό» που εκδηλώθηκε κατά την επίσκεψη του Πάπα στο Φανάρι (30/11/06) και είναι «υπεύθυνος για τη σύγχυση του λαού». Νομίζω ότι το κείμενο του Αρχιεπισκόπου κ. Χριστοδούλου που απαντά στα σχόλια «θρησκευτικών περιοδικών» και κύκλων, σχετικά με την επίσκεψή του στη Ρώμη (Εκκλησία, Μάρτιος 2007), θα του λύσει πολλές απορίες… Πολύ ωραία ο Μακαριώτατος εξανίσταται: «Μερικοί μιλούν στο όνομα του λαού, του λαού που δήθεν στέκεται ως αντίπαλο δέος απέναντι στους ποιμένες και δασκάλους της Εκκλησίας… Διαστρεβλώνουν την αλήθεια μερικοί, όταν διαδίδουν ότι οι ποιμένες και διδάσκαλοι της Εκκλησίας έχουν προδοτική διάθεση για την Ορθοδοξία, ενώ κάποιοι άλλοι (τους οποίους ονομάζουν «λαός») είναι οι πραγματικοί φρουροί της αλήθειας…».

Άλλωστε, δυστυχώς, αυτοί οι αυτόκλητοι «φρουροί της Ορθοδοξίας» δεν διστάζουν πολλάκις να χρησιμοποιήσουν διάφορες αντορθόδοξες μεθόδους προς φίμωσιν ή εξαφάνισιν της άλλης άποψης… Ξέρει ο π. Κύριλλος τι εννοώ…