Η έκτρωση έχει καταστροφικές επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία της γυναίκας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι 53 εκατομμύρια μη προγραμματισμένες κυήσεις το χρόνο καταλήγουν σε τεχνητή διακοπή. Εκτιμάται ότι το ένα τρίτο των εκτρώσεων πραγματοποιείται υπό επικίνδυνες συνθήκες υγιεινής και ευθύνεται για το 13% της μητρικής θνησιμότητας.
Σωματικές επιπτώσεις της έκτρωσης
Αυτές είναι οι κυριότερες σωματικές επιπτώσεις της έκτρωσης:
- Αιμορραγία.
- Διάτρηση της μήτρας και ρήξη του τραχήλου.
- Λοιμώξεις του γεννητικού συστήματος (ενδομητρίτιδα, σαλπιγγίτιδα, φλεγμονώδης νόσος της πυέλου).
- Θάνατος: Η έκτρωση είναι η τρίτη σημαντικότερη αιτία θανάτου των εφήβων, μετά τα ατυχήματα και τις αυτοκτονίες.
- Δευτεροπαθής αμηνόρροια ή στείρωση, από την πλήρη καταστροφή του ενδομητρίου και τη δημιουργία ενδομήτριων συμφύσεων μετά από έντονη απόξεση.
- Επιπλοκές στις επόμενες κυήσεις, όπως καθ’ έξιν αποβολές, εξωμήτρια κύηση, ανεπάρκεια του έσω τραχηλικού στομίου, πρόωρος τοκετός, εμφάνιση προδρομικού πλακούντα, αυξημένη περιγεννητική νοσηρότητα και θνησιμότητα.
- Θρόμβωση και εμβολή.
- Επιπλοκές από την αναισθησία
Η πραγματοποίηση της έκτρωσης σε οργανωμένα νοσοκομεία μειώνει τον κίνδυνο για τις άμεσες επιπτώσεις π.χ. το θάνατο, όχι όμως και τον κίνδυνο για εγκατάσταση υπογονιμότητας ή επιπλοκών στις επόμενες κυήσεις.
Ψυχολογικές επιπτώσεις της έκτρωσης
Η έκτρωση οδηγεί σε μια σειρά από επιπτώσεις στην ψυχική υγεία της γυναίκας, που την ακολουθούν σε όλη της τη ζωή και περιγράφονται με τον όρο «μετεκτρωτικό σύνδρομο». Πρόκειται για μια ειδική κατηγορία μετατραυματικής αγχώδους διαταραχής, της οποίας τα συμπτώματα είναι συχνότερα στις έφηβες απ’ ότι σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας που υποβλήθηκαν σε έκτρωση.
Οι κύριες ψυχολογικές επιπτώσεις της έκτρωσης είναι οι εξής:
- Ενοχικά συναισθήματα, ντροπή, αίσθημα μετάνοιας για την πράξη, διαταραχές ύπνου (αϋπνία ή εφιάλτες) σε ποσοστό 36%, αίσθημα μοναξιάς ή απομόνωσης, μειωμένη αυτοπεποίθηση, κατάθλιψη, άγχος.
- Ανάγκη ψυχικής θεραπείας: Το 44% των γυναικών που διέκοψαν την κύηση τους παραπονούνται για νευρικές διαταραχές και το 11% παίρνει ψυχοφάρμακα με συνταγή οικογενειακού γιατρού. Το 25% των γυναικών που είχαν κάνει έκτρωση επισκέπτεται ψυχίατρο σε σύγκριση με το 3% των γυναικών χωρίς έκτρωση στο ιστορικό τους.
- Προβλήματα στη σεξουαλική ζωή και στις σχέσεις: Απαντώνται σε ποσοστό 30-50% και αφορούν στη μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας και άμβλυνση του ηδονικού αισθήματος, σε δυσπαρευνία ψυχογενούς αιτιολογίας (δηλαδή αυξημένος πόνος κατά την σεξουαλική επαφή), αποστροφή για το σεξ ή και για το ανδρικό φύλο, ή συχνή εναλλαγή συντρόφων.
- Αυτοκτονικός ιδεασμός, απόπειρες αυτοκτονίας και άλλες αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές: Το 60% των γυναικών που διέκοψαν την κύηση τους αναφέρουνιδεασμό αυτοκτονίας, ενώ το 28% των γυναικών αυτών επιχειρούν νααυτοκτονήσουν.
- Αύξηση του καπνίσματος, χρήση οινοπνεύματος και ναρκωτικών ουσιών: Διατροφικές διαταραχές, κυρίως ψυχογενή ανορεξία ή βουλιμία.
- Προβλήματα στην ανατροφή των παιδιών: Το μετεκτρωτικό τραύμα έχει συνδεθεί με μείωση των μητρικών δεσμών με τα παιδιά που γεννώνται μελλοντικά, βίαιη συμπεριφορά, κακοποίηση και παραμέληση των παιδιών.
- Υποκατάστατες κυήσεις, πολλαπλές εκτρώσεις . Οι επαναλαμβανόμενες εγκυμοσύνες είναι ένα συχνό σύμπτωμα των νέων γυναικών που εξωτερικεύουν τα άλυτα ζητήματα της άμβλωσης και την επιθυμία να «υποκαταστήσουν» τη χαμένη εγκυμοσύνη με ένα άλλο παιδί. Δυστυχώς, τα «υποκατάστατα μωρά» συχνά διακόπτονται, επειδή η γυναίκα αντιμετωπίζει τις ίδιες πιέσεις -ή και εντονότερες- για διακοπή της κύησης όπως την πρώτη φορά.
Ζωή Δ. Σιάσου [1] Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
(Πηγές: siasou.gr [2], afistemenaziso.gr [3])